نقش همسر در بارداری، چگونه پدر می شوم؟

نقش یک زن در بارداری بدون شک اساسی و مهم است اما از نظر بیولوژیکی به تنهایی قادر به انجام این کار نیست. نقش شما هم درست از همان ابتدا حیاتی است. این اسپرم شماست که نیمی از DNAهای مورد نیاز نوزاد را تأمین می‌کند و سهم DNA شما جنسیت نوزاد را تعیین می‌کند. اگر یک کروموزوم X اهدا کنید، نوزادتان دختر خواهد بود و اگر کروموزوم لا شما با کروموزوم X زن وارد لقاح شود، فرزند پسر خواهد شد. (تخمک زن همیشه کروموزوم X دارد).

اهدای اسپرم البته تنها کاری است که در پروژه‌ی بارداری انجام می‌دهید. حمایت‌هایی که در طول بارداری از همسر باردارتان به عمل می‌آورید، حداقل کاری است که می‌توانید انجام دهید. از آنجایی که بارداری زمان ایجاد تغییرات اساسی در بدن زن است، بنابراین می‌تواند زمان ایجاد تغییرات عاطفی اساسی برای پدر و مادر هم باشد، به علاوه این دوره زمان گذار شما از نقش یک زوج به دوران پدر و مادری است. فهم و قبول این حقیقت باعث می‌شود با شرایط و تغییرات این دوره راحت‌تر کنار بیایید و نقش تان را هر چه بهتر ایفا کنید تا زندگی برای هر دوی شما آسان‌تر شود. تحقیقات نشان می‌دهد بارداری و زایمان زمانی که پدر در دوره‌ی بارداری دخالت و حمایت‌های بیشتری انجام می‌دهد با مشکلات و دردسرهای کمتری مواجه می‌شود.

واکنش به خبر بارداری

وقتی از همسرتان می‌شنوید: «فکر کنم باردار شده‌ام!» مثل میلیون‌ها مرد دیگری که قبلاً این خبر را شنیده‌اند، غرق در شادی و هیجان می‌شوید. اما شاید هم این چنین نباشد و کمی احساس نگرانی یا حتی ترس از آینده داشته باشید. اما خیالتان راحت باشد، زیرا داشتن چنین احساساتی کاملا طبیعی است. شاید نگران باشید پدر یا مادر بودن چگونه ممکن است رابطه‌ی بین شما و همسرتان را تغییر دهد؛ چگونه ممکن است پدر و مادر شدن در زندگی تان تغییر ایجاد کند، چگونه شما و همسرتان می‌توانید از نظر مالی خانواده را حمایت کنید یا اینکه نگران اید نتوانید از عهده‌ی ایفای نقش پدری به خوبی برآیید. به خاطر داشته باشید که احساسات خانم شما متفاوت از احساسات شما نیست و او هم احتمالاً نگرانی‌هایی دارد، بنابراین با همسر خود در مورد احساساتتان صحبت کنید.

تمام چیزهایی که یک پدر می‌خواهد در مورد روابط جنسی بداند

از شایع‌ترین سوالات پدرها درباره‌ی نزدیکی در دوره‌ی بارداری است. تمایل شما به انجام نزدیکی همانند تمایل جنسی همسرتان در این دوره، ممکن است کاهش یا افزایش پیدا کند. بسیاری از مردها نگران‌اند که وارد کردن آلتشان به واژن زن به جنین صدمه وارد کند یا موجب زایمان زودرس شود. در یک بارداری معمولی و بدون مشکل با خیال راحت می‌توانید با همسرتان نزدیکی انجام دهید و نگران هیچ چیزی نباشید. نگرانی شایع دیگر بابت دراز کشیدن شوهر روی زن باردار است که ممکن است به نوزاد فشار و صدمه وارد کند. مجددا باید بگوییم که اگر بارداری تان طبیعی است و مشکل خاصی ندارید، این مسئله هیچ ضرر و مشکلی ایجاد نمی‌کند، زیرا مایع آمنیوتیک کیسه‌ی آب همانند بالشی دورتادور جنین را در بر گرفته است و نمی‌گذارد ضربه و فشاری به او وارد شود. اما به مرور که شکم همسرتان بزرگ‌تر می‌شود، انجام نزدیکی دشوار می‌شود، اگر همچنان مایل به انجام نزدیکی در برخی مواقع هستید، می‌توانید حالت جایگزینی برای انجام نزدیکی انتخاب کنید که هم برای شما و هم همسرتان راحت‌تر باشد. یادتان باشد که میل جنسی می‌تواند در دوره‌ی بارداری متغیر باشد، یعنی کم و زیاد شود یا گاهی فقط کاهش یابد. در بعضی خانم‌ها تمایل جنسی بسیار کم و خاموش می‌شود، بنابراین اگر همسرتان تمایلی به انجام نزدیکی در این دوره نداشت، او را درک کنید. به خاطر داشته باشید که انجام نزدیکی تنها راه بیان احساسات یا ارضای تمایل جنسی نیست. گاهی در آغوش گرفتن یکدیگر و بوسیدن و نوازش هم می‌تواند رضایت بخش باشد. توجه داشته باشید که دوره‌ی بارداری همیشگی نیست و باید تحمل داشته باشید؛ شاید گاهی فکر کنید این نبود تمایل جنسی می‌تواند همیشگی باشد، اما این طور نیست.

در شرایط پراسترس و هیجان انگیزی همچون زمان تولد نوزاد و بچه دارشدن، دیگر رابطه‌ی جنسی در اولویت نخواهد بود. به خود و همسرتان زمان لازم را برای کنار آمدن با شرایط بدهید. حتی پس از اینکه پزشک به او اجازهی از سرگیری رابطه‌ی جنسی پس از زایمان (معمولا شش هفته پس از بارداری را داد و هر دو آمادگی از سرگیری رابطه‌ی جنسی را پیدا کردید، در ابتدا همه چیز را کمی راحت بگیرید و آرام پیش بروید. اگر همسرتان پس از زایمان شیر می‌دهد، میزان استروژن بدن او پایین خواهد بود که این یعنی کاهش میل جنسی و خشکی واژن را تجربه خواهد کرد. بنابراین در دفعات اولی که نزدیکی انجام می‌دهید این خشکی واژن و نبود ترشحات کافی ممکن است کمی ناراحتی و درد ایجاد کند، بسیاری از زوج‌ها در دفعات اولی که نزدیکی انجام می‌دهند از روغن‌ها و کرم‌هایی با پایه‌ی آب استفاده می‌کنند.

در سه ماهه‌ی اول چه انتظاراتی داشته باشیم

- پس از اینکه هر دوی شما هیجان و شگفتی اولیه را گذراندید، با واقعیت‌های بارداری در سه ماهه‌ی اول روبه رو می‌شوید.

- همسر شما در این دوره بیش از حد احساس خستگی می‌کند و ممکن است به دفعات نیاز به تخلیه‌ی ادرار پیدا کند و همچنین صبح‌ها حالت تهوع داشته باشد. می‌توانید با برعهده گرفتن مسئولیت‌های بیشتری در خانه، به او کمک کنید. آگاه باشید که حالت تهوع او می‌تواند در تمام روز همراهش باشد، پس تا جایی که می‌توانید از او حمایت کنید. مثلاً اگر نیمه شب به شما گفت که خیارشور یا سس کچاپ مان تمام شده و لازم داریم، فقط لبخند بزنید و بروید تهیه کنید.

- سعی کنید در تقویم خود تاریخ قرار ملاقات‌های همسرتان با پزشک را یادداشت کنید تا در این زمان او را همراهی کنید. همراهی شما نه تنها از نظر بار روانی و حمایتی برای همسرتان مهم است، بلکه می‌توانید به سؤالات پزشک در مورد سابقه‌ی پزشکی خانوادگی تان هم پاسخ دهید. به علاوه، می‌توانید سؤالات خود را با پزشک مطرح کنید.

نگاهی به تغییرات مادر در سه ماهه‌ی دوم

در طول سه ماهه دوم بارداری، بدن همسرتان واقعا شروع به تغییر و چاق شدن می‌کند و ممکن است در طول این دوره این سؤال را زیاد از همسرتان بشنوید: «عزیزم، فکر نمی‌کنی خیلی چاق و زشت شده‌ام؟» این سؤال فقط یک جواب دارد: «البته که نه عزیزم. تو زیباترین زنی هستی که دیدم.» اگر می‌خواهید در مورد سه ماهه‌ی دوم بارداری بیشتر بدانید، بهتر است به فصل ۶ رجوع کنید.

- از سه ماهه‌ی دوم بارداری لذت ببرید، زیرا این دوره لذت بخش‌ترین و مفرح‌ترین زمان بارداری است. دیگر حالت تهوع‌های صبحگاهی از بین می‌رود و احساس خستگی کمتر می‌شود و شما و همسرتان می‌توانید تکان‌های نوزاد را با قراردادن دستتان روی شکم احساس کنید. در طول این سه ماهه، بسیاری از مادران برای بررسی ساختار (آناتومی) نوزاد سونوگرافی انجام می‌دهند.

- سعی کنید همراه همسرتان به سونوگرافی بروید، این یکی از لذت بخش‌ترین معاینات دوران بارداری است

- می‌توانید دست‌ها، پاها و صورت نوزاد خود را ببینید و حرکات او را در رحم مشاهده کنید. برای اولین بار زندگی، حرکت و رشد نوزادتان را در داخل شکم مادر می‌بینید و ناگهان حضور نوزاد را واقعی‌تر احساس می‌کنید.

- با پایان سه ماهه‌ی دوم بارداری، می‌توانید در کلاس‌های بارداری و زایمان شرکت کنید و در این کلاس‌ها همراه همسرتان باشید. این کلاس برای هر دو والد طراحی شده است. در طول این مدت، می‌توانید یاد بگیرید که چگونه به هنگام زایمان مفید و مؤثر باشید و همچنین می‌توانید سؤالاتی در مورد چگونگی کاهش و رفع برخی

نگرانی هایتان مطرح کنید.

سه ماهه‌ی سوم

با شروع سه ماهه‌ی سوم جملات این چنینی را زیاد خواهید شنید: «نمی توانم بخوابم»، «حالم مثل نهنگی است که در ساحل افتاده» یا «دیگه قوزک پام معلوم نیست». همسرتان ممکن است احساس ناراحتی و دردهایش شروع شود، زیرا تغییرات زیادی در این دوره در بدنش اتفاق افتاده است.

بسیاری از زنان در اواخر بارداری برای خوابیدن مشکل دارند و این بی خوابی‌ها آستانه‌ی تحمل‌شان را کاهش می‌دهد. درست مثل سه ماهه‌ی اول، بیشتر کارهای منزل را به عهده بگیرید تا به همسر خود فرصت بیشتری برای استراحت بدهید. او را به آرایشگاه محبوبش ببرید تا کمی به ظاهرش برسد یا از او بخواهید به سالن ماساژ یا مراکز زیبایی برود تا کمی احساس خاص بودن پیدا کند. او سزاوار این است که با وجود تغییرات ظاهری که در او ایجاد می‌شود حال و هوای بهتری پیدا کند. اگر بتوانید راهی پیدا کنید که به کمک آن همسرتان تغییرات ظاهری اش را بپذیرد و نگران چاقی و بدشکل شدن بدنش نباشد و این مسأله را راحت‌تر بگیرد، همه چیز برای هر دوی شما راحت‌تر پیش خواهد رفت.

بعدها در سه ماهه‌ی سوم بارداری، ناخودآگاه بیشتر حواس تان معطوف مقوله‌ی زایمان و تولد نوزاد می‌شود و مسائل حاشی‌های اهمیت خودشان را از دست می‌دهند. ممکن است میلیون‌ها سوال در مورد نوزاد خود در ذهن داشته باشید، از قبیل: نوزاد من سالم است؟ واقعا لازم است من هم همراه همسرم به اتاق زایمان بروم؟ همسرم چطور می‌تواند درد زایمان را تحمل کند؟ می‌توانم ناراحتی زایمان همسرم را تحمل کنم؟ موقع تماشای وضع حمل دچار حالت تهوع و دل به هم خوردگی نمی‌شوم؟ از نظر روانی، تولد نوزاد برای پدر بسیار سخت بوده و همانند مبارزه‌ای واقعی است. شاید در جریان وضع حمل خیلی ناراحت و نگران شوید، اما کاری از دست تان بر نمی‌آید، زیرا به قولی پشت فرمان نیستید و همین بیشتر عصبی و آزرده تان می‌کند.

بسیاری از خانم‌ها یک برنامه برای زایمان و تولد نوزاد مینویسند، بنابراین قبل از روز بزرگ تولد نوزادتان، نگاهی به برنامه‌ای که همسرتان نوشته بیندازید. ممکن است شما هم بتوانید برنامه‌ای شبیه آن بنویسید. از جمله فواید این کار:

- در مورد راه‌هایی که می‌توانید به او کمک کنید بیندیشید؛

- به این ترتیب حضور پررنگ تری در تمام مراحل خواهید داشت؛

- از نیازهای او اطلاع پیدا خواهید کرد، بنابراین مطمئن می‌شوید که آیا خواسته‌های او برای پزشک واضح و مشخص شده است یا خیر؛

- به این ترتیب از اتفاقات دور از انتظار، ناخوشایند و شگفت انگیز جلوگیری خواهید کرد (برای مثال ممکن است همسرتان در یادداشت خود، از شما خواسته باشد که نوزاد را پس از تولد در آغوش بگیرید و در صورت امکان بند نافش را بریده و در بغل او قرار دهید).

اکنون مسئولیت و وظیفه‌ی پدری شما در راه و نزدیک است. آغاز این مسئولیت جدید ممکن است باعث نگرانی بیشتر و ایجاد سؤالات فراوان تری در ذهن شما شود همچون: آیا می‌توانم خانواده‌ام را تأمین کنم؟ پدر خوبی می‌شوم؟ می‌توانم یاد بگیرم چطور پوشک نوزاد را عوض کنم؟ چطور می‌توانم یک نوزاد کوچک و ظریف را بغل کنم؟ تمام این سؤالات طبیعی‌اند و در ذهن همسرتان نیز وجود دارند. ارتباط و گفت و گو مهم است و مشکلات را حل می‌کند. بسیاری از زوجها حتی در مورد ترس و وحشتی که از زایمان و تولد نوزاد خود دارند به خوبی با هم صحبت و درد و دل می‌کنند.

حضور پدر در اتاق زایمان

اگر قصد دارید در صورت امکان در اتاق زایمان حضور داشته باشید، یادتان باشد که نقش اولیه و مهم شما این است که از همسر خود حمایت کنید.

بنابراین این نقش را خوب ایفا کنید. اگر او گهگاه فریاد زد یا با شما پرخاش کرد، متعجب نشوید و فکر نکنید این بدان معناست که او دوست دارد شما آنجا نباشید، زیرا پس از اتمام زایمان، حتما از حضور شما در کنار خود قدردانی خواهد کرد. اگر لازم شد همسرتان در مورد استفاده از روش‌های بی حسی تصمیم بگیرد، مثلاً استفاده از بی حسی نخاعی، حتما به او در تصمیم گیری کمک کنید. او مجبور است خودش تصمیم نهایی را بگیرد، چرا که این بدن خودش است و درد هم برای اوست.

- بعضی پدرها ممکن است ترجیح دهند که زایمان همسرشان را نبینند. بعضی مادرها هم دوست ندارند شوهرانشان آنها را در حین زایمان ببینند.

- اگر قصد دارید در اتاق زایمان همراه همسرتان باشید، تا جایی که می‌توانید مفید واقع شوید. مهم‌تر از همه اینکه صبور باشید و شرایط را درک کنید. همسرتان ممکن است به خاطر نگرانی، ترس یا درد ناشی از زایمان کمی عصبانی و بداخلاق شود و این واکنش کاملا در طول وضع حمل طبیعی است . می‌توانید به او کمک کنید که از تمرینات تنفسی و روش شل سازی بدن و آرامش زایی که قبلاً تمرین کرده است در حین زایمان بهره بگیرد تا راحت‌تر وضع حمل کند. همچنین می‌توانید با کارهای زیر به او کمک کنید:

- اطمینان دهید که همه چیز خوب پیش می‌رود؛

- زمانی که عصبی و بدخلق می‌شود در کش کنید؛

- با او همدردی کنید؛

- حواس او را پرت کنید تا خیلی به دردی که می‌کشد فکر نکند (با کارهایی چون بازی، شوخی و غیره... البته منظور ما بازی شطرنج نیست).

زمانی که زایمان به مراحل پایانی خود می‌رسد هم می‌توانید کمک بسیاری به همسر خود کنید:

- به او کمک کنید در طول فشارها تا ۱۰ بشمرد؛

- در صورت لزوم به او اجازه دهید که بداند چه وقت انقباض و درد بعدی شروع خواهد شد (می توانید با نگاه به صفحه‌ی نمایشگر انقباض بعدی را ببینید)؛

- پاهایش را بالا بیاورید یا سرش را برایش به سمت جلو ببرید و نگه دارید و چانه‌اش را به سینه‌اش بچسبانید. این حالت زورهای او را مؤثرتر می‌کند؛

- هر کاری و هر چیزی از شما می‌خواهد را انجام دهید تا زایمان راحت تری داشته باشد؛

- اگر مرطوب کردن پیشانی اش به او کمک می‌کند که احساس بهتری داشته باشد با پارچه‌ای خیس پیشانی اش را خنک کنید؛

- او را از حمایت و تشویق خود بهره مند سازید؛

- دست‌هایش را بگیرید اما مراقب باشید. زیرا به هنگام درد ممکن است دست شما را خیلی محکم بفشارد؛

- اگر خواست، او را ماساژ بدهید؛

- هر کاری که می‌گوید انجام دهید، حتی اگر از شما خواست که دهانتان را ببندید و حرف نزنید؛

- پس از تولد نوزاد، به طور خاصی به او تبریک بگویید؟

حضور خانواده‌ی جدیدتان در خانه

اگر با بارداری و وضع حمل هنوز به تغییری اساسی در زندگی تان پی نبرده‌اید، مطمئنا این بار با بازگشت به خانه به همراه خانواده‌ی جدیدتان تغییر را باور خواهید کرد. حالا شما و همسرتان مسئولیت‌های جدیدی دارید. شما می‌توانید در عوض کردن پوشک کمک کنید، به نوزاد غذا بدهید، خرید خانه را انجام دهید و تا جایی که می‌توانید در کارهای خانه کمک کنید. حتی اگر نوزادتان شیر مادرش را می‌خورد، گاهی می‌توانید از همسرتان بخواهید که شیر خود را بدوشد و در شیشه بریزد تا شما به نوزاد شیر دهید، زیرا این روشی رضایت بخش و مهم برای برقراری انس و الفت با نوزاد است.

حداقل شش هفته یا بیشتر طول می‌کشد تا همسرتان به شکل و وضعیت قبل از بارداری بازگردد. در طول چند ماه اول خانم شما ممکن است خیلی خسته باشد؛ خسته از بارداری و زایمان و کارهای مربوط به نوزاد و کم خوابی. این کم خوابی‌ها ممکن است شما و همسرتان را اذیت کند و تمام این شرایط خیلی راحت موجب می‌شود که همسرتان صبر و حوصله اش را از دست بدهد و عصبانی و بدخلق شود. درک و قبول این حقیقت که شما برای مدتی تحت شرایط خاصی هستید، می‌تواند خیلی مفید باشد. هر وقت که فرصتی پیدا کردید، خودتان و همسرتان کمی استراحت کنید و چرتی بزنید.

و بالاخره اگر پس از تولد نوزاد احساس می‌کنید آمادگی پدر و مادر شدن را نداشته‌اید و در برخی مهارت‌ها و فهم و انجام برخی کارها به بهترین نحو مشکل دارید، متعجب نشوید. برخلاف حیوانات جنگلی یا سگ و گربه‌ها، انسان‌ها به طور غریزی با مهارت‌های کامل پدر و مادری متولد نمی‌شوند. شما و همسرتان هر دو به مدتی زمان نیاز دارید تا در مهارت‌های نگهداری از نوزاد تخصص و تجربه پیدا کنید و این در مورد مهارت‌های برخورد با کودکان و نوجوانان هم صدق می‌کند. در این مسیر، کسب تجربه و مهارت شما با روش آزمون و خطا اغلب نتیجه می‌دهد. بنابراین این شرایط را قبول کنید و بپذیرید. در مورد چگونگی نگهداری از نوزاد با هم، صحبت و همفکری کنید و کمربندهایتان را محکم ببندید و آماده‌ی طی مسیر و ماجراجویی سخت و باورنکردنی رشد و نگهداری نوزاد شوید.