علائم آتروفی واژن، همراه با درمان
آتروفی واژینال، به تغییرات واژن اطلاق می شود که در اثر میزان کاهش هورمون استروژن ایجاد می شود.
آتروفی واژینال، به تغییرات واژن اطلاق می شود که در اثر میزان کاهش هورمون استروژن ایجاد می شود. به این شرایط واژینیت آتروفیک نیز گفته می شود که بروز آن بعد از یائسگی بسیار شایع است. در مورد خیلی از خانم ها آتروفی واژن نه تنها سبب رابطه جنسی دردناک می شود، بلکه منجر به بروز علائم ادراری نیز می گردد. از آن جایی که علائم ادراری و واژینال در این شرایط به هم پیوسته است، خیلی از متخصصین اصطلاح دقیق تری را برای این بیماری با نام سندرم تناسلی ادراری یائسگی یا GSM تعریف کرده اند.
آتروفی واژن چیست؟
استروژن توسط تخمدان ها تولید می شود و نقش مهمی را در حفظ بافت های واژن و لوبریکانت یا لیز کردن آن ایفا می کند. وقتی میزان استروژن پایین باشد، بافت های واژن خشک شده و چروکیده یا آتروفیک می شود. در حالت آتروفیک، واژن بسیار مستعد التهاب است.
از جمله شرایط شایعی که با کاهش استروژن همراه است و می تواند منجر به آتروفی واژن شود، عبارت است از:
- یائسگی یا منوپوز از جمله تغییرات طبیعی وابسته به سن است که سبب می شود، تخمدان ها مقدار استروژن کمتری تولید کنند.
- برداشت تخمدان ها از طریق جراحی قبل از این که سن طبیعی یائسگی فرا رسد، که ممکن است این جراحی با برداشت رحم یا هیسترکتومی همراه باشد.
- درمان با داروهایی که منجر به کاهش میزان استروژن در خانم ها مانند شرایطی از جمله اندومتریوز و فیبروئید رحم یا بعد از شیمی درمانی برای سرطان، به عنوان عارضه جانبی بعد از درمان هورمونی سرطان پستان می شود.
- یائسگی زودرس که اغلب قبل از 40 سالگی رخ می دهد.
- شیر دهی
- بعد از رادیوتراپی در ناحیه لگن که در برخی سرطان ها انجام می شود.
نکته مهم:
آتروفی واژن معمولا به آهستگی ایجاد می شود، به گونه ای که خانم ممکن است 5 تا 10 سال بعد از شروع یائسگی متوجه علائم آن نباشد. البته باید توجه داشت که همه خانم های یائسه، آتروفی واژن را تجربه نمی کنند.
علائم آتروفی واژن
شایع ترین علائم آتروفی واژن، عبارت است از:
- خشکی واژن
- احساس سوزش و خارش در واژن
- داشتن رابطه جنسی دردناک
- بروز خونریزی بعد از رابطه جنسی
- احساس سوزش حین ادرار
- تکرر ادرار
- ابتلا به عفونت های ادراری
- بی اختیاری در ادرار
برخی فاکتورهای خطر که در بروز آتروفی واژن و یا GSM دخالت دارد، عبارت است از:
- سیگار کشیدن: سیگار کشیدن بر گردش خون تاثیر می گذارد و در نتیجه مانع از اکسیژن رسانی کافی به واژن و سایر بافت ها می شود. سیگار کشیدن از تاثیرات استروژن در بدن می کاهد. علاوه بر آن خانم هایی که سیگار می کشند، ممکن است یائسگی زودرس را تجربه کنند.
- نداشتن زایمان واژینال: محققین مشاهده کرده اند خانم هایی که هرگز از طریق واژن زایمان انجام نداده اند بیشتر مستعد آتروفی واژن هستند.
- نداشتن فعالیت جنسی: فعالیت جنسی میزان جریان خون را در بافت های واژن افزایش می دهد و سبب می شود بافت های واژن خاصیت ارتجاعی بهتری داشته باشند.
عوارض آتروفی واژن:
سندرم GSM یا آتروفی واژن، ریسک این موارد را در شما افزایش می دهد:
- عفونت های واژینال: تغییر در تعادل اسیدی واژن فرد را مستعد عفونت های واژینال می کند.
- مشکلات ادراری: تغییرات ادراری همراه با آتروفی واژن سبب بروز مشکلات ادراری می شود. تکرر ادرار و احساس سوزش حین ادرار کردن در این افراد شایع است. برخی خانم ها بی اختیاری در ادرار و عفونت های مسیر ادراری را نیز تجربه خواهند کرد.
تشخیص آتروفی واژن
اگر فرد در میانسالی قرار داشته باشد می تواند از پزشک خود بپرسد، آیا دوران یائسگی اش آغاز شده است و آیا علائم یائسگی مانند عدم وجود قاعدگی های منظم، تغییرات خلقی، گرگرفتگی، تعریق شبانه، اختلال در خواب شب را تجربه می کند.
- اگر فرد در سنین باروری باشد، نکاتی از قبیل دوران شیردهی یا داشتن قاعدگی های نامنظم بررسی می شود، این ها می تواند نشانه کاهش میزان استروژن و یا عدم تعادل در هورمون های زنانه باشد. پزشک سوابق دارویی و جراحی فرد را بررسی خواهد کرد و در مورد داروهای مصرفی فعلی نیز خواهد پرسید.
- پزشک بر اساس سن، علائم و سابقه پزشکی به وجود آتروفی واژن مشکوک می شود. برای تایید تشخیص، معاینه لگن انجام می شود تا علائم خشکی، قرمزی و نازک شدن بافت بررسی شود.
- اگر فرد یائسه بوده و بعد از رابطه جنسی دچار خونریزی می شود، در این صورت پزشک احتمال سرطان آندومتر یا سرطان دیواره رحم را نیز بررسی خواهد کرد و به این منظور بیوپسی آندومتر انجام خواهد داد. در این روش، بخش کوچکی از بافت و دیواره رحم برداشته و در لابراتور مورد بررسی بیشتر قرار می گیرد. پزشک همچنین ممکن است پاپ اسمیر را در این شرایط انجام دهد.
- اگر فرد علائم ادراری داشته باشد ممکن است، آزمایش ادرار نیز انجام شود، به این منظور نمونه ادرار جمع آوری شده و مورد آنالیز قرار می گیرد.
- تست تعادل اسیدی که نمونه ای از مایعات واژن جمع آوری می شود و کاغذ شاخص در درون واژن قرار می گیرد و وضعیت تعادل اسیدی واژن چک می شود.
دوره بیماری آتروفی واژن:
این شرایط تا درمان شدن و بازگشت استروژن به حالت طبیعی ادامه دارد.
پیشگیری از بیماری آتروفی واژن:
استفاده از لوبریکانت محلول در آب می تواند برای رطوبت رسانی به بافت ها مفید باشد و از داشتن رابطه جنسی دردناک جلوگیری کند. فعالیت جنسی منظم نیز می تواند به پیشگیری از علائم کمک کند. داشتن رابطه جنسی، گردش خون را در واژن بهبود می بخشد در نتیجه بافت واژن حفظ می شود.
نکته مهم:
به هنگام رابطه جنسی به خودتان زمان دهید تا به اندازه کافی تحریک شوید، این به مرطوب سازی طبیعی واژن کمک خواهد کرد.
درمان آتروفی واژن
آتروفی واژن می تواند با استفاده از استروژن درمان شود. پزشک ممکن است قرص استروژن، کرم استروژن و یا شیاف استروژن و یا پچ پوستی استروژن یا حلقه استروژن واژینال را نسخه کند. کرم یا شیاف با استفاده از اپلیکاتور وارد واژن می شود. پچ استروژن 1 یا 2 بار در هفته استفاده می شود، تا استروژن را از طریق پوست وارد بدن کند. حلقه واژینال نیز به مدت سه ماه در واژن کار گذاشته می شود و به آرامی استروژن را به طور مستقیم به بافت واژن می رساند.
پزشکان سعی می کنند از پایین ترین دوز ممکن برای تخفیف علائم استفاده کنند. استفاده از فرآورده های استروژنی واژینال سبب می شود استروژن بسیار کمی وارد خون شود، بنابراین مطمئن ترین راه برای درمان آتروفی واژن می باشد. استفاده از لوبریکانت های محلول در آب نیز انتخاب خوبی است. لوبریکانت های محلول در آب حاوی استروژن نیست و می تواند بدون نسخه پزشک نیز خریداری شود.
اگر فرد هنوز رحم داشته و از استروژن نیز استفاده کند، باید نسبت به هرگونه خونریزی که می تواند شبیه چرخه قاعدگی باشد، هوشیار باشد. شما باید در مورد هرگونه خونریزی که دچار آن می شوید، با پزشک خود مشورت کنید.
در شرایط زیر استفاده از استروژن منع مصرف دارد، مگر این که توصیه خاصی از جانب پزشک وجود داشته باشد:
- خونریزی بدون دلیل در واژن
- بیماری کبدی مزمن یا فعال
- سرطان پستان
- سرطان آندومتر
- وجود لخته های خونی و یا سابقه لخته های خونی
نکات مهم:
علاوه بر این خانم های مبتلا به میگرن، بیماری مربوط به کیسه صفرا، فشار خون بالا و یا آندومتریوز نیز نمی توانند از استروژن استفاده کنند. اگر شما به یکی از این مشکلات دچارید در این مورد باید با پزشک خود مشورت کنید.
خانم هایی که نمی توانند از استروژن استفاده کنند، می توانند از لوبریکانت های محلول در آب استفاده کنند تا خشکی واژن را از بین ببرند.
چه وقت باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر شما هرگونه خونریزی واژینال، خشکی واژن، سوزش، خارش یا رابطه جنسی دردناکی را تجربه کردید که با استفاده از لوبریکانت آبی تخفیف نیافت، باید به پزشک مراجعه کنید.
نکته مهم:
در اغلب افراد این بیماری چشم انداز خوبی دارد، به عبارتی به راحتی قابل درمان و پیگیری است.
پ
منبع:
دکتر سلامت
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼