درباره مراقبت از نوزاد، همه آنچه باید بدانید

چیزهای زیادی است که با آن‌ها روبه‌رو می‌شوید. خوابیدن، شیر دادن، گریه نوزاد و … و در مجموع مراقبت از نوزاد.
شکی نیست که راجع به این لحظه رویاهای زیادی داشته‌اید. این‌که فرزندتان چه ظاهری خواهد داشت، شبیه پدرش خواهد شد یا شبیه شما. معمولا شما چیز زیادی راجع به نگهداری از نوزاد نمی‌دانید.
ما برای شما مطالبی را جمع کرده‌ایم که تا بتوانید با خیال راحت‌تری نوزادتان را در آغوش بگیرید.

شیر دادن:
سعی کنید نوزاد نزدیکتان باشد و در یک اتاق باشید. در بیمارستان اگر نیازی نیست تا فرزندتان در اتاقی دیگر باشد و نیاز به مراقبت پزشکی خاصی ندارد درخواست کنید تا او را به اتاق شما بیاورند. اگر نوزاد در گرفتن سینه مشکل دارد تمام تلاش خود را بکنید. از پرستاران بخواهید از شیشه به او شیر ندهند. از ماما یا پرستاران بخواهید طریقه‌ی صحیح شیر دادن به نوزاد را به شما آموزش دهند. در این راه صبور باشید. به دنبال حالتی باشید که هم شما و هم نوزاد در آن راحت هستید. اگر شما راحت نباشید فرزند شما هم حس خوبی در هنگام شیر خوردن نخواهد داشت. آغوز (اولین شیری که از سینه‌ی شما خارج می‌شود) موادی بسیار مغذی برای فرزندتان دارد و کمک بزرگی به رشد او خواهد کرد.
می‌توانید ویدیوهای آموزشی شیر دادن زیادی که بر روی صفحات اینترنت وجود دارند را مشاهده کنید. تکرار و تمرین وضعیت شما را بهتر خواهد کرد.
بازدیدکنندگان را متوقف کنید:
خانواده و آشنایان می‌خواهند به زودی شما و فرزندتان را ببینند. در این دوران خستگی شما به حدی است که شاید نیاز نداشته باشید کسی نزدیک شما باشد. تنها همسرتان را در کنارتان می‌خواهید. فرزند شما در ابتدای راه است و هنوز بدنش در برابر بیماری‌های زیادی مقاوم نشده است. روزهای ابتدایی زمانی است تا شما و فرزندتان به هم نزدیک شوید. حق شما است که از اقوام بخواهید در این دوران به شما فرصت بدهند. با نوزاد صحبت کنید و بگذارید به صدای شما خو بگیرد.
لباس پوشاندن به نوزاد:
پوشاندن لباس‌های قشنگ به نوزاد و تبدیل کردنش به یک موجود فوق‌العاده دوست داشتنی کار آسانی است. به یاد داشته باشید که نوزاد تا ۶ ماهگی کنترلی بر روی تنظیم دمای بدن خود ندارد. نوزاد را به اندازه کافی لباس بپوشانید. نه به حدی که عرق کردن او را آزار دهد، نه حدی که از سرما کبود شود. به جای پوشاندن یک لباس خیلی گرم در زمستان می‌توانید چند لایه لباس به تن فرزندتان بپوشانید تا در صورت نیاز آن‌ها را کم و زیاد کنید.
طرز استفاده از صندلی ماشین نوزاد:
چند هفته پیش از روز زایمان یک صندلی امن برای نوزادتان تهیه کنید. از همسرتان بخواهید آن را بر روی ماشین نصب کند تا زمانی که می‌خواهید از بیمارستان بازگردید جایی امن برای فرزندتان داشته باشید.
-اگر نوزاد شما لباس‌های زیادی دارد حتما پیش از قرار دادن او در صندلی ماشین لباس‌ها را کم کنید تا سرما نخورد. ابتدا کمربند ایمنی او را ببندید و بعد یک پتو روی او بکشید.
-مهار یا کمربند باید بر روی شانه‌ها و باسن را بپوشاند.
-گیره‌ی سینه باید با زیربغل نوزاد هم‌سطح باشد.
-صندلی باید در زاویه ۴۵ درجه قرار داده شده باشد تا گردن نوزاد به جلو آویزان نشود.
-وقتی صندلی نصب شد آن را تکان دهید. بیشتر دو سانتی‌متر در هر جهت نباید جابه‌جا شود.

اصول شیردهی
شیر دادن ممکن است ذاتی به نظر بیاید اما برای بعضی از بانوان بسیار مشکل است. این استراتژی‌ها کمک می‌کنند تا این‌کار را راحت‌تر انجام دهید.
بدون تاخیر شیر دهید:
تجربه نشان داده است که اگر در همان ساعت اولیه‌ی پس از زایمان این کار را انجام دهید برای شما آسان‌تر خواهد بود. نگران نباشید و بدانید به آرامی این کار را یاد می‌گیرید.
با اعلام نوزاد سریع به او شیر دهید:
در شش هفته ابتدایی هر زمانی که نوزادتان احساس گرسنگی کرد به او شیر بدهید. گرسنه ماندن برای او خوب نیست. اجازه دهید فرزندتان بتواند به وجود شما اطمینان پیدا کند. نگران کم آمدن شیر نباشید. هر چه فرزندتان بیشتر شیر بخورد بدن شما بیشتر شیر تولید می‌کند.
طریقه‌ی صحیح قرار دادن سینه در دهان نوزاد را یاد بگیرید:
نوزاد باید نوک سینه را به درستی در دهانش بگیرد تا بتواند به اندازه کافی شیر بخورد. همچنین درست به دهان گرفتن سینه باعث می‌شود تا نوک سینه‌ی شما زخم نشود. سعی کنید نوزاد را طوری قرار دهید که شکم او به سمت شما و بالا باشد. با نوک سینه لب او را قلقلک دهید تا دهانش را به اندازه کافی باز کند. مطمئن شوید همه‌ی محدوده‌ی نوک سینه را دهانش می‌گیرد.
محل شیردهی ثابت و راحتی داشته باشید:
هر چند ضروری نیست اما یک صندلی گهواره‌ای یا یک مبل راحتی می‌تواند کمک بزرگی برای شیردهی باشد. چند بالشت در دسترس داشته باشید تا بتوانید پشت کمر و زیر دست و زیر نوزاد بگذارید. کنترل تلویزیون، تنقلات، یک کتاب خوب و شارژر را نزدیکتان بگذارید.
شیرتان را مقوی کنید:
در روز حداقل ۸ لیوان مایعات بخورید. بسته به سن، متابولیسم و فعالیت روزانه‌تان نیاز به حدود ۲۲۰۰ تا ۲۴۰۰ کالری خواهید داشت. مادران شیرده معمولا ۵۰۰ گرم تا ۲ کیلوگرم در هر ماه وزن کم می‌کنند.(حتی زمانی که رژیم غذایی خود را افزایش می‌دهند.)
شیر خشک:
بعضی از بانوان نمی‌توانند از سینه شیر دهند. این بانوان نیاز به استفاده از شیر خشک دارند. سازمان‌های دارویی همه‌ی شیر خشک‌ها را چک می‌کنند تا هیچ ضرری برای فرزند شما نداشته باشند. البته شاید پزشک توصیه کند تا به آن‌ها آهن یا دیگر مواد غذایی لازم را اضافه کنید.
با پزشک کودک راجع به گزینه‌هایتان مشورت کنید:
بعضی از والدین به خاطر احتمال آلرژی می‌خواهند بدانند چه گزینه‌هایی دارند. لبنیات، سویا یا شیرخشک‌های هایپوآلرژن. ترس از واکنش‌های حساسیتی والدین را راجع به استفاده از شیر خشک دو دل می‌کند. در حالی که تنها ۳ یا ۴ درصد از نوزادان به شیر حساسیت دارند.
نکته‌ی شگفت‌انگیز این‌جا است: کودکانی که به شیر حساسیت دارند احتمالا پروتئین شیر سویا هم حساسیت دارند. البته این فراورده‌های سویا برای والدینی که نمی‌خواهند فرزندشان محصولات حیوانی استفاده کنند جایگزین فوق‌العاده‌ای است.

-شیر خشک را در یک شیرجوش‌کن داغ کنید. به هیچ وجه آن را در مایکرویو نسازید.
-از شیر خشک حداکثر دو تا چهار ساعت بعد می‌توانید استفاده کنید. پس از آن دیگر آن را به نوزاد ندهید.
-شیر خشکی که در یخچال بوده است را حداکثر تا ۴۸ ساعت استفاده کنید.
-شیر خشک را فریز نکنید. مواد غذایی آن از بین می‌روند.
-شیری که ته بطری باقی می‌ماند را دور بریزید. ممکن است آب دهان نوزاد باکتری‌هایی به آن وارد کند.

توصیه‌های ساده پزشکان برای تمیز و راحت نگه داشتن نوزاد:
صورت نوزاد:
بعید است نوزادی را بدون جوش‌های روی صورت ببینید.
توصیه:
با یک صابون ملایم کودک صورت نوزاد را هر روز بشویید.
چشم نوزاد:
بعضی از نوزادان یک ترشح زرد رنگ یا غی در چشمانشان دارند که معمولا به خاطر بسته شدن دریچه اشک است. گاهی این شرایط ممکن است تا ماه‌ها به طول انجامد.
توصیه:
با دستمال کتانی که با آب گرم مرطوب شده است چشم را پاک کنید.
شوره سر نوزاد:
بیشتر نوزادان شوره سر دارند. معمولا پس از چند ماه از بین می‌رود.
توصیه:
با یک شامپوی مناسب کودکان و حداکثر سه بار در هفته سر نوزاد را بشویید. با یک برس نرم یا یک مسواک به آرامی سر را شانه کنید.
بینی نوزاد:
دریچه‌های کوچک و باریک بینی نوزاد ممکن است خیلی زود با مخاط بینی پر شوند.
توصیه:
با یک سرنگ مورد استفاده برای بینی نوزاد آن‌ها را تمیز کنید. با یک قطره‌ی چشم می‌توانید مخاط را نرم‌تر کنید تا خروج آن‌ها آسان شود.
ناخن نوزاد:
ناخن‌های نوزاد نرم‌اند اما ممکن است پوستشان خراش دهد.
توصیه:
از ناخن‌گیر نوزاد استفاده کنید. پس از حمام این کار را انجام دهید که ناخن‌هایش نرم‌تر است. وقتی نوزاد خوابیده است و دستانش باز است هم زمان مناسبی برای کوتاه کردن ناخن نوزاد است.
پوست نوزاد:
بعضی از نوزادان قسمتی از پوستشان قرمز و خارنده می‌شود که به این حالت اگزما یا آتوپیک درماتیت می‌گویند.
توصیه:
زمان حمام‌ها را ۱۰ دقیقه محدود کنید. از صابون‌های ملایم مناسب کودکان استفاده کنید. کرم‌های پوستی را دقیقا پس از حمام بر روی پوست بمالید. از لباس‌های کتان استفاده کنید.
باسن نوزاد:
رطوبت بیش از حد و پوست حساس نوزاد باعث می‌شود نوزاد عرق‌سوز شود.
توصیه:
پوشک بچه را به موقع عوض کنید و باسن نوزاد را با آب بشویید. از دستمال کاغذی استفاده نکنید چرا که ممکن است پوست را حساس کند. زینک اکساید سفید می‌تواند به شما کمک کند.
بند ناف نوزاد:
بند ناف را خشک و تمیز نگه دارید. پس از چند هفته خود به خود می‌افتد.
توصیه:
مراقب باشید تا با پوشک بند ناف نوزاد را نپوشانید و با یک تکه ابر نرم آن را در حمام تمیز کنید.
ختنه کردن نوزاد:
نوک آلت نوزاد ورم خواهد کرد و جای زخمی زرد رنگ بر روی آن پدید می‌آید.
توصیه:
ناحیه‌ی آلت را به آرامی با آب گرم بشویید. روزانه این کار را انجام دهید و از یک کرم استفاده کنید تا آلت به پوشک نچسبد.
پاهای نوزاد:
پاهای نوزاد کمان‌شکل‌اند و به داخل خم شده‌اند که با توجه جایی که ۹ ماه در آن بوده جای تعجب ندارد.
توصیه:
نگران نباشید. پاهای فرزندتان جایی بین ۶ تا ۱۸ ماهگی قدرت خود را پیدا می‌کنند.

نزدیک بودن نوزاد به مادر ضربان قلب او را آرام می‌کند، سیستم ایمنی او را تقویت می‌کند، سطح استرس نوزاد کاهش می‌یابد و شیر دادن را آسان‌تر می‌کند. همچنین این کار باعث می‌شود نوزاد یاد بگیرد برای شیر بیدار شود و خودش به خواب رود.
همچنین ریسک پیش آمدن سندروم مرگ ناگهانی نوزاد نیز کاهش می‌یابد. داشتن یک گهواره نزدیک محل خواب شما و نه در تختتان گزینه‌ی خوبی است.
مطمئن شوید کسی نزدیک فرزند شما سیگار نمی‌کشد و هیچ کدام از والدین مواد مخدر یا الکل استفاده نمی‌کنند.

همیشه نوزاد را بر روی کمر بخوابانید. روی تشکی سفت او را بگذارید، استفاده از تخت‌های آبی و مبل‌های نرم ممنوع است. همه‌ی این موارد باید برای محل خواب نوزاد لحاظ شوند.
مطمئن شوید صورت نوزاد با چیزی پوشیده نشده باشد و ترجیحا از یک پتوی پوشیدنی استفاده کنید.
هیچ‌گاه پتو، اسباب‌بازی‌های پشمالو، بالشت و دیگر وسایل را در گهواره نوزاد نگذارید.
دمای اتاق را در حدی معمولی نگاه دارید. گرمای بیش از حد ریسک SIDS را بالا می‌برد. همچنین تحقیقات نشان داده‌اند وجود یک پنکه در اتاق نوزاد می‌تواند ریسک سندروم مرگ ناگهانی نوزاد را از بین ببرد.
انجمن پزشکان کودک آمریکا توصیه می‌کند پستانک را از یک ماهگی تا یک سالگی در هنگام خواب به نوزاد بدهید. این کار هم باعث کاهش ریسک سندروم مرگ ناگهانی نوزاد می‌شود.

مراقبت از نوزاد کوچک شما ممکن است ترسناک به نظر بیاید. هر چه بیشتر راجع به مشکلات بدانید احتمالا نگران‌تر می‌شوید اما با دانستن کمی بیشتر می‌توانید ریسک‌ها را تا بیشترین حد ممکن کاهش دهید.
رمزگشایی از مدفوع نوزاد:
گاهی در زمانی که شما در بیمارستان می‌مانید نوزاد شما مدفوعی سیاه یا سبز تیره خارج می‌کند که به آن مکانیوم می‌گویند. این طبیعی است. در روزهای ابتدایی نوزادی که از سینه مادر شیر می‌خورد شش تا هشت بار شکمش کار می‌کند. حالت‌های مختلف مدفوع نوزاد شامل یک مدفوع نرم و زرد-سبز رنگ که انگار دانه‌هایی در آن مشاهده می‌شوند است. اگر شیر خشک به نوزادتان می‌دهید شکم او روزانه یک یا دو بار به کار می‌افتد. در این حالت مدفوع نوزاد سفت‌تر و بیشتر زرد رنگ است. تا زمانی که نوزاد نشانه‌ای از اسهال ندارد، رنگ متنوع مدفوع، فشردگی و تغییر تعداد دفعات آن جای نگرانی ندارد.
گرفتن دمای نوزاد:
انتهای دماسنج دیجیتال مقعدی را در باسن نوزاد فرو کنید. (این حالت مطمئن‌ترین و دقیق‌ترین حالت اندازه‌گیری است)
نوزاد را بر روی شکم بخوابانید و به آرامی آن را فرو ببرید.
به آرامی باسن نوزاد را برای یک یا دو دقیقه بسته نگه دارید و بعد دماسنج را بیرون بیاورید.
گریه نوزاد:
دلایل اصلی گریه نوزاد را بررسی کنید. ببینید آیا پوشکش پر شده است؟ آیا نوزاد خیلی داغ یا خیلی سرد است؟ آیا لباسی که پوشیده او را اذیت می‌کند؟
اجازه دهید نوزاد سینه‌ی شما، شیشه شیر، انگشتتان یا یک پستانک را بمکد.(استفاده از پستانک تا یک ماهگی و گاهی شش هفتگی توصیه نمی‌شود.)
فضایی مانند رحم برای آسایش نوزاد فراهم کنید. قنداق کردن نوزاد به صورت صحیح باعث می‌شود احساس آرامش در نوزاد به وجود بیاید. با ایجاد صدای «شششش» و کمی تکان دادن می‌توانید فرزندتان را آرام کنید. اتاق‌های کم‌نور را برای آرام کردن نوزاد انتخاب کنید.

۳ واقعیت راجع به تب نوزاد:
تب می‌تواند نشانه‌ی بیماری‌ای سخت در نوزاد باشد. اگر نوزاد شما کمتر از دو ماه دارد با پزشک تماس بگیرید. اگر با استفاده از دماسنج مقعدی دمای بدن نوزاد بالاتر از ۳۸ درجه بود اوضاع خطرناک است. برای نوزادان بالای ۲ ماهه دمای بالای ۳۹ درجه خطرناک است. همچنین دقت کنید تا نشانه‌های دیگری از بیماری را تشخیص دهید. اگر فرزند شما مانند همیشه رفتار نمی‌کند، اگر نوشیدنی‌ها و خوردنی‌های او کم شده است یا به نظر می‌آید نوزاد در حال درد کشیدن است؛ بدون توجه به دمای بدن نوزاد با پزشک تماس بگیرید. تب با دمای پایین به خودی خود خطرناک نیست اما تا زمانی که نوزاد نشانی از ناراحتی به شما بروز ندهد.
دمای بدن بالای ۳۹ درجه نیاز به رسیدگی فوری پزشکی دارد. اگر کودک بزرگ‌تری دارید می‌توانید برای کاهش دما از تایلنول کودکان استفاده کنید تا بتواند بخوابد و غذا بخورد. به هیچ‌وجه به کودکان در هر سنی آسپرین ندهید. به یاد داشته باشید پایین آوردن دمای نوزاد با قرص یک ایراد دارد: شما نمی‌توانید وقتی حال او بهتر شده است دلیل پیش آمدن بیماری را تشخیص دهید.
به هر حال تب بالای ۳۸ درجه اگر بیش از دو روز طول بکشد، مخصوصا اگر نوزاد سرفه کند، نیاز به مراقبت پزشکی حرفه‌ای دارد. در برخی موارد ممکن است از نوزاد آزمایش ادرار گرفته شود تا نوع بیماری تشخیص داده شود.

-اگر نوزاد زیر ۲ ماهه تبی بالای ۳۸ درجه دارد و یا نوزاد بالای ۲ ماهه تب بالای ۳۹ درجه دارد.
- مشاهده تغییر در رژیم غذایی یا رد کردن شیر و نخوردن آن.
- اگر مدفوع او بیش از حد آبکی است.
- اگر بیش از حد خواب آلود است و به فعالیت‌های شما واکنشی نشان نمی‌دهد.
- به طرز غیر معمولی کج خلق است و یا برای مدتی طولانی گریه می‌کند.
- اگر بر روی پوستش حساسیتی قرمز نشان داده است.
- اگر اطراف بند ناف ورم یا قرمزی مشاهده می‌کنید.
- اگر هنگام ادرار یا مدفوع از خودش ناراحتی نشان می‌دهد.
- اگر شکم نوزاد ورم کرده است یا استفراغ می‌کند.

مراقبت از مادر پس از زایمان
نکاتی برای مراقبت از مادر پس از زایمان از درد شکم تا افسردگی پس از زایمان:
مواجهه با نیازهای یک موجود جدید می‌تواند بسیار سخت باشد. ما چند راهکار برای آسان کردن اوضاع پیشنهاد می‌کنیم:
درد واژن پس از زایمان:
چه شما به صورت طبیعی زایمان کنید و چه به صورت سزارین درد واژن ممکن است وجود داشته باشد و نشستن تا مدتی برای شما سخت باشد. همچنین رفتن به دستشویی ممکن است اذیت‌کننده باشد.
راه حل:
یک تشت آب با کمی آب گرم آماده کنید. برای چند دقیقه در طول روز لگن خود را درون آن بگذارید. پس از ادرار خودتان را با آب گرم بشویید. یخ بر روی این محدوده بگذارید. بر روی بالشت‌های دونات شکل بنشینید تا فشار از روی این محدوده برداشته شود.
درد شکم و خون‌ریزی پس از زایمان:
وقتی رحم شما شروع به کوچک شدن می‌کند ممکن است در شکمتان احساس درد کنید. همچنین امکان این‌که دوره‌های ماهانه‌ی شما با خون‌ریزی بیشتری همراه باشند وجود دارد. از تامپون استفاده نکنید چرا که می‌توانند باعث ایجاد عفونت شوند. به جای آن از نوار بهداشتی استفاده کنید.
راه حل:
از سینه شیر دهید! شیر دادن باعث افزایش تولید اکسی‌توسین می‌شود. این هورمون باعث کاهش خون‌ریزی و آسان شدن کوچک شدن رحم می‌شود. همچنین می‌توانید از کیسه آب گرم یا دوش آب گرم استفاده کنید و از پزشکتان بخواهید تا به شما مسکنی امن بدهد.
بواسیر(هموروئید) پس از زایمان:
رگ‌های ورم کرده اطراف باسن را احاطه کرده‌اند و یبوست دوران بارداری ممکن است تا چند هفته پس از زایمان ادامه داشته باشد.
راه حل:
از تشت آب و نشستن در آن و بسته‌های یخ کمک بگیرید. بعضی از بانوان هم می‌گویند با قرار دادن یک سیب‌زمینی به مدت ۱۰ دقیقه در نقطه‌ی مورد نظر موفق شده‌اند.
افسردگی پس از زایمان:
بیشتر تازه مادران احساس ناراحتی به همراه اشک و تغییر حالت‌های روحی را تجربه می‌کنند. در روزهای ابتدایی بدخلق هستید و جلوی آن را هم نمی‌توانید بگیرید. این طبیعی است. ادامه‌دار شدن این وضعیت ممکن است نشانه‌ای از افسردگی پس از زایمان باشد.
راه حل:
برای کاهش ریسک افسردگی پس از زایمان تا جایی که می‌توانید بخوابید. چرت بزنید. کمک‌های بقیه را قبول کنید و سعی نکنید همه‌ی کارها را به تنهایی انجام دهید. سعی کنید به هر صورتی که ممکن است زمانی مختص خودتان در روز ایجاد کنید. یک پیاده‌روی ۱۵ دقیقه‌ای هم می‌تواند حال شما را بهتر کند. اگر این حال شما بیش از دو هفته ادامه پیدا کرد با پزشک تماس بگیرید. شاید نیاز باشد برای بهبود این وضعیت به متخصص مراجعه کنید.
در صورت مشاهده موارد زیر با پزشک تماس بگیرید:
-تب بالای ۳۸ درجه.
-افزایش خون‌ریزی یا ترشحات واژینال.
-سرگیجه و تهوع.
-درد هنگام ادرار.
-درد، تورم یا حساس شدن پاها.
-جوش‌های قرمز یا توده در سینه.
-قرمزی، ترشح یا درد از ناحیه سزارین، پاره شدن واژن یا باز شدن بخیه.
-احساس درد شدید در قسمت پایینی شکم.
-افسردگی شدید.