علائم اندومتریوز مثانه، دلایل ایجاد و روش‌های درمان
اندومتریوز مثانه از نادرترین نوع اندومتریوز است. اندومتریوز مثانه زمانی به وجود می‌آید که بافت اندومتریال در داخل یا سطح مثانه رشد کند.
اندومتریوز زمانی اتفاق می‌افتد که بافت اندومتریال که به طور طبیعی در داخل رحم رشد می‌کند، در قسمت‌های دیگر از لگن چون تخمدان‌ها و لوله‌های فالوپ رشد کند. بر اساس اینکه این بافت در کدام قمست رشد کند، انواع مختلف اندومتریوز وجود دارد.
اندومتریوز مثانه از نادرترین نوع اندومتریوز است. اندومتریوز مثانه زمانی به وجود می‌آید که بافت اندومتریال در داخل یا سطح مثانه رشد کند. حدود ۵ درصد خانم‌هایی که دارای اندومتریوز هستند، دارای این بافت در داخل سیستم ادرار خود هستند. مثانه یک عضو ادراری است که معمولا تحت تاثیر قرار می‌گیرد. همچنین حالب (لوله ادراری که ادرار را از کلیه به مثانه می‌برند) ممکن است تحت تاثیر قرار بگیرد.
دو نوع اندومتریوز مثانه وجود دارد:
- اندومتریوز سطحی (سوپرفیشیال): بافت اندومتریوز تنها در سطح مثانه رشد می‌کند.
- اندومتریوز عمیق: بافت اندومتریوز به داخل مثانه یا دیواره آن رسیده است.
تشخیص اندومتریوز با استفاده از روش‌های تصویربرداری غیرتهاجمی چون اولتراسوند مشکل و در برخی موارد غیرممکن است. از این رو ممکن است پزشک روش لاپاراسکوپی را توصیه کند. در روش لاپاراسکوپی شکاف‌های کوچکی بر روی شکم بیمار ایجاد می‌شود و یک دوربین کوچک از طریق این شکاف به داخل بدن وارد می‌شود که به پزشک کمک می‌کند تا داخل شکم را بهتر ببیند، بافت اندومتریوز را پیدا کند و در صورت لزوم آن را توسط ابزار جراحی از بدن خارج کنند (استفاده از لاپاراسکوپی جهت درمان).
علائم اندومتریوز مثانه
حدود ۳۰ درصد خانم‌هایی که اندومتریوز مثانه دارند دارای هیچ علائمی نیستند و زمانی به وجود آن پی می‌برند که به دلیل معاینه جهت دیگر انواع اندومتریوز یا ناباروری به پزشک مراجعه کنند. اگر علائم آن بارز شود، این علائم در دوره قاعدگی خود را نشان می‌دهند که شامل موارد زیر هستند:
- نیاز فوری یا مکرر به ادرار کردن
- درد در زمان پر بودن مثانه
- سوزش یا درد هنگام ادرار کردن
- وجود خون در ادرار
- درد در ناحیه لگن
- درد در یک طرف کمر
دلایل ایجاد اندومتریوز مثانه
علت دقیق وجود اندومتریوز مثانه شناخته نشده است اما احتمال داده می‌شود که علت آن به دلیل موارد زیر باشد:
- عادت ماهیانه رتروگراد (برگشت خون قاعدگی): در این شرایط در هنگام قاعدگی، جریان خون به جای اینکه از بدن خارج شود از طریق لوله‌های فالوپ به داخل لگن برمی‌گردد. سپس این سلول‌ها در داخل دیواره مثانه رشد می‌کنند.
- تغییرشکل سلول‌های اولیه: سلول‌هایی که حفره شکم را پوشش می‌دهند از نوع سلول‌های جنینی هستند. باقیمانده این سلول‌ها به بافت اندومتریوز تبدیل می‌شوند.
- عمل جراحی: سلول‌های اندومتریال در حین عمل لگن چون عمل سزارین یا هیسترکتومی به داخل مثانه می‌ریزند. به این شکل از بیماری آندومتریوز مثانه ثانویه می‌گویند.
- جابه‌جایی سلول‌ها: سلول‌های اندومتریال از طریق سیستم لنفاوی یا خون به داخل مثانه انتقال مییابند.
- ژنتیک: در برخی موارد علت اندومتریوز ژنتیک می‌باشد.
اندومتریوز در سال‌های باروری یک خانم خود را نشان می‌دهد. متوسط سنی که یک خانم به وجود اندومتریوز مثانه پی می‌برد، ۳۵ سالگی است.
روش‌های درمان اندومتریوز مثانه
اندومتریوز قابل درمان نیست اما با مصرف دارو و یا عمل جراحی می‌توان علائم آن را کاهش داد. نوع درمان آن بستگی به شدت و محل قرارگیری بافت اندومتریوز دارد.
عمل جراحی اصلی‌ترین درمان برای اندومتریوز مثانه است. در عمل جراحی با برداشتن بافت اندومتریوز میزان درد کاهش و کیفیت زندگی فرد افزایش می‌یابد. عمل جراحی را می‌توان به روش‌های مختلف انجام داد.
جراحی ترانس‌اورترال (Transurethral surgery): در این نوع جراحی یک اسکوپ باریک به داخل مجرای ادرار و مثانه وارد می‌شود. در انتهای این اسکوپ یک ابزار برش وجود دارد که از آن برای برداشتن بافت اندومتریوز استفاده می‌شود.
جراحی پارشیال سیستکتومی (Partial cystectomy): در این نوع جراحی قسمتی از مثانه که شامل بافت غیرطبیعی است، برداشته می‌شود. این روش جراحی را می‌توان با ایجاد شکاف بزرگ بر روی شکم انجام داد که به آن لاپاراتومی می‌گویند و یا اینکه تعدادی شکاف کوچک بر روی شکم ایجاد کرد که به این روش لاپاراسکوپی می‌گویند.
لاپارسکوپی اندومتریوز مثانه
پزشک مربوطه معمولا زمانی که بیمار علائم اندومتریوز را بیان کنند، عمل لاپاراسکوپی را پیشنهاد نمی‌کند. بلکه در ابتدا سعی می‌کند تا با استفاده از اسکن‌های تصویربرداری چون اولتراسوند بافت غیرنرمال را شناسایی کند. در شرایط زیر پزشک عمل لاپاراسکوپی را پیشنهاد می‌کند:
- خونریزی شدید
- ناباروری
- درد در حین مقاربت
- درد مزمن لگن
- مشکلات ادرار
- درد در هنگام حرکات روده
عمل جراحی لاپاراسکوپی اندومتریوز مثانه تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود بدین معنی که بیمار کاملا خواب و ناهشیار است. سپس شکاف‌های کوچکی بر روی شکم مریض ایجاد می‌شود و سپس جراح ابزاری را وارد شکم می‌کند که توسط آن داخل شکم را با گاز دی‌اکسید کربن پر می‌کند. این عمل به جراح کمک می‌کند که ارگان‌های لگن را بهتر ببیند.
سپس ممکن است پزشک شکاف‌های کوچک دیگری را برای ورود ابزار دیگر جهت شناسایی محل دقیق اندومتریوز، انجام بایوپسی یا برداشتن کامل بافت ایجاد کند. اندومتریوز مثانه به طور مستقیم بر ناباروری اثر نمی‌گذارد. با این وجود، اگر بافت اندومتریوز در داخل تخمدان‌ها و یا دیگر سیستم تولیدمثل خود دارید، ممکن است زمان باردارشدن شما طولانی شود. اگر اندومتریوز مثانه درمان نشود، می‌تواند باعث آسیب کلیه شود. با انجام جراحی لاپاراسکوپی می‌توانید از عواقب آن جلوگیری کنید.
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼