ویتامین های لازم برای زنان، عوارض کمبودشان چیست؟

همه ما می‌دانیم که ویتامین‌ها در بدن نقش انکارناپذیری دارند، به‌خصوص در دختران و زنان به‌دلیل برخی تغییرات فیزیولوژیکی ازجمله قاعدگی، بارداری و یائسگی این نیاز از اهمیت خاصی برخوردار است.

شاید در هر یک از این دوران بدانیم چه ویتامین یا مکملی نیاز است اما به‌طور حتم با همه آنها آشنایی نداریم. فراموش نکنید که کمبود هر ویتامینی در هر یک از این دوران می‌تواند خطرساز باشد. برای همین از دکتر نوشین نظری، متخصص زنان و زایمان و دکتر پیام فرحبخش، متخصص تغذیه و رژیم درمانی درخواست کردیم ما را با ویتامین‌های موردنیاز در این دوران آشنا کنند.

۲ B: عوارض کمبود: B۲ یا ریبوفلاوین
نشانه‌های احتمالی کمبود ریبوفلاوین عبارتند از:
- زخم و سوزش لب‌ها، دهان و زبان، افتراق بین تغییرات زبان و دهان. در کمبود ریبوفلاوین از کمبود نیاسین، اسیدفولیک، تیامین، پیریدوکسین و کوبالامین دشوار است.
- ترک لب وگوشه دهان
- گلوسیت (التهاب زبان)
- زبان ارغوانی. در کمبود ریبوفلاوین زبان ارغوانی شده در‌حالی که در کمبود آهن زبان رنگ پریده است. به‌طور کلی در کمبود ویتامین‏های گروه‌B زبان به رنگ قرمز مانند گوشت گاو در می‌آید.
- هیپرتروفی یا آتروفی پرزهای زبان
- وضعیت‌های پاتولوژیک چشم مانند التهاب ملتحمه، ایجاد رگ‌های سطحی در قرنیه، زخم قرنیه و ترس از نور
- کم‌خونی نورموکروم و نورموسیتیک
- نوروپاتی

اسیدفولیک
دکتر نوشین نظری متخصص زنان و زایمان می‌گوید: در سه ماهه اول و سه ماهه قبل از باردار شدن مادر حتما اسیدفولیک به میزان ۴۰۰میکروگرم دریافت کند. با این حال میزان دقیق مصرف اسید فولیک در دوران بارداری باید توسط پزشک معالج تجویز شود چراکه در برخی افراد ممکن است بنا به شرایط خاص، نیاز باشد بدن مادر اسیدفولیک بیشتری دریافت کند. دکتر پیام فرحبخش متخصص تغذیه اضافه می‌کند: «اگر مادری قبل از بارداری اسیدفولیک مصرف نکند و اسیدفولیک خونش پایین باشد، مستعد باز بودن لوله عصبی و بیماری‌هایی مثل مننگوسل و بیماری میلومننگوسل (اینها بیماری خطرناکی‌اند و با زنده ماندن جنین منافات دارند) خواهد بود. این ویتامین نه‌تنها سه ماه قبل از بارداری بلکه سه ماه بعد از بارداری هم باید توسط مادر مصرف شود.

ید

طی سه ماهه اول ما مجاز هستیم برای افراد ویتامین c و ید تجویز کنیم. دکتر نظری می‌گوید: در کشور ما افراد با کمبود ید مواجه هستند و به‌خاطر اینکه ید روی سیستم عصبی و تشکیل مغز جنین خیلی موثر است، به محض اینکه متوجه باردار شدن فرد شدیم باید غیر از اسیدفولیک از مکمل‌های حاوی ید هم برای او استفاده کنیم. ‌برای همین به‌تازگی توصیه می‌شود مادران باردار از مکمل یدوفولیک که در داروخانه‌ها موجود است، استفاده کنند. از دو الی سه ماهه اول بارداری مصرف یدوفولیک و ویتامین‌های مشتقات گروه B مجاز هستند.

آهن و کلسیم

دکتر فرحبخش درمورد مصرف کلسیم و آهن می‌گوید: «ویتامین دیگری که در دوران بارداری باید مورد مصرف قرار گیرد، قرص آهن آن هم از ابتدای ماه چهارم است. به این دلیل که در این ماه از بارداری یکسری از سیستم‌های بدن مادر در حال تکامل است و به‌علاوه جنین هم در این دوران شروع به وزن‌گیری می‌کند، به‌همین دلیل هم مادر و هم جنین در این ماه از بارداری نیاز به تامین آهن دارند.

توصیه می‌شود مصرف آهن تا دوران شیردهی ادامه داشته باشد.» وی همچنین در ادامه درمورد مصرف کلسیم در دوران بارداری می‌گوید: «بحث دیگر درمورد کلسیم است، یک فرد بالغ روزانه باید ۱۰۰۰میلی‌گرم کلسیم دریافت کند که این میزان کلسیم را می‌تواند با مصرف ۴واحد شیر و لبنیات در روز تامین کند. در دوران بارداری این میزان دریافت کلسیم بین ۲۰ تا ۳۰درصد افزایش پیدا می‌کند. برای همین توصیه می‌شود خانم‌ها چه در دوران بارداری و چه در دوران شیردهی به جای ۴واحد، روزانه ۵واحد لبنیات مصرف کنند تا کلسیم موردنیاز روزانه‌شان تامین شود.