رنگ مدفوع نوزاد، سلامت یا بیماری؟

بسیاری از والدین جدید به مدفوع نوزادشان با تعجب نگاه می‌کنند! رنگ‌ و قوام مدفوع نوزاد آنقدر متفاوت است که حتی با تجربه‌ترین والدین هم تمام آنها را ندیده‌اند!

این راهنما از مدفوع نوزاد، به شما آگاهی می‌دهد که با رشد نوزاد، خوردن شیر خشک یا شیر طبیعی و شروع غذای جامد، چه رنگی در مدفوع نوزاد طبیعی و چه چیزی غیر طبیعی‌ست؛ شما متوجه می‌شوید که چه وقت جایی برای نگرانی نیست و چه زمان باید به پزشک مراجعه کنید.در صورتی که مدفوع سیاه، قرمز یا سفید دیدید باید سریع به پزشک مراجعه کنید. اگر در مواردی شبیه به این رنگ‌ها در مدفوع نوزاد و کار کردن شکم او نگران شدید، دریغ نکنید و از پزشک سؤال بپرسید (به‌خصوص اگر نوزادتان تازه متولد شده است).

مدفوع نوزاد تازه متولد شده (مکونیوم)
انتظار داشته باشید که مدفوعی به رنگ سیاه مایل به سبز، قیر مانند و چسبنده که مانند روغن موتور به نظر می‌رسد را در پوشک نوزاد خود مشاهده کنید. از آنجا که این مدفوع (مکونیوم) تشکیل شده از مایع آمنیوتیک، مخاط، سلول‌های پوستی و چیزهای دیگر مصرف شده در دوران جنینی است، بوی خاصی ندارد؛ بنابراین شاید متوجه مدفوع کردن او برای تعویض پوشک نشوید.

هنگامی که نوزادتان 2 تا 4 روزه می‌شود مدفوع او از نظر رنگ روشن‌تر خواهد شد (به نوعی به سبز سربازی تغییر رنگ می‌دهد) و چسبندگی آن نیز کمتر می‌شود. این مدفوع به اصطلاح مدفوع انتقالی‌ست و نشانه این است که نوزادتان شیر مادر و شیر خشک را هضم کرده و روده‌اش خوب کار می‌کند

مدفوع نوزاد سالم که از شیر مادر تغذیه می‌کند
اگر نوزادتان تنها از شیر مادر تغذیه می‌کند، رنگ مدفوع او زرد یا کمی سبز خواهد بود و قوامی پوره مانند و کرمی خواهد داشت. مدفوع این نوزاد می‌تواند آنقدر نرم باشد که مشابه اسهال به نظر برسد. مدفوع این نوزادان می‌تواند شبیه به ترکیبی از سس خردل و پنیر باشد که گهگاه در آن دانه‌هایی سفت‌تر و کوچک نیز دیده می‌شود. خوشبختانه بوی این مدفوع خیلی بد نیست!

البته وقتی صحبت از مدفوع نوزادی که تنها شیر مادر را می‌خورد به میان می‌آید رنگ‌های بسیار متفاوتی در طیف طبیعی به شمار می‌آیند؛ شاید رنگ مدفوع نوزادتان سبزتر باشد، که می‌تواند نشانه این باشد که شما چیز جدیدی خورده‌اید که از ابتدای شیردهی نخورده‌اید. اگر نوزادتان هیچ علامت ناراحتی ندارد، جایی برای نگرانی نیست.

مدفوع سبز درخشان به همراه کف - چیزی شبیه جلبک - در پوشک نوزاد ‌می‌تواند این معنی را داشته باشد که او آغوز بیشتری خورده است - یعنی شیر کم کالری که هنگام شیردهی ابتدا از سینه مادر بیرون می‌آید- و شیر غلیظ، پرکالری و مغذی کمتری دریافت کرده است. این می‌تواند به این معنا باشد که شما از هر کدام از سینه‌ها به اندازه کافی به او شیر نداده‌اید. برای مقابله با این مشکل هر بار غذادهی را از ابتدا تا پایان از یک سینه انجام دهید.

مدفوع نوزاد سالم که از شیرخشک تغذیه می‌کند
نوزادانی که از شیرخشک تغذیه می‌کنند، مدفوعی خمیری و شبیه به کره بادام زمینی در طیف رنگ قهوه‌ای خواهند داشت: این مدفوع کمی از مدفوع نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند بوی بیشتری دارد و شما می‌توانید بوی آن را تشخیص دهید.

مدفوع نوزادی که مکمل آهن مصرف کرده است
اگر نوزاد مکمل آهن مصرف کند، شاید مدفوع او سبز تیره یا نزدیک به سیاه شود. با این‌که این امر اغلب رخ نمی‌دهد اما در مدفوع نوزادانی که مکمل آهن دریافت می‌کنند طبیعی‌ست.

یک نکته: اگر مدفوع نوزادتان سیاه است و او مکمل آهن مصرف نکرده است، با پزشک تماس بگیرید تا مطمئن شوید مشکل نوزادتان ملنا یا وجود خون هضم شده در دستگاه گوارشی نیست

یبوست
اگر مدفوع نوزادتان سفت و شبیه سنگ‌ریزه‌های کوچک است، شاید او دچار یبوست شده است. شاید چهره او هنگام مدفوع کردن به صورت آشکار، ناراحت به نظر برسد و حتی مدفوع ممکن است کمی به خون آغشته باشد که ناشی از تحریک مقعد با مدفوع سفت است.

یک یا دو پوشک به‌شکل گفته شده جای نگرانی ندارد، اما اگر نوزاد 3 بار یا بیشتر مدفوعی سفت داشت یا اگر خون در مدفوع مشاهده کردید، با پزشک تماس بگیرید. به طور رایج یبوست در نوزادانی که به تازگی غذای جامد به آنها معرفی شده است دیده می‌شود،‌البته می‌تواند نشانه حساسیت به پروتئین شیر یا سویا یا عدم تحمل و حساسیت نسبت به ماده‌ای که در شیر مادر یا شیر خشک حضور دارد نیز باشد. ممکن است پزشک بگوید تا به نوزادتان آب، آب گلابی و یا آب آلو بدهید تا شکم نوزاد کار کند. (البته تجویزها باید متناسب با سن نوزاد باشند؛ نوزادان زیر 4 تا 6 ماه اغلب نباید موارد ذکر شده را استفاده کنند).