بارداری در چهل سالگی، خوبه یا بد؟

برای حامله شدن زمان مشخصی وجود ندارد. با این حال شاید بسیار شنیده باشید که می­گویند باردار شدن پس از ۳۵ سالگی خطرات بسیاری به همراه دارد. این موضوع شاید باعث شود تا شما تصور کنید مادران زیادی وجود ندارند که در این سن باردار شده باشند. اما حقیقت این است که زنان بسیاری در این سن باردار شده ­اند.

چند زن تابحال در ۴۰سالگی بچه­ دار شده ­اند؟
شاید تعجب کنید اگر بگوییم زنان بسیاری نه تنها در این سن بچه ­دار شده ­اند، بلکه تعداد آنها در دهه­ های اخیر رو به افزایش است. طبق آمار در سال گذشته تعداد این بانوان، ۱۱ کودک از هر ۱۰۰۰ زن بوده­است که بین سنین ۴۰ تا ۴۵ سال قرار داشتند، این آمار برای سنین بالای ۴۶ قدری کمتر است.
بطور کلی میزان تولد رو به کاهش است، اما در این گروه سنی اوضاع کمی متفاوت است. این بدان معنی است که شما ممکن است به ندرت مادری همسن خودتان در کلاسهای زایمان، گروه­های پیش از بارداری و چرخه­ های پزشکی ببینید.

بارداری ۴۰سالگی
یکی از بزرگترین موانع برای بارداری در چهل سالگی، قدرت باروری است. بطور حتم زنانی وجود دارند که در چهل سالگی بدون هیچ مشکلی باردار شده اند. همچنین بر اساس آمار، هرچه سن بالا می­رود، احتمال اینکه حامله نشده و نیاز به درمان­های باروری داشته باشید، بیشتر می­شود.
نزدیک به یک سوم از زنان بالای ۳۵ سال تحت نظر متخصص باروری هستند که این مقدار با بالا رفتن سن افزایش می­یابد. نیمی از زنانی که در اوایل ۴۰ سالگی اقدام به بارداری می­کنند نیز با این مشکل روبه­رو می­شوند. همچنین ذکر این نکته حائز اهمیت است که سن شریک جنسی نیز در سلامت بارداری تأثیرگذار است.
درمان باروری برای افراد مختلف معانی متفاوتی را در بر دارد و ممکن است از خوردن داروی خاص و داشتن رابطه­ی جنسی منظم گرفته تا استفاده از تخمک اهدایی و ایجاد حاملگی توسط باروری در شرایط آزمایشگاه (IVF) را شامل شود. بطور کلی در سنین بالای ۳۵ سال اگر پس از ۶ ماه رابطه­ی جنسی مداوم و بدون جلوگیری، باردار نشدید، باید با یک متخصص باروری مشورت نمایید.
نکته­ ای بسیار مهم، تولید و کیفیت تخمک هاست. تعداد تخمکها و سالم بودن آنها باعث می­شود تا زودتر باردار شوید. آزمایشاتی وجود دارد که پزشکتان می­تواند در صورت لزوم برای تخمین سلامت تخمکها، انجام دهد و این آزمایش قسمتی از آزمایشات باروری را تشکیل می­دهد.
شانس حاملگی بدون مشکل در باروری در ۳۰ سالگی و در هر سیکل ۷۵ درصد است. این میزان، در اوایل ۴۰ سالگی به ۵۰ درصد رسیده و در ۴۳ سالگی به تنها یک یا دو درصد نزول می­کند.
شانس داشتن دوقلو در بارداری ۴۰سالگی
خصوصیت مشترک در زنانی که در ۴۰ سالگی باردار می­شوند، این است که شانس چندقلوزایی و یا دوقلوزایی در آنها بالاتر است. البته تعدادی از چندقلوزایی­ها به علت درمانهای باروری است، اما حتی بدون داشتن درمانهای باروری نیز بطور طبیعی چندقلوزایی افزایش می­یابد و هنگام اقدام به بارداری باید آن را مد نظر قرار دهید.
بارداری بدون سقط در بارداری ۴۰سالگی
در هر بارداری ریسک سقط جنین وجود دارد و این ریسک با بالا رفتن سن بیشتر می­شود. بخشی از علت وجود این خطر در ۴۰ سالگی، به این خاطر است که احتمال داشتن بیماریهای مزمن در این سن نسبت به قبل بیشتر است.
بیماریهای مزمن مانند دیابت، فشار خون بالا و تیروئید میتوانند بارداری را با مشکل مواجه ساخته و احتمال سقط جنین و مشکلات حاملگی مانند تولد زودرس را افزایش دهند. به همین دلیل مراقبتهای پیش از بارداری اهمیت دارد.
با ویزیت متخصص و کنترل بیماریهای مزمن قبل از بارداری، می­توان این خطرات را کاهش داد. احتمالاً داروهای شما بررسی شده و دارویی که متناسب با حاملگی باشد انتخاب می­شود.
داروهای مشابه پیدا می­شود و شما موظفید تا آن را برای مدتی مصرف کنید تا از میزان اثربخشی آن قبل از شروع اقدام به بارداری، مطلع شوید.
همچنین ریسک بالاتری از سقط جنین به علت مشکلات ژنتیکی وجود دارد. هر چه سن بالا می­رود، احتمال مشکلات ژنتیکی بیشتر شده و آمار سقط نیز بیشتر است.
تغییرات بدنی در بارداری ۴۰سالگی
در حاملگی بدن قطعاً تغییر می­کند. زنانی که تجربه­ی حاملگی در سنین پایین و همچنین در سنین بالا را داشته­اند حتما تأیید می­کنند که حاملگی در ۴۰ سالگی برای بدنشان بسیار چالش برانگیزتر از حاملگی در ۲۰ یا ۳۰ سالگی بوده است.
یکی از بزرگترین مشکلات بارداری در ۴۰ سالگی برای بدن، مشکل تناسب اندام است. شخصی که بسیار فعال بوده و در طول روز درد کمتری داشته اشت، به احتمال زیاد حاملگی نرمالی داشته و مشکلات فیزیکی را در بارداری کمتر تجربه می­کند.
اگر شما در میانسالی هستید و دچار دردهای روزانه می­شوید، ممکن است احساس نمایید که برخی از تغییرات در بارداری برایتان دشوار خواهد بود.
خبر خوب این است که اگر در حال حاضر ورزش می­کنید دلیلی برای متوقف کردن آن وجود ندارد. یک برنامه­ی منظم ورزشی می­تواند به شما کمک کند تا بارداری آسان و کم خطری را تجربه نمایید. پزشک یا ماما می­تواند تغییراتی را که باید در تمریناتتان اعمال نمایید، به شما گوشزد نماید.
این نکته را در نظر داشته باشید که تحرک راهی برای کاهش استرس و مشکلات بدنی در بارداری است. حتی اگر تازه ورزش را آغاز نموده­اید، کارهایی را می­توانید برای سود بردن از آن انجام دهید. شنا، پیاده­روی و یوگا سه ورزشی هستند که کارشناسان به قبل از بارداری زنانی که تابحال ورزش نکرده­اند و یا به زنانی که مشکلاتی در ورزش کردن دارند، توصیه می­کنند.
تغییرات احساسی هنگام بارداری ۴۰سالگی
هورمونهای حاملگی بر احساسات اثر می­گذارند. تغییرات خلق و خو که همزمان با بارداری رخ می­دهند، را همه می­شناسند و این قضیه ربطی به سن و سال ندارد. ولی بعنوان یک زن بالغ شما چیزی برای مقابله با آن دارید که زنان کوچکتر شما ندارند و آن قدرت مواجهه با این گونه تغییرات است.
برخی از دلایلی که موجب ناراحتی­های احساسی در بارداری می­شود به علت مسائل اقتصادی و روابط زناشویی ایجاد می­گردد. از آنجایی که سن باعث ایجاد این موانع نمی­شود، شانس اینکه شما از نظر اقتصادی و یا روابط زناشویی به نقطه­ امنی رسیده باشید بیشتر است.
این بدان معنی است که بسیاری از استرسهایی که زوجهای جوان در مورد پیدا کردن شغل و خانه دارند، ممکن است در این سن دغدغه­ی شما نباشد. این نکته مهم است که بدانید حاملگی حتی در شرایط ایده­آل زندگی نیز استرس هایی به همراه دارد.
بهتر است با زنان هم سن خودتان که نوزاد دارند دوست شوید. در عین حال که ممکن است بزرگترین مادر در گروه خودتان باشید، اما تنها نیستید. علاوه بر مادران دیگر، با مادرانی که سنشان از شما بیشتر است نیز دوست شوید. این کار به شما کمک می­کند تا شخصی را داشته باشید تا با او در مورد مشکلات مخصوص سنتان سخن بگویید.
ثبات مالی در بارداری ۴۰سالگی
یکی از دلایلی که مادران برای دیر بچه­ دار شدن ذکر می­کنند این است که آنها منتظر بودند تا به ثبات مالی برسند. این موضوع برای افراد مختلف معانی متفاوتی در بر دارد.
ممکن است شما وقتی که جوان بودید، شغلی داشتید که دائماً در سفر بودید. یا شاید شما می­خواستید تا قبل از بچه­ دار شدن به سطح شغلی مشخصی برسید.
یا شاید سطح مالی خاصی بوده که می­خواستید اول به آن برسید مانند یک خانه، بورسیه­ ی تحصیلی یا رسیدن به حد مشخصی از حقوق بازنشستگی. دلایل بسیاری وجود دارد که ممکن است به خاطر آن باردار شدن را به تعویق انداخته باشید.

خطرات بارداری ۴۰سالگی
حاملگی در ۴۰ سالگی بصورت باالقوه خطرناکتر است. هر چه در ابتدا سلامتتر باشید، احتمال اینکه مشکلاتی در بارداری داشته باشید، کمتر است، اما حتی زنان سالم نیز ممکن است مشکلاتی در دوران حاملگی داشته باشند.
عوارض حاملگی در ۴۰ سالگی ممکن است ریسک موارد زیر را افزایش دهد:
- زایمان زودرس
- تولد نوزاد نارس
- مسمومیت حاملگی
- دیابت حاملگی
- وزن پایین کودک در بدو تولد
- زایمان به روش سزارین
مشورت با پزشک یا ماما در مورد سوابق پزشکی در کنار تستهای فیزیکی و مراقبتهای دائمی پیش از تولد، نه تنها به کاهش خطرات کمک می­کند، بلکه باعث تشخیص زودهنگام بیماریها در صورت وقوع می­شود.
این کار برای سلامتی حاملگی و نوزاد شما بسیار مفید است و می­تواند زمان اضافی برای درمان بخرد تا از ایجاد مشکل پیشگیری نموده و یا آن را به تعویق بیاندازد. بعنوان مثال هر چه زودتر زایمان زودرس تشخیص داده شود، توقف آن آسانتر خواهد بود.
این کار همچنین باعث می­شود تا بتوانید داروهایی را مصرف کنید تا از نارس بودن ریه­های نوزادی که باید زودتر از موعد به دنیا بیاید، جلوگیری نماید.
این نکته نیز مهم است که به یاد داشته باشید ریسک بالای داشتن یک مشکل لزوماً به معنای این نیست که شما قطعاً به آن مبتلا می­شوید.
مشکلات ژنتیکی بارداری در ۴۰ سالگی
آزمایشات ژنتیک برای زنان باردار در همه­ی سنین انجام می­شود. آزمایشات تصویربرداری که امروزه وجود دارد، میزان استفاده از آزمایشات ژنتیک را کاهش داده است.
با این حال انجام آزمایشات ژنتیک و تصویربرداری در ۴۰ سالگی اهمیت بیشتری پیدا می­کند. بر طبق گفته­ی جامعه­ی ملی سندروم داون، شانس تولد نوزاد دارای سندروم داون در سن ۴۰ سالگی، یک نفر از هر صد نفر یا به عبارتی یک درصد است. این عدد در ۴۹ سالگی به یکی از هر ۱۰ نفر یا ۱۰ درصد می­رسد.
در ویزیتهای دوران بارداری تصویربرداری ژنتیک پیشنهاد می­شود. نتایج این تست احتمال تولد کودکی با ناهنجاریهای ژنتیک را در سن و سال شما تخمین می­زند. ممکن است آزمایش نشان دهد که خطر ابتلای کودک شما به سندروم داون در این حاملگی یک به ۲۰۰ است.
بنابراین جواب این تست منفی است زیرا ریسک واقعی شما در واقع بهتر از گزارشهای آماری ابتلا به این بیماری بوده است (یعنی یک درصد در خانمهای ۴۰ ساله).
اگر جواب آزمایش ریسک ابتلای کودک شما به سندروم داون یک به ۸۰ نشان داد، جواب تست مثبت است. این بدان معنی است که ریسک ابتلای کودک شما به سندروم داون از گزارشات آماری بالاتر است. این تست نمی­تواند بطور قطع بگوید که کودک شما مشکل ژنتیکی دارد، بلکه تنها می­تواند ریسک ابتلای کودک شما را با توجه به سن شما اندازه گیری نماید.
تصویربرداری ژنتیک برای برخی خانواده­ها بهترین انتخاب است، زیرا پروسه­ی انجام آن خطری برای جنین ندارد. این تست می­تواند تشخیص دهد که آیا آزمایش ژنتیک باید برای خانواده­ی شما انجام گیرد یا خیر.
آزمایش ژنتیک تصویر دقیقی از اطلاعات ژنتیکی کودک در اختیارتان قرار می­دهد. تنها مشکل اینجاست که این آزمایش با انجام آمینیوسنتز یا نمونه برداری از پرزهای کوریونی، خطراتی را برای کودک به همراه دارد.
زایمان و تولد در بارداری ۴۰ سالگی
پس از حامله شدن و پشت سر گذاشتن دوران حاملگی اکنون باید به فکر زایمان باشیم. مانند قبل، زایمان نیز پیچیدگیها و عوارض بیشتری برای شما خواهد داشت. اما خبر خوب این است که اگر این بچه­ی اول شما نیست، خطر زایمان و تولد زودرس کمتر از مادران دیگری است اولین کودکشان را در ۴۰ سالگی به دنیا می­آورند.
مهمترین عاملی که در ۴۰ سالگی زایمان را سخت می­کند، میزان سلامتی شماست. احتمال اینکه خانمی که مبتلا به بیماریهای مزمن است، زایمان سختی داشته باشد نسبت به یک خانم سالم بیشتر است. بیماریهای مزمن همانند تکه­ای گمشده از یک پازل هستند.
مادران مسن­تر عقایدی دارند که سبب می­شود خطر برخی اقدامات زایمان مانند تحریک زایمان و سزارین بیشتر شود. شاید بهتر باشد که در مورد این اعتفادات با پزشک یا مامای خود صحبت کنید. پیدا کردن کارشناسی که متخصص در زایمان مادران مسن است، ممکن است مفید واقع شود. رفتار شما نیز مهم است. استفاده از تلقینات مثبت در بارداری و به یاد آوردن هدفتان از این بارداری بسیار کمک کننده خواهد بود.
شما ممکن است به علت مشکلات مربوط به حاملگی یا نگرانی در طول دوران بارداری، تحت تأثیر قرار گرفته باشید. آمار شزارین در انتهای ۲۰ سالگی در حدود ۲۰ درصد است و این میزان در زنان بالای ۴۰ سال دو برابر می­شود.
این آمار نشان دهنده­ی این نیست که شما حتما سزارین خواهید شد بلکه تنها احتمال آن را نشان می­دهد. میزان سلامتی بدن، انتخاب کارشناس مناسب، کمی شانس و انتخابهایی که در دوران بارداری انجام می­دهید، همه در زایمان خوب نقش دارند.
سلامتی کودک پس از حاملگی در ۴۰ سالگی
موضوع مهمی که اغلب نگران آن هستند، سلامتی کودک است. کودکی که نتیجه­ی بارداری در ۴۰ سالگی است احتمال مشکلات زیادی برای او مجود دارد، اما خبر خوب این است که با مراقبت خوب، دقیق و تکنولوژی پیشرفته، تعداد بسیاری از این کودکان سالم متولد می­شوند. باز هم می­گویم که احتمال داشتن ریسک بیماری با ابتلای قطعی به آن فرق دارد.

نکته­ امیدوارکننده
با اینکه در ۴۰ سالگی برای باردار شدن چالشهایی مجود دارد، اما شما تنها نیستید. تعداد زنانی که در این سن بچه دار می­شوند رو به افزایش است. با مراقبت درست در دوران بارداری هنوز هم شانس داشتن یک کودک سالم بسیار زیاد است. از صمیم قلب به این موضوع ایمان داشته باشید و تا می­توانید از دوران حاملگی خود لذت ببرید.