گرمازدگی در دوران بارداری، چه خطراتی به همراه دارد؟

آب و هوای گرم و مرطوب می‌تواند برای هر کسی ناراحت کننده باشد. ولی گرمای تابستان مخصوصاً برای زنان باردار خطر بیشتری دارد. زیرا متخصصین می‌گویند بالا رفتن بیش از حد دمای بدن یا کم آبی شدید می‌تواند احتمال بروز عوارض بارداری را افزایش دهد.
دکتر سایما افتب سرپرست تیم پزشکی در مرکز مراقبت از جنین در بیمارستان اطفال نیکلاوس میامی می‌گوید کم شدن آب بدن "می‌تواند عوارض احتمالی فراوانی را برای زنان باردار ایجاد نماید". افتب می‌گوید: بعنوان یک قانون کلی، پزشکان به زنان باردار هشدار می‌دهند که از "قرار گرفتن در هرگونه موقعیتی که بیش از حد دمای بدن آنها را بالا می‌برد" خودداری کنند.

هیپرترمی و زایمان زودرس
یکی از نگرانی‌ها این است که هیپرترمی، یا بالا بودن غیرطبیعی فشار خون، در زایمان زودرس مممکن است خطر بروز نقائص مادرزادی را افزایش دهد. دکتر افتب می‌گوید منحصراً، شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد زنانی که هیپرترمی را در شش الی هشت هفته اول بارداری تجربه می‌کنند بیشتر از سایرین در معرض بدنیا آوردن نوزادان مبتلا به نقائص مغزی یا طناب نخاعی (که به آنها نقص لوله عصبی می‌گویند) قرار دارند، همچون اسپینا بیفیدا.
زنان ممکن است بخاطر تب، قرار گرفتن طولانی مدت در معرض حرارت زیاد در بیرون از منزل یا حتی خوابیدن در وان آب گرم دچار گرمازدگی شوند. قطعاً کلینیک مایو توصیه می‌کند زنان بیشتر از ۱۰ دقیقه در وان آب گرم قرار نگیرند تا خطر گرمازدگی آنها را تهدید نکند.
هرچند، دکتر افتب می‌گوید که خطر بروز نقائص مادرزادی مرتبط با گرمازدگی عمدتاً به هشت هفته اول بارداری محدود است. به بیان دیگر، احتمال اینکه افزایش بیش از حد حرارت بدن که بعد از هشت هفته اول بارداری رخ می‌دهد باعث افزایش خطر نقائص مادرزادی شود غیرمحتمل است.
دکتر افتب می‌گوید حتی اگر زن در اوایل بارداری دچار گرمازدگی شود، خطر بروز نقائص لوله عصبی همچنان بسیار پایین است. (هر ساله حدود ۱۵۰۰ نوزاد مبتلا به اسپینا بیفیدا در ایالات متحده بدنیا می‌آید - با نرخی در حدود ۳ مورد در هر ۱۰ هزار تولد، این آمار بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری آورده شده است.)

خطرات کم آبی
دکتر افتب می‌گوید: بدن زنان تغییرات فراوانی را در دوران بارداری تجربه می‌کنند، از جمله تغییرات در شیوه‌ای که بدن آنها مایعات را اداره کرده و درجه حرارت بدن را کنترل می‌کند. در نتیجه ممکن است اندکی ساده‌تر از زمانی که باردار نیستند دچار کم آبی شوند، یا ممکن است کمی راحت‌تر علائم کم آبی را بروز دهند.
علائم کم آبی می‌تواند شامل سرگیجه یا سبک سری شود که اگر منجر به سقوط این افراد شود ممکن است برای زنان باردار خطرناک باشد. (به عقیده کلینیک مایو، سقوط در اواخر سه ماهه دوم و اوایل سه ماهه سوم می‌تواند هم برای مادر و هم جنین خطرناک باشد و منجر به عوارضی همچون از دست رفتن مایع آمنیوتیک شود.)
علاوه بر این، کم آبی باعث می‌شود مغز هورمونی تولید کند که به آن واسوپرسین (یا هورمون آنتی دیورتیک) می‌گویند، که باعث تشنگی می‌شود. ولی این هورمون مشابه هورمون اکسی توسین است، هورمونی که در انقباضات رحمی دخیل است. در نتیجه، کم آبی در سه ماهه سوم می‌تواند باعث انقباضات رحمی نوبه‌ای شود، زیرا واسوپرسین شبیه به اکسی توسین عمل می‌کند.
این انقباضات، که حس اشتباه زایمان را به وجود می‌آورند را می‌توان غالباً با مصرف دوباره آب به مقدار کافی درمان کرد، بر طبق آزمایشی که دانشگاه پزشکی سوث وسترن تگزاس، انجام داده است. ولی این احتمال وجود دارد که انقباضات باعث زایمان زودرس شود. کم آبی که تا زمان زایمان ادامه داشته باشد نیز می‌تواند خطرناک باشد، زیرا می‌تواند منجر به عوارضی همچون فشار خون پایین و حجم خون پایین شود.
به همین دلیل، رسیدن آب به مقدار کافی به زنان باردار بسیار مهم است. دکتر افتب می‌گوید "می‌دانیم که اتفاقات خوبی برای مادرانی که دچار کم آبی هستند نمی‌افتد."
برخی مطالعات حتی آب و هوای گرم را در برخی مناطق خاص با افزایش خطر زایمان زودرس، مرده زایی و وزن پایین نوزاد در هنگام تولد مرتبط دانسته‌اند. برای مثال، در مطالعه‌ای که ماه گذشته در مجله آمریکایی امراض مسری منتشر شد، محققین بررسی کردند که آیا قرار گرفتن در معرض درجه حرارت خاصی در دوران بارداری با خطر تولد وزن پایین نوزاد (کمتر از ۲۵۰۰ گرم یا ۵٫۵ پوند) مرتبط است، در این مطالعه جامعه‌ای با بیش از ۲ میلیون نوزاد در کالیفرنیا از سال ۱۹۹۹ تا ۲۰۱۳ مورد بررسی قرار گرفت. در این مطالعه مشخص شد که هر ۱۰ درجه افزایش در دمای بیش از ۶۰ درجه فارنهایت (۱۵٫۵ درجه سلسیوس) با افزایش ۱۶ درصدی خطر تولد نوزاد با وزن پایین مرتبط است.
در این مطالعه تنها یک ارتباط کشف شده نه رابطه علت و معلولی، و راه‌هایی که مادر می‌تواند از طریق آن قرار گرفتن در معرض درجه حرارت‌های زیاد را کاهش دهد نیز همچون کولر را در نظر گرفته نشده است. به همین خاطر، برای تأیید یافته‌ها مطالعات بیشتری مورد نیاز است.
هرچند، همانطور که محققین گفته‌اند این مطالعه "به خیل عظیم منابع در حال رشدی که نشان می‌دهد زنان باردار و جنین‌هایشان جمعیتی آسیب پذیر در برابر قرار گرفتن در معرض حرارت بالا هستند افزوده می‌شود." این مطالعه این طور نتیجه می‌کند که "در هنگام هشدارهای هواشناسی برای گرما، باید زنان باردار نیز به عنوان یکی از زیرگروه‌ها آسیب پذیر که باید اقدامات احتیاطی ویژه‌ای را انجام دهند در نظر گرفته شود".
دکتر افتب می‌گوید در روزهای گرم، زنان باردار باید سعی کنند بیش از حد در معرض حرارت بالا قرار نگیرند و همچنین از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید نیز خودداری نمایند. به منظور مصرف مایعات به میزان کافی، کلینیک کلیولند توصیه می‌کند که زنان باردار ۱۰ الی ۱۲ لیوان مایعات در هر روز مصرف کنند.