ترشحات قهوه ای واژن، باید جدی گرفته شوند؟

ترشحات قهوه ای واژن همیشه نگران‌کننده نیست، اما نباید به آن بی‌توجه باشیم. ترشحات قهوه ای واژن در طول چرخۀ قاعدگی به‌ویژه در زمان پریود مشاهده می‌شوند. در این مطلب به علت ترشحات قهوه ای واژن در دختران و زنان و نشانه‌های همراه آن می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
وقتی خون پیش از دفع، زمان بیشتری در رحم می‌ماند، اکسید می‌شود. در نتیجه، رنگ آن به قهوه‌ای روشن یا تیره می‌گراید. در صورت مشاهدۀ ترشحات قهوه ای، زمان و نشانه‌های همراه آن را یادداشت کنید.

علت ترشحات قهوه ای واژن چیست؟
۱. خروج کُند خون در آغاز یا پایان پریود
جریان یا شدت قاعدگی (سرعت خروج خون از واژن) معمولا در آغاز و پایان پریود کندتر است. وقتی خون با سرعت از بدن خارج می‌شود، سرخ‌رنگ است. وقتی خون به‌کندی خارج می‌شود، معمولا اکسید می‌شود و در نتیجه، رنگ آن به قهوه‌ای و حتی سیاه تبدیل می‌شود.
پس مشاهدۀ ترشحات قهوه ای در آغاز و پایان پریود، کاملا طبیعی است؛ واژن در حال پاک کردن خودش است!
۲. ناهماهنگی هورمونی در چرخهٔ قاعدگی
مشاهدۀ ترشحات قهوه ای در زمانی غیر از آغاز و پایان پریود، می‌تواند ناشی از اختلال هورمونی باشد.
استروژن به پایداری لایهٔ آندومتر رحم کمک می‌کند. اگر جریان استروژن خیلی کم باشد، ممکن است این لایه از رحم در طول چرخۀ قاعدگی از بین برود، که نتیجهٔ آن ترشحات قهوه ای واژن یا خون‌ریزی‌های غیرعادی است.
کمبود استروژن ممکن است با عوارض زیر نیز همراه باشد:
گرگرفتگی؛
بی خوابی؛
نوسانات خلقی یا افسردگی؛
عدم تمرکز؛
عفونت ادراری؛
افزایش وزن.
۳. استفاده از روش‌های پیشگیری از بارداری هورمونی
روش‌های جلوگیری از بارداری هورمونی مانند مصرف قرص ضد بارداری، ممکن است در طول ۱ ماه نخست مصرف، با لکه‌بینی همراه باشند.
در روش‌های پیشگیری که حاوی کمتر از ۳۵ میلی‌گرم استروژن هستند، خون‌ریزی رایج‌تر است. استروژنِ کم باعث جدا شدن لایۀ درونی رحم در فاصلۀ بین ۲ پریود می‌شود. چنانچه خروج این خون بیشتر از حد معمول طول بکشد، رنگ آن به قهوه‌ای می‌گراید.
اگر لکه‌بینی بیشتر از ۳ ماه طول کشید، با پزشک دربارۀ تغییر داروها و روش پیشگیری صحبت کنید. روشی که دارای استروژن بیشتر باشد، می‌تواند در قطع لکه‌بینی مؤثر باشد.
۴. تخمک‌گذاری
تعداد اندکی از زنان (حدود ۳ درصد) در میانۀ چرخۀ قاعدگی لکه‌های ناشی از تخمک گذاری را مشاهده می‌کنند. رنگ این لکه‌ها بین قرمز تا صورتی یا قهوه‌ای متغیر و ممکن است با ترشحات شفاف همراه باشد.
نشانه‌های دیگر تخمک‌گذاری عبارت‌اند از:
ترشحاتی به غلظت سفیدهٔ تخم‌مرغ؛
درد در ناحیۀ پایینی شکم؛
تغییر دمای بدن.
باید بدانید که در روزهای تخمک‌گذاری و چند روز پیش از آن، بیشترین شانس باروری را خواهید داشت.
۵. کیست تخمدان
کیست تخمدان کیسه‌ای از مایعات است که ممکن است در یک یا هر دو تخمدان شکل بگیرد.
برخی کیست‌ها، بدون نشانه‌ای خاص، پس از چند ماه از بین می‌روند، اما گاهی کیست به‌خودی‌ِخود از بین نمی‌رود و بزرگ‌تر می‌شود. این وضعیت ممکن است با لکه‌های قهوه ای، درد و سنگینی لگن همراه باشد.
با رشد و بزرگ‌تر شدن کیست‌، احتمال پارگی یا پیچ‌خوردگی تخمدان افزایش می‌‌یابد. اگر فکر می‌کنید کیست تخمدان دارید، به پزشک مراجعه کنید.
۶. بیماری یا عفونت
عفونت واژن یا بیماری های مقاربتی ممکن است با ترشحات قهوه ای واژن یا خون‌ریزی همراه باشند.
برخی عفونت‌ها مانند بیماری سوزاک یا کلامیدیا ممکن است در مراحل آغازین، بدون نشانه باشند. با گذر زمان، نشانه‌هایی مانند درد هنگام ادرار، فشار لگن، ترشحات واژن و لکه‌بینی آشکار می‌شود.
واژینوزِ باکتریایی که لزوما از طریق آمیزش منتقل نمی‌شود، ناشی از رشد بیش‌ از اندازۀ باکتری‌هاست که به تغییر بافت، رنگ و بوی بد واژن منجر می‌شود.
در صورت ابتلا به انواع عفونت، مراجعه به پزشک ضروری است. عفونت، اگر درمان نشود، ممکن است به بیماری التهابی لگن بینجامد. این بیماری ممکن است به ناباروری و درد مزمن لگن منجر شود.
۷. آندومتریوزیس
شکل‌گیری بافت رحم در خارج از آن را آندومتریوزیس می‌نامند. آندومتریوز با نشانه‌های مختلف، از پریود دردناک و شدید گرفته تا لکه‌بینی بین پریودها، همراه است.
اگر بافت رحمی امکان خروج از بدن را پیدا نکند، ممکن است باعث درد شدید، ترشحات قهوه ای و ناباروری شود.
نشانه‌های دیگر آندومتریوسیس عبارت‌اند از:
نفخ؛
حالت تهوع؛
خستگی؛
یبوست؛
اسهال؛
دفع ادرار دردناک؛
آمیزش جنسی دردناک.
۸. سندرم تخمدان پلی‌کیستیک
در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان، ممکن است قاعدگی نامنظم و باوقفه باشد. ممکن است تعداد پریود به ۹ بار در سال، و فاصله بین هر پریود به بیش از ۳۵ روز برسد.
به‌دلیل وقفه در تخمک‌گذاری، احتمال تولیدِ کیست و مشاهدۀ لکه‌های قهوه‌ای بین پریودها افزایش می‌یابد.
نشانه‌های دیگرِ تنبلی تخمدان عبارت‌اند از:
سردرد؛
آکنه؛
تیرگی پوست؛
نازک شدن موها یا رشد موهای زائد؛
افسردگی، اضطراب و دیگر نوسانات خلقی؛
افزایش وزن.
۹. لانه‌گزینی
قرارگیری تخمک بارورشده در رحم، لانه‌گزینی نام دارد. این فرایند که ۱۰ تا ۱۴ روز پس از لقاح رخ می‌دهد، ممکن است با خون‌ریزی خفیفی همراه باشد و خون به رنگ‌های تیره‌ای مانند قهوه‌ای بگراید.
دیگر نشانه‌های اولیۀ بارداری عبارت‌اند از:
گرفتگی رحم؛
نفخ؛
حالت تهوع؛
خستگی؛
درد سینه.
اگر از موعد پریودتان گذشته است یا در موعد آن، لکه‌های قهوه‌ای مشاهده می‌کنید، بهتر است از تست بارداری خانگی استفاده کنید. اگر نتیجه مثبت بود، به پزشک مراجعه کنید.
۱۰. بارداری خارج از رحم
گاهی ممکن است تخمک بارورشده به‌جای رحم، در لوله‌های فالوپ، تخمدان، شکم یا دهانهٔ رحم قرار بگیرد. بارداری خارج از رحم با ترشحات قهوه ای واژن همراه است. دیگر نشانه‌های احتمالی آن عبارت‌اند از:
درد شدید در شکم، لگن، گردن یا شانه‌ها؛
درد یک‌سویهٔ لگن؛
گیجی؛
غش کردن؛
درد مقعدی.
اگر علاوه بر ترشحات قهوه ای، یکی از نشانه‌های بالا را مشاهده کردید، بی‌درنگ به پزشک مراجعه کنید.
اگر بارداری خارج از رحم درمان نشود، می‌تواند به ترکیدگی لوله‌های فالوپ بینجامد. پارگی لوله باعث خون‌ریزی شدید می‌شود و نیازمند درمان فوری پزشکی است.
۱۱. سقط خودبه‌خودیِ جنین
بین ۱۰ تا ۲۰ درصد حاملگی‌ها، پیش از اینکه جنین به ده‌هفتگی برسد، پایان می‌یابند. یکی از علائم سقط جنین که به‌طور ناگهانی آشکار می‌شود، خروج مایعی قهوه‌ای‌رنگ یا خون‌ریزی شدید است.
دیگر نشانه‌های سقط جنین عبارت‌اند از:
درد یا گرفتگی در قسمت پایین شکم؛
خروج بافت یا لخته‌های خون از واژن؛
گیجی؛
غش کردن.
خون‌ریزی در آغاز حاملگی غیرطبیعی نیست، اما در صورت مشاهدۀ ترشحات قهوه ای حتما به پزشک‌تان اطلاع دهید.
۱۲. زچگی
به خون‌ریزی ۴ تا ۶هفته‌ایِ پس از زایمان، زَچِگی (Lochia) می‌گویند.
زچگی با خون‌ریزی زیاد و اغلب شامل لخته‌های کوچک خون آغاز می‌شود. پس از چند روز از شدت خون‌ریزی کاسته می‌شود و ترشحات به رنگ صورتی یا قهوه‌ای می‌گراید. پس از ۱۰ روز، ترشحات به رنگ زرد یا کرم درمی‌آید و سپس به‌تدریج از بین می‌رود.
اگر ترشحات بدبو یا با تب و لخته‌های بزرگ همراه هستند، به پزشک مراجعه کنید. اینها ممکن است نشانۀ عفونت باشند.
۱۳. عوارض پیش از یائسگی
ترشحات قهوه ای ممکن است از عوارض پیش از یائسگی باشد
ماه‌ها و سال‌های پیش از یائسگی را دوران پیش‌یائسگی می‌نامند. در بیشتر افراد، این دوران در دههٔ پنجم زندگی آغاز می‌شود.
در دوران پیش از قاعدگی، میزان استروژن کاهش می‌یابد. کاهش استروژن ممکن است با خون‌ریزی نامنظم یا لکه‌بینی همراه باشد. لکه‌ها معمولا قهوه‌ای، صورتی یا قرمز هستند.
دیگر نشانه‌های احتمالی پیش‌یائسگی عبارت‌اند از:
گُرگرفتگی؛
بی‌خوابی؛
حساس شدن و دیگر نوسانات خلقی؛
خشکی و یا ترشحات بیش از اندازۀ واژن؛
تغییر میزان میل جنسی.

سرطان است یا نیست؟
لکه‌بینی یا خون‌ریزی در طول چرخه یا در هنگام آمیزش جنسی پس از یائسگی، در هر رنگ و غلظتی، از نشانه‌های رایج سرطان مخاط رحم است.
ترشحات غیرطبیعی واژن، از عوارض جانبی رایج سرطان دهانه رحم است.
نشانه‌های بیشتر معمولا تا قبل از پیشرفت و گسترش سرطان آشکار نمی‌شوند.
برخی از نشانه‌های سرطان پیشرفتۀ دستگاه تناسلی عبارت‌اند از:
درد لگن؛
احساس وجود توده؛
کاهش وزن؛
خستگی مزمن؛
مشکل در دفع ادرار و مدفوع؛
ورم پاها.
معاینۀ سالانۀ دستگاه تناسلی و مراجعه منظم به پزشک، برای تشخیص زودهنگام و درمان به‌موقع حیاتی است.

کی به پزشک مراجعه کنیم؟
ترشحات قهوه‌ای بیشتر وقت‌ها خون کهنه‌ای است که دیرتر از رحم خارج می‌شود، به‌ویژه اگر این ترشحات را در آغاز و پایان پریود مشاهده کنید.
ترشحات قهوه ای در زمان‌های دیگر در طول چرخهٔ قاعدگی هم ممکن است طبیعی باشند اما حواس‌تان به نشانه‌های دیگر باشد.
اگر با نشانه‌های عفونت روبه‌رو شدید یا در دوران بارداری با تغییر رنگ و بافت ترشحات مواجه شدید، باید به پزشک مراجعه کنید.
در صورت مشاهدۀ خون‌ریزی نامنظم یا لکه‌بینی پس از دوران یائسگی، بدون اتلاف وقت به پزشک مراجعه کنید.