خجالتی بودن کودک، چرا با غریبه ها حرف نمی زنه؟

بیلی، خیلی شیرین زبان است، ولی هرکاری می‌کنید با عمه‌اش که از راه دور تماس گرفته است چند کلمه بیشتر حرف نمی‌زند. کودک کوچک شما وقتی رئیستان را می‌بیند پشت پاهای شما پنهان می‌شود و حتی یک کلمه حرف نمی‌زند. کودک هفت ساله‌تان وقتی همسایه در می‌زند و او در را باز می‌کند، حضور همسایه را به شما خبر نمی‌دهد و به اتاقش می‌دود.
به یاد داشته باید تا حدودی، خودداری کودک از صحبت کردن، به ویژه در میان جمع، کاملا طبیعی است. دنیای کودکان خردسال، بسیار محدود است. چیزی که برای ما کاملا طبیعی و عادی تلقی می‌شود ممکن است برای آن‌ها خیلی تازه باشد. به علاوه، کودک شما نه تنها علاقه‌ای به دیدن همکلاسی دوران دبیرستان شما ندارد، بلکه سلام دادن به او هم برایش کار جالبی نیست. فهم این نکته که چرا کودکان بزرگ‌تر که در خلوت یا وقتی با شما هستند مدام حرف می‌زنند، در حضور دیگران، سکوت اختیار می‌کنند کمی دشوار است. هیچگاه، سکوت کودکتان را به خجالتی بودن او نسبت ندهید، حتی اگر کودک واقعا خجالتی است. اگر به کودک بگویید که «خجالتی هستی!» برای او بهانه قانع کننده‌ای برای حرف نزدن فراهم کرده‌اید. بهتر است به مهمانتان چنین بگویید: «سام تازه تورو دیده و چند دقیقه دیگه شروع به حرف زدن می‌کنه».
در میان کودکان شش تا هجده ماهه، معمولا دوره‌ای وجود دارد که از غریبه‌ها می‌ترسند و یا بهتر بگوییم با دیدن غریبه‌ها مشوش می‌شوند. این مسأله زمانی اتفاق می‌افتد که این کودکان افراد آشنا را که هر روز می‌بینند شناسایی می‌کنند، ولی به دیگران مظنونند. از سوی دیگر، کودکان چهارساله اصلا غریبه نمی‌شناسند و با همه برخورد دوستانه دارند. در سن هفت سالگی ممکن است کودک، بار دیگر از حرف زدن با نا آشناها خودداری کند. شما نمی‌توانید کودک را مجبور به حرف زدن کنید ولی می‌توانید اعمالی انجام دهید که احتمال این‌که کودکتان بدون فشار شما صحبت کند، بیشتر شود.

1- برنامه‌ریزی کنید
کودک را برای روبرو شدن با افراد جدید آماده کنید.

2- به کودک آموزش دهید
وقتی را به کودکتان اختصاص دهید و به او بیاموزید که چگونه با افراد جدید در شرایط جدید صحبت کند؟ می‌توانید نمایش‌های مختلفی ترتیب دهید که در آن شما نقش افراد جدید را بازی کنید. از کودک بخواهید «سلام» گفتن را تمرین کند. شروع مکالمه از سوی کودک می‌تواند با جملات ساده‌ای نظیر: «شما سگ من رو دیده‌اید؟» یا «می‌دونید من چند سالمه؟» انجام گیرد.

3- کودک را تحت فشار نگذارید
اگر کودک را در حین تمرین دلسرد نکنید و به او فشار نیاورید، او راحت‌تر می‌تواند پیشرفت کند. کودک خردسال، نیاز به زمان دارد تا در صحبت کردن راه بیفتد.

4- کودک را به خاطر حرف زدن تحسین کنید
وقتی کودک در حضور شخص ناآشنایی خوب حرف می‌زند، او را تحسین کنید و به او بفهمانید که شما فکر می‌کنید او دیگر بزرگ شده و به او افتخار می‌کنید و چه قدر از حرف زدن او خوشتان می‌آید.

5- توقعات خود را مشخص کنید
به کودکان بزرگ‌تر بفهمانید که از آن‌ها انتظار دارید که چیزی بگویند. یک قانون «سلام» داشته باشید و به کودکتان بگویید که حتی اگر نمی‌خواهد صحبت کند، باید به شخص جدید سلام کند.

6- به جای کودک صحبت نکنید
اگر کودک، جواب سوال‌های شخص تازه را نمی‌دهد، شما به جای او جواب ندهید، مگر این‌که کودک، بیش از حد خجالتی باشد. به کودک بگویید که اگر بار دیگر از پاسخگویی به سوال‌های دیگران خودداری کند، باید منتظر پیامدها باشد. مثلا ممکن است زمان تلفنی صحبت کردنش را کاهش دهید. بدین معنا که اگر با کسانی که شما می‌خواهید صحبت نکند، شما هم زمان صحبت با کسانی را که خودش می‌خواهد، کاهش می‌دهید.

7- یک روش مخصوص پایه‌ریزی کنید
اگر کودک از صحبت با کسانی که شما اغلب آن‌ها را می‌بینید، خودداری می‌کند، روشی طرح کنید که به پیشرفت شما در کار کمک کند. به کودک بگویید: عمه شیلا امروز عصر به منزل ما می‌آید تا با هم دسر بخوریم. با کودک شرط کنید که در صورتی دسر خواهد خورد که به او سلام کند و وقتی با او صحبت می‌کنند، به درستی پاسخ بدهد. اگر موقع رفتن، از عمه خداحافظی هم کرد و گفت: «خیلی ممنون که اومدید»، به عنوان پاداش، شب برای او قصه بخوانید. به کودک بفهمانید که همیشه در قبال رفتار درستش پاداش خواهد گرفت.