غربالگری دوران بارداری، سونوگرافی ان تی

سونوگرافی NT چیست و برای شناخت چه ناهنجاریهایی انجام می شود؟ سونوگرافی NT را در چه زمانی از بارداری باید انجام داد؟

سونوگرافی NT
سونوگرافی NT یکی از مهمترین غربالگری های دوران بارداری است. این سونوگرافی مخفف nuchal-translucency به معنای فضای شفاف پشت گردن است. در این نوع سونوگرافی، پزشک متخصص زنان ابعاد و اندازه های جنین و احتمال سندروم داون و برخی ناهنجاری های کروموزومی و مشکلات قلبی مادرزادی را بررسی می کند و در صورت وجود احتمال بالا، پزشک برای تشخیص قطعی، آزمایش‌هایی مانند CVS را تجویز می کند. پزشک با بررسی اندازه فضای روشن و شفاف در بافت پشت گردن، این سندرم را در جنین تشخیص می دهد. همچنین در سونوگرافی NT ، وجود و یا عدم وجود استخوان بینی هم قابل ثبت و بررسی می باشد، زیرا در ناهنجاری های مادرزادی مثل سندروم داون، تیغه استخوان بینی تشکیل نمی‌شود.

چه زمانی باید سونوگرافی NT انجام داد؟
سونوگرافی NT بین هفته های یازدهم تا چهاردهم بارداری انجام می شود. زیرا در همین سن بارداری، مایع پشت گردن جنین، شفاف و قابل بررسی است. این سونوگرافی قبل از هفته یازدهم به دلیل کوچک بودن جنین امکان پذیر نیست.

چه کسانی باید سونوگرافی NT انجام بدهند؟
با اینکه پزشکان متخصص توصیه می کنند همه زنان باردار این سونوگرافی را انجام بدهند اما، زنان باردار بالای ۳۵ سال سن و زنانی بارداری که در زایمان های قبلی خود فرزندی با ناهنجاری مادرزادی به دنیا آورده اند و یا در اقوام درجه یک خود، افرادی با ناهنجاری مادرزادی و ژنتیکی دارند، حتما باید این سونوگرافی را انجام بدهند.

سونوگرافی NT چگونه انجام می شود؟
زن باردار به پشت یا به پهلو روی تخت دراز می کشد.
به شکم ژل مالیده می شود و متخصص، دستگاه کوچکی به نام پروب سونوگرافی را روی شکم قرار می‌دهد و با حرکت آن، تصاویر جنین روی نمایشگر نشان داده می‌شود.
گاهی اوقات سونوگرافی از طریق شکم سخت است به همین دلیل از سونوگرافی واژینال استفاده می شود. این حالت وقتی اتفاق می‌افتد که رحم به پشت چسبیده باشد یا مادر اضافه وزن داشته باشد.
برای تعیین زمان دقیق بارداری، پزشک اندازه جنین را از طریق اندازه گیری آن از بالای سر تا پایین ستون فقرات انجام می دهد. سپس عرض مایع پشت گردن جنین اندازه گیری می شود. پوست جنین به صورت خط سفید و مایع پشت گردن به رنگ سیاه است.
سر، ستون فقرات، اندام، دست و پای جنین بر روی صفحه نمایش دیده می شود. اختلالاتی مثل مشکلات دیواره شکم و جمجمه نیز بر روی صفحه نمایش دیده می شوند. اما جزئیات بیشتر پس از هفته هجدهم تا بیستم قابل تشخیص است.

آیا در سونوگرافی ان تی مثانه باید پر باشد؟
در طی این سونوگرافی بهتر است مثانه پر باشد چون معمولا تصاویر بهتری دیده می شود. مثانه پر روده را از داخل لگن به شکم حرکت می دهد و به تجسم رحم و دهانه رحم کمک می کند.

نتایج سونوگرافی NT چگونه است؟
پزشک نتایج سونوگرافی را برای میزان طبیعی بودن مایع موجود در ناحیۀ پشت گردن جنین بررسی می کند. اگر اندازه این مایع به مقدار ۲/۵ میلی‌متر یا کمتر باشد طبیعی است و مقدار بیشتر از ۲/۵ میلی‌متر، غیرطبیعی است. سونوگرافی NT معمولاً در کنار آزمایش غربالگری خون سه ماهۀ اول تحلیل می‌شود که در این صورت انجام آن دقت بیشتری می خواهد. این سونوگرافی احتمال وجود مشکلاتی در جنین را مشخص می کند، اما به طور دقیق نمی توان گفت که جنین دارای مشکل است و برای اطمینان باید آزمایش‌های تشخیصی دیگری انجام داد. اگر نتیجه سونوگرافی NT مشکلی نشان دهد، به این معنی نیست که حتماً مشکلی در جنین وجود دارد. دقت سونوگرافی NT در تشخیص درست اختلالات کروموزومی در مواردی که جنین با اختلال به دنیا آمده است، از هر ۱۰۰ جنین مبتلا به سندرم داون، در حدود ۷۰ مورد است. اما ترکیب سونوگرافی NT و آزمایش خون غربالگری سه ماهۀ اول، این دقت را بیشتر می کند و تا حدود ۸۰ درصد بالا می برد.

ناهنجاری هایی که با سونو NT قابل شناسایی است
سونوگرافی NT سندرم پاتو را هم تشخیص می‌دهد. مادر ممکن است در معرض سندرم پاتو یا سندرم ادواردز نیز باشد. این سندرم ها از سندرم داون نادرتر هستند و باعث سقط جنین می‌شوند. همچنین با انجام سونوگرافی NT می توانید ناهنجاری های جنین ناشی از سندرم پاتو و ادواردز را مشاهده کنید.