تنبیه کودکان توسط والدین، صحیح است؟

تنبیه و تشویق اساس تربیت فرزند است که بدون آنها شکل دادن به رفتارها و شخصیت کودک غیرممکن خواهد بود.

اما تنبیه برخلاف چیزی که برخی مادران از آن گریزانند، فقط به معنی تنبیه بدنی نیست. تنبیه نقطه مقابل تشویق است و هدف آن، آگاه کردن کودک نسبت به اشتباه خود و تبعات آن است. به همین دلیل بهترین شیوه تنبیه، محروم کردن کودک از چیزی است که به آن علاقه دارد. اما به جز این، برخی والدین از روش‌های تنبیهی دیگر برای تربیت فرزندشان استفاده می‌کنند. روش‌هایی ناکارآمد و آسیب زا که توصیه می‌کنیم از آنها دوری کنید:

تهدید

شاید گاهی وقت‌ها تهدید کردن کودک جواب دهد اما وقتی چند بار تکرار شود کم کم اثر خود را از دست داده و فرزندتان یاد می‌گیرد که حرف‌های شما فقط حرف هستند و برای او هیچ خطری ندارند. تهدید کردن قدرت نفوذ شما را از بین می‌برد و فرزندتان را لجبازتر، خشن‌تر و نافرمان‌تر می‌کند.

تحقیر

تحقیر کردن کودک، قطعاً هدف تربیتی شما نیست. اما وقتی به او می‌گویید که شلخته و بی‌عرضه است، وقتی او را با دیگران مقایسه می‌کنید و می‌گویید که نمک نشناس است و آخرش هیچ چیز نمی‌شود، فرزند شما روز به روز بیشتر اعتماد به نفسش را از دست می‌دهد. او ممکن است منزوی و افسرده شود یا برای اثبات توانایی‌هایش، به لجبازی، پرخاشگری و خشونت روی بیاورد. در هر صورت تحقیر کردن کودک هیچ عایدی مثبتی ندارد.

دشنام و فریاد

اگر می‌خواهید فرزندتان رفتار موقر و آرام و منطقی داشته باشد، اگر می‌خواهید خوش زبان باشد، قبل از هر چیز خودتان باید این‌طور رفتار کنید. فریاد زدن و بد و بیراه گفتن به کودک به او یاد نمی‌دهد که چطور باید رفتار کند. بلکه به او می‌آموزد باید هر چه بیشتر از شما فاصله بگیرد تا در امان باشد.

تنبیه بدنی

کتک زدن کمکی به حل مشکلات نمی‌کند و باعث ایجاد ترس شدید در کودک شده، عزت نفس و اعتماد به نفس او را پایین می‌آورد و به او می‌آموزد که نمی‌تواند با گفت‌وگو مسائلش را با شما حل کند. کودک چون توان مقابله فیزیکی با شما را ندارد، در مقابل کتک زدن شروع به بدرفتاری، لجبازی، مقابله و پرخاشگری می‌کند و این یعنی ادامه چالش‌ها بین شما و فرزندتان.

ترساندن از موهومات

ترساندن کودک از یک موجود موهوم (غول، بچه دزد و...) باعث اضطراب و ناامنی کودک می‌شود و او را وابسته، ناتوان و خیالباف بار می‌آورد. از طرفی این شیوه فقط تا مدتی جواب می‌دهد و کودک وقتی بزرگ‌تر شد متوجه می‌شود به او دروغ گفته‌اید و دیگر به شما اعتماد نخواهد داشت.

حبس کردن و محرومیت

محروم کردن از نیازهای اساسی مثل غذا، خواب، معاشرت و... کارکردی شبیه به زندان دارد. کودک را برای مدت کوتاهی مهار می‌کند اما به او رفتار درست را یاد نمی‌دهد و تضمینی هم برای تکرار نشدن دوباره اشتباه نیست. از سوی دیگر خلاف‌ شأن و عزت نفس کودک است و صدمات جسمانی و روانی شدیدی به او وارد می‌کند.