خوردن سویا در بارداری، فواید آن را بدانید

توجه به رژیم غذایی در دوران بارداری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. رژیم غذایی دوران بارداری باید به گونه‌ای باشد که مواد مغذی ضروری را به جنین برساند و از بروز نقایص مادرزادی در او جلوگیری کند. سویا (Soybean) به عنوان یک ماده مغذی و سرشار از پروتئین، جایگزین بسیاری از مواد غذایی روزمره شده است. اما خوردن سویا در بارداری چه فواید و عوارضی در پی دارد؟
وجود برخی ترکیبات در دانه سویا باعث شده که پزشکان و متخصصان با شک و تردید درباره مصرف آن در بارداری صحبت کنند. اگر شما نیز به دنبال پاسخ این سوال هستید، در این مطلب با نتایج آخرین تحقیقات پیرامون فواید و عوارض خوردن سویا در بارداری آشنا خواهید شد.

ارزش غذایی سویا
دانه سویا متعلق به خانواده لوبیا و یکی از بهترین منابع پروتئین است. منشا آن آسیای شرقی است، اما در بسیاری از نقاط جهان رشد می‌کند. دانه سویا در رنگ‌های زرد، سبز، قهوه‌ای و سیاه در بازار موجود است.
دانه سویا بسیار مغذی است و یک فنجان از آن دارای مقادیر فراوانی از آهن، منیزیم، فیبر، امگا ۳، ویتامین K، منگنز، فسفر و مس است. علاوه بر این، سویا منبع خوبی از فلاونوئید‌ها و ایسفلاوونویدها، فیتوالکسین ها، فیتواسترول ها، اسید‌های فنولیک، پروتئین ها، ساپونین‌ها و پپتید‌ها است.

مزایای خوردن سویا در بارداری
این ماده غذایی سرشار از مواد مغذی است. برخی از مزایای خوردن سویا در بارداری عبارتند از:
۱. منبع پروتئین
مصرف پروتئین برای زنان باردار ضروری است. اگر گیاهخوار هستید، چگونگی دریافت میزان مورد نیاز پروتئین روزانه برای شما به چالشی بزرگ تبدیل می‌شود. با این حال، سویا یک گزینه عالی برای برآورده شدن نیاز‌های پروتئینی در دوران بارداری است.بیشتر بدانید: اصلی‌ترین فواید و مضرات گیاهخواری
۲. سرشار از اسید‌های امگا ۳
امگا ۳ برای رشد جنین ضروری است. ماهی یکی از منابع سرشار از اسیدهای امگا ۳ است. اما اگر ماهی دوست ندارید یا گیاهخوار هستید، سویا می‌توانید امگا ۳ مورد نیاز بدن را تامین کند.
۳. مناسب برای افراد حساس به لاکتوز
در صورت داشتن حساسیت به لاکتوز، شیر سویا جایگزین ایده آلی برای شیر خواهد بود.
۴. کاهش سطح کلسترول
مصرف مقادیر کافی از سویا در رژیم غذایی موجب کاهش سطح کلسترول می‌شود.
۵. پیشگیری از چاقی
چاقی عامل اصلی بسیاری از بیماری‌هاست و در دوران بارداری نیز می‌تواند مشکل‌ساز باشد. خوردن سویا در بارداری موجب می‌شود که برای مدت بیشتری سیر بمانید و در نتیجه افزایش وزن خود را کنترل کنید.
۶. رساندن مواد مغذی به جنین
از آنجایی که سویا سرشار از پروتئین و مواد مغذی است؛ مصرف آن در دوران بارداری موجب رسیدن این مواد به جنین می‌شود.
۷. پیشگیری از بروز نقایص مادرزادی در جنین
سویا سرشار از فولات و روی است. این دو ماده معدنی در حفظ سلامتی جنین و پیشگیری از بروز نقایص مادرزادی نقش مهمی ایفا می‌کنند.

استفاده از روغن سویا در بارداری
دانه سویا غنی از اسید فیتیک است. این اسید از جذب فلزات سنگین در بدن مانند اورانیوم، سرب، جیوه و غیره، جلوگیری می‌کند و به حفظ سلامتی کمک می‌کند. از سویی دیگر ممکن است در جذب بسیاری از مواد معدنی مانند آهن، منیزیم، روی و کلسیم که برای رشد جنین مهم هستند نیز اختلال ایجاد کند.
همچنین سویا سبب کاهش کلسترول می‌شود، اما کلسترول در دوران بارداری برای تولید هورمون‌های بارداری مانند پروژسترون، استروژن و همچنین ویتامین D لازم است. به همین دلیل بهتر است حد اعتدال را در مصرف روغن سویا رعایت کنید. استفاده از این روغن یک یا دو بار روز به میزان کم مشکلی ایجاد نمی‌کند.

عوارض خوردن سویا در بارداری
پیش از مصرف دانه سویا یا سس آن در دوران بارداری بهتر است از عوارض خوردن سویا در بارداری آگاه شوید. برخی از آن‌ها عبارتند از:
۱. افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان
مصرف بیش از حد سویا و دیگر محصولات آن در دوران بارداری موجب افزایش سطح هورمون استروژن در بدن می‌شود. افزایش سطح استروژن با افزایش احتمال ابتلا به سرطان پستان رابطه مستقیم دارد.
۲. وجود مقادیر زیادی از آفت کش‌ها
بررسی‌ها حاکی از آن است که مقادیر زیادی از آفت کش‌ها روی سطح دانه‌های سویا وجود دارند. این حجم از مواد آفت کش موجب بروز بسیاری از مشکلات پزشکی مانند ناباروری و عدم تعادل هورمونی در بدن می‌شوند.
۳. بروز نقص‌های ارولوژی
بررسی‌ها نشان داده است مادرانی که در دوران بارداری به مقدار زیادی از محصولات سویا استفاده می‌کنند، نوزادان پسر آن‌ها با نقص‌های اورولوژی متولد می‌شوند.
۴. اختلال در جذب مواد معدنی در بدن
سویا منبع غنی از اسید فیتیک است. مصرف محصولات سویا در جذب مواد معدنی ضروری به بدن اختلال ایجاد می‌کند. بعضی از این مواد معدنی مانند روی، آهن، کلسیم و ... برای رشد جنین ضروری هستند.
۵. اختلال در گوارش پروتئین
تریپسین از ترکیبات موجود در سویای خام است. تریپسین مانع از گوارش پروتئین در بدن می‌شود. لکتین ترکیب دیگری است که در محصولات سویا وجود دارد. این ماده نیز با پوشش داخلی روده واکنش می‌دهد و جذب مواد مغذی را مختل می‌کنند.
۶. حضور فیتو استروژن ها ( Phytoestrogens)
حضور فیتواستروژن‌ها در دانه سویا بر روی سطح هورمون استروژن موجود در بدن مادر تاثیر می‌گذارد و موجب بروز مشکلات باروری در آینده می‌شود. از سویی دیگر جنین نیز نسبت به تغییر سطح استروژن بدن بسیار حساس است.

نکات مهم برای خوردن سویا در بارداری
در نظر گرفتن نکات زیر پیش از قرار دادن سویا در رژیم غذایی دوران بارداری ضروری است:
در خوردن سویا در بارداری حد تعادل را رعایت کنید.
پیش از خوردن سویا در بارداری، با پزشک خود مشورت کنید تا دوز مناسب روزانه را برایتان تجویز کند.
مطالعات نشان داده‌اند که جنین نسبت به سطح بالای استروژن در بدن مادر بسیار حساس است. در نتیجه بهتر است از خوردن دانه خام سویا به عنوان میان وعده اجتناب کنید.

سخن آخر
دانه سویا یک ماده غذایی سرشار از مواد مغذی مختلف است. با این حال، پیش از آنکه سویا را در رژیم غذایی خود قرار دهید، بهتر است نظر پزشک را جویا شوید. اگر قصد خوردن سویا در بارداری دارید، از مصرف محصولات فرآوری شده خودداری کنید، زیرا ارزش غذایی بسیار پایینی دارند.