کیست تخمدان زنان، درمان با لاپاراسکوپی سیستکتومی

کیست تخمدان یک نوع تومور خوش خیم است. تومور خوش خیمی که درون تخمدان ایجاد می‌‌شود یک کیست درموئید است. کیست درموئید از بافت‌های پوست به وجود می‌آید که از دوران جنینی درون تخمدان قرار گرفته است. مایع درون کیست یک ماده چرب است که اغلب حاوی مو می‌‌باشد. کیست درموئید در زنان جوان بسیار شایع است و گاهی اوقات هر دو تخمدان را درگیر می‌کند. سایر انواع کیست‌ها می‌توانند در زمره تومورهای بدخیم قرار بگیرند. این تومورهای سرطانی بیشتر در زنان میانسال به وجود می‌آیند. این کیست‌ها به لحاظ ابعاد با هم تفاوت دارند اما معمولاً بزرگ هستند و قبل از آنکه شناسایی شوند اندازه آنها به ۱۵ سانتی متر و بیشتر نیز می‌‌رسد. استفاده از لاپاراسکوپی سوالات زیادی را در ذهن همه ما ایجاد می‌کند سوالات رایج فوری بررسی و پاسخ داده می‌شود اما بهتر است در صورت بروز هر یک از علائم ناشی از کیست تخمدان فورا به متخصص با تجربه مراجعه کنید تا مورد ارزیابی قرار بگیرید. هنگامی‌که پزشک به بیمار بگوید که باید سیستکتومی ‌لاپاراسکوپی انجام دهد سوالات متعددی به ذهن او هجوم خواهد آورد.

و اما اگر کیست‌های تخمدن درمان نشوند چه اتفاقی رخ می‌دهد؟
در صورتی که کیست دارید و به پزشک مراجعه نمی‌کنید علت تشکیل آن مشخص نخواهد شد و عدم درمان کیست باعث بدتر شدن علائم مربوط می‌‌شود و شما عوارض جدی مانند خونریزی درون کیست یا چرخش کیست و قطع شدن ذخیره خونی را تجربه خواهید کرد. در این حالت هیچ راهی به غیر از عمل فوری و اورژانسی وجود ندارد. اگر تصاویر به دست آمده از سونوگرافی نشان دهد که شما یک یا چند عدد کیست دارید و اندازه آنها یک سانتیمتر است ممکن است هیچ مشکلی نداشته باشید. این کیست‌های فولیکولی کوچک هیچ گونه علائمی به وجود نمی‌‌آورند و می‌‌توان آنها را نادیده گرفت اما ممکن است پزشک از شما بخواهد هرچند وقت یک بار سونوگرافی انجام دهید تا اندازه کیست بررسی شود. اگر کیست باعث بروز علائم و مشکلات متعدد شده باشد پزشک برای تسکین درد و علائم مربوطه درخواست انجام عمل جراحی را خواهد داد.

سیستکتومی ‌لاپاراسکوپی تخمدان چیست؟
سیستکتومی ‌لاپاراسکوپی تخمدان چیست؟لاپاراسکوپی در روش جراحی گفته می‌شود که جراح با ایجاد یک برش کوچک روی پوست و در نزدیکی ناف بیمار یک دوربین کوچک را به سمت تخمدان هدایت می‌‌کند. در انتهای دستگاه لاپاراسکوپی علاوه بر دوربین یک لامپ کوچک نیز قرار دارد که به دوربین کمک می‌‌کند تصاویر مربوط به داخل تخمدان را تهیه کرده و به مانیتور منتقل نماید تا پزشک بتواند با توجه به این تصاویر عمل جراحی را انجام دهد. در برخی موارد پزشک از گاز دی اکسید کربن برای بالا کشیدن اعضای داخل شکم استفاده می‌کند تا بتواند به راحتی تخمدان و رحم را مشاهده کند و دسترسی به آنها راحت باشد. پزشک برای انجام موفقیت آمیز عمل جراحی دو یا سه برش دیگر را روی پوست ایجاد می‌کند تا بتواند وسایل مخصوص را وارد تخمدان کرده و کیست را به راحتی خارج نماید.

مزایای حاصل از سیستکتومی ‌لاپاراسکوپی تخمدان چیست؟
بافت اسکاری که پس از لاپاراسکوپی کله سیستکتومی به جا می‌ماند در مقایسه با جراحی باز بسیار کوچک و قابل چشم پوشی است. به علت کوچک بودن برش‌های روی پوست و مزایای حاصل از لاپاراسکوپی، دوران بهبود کوتاه است و بیمار به سرعت رو به بهبود می‌رود و می‌تواند در مقایسه با جراحی باز، جراحی لاپاراتومی‌، و سایر انواع عمل‌های جراحی زودتر فعالیت‌های روزمره خود را آغاز کند.

خطرات و عوارض حاصل از سیستکتومی‌ لاپاراسکوپی تخمدان شامل چه مواردی است؟
در گذشته به جراحی لاپاراسکوپی جراحی سوراخ کلید گفته می‌شد اما علائم این مسئله، لاپاراسکوپی یک نوع عمل جراحی است که همیشه با ریسک عوارض همراه می‌‌باشد. یکی از عوارض شایع در لاپاراسکوپی بروز عفونت در محل برش پوست است. یکی دیگر از خطرات شایع در سیستکتومی ‌لاپاراسکوپی احتمال آسیب دیدگی مثانه، روده، یا عروق خونی در محل ورود دوربین است. جراحی باز یک دیدگاه جامع و فوری را در خصوص وضعیت لگن در اختیار پزشک قرار می‌دهد به این ترتیب پزشک می‌‌تواند طی مدت کوتاهی از وجود کیست در تخمدان اطمینان حاصل کند و نوع آن را تشخیص دهد. سپس پزشک می‌‌تواند در خصوص بهترین روش درمانی تصمیم بگیرد. در صورتی که پزشک کیست را از تخمدان بیمار خارج کند نمونه آن را به آزمایشگاه ارسال می‌کند تا زیر میکروسکوپ بررسی شود. در صورتی که کیست در هر قسمتی از لگن قرار داشته باشد معمولاً امکان درمان و برداشتن آن وجود دارد.

چه کسانی نمی‌توانند متقاضی درمان با این جراحی کم تهاجمی ‌باشد؟
معمولاً زنان ۳۵ سال به بالا در گروه افراد در معرض خطر سرطان تخمدان قرار دارند در این حالت در صورت نیاز پزشک با انجام جراحی باز به خارج کردن تخمدان می‌‌پردازد. به طور کلی کیست‌های تخمدان یا نیمه جامد هستند یا به طور کامل به شکل جامد می‌باشند که در این حالت پزشک می‌‌تواند از لاپاراتومی ‌برای خارج کردن آنها استفاده نماید. زنانی که کیست تخمدان دارند و بیمارانی که کیست تخمدان آنها بزرگ‌تر از ۳ اینچ است عمل جراحی نیاز خواهند داشت.

پس از لاپاراسکوپی سیستکتومی چه اتفاقی رخ می‌دهد؟
احساس درد در اطراف محل برش، تهوع و استفراغ و احساس گیجی و خواب آلودگی به مدت ۲۴ تا ۷۲ ساعت پس از جراحی کاملا طبیعی است. ناف بیمار دردناک و ملتهب می‌شود و بیمار دچار تغییرات مربوط به اجابت مزاج خواهد شد. علاوه بر درد شکم احتمال بروز خونریزی از واژن، که به درد دوران پریود شباهت دارد، و درد و ناراحتی وجود دارد.

معمولاً دوران بهبود چقدر طول می‌کشد؟
به طور کلی عمل جراحی لاپاراسکوپی به صورت سرپایی انجام می‌شود و معمولاً بیمار پس از چند ساعت از بیمارستان مرخص خواهد شد. عوامل متعددی در تعیین مدت زمان دوران بهبود و بهتر شدن حال بیمار نقش دارند بیمار باید تا دو هفته پس از جراحی لاپاراسکوپی کیست تخمدان از انجام دادن فعالیت جسمانی شدید یا برداشتن اجسام سنگین خودداری کند. تقریباً همه بیمارانی که عمل لاپاراسکوپی سیستکتومی تخمدان را انجام داده‌اند ادعا می‌کنند که پس از یک ماه به طور کامل بهبود یافته‌اند.