بیماری روزئولا در کودکان، علل ابتلا و علائم

روزئولا یا بیماری ششم یک عفونت نسبتا خفیف است که در کودکان ۶ ماهگی تا ۲ سالگی رخ می دهد. شایع ترین علت بیماری روزﺋوﻻ، ویروس تبخال انسانی نوع ششم است. تب و جوش از علائم شایع بیماری روزئولا در کودکان است.
روزﺋوﻻ (Roseola) یک عفونت عموما خفیف است که معمولا کودکان تا سن دو سالگی به آن مبتلا می شوند. گاهی اوقات بزرگسالان را تحت تأثیر قرار می دهد. روزﺋوﻻ آنقدر شایع است که بیشتر کودکان با ورود به مهد کودک به آن آلوده می شوند. دو نژاد شایع از ویروس های تبخال منجر به روزﺋوﻻ می شوند. این اختلال به طور معمول باعث ایجاد چند روز تب همراه با جوش می شود. برخی از کودکان تنها علائم خفیفی از بیماری روزﺋوﻻ را از خود نشان می دهند و هیچ گاه نشانه روشنی از ابتلا به این بیماری ندارند، در حالی که سایرین طیف وسیعی از علائم و نشانه ها را تجربه می کنند. بیماری روزﺋوﻻ جدی نیست. به ندرت، تب بسیار زیاد می تواند منجر به عوارض شود. درمان روزﺋوﻻ شامل استراحت در بستر، مصرف مایعات و داروها برای کاهش تب است.

علائم بیماری روزئولا در کودکان
اگر فرزند شما در ارتباط با کسی بود که به بیماری روزﺋوﻻ یا بیماری ششم مبتلا بوده و به این بیماری مبتلا شده است، به طور کلی یک یا دو هفته طول می کشد تا علائم و نشانه های عفونت ظاهر شوند- در صورتی که اصلا علائم بروز کنند. این احتمال وجود دارد که شما هم به روزﺋوﻻ مبتلا شوید، اما علائم و نشانه ها بسیار خفیف بوده و به ندرت قابل تشخیص است. علائم بیماری روزﺋوﻻ ممکن است به صورت زیر باشد:
1. تب: بیماری روزﺋوﻻ عموما با تب ناگهانی و زیاد شروع می شود که معمولا بیشتر از 103 درجه فارنهایت (39.4 درجه سانتی گراد) است. برخی از کودکان همچنین ممکن است قبل از تب یا همراه با تب به گلو درد، آب ریزش بینی و سرفه دچار شوند. همچنین ممکن است کودک شما همراه با تب، دچار تورم غدد لنفاوی در گلوی خود شود. این تب برای سه تا پنج روز ادامه دارد.
۲. جوش: هنگامی که تب فروکش کرد، جوش هایی ظاهر می شوند- اما همیشه این گونه نیست. جوش همراه با خال ها یا لکه های کوچک صورتی رنگ است. این لکه ها به طور معمول صاف هستند، اما برخی از آنها ممکن است دچار برآمدگی شوند. ممکن است یک حلقه سفید در اطراف برخی از لکه ها وجود داشته باشد. جوش ها معمولا از قفسه سینه، کمر و شکم آغاز می شوند و سپس در گردن و بازوها پخش می شوند. ممکن است به پاها و صورت نرسد. جوش ها که با خارش همراه نبوده و ناراحتی ایجاد نمی کنند، می توانند قبل از محو شدن برای چند ساعت تا چند روز بر روی پوست باقی بمانند.
سایر علائم و نشانه های بیماری ششم می تواند به شرح زیر باشد:
تحریک پذیری در نوزادان و کودکان
اسهال خفیف
کاهش اشتها
تورم پلک ها

چه زمانی برای بیماری روزئولا در کودکان به پزشک مراجعه کنیم
به دنبال مراقبت های فوری پزشکی باشید. اگر کودک شما تب دارد که سریعا و شدید بالا می رود، می تواند به تشنج ناشی از تب دچار شده (تب و تشنج) باشد. با این وجود، تا زمانی که متوجه شوید که فرزند شما تب بالایی دارد، خطر تشنج رد شده است. اگر فرزندتان به تشنج غیر قابل توضیح دچار می شود، فورا به دنبال کمک های پزشکی باشید.

با پزشک کودکتان تماس بگیرید
با پزشک کودکتان تماس بگیرید، در صورتی که:
کودکتان تب بیشتر از 103 درجه فارنهایت (39.4 درجه سانتی گراد) دارد.
فرزندتان به بیماری روزﺋوﻻ مبتلا شده و تب او بیش از هفت روز ادامه دارد.
جوش ها بعد از سه روز بهبود پیدا نمی کنند.

با پزشک خود تماس بگیرید
اگر سیستم ایمنی شما به خطر افتاده و با شخصی که به بیماری روزﺋوﻻ دچار بوده در تماس بوده اید، با پزشک خود تماس بگیرید. ممکن است شما نیاز به نظارت بر عفونت احتمالی داشته باشید که احتمالا برای شما شدیدتر از کودک است.

علل شایع بیماری روزئولا
شایع ترین علت بیماری روزﺋوﻻ، ویروس تبخال انسانی نوع ششم است، اما علت آن می تواند نوع دیگری از ویروس تبخال نیز باشد- ویروس تبخال انسانی نوع هفتم. مانند سایر بیماری های ویروسی از جمله سرماخوردگی، روزﺋوﻻ از طریق تماس با ترشحات تنفسی یا بزاق فرد آلوده، از فردی به فرد دیگر منتقل می شود. به عنوان مثال، کودک سالم می تواند از طریق استفاده از لیوان مشترک کودک آلوده به ویروس روزﺋوﻻ، به این بیماری دچار شود.
حتی اگر هیچ جوشی وجود نداشته باشد، روزﺋوﻻ مسری است. این بدان معنا است که کودک حتی در هنگامی که تب دارد، می تواند این بیماری را پخش کند (دیگران را آلوده کند)، حتی قبل از اینکه مشخص شود کودک به روزﺋوﻻ مبتلا است. اگر کودکتان در تماس با شخص آلوده به این بیماری بوده، مراقب علائم روزﺋوﻻ در کودکتان باشید. بر خلاف آبله مرغان و سایر بیماری های ویروسی که به سرعت همه را آلوده می کنند، روزﺋوﻻ به ندرت منجر به شیوع در کل افراد می شود. این عفونت می تواند در هر موقع از سال رخ دهد.

عوامل خطر بیماری روزئولا در کودکان
شیرخواران بزرگتر بیشتر در معرض ابتلا به بیماری روزﺋوﻻ هستند، زیرا آنها زمان کافی برای تولید آنتی بادی هایی که از آنها در برابر ویروس ها محافظت می کند، نداشته اند. اگرچه در دوران جنینی، کودکان آنتی بادی هایی را از مادرشان دریافت می کنند که از آنها هنگامی که متولد می شوند از بروز عفونت هایی مانند روزﺋوﻻ محافظت می کند، اما این سیستم ایمنی با گذشت زمان ضعیف می شود. شایع ترین سن برای ابتلای کودکان به بیماری روزئولا، بین ۶ تا ۱۵ ماهگی است.

عوارض جانبی بیماری روزئولا در کودکان
۱. تشنج در کودکان
گاهی اوقات کودکانی که به بیماری روزئولا دچار می شوند، دچار تشنج ناشی از افزایش سریع دمای بدن می شوند. اگر این اتفاق بیافتد، کودکتان ممکن است کمی هوشیاری خود را از دست بدهد و بازوها، پاها یا سر خود را برای چند ثانیه تا چند دقیقه تکان دهد. او همچنین ممکن است موقتا کنترل ادرار و مدفوع خود را از دست بدهد. اگر فرزندتان دچار تشنج شده، به دنبال مراقبت هاب فوری پزشکی باشید. اگرچه ترسناک است، اما تشنج ناشی از تب در کودکان خردسال سالم، عموماً کوتاه مدت و بندرت مضر است. عوارض ناشی از روزئولا نادر است. اکثر قریب به اتفاق کودکان و بزرگسالان سالم و مبتلا به روزئولا، بطور کامل بهبود می یابند.
۲. نگرانی افراد با سیستم ایمنی ضعیف
روزئولا در افرادی که سیستم ایمنی آنها ضعیف است، نگرانی بیشتری ایجاد می کند، مانند افرادی که اخیرا پیوند مغز استخوان یا پیوند یک اندام بدن داشته اند. آنها ممکن است به نوع جدیدی از بیماری روزئولا دچار شوند یا ممکن است در حالی که سیستم ایمنی بدن ضعیف شده، عفونت های قبلی آنها بازگردد. از آنجایی که افراد در معرض خطر سیستم ایمنی به طور کلی مقاومت کمتری در برابر ویروس ها از خود نشان می دهند، به نوع شدیدتر این عفونت دچار می شوند و اوقات سخت تری را برای مبارزه با این بیماری سپری می کنند. افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند و به بیماری روزئولا دچار می شوند، ممکن است مشکلات جدی بالقوه ای را در اثر این عفونت تجربه کنند، مانند عفونت ذات الریه، یا ورم مغزی که یک التهاب مغزی تهدید کننده زندگی است.

تشخیص بیماری روزئولا
تشخیص بیماری روزئولا می تواند دشوار باشد، زیرا علائم و نشانه های اولیه آن مشابه با سایر بیماری های شایع در کودکان است. اگر کودک شما تب دارد و مشخص است که هیچگونه سرماخوردگی، عفونت گوش، گلودرد یا بیماری شایع دیگر ندارد، پزشک شما ممکن است صبر کند تا ببیند جوش مشخصه بیماری روزئولا ظاهر می شود یا خیر. پزشک ممکن است به شما بگوید که در حین درمان تب کودک در خانه، به دنبال جوش بگردید. پزشکان بیماری روزئولا را بر اساس گفته های دیگران که کودک دچار جوش شده یا در برخی موارد با استفاده از آزمایش خون برای آنتی بادی های بیماری روزئولا، تشخیص می دهند.

درمان های بیماری روزئولا در کودکان
اکثر کودکان طی یک هفته از شروع تب کاملاً از بیماری روزئولا بهبود می یابند. با توصیه پزشک خود می توانید برای کاهش تب داروهایی مانند استامینوفن (تیلنول، یا دیگر نام ها) یا ایبوپروفن (ادویل، موترین، سایر نام ها) از گروه داروهای بدون نسخه را به کودک خود بدهید.
در هنگام دادن آسپرین به کودکان و نوجوانان احتیاط کنید. اگرچه آسپرین برای استفاده در کودکان بزرگتر از سه سال مورد تایید است، اما کودکان و نوجوانانی که از بیماری آبله مرغان یا علائم شبه آنفولانزا بهبود می یابند هرگز نباید آسپرین مصرف کنند. این امر به این دلیل است که آسپرین در چنین کودکانی با سندرم ریه، به یک بیماری نادر اما بالقوه تهدیدکننده زندگی مرتبط است.
هیچ درمانی خاص برای روزئولا وجود ندارد، اگرچه برخی از پزشکان ممکن است داروی ضد ویروسی گانسیکلوویر (Cytovene) را برای درمان عفونت در افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف تجویز کنند. آنتی بیوتیک ها در درمان بیماری های ویروسی مانند روزئولا موثر نیستند.

درمان های بیماری روزئولا در کودکان
الف: سبک زندگی و درمان های خانگی بیماری روزئولا در کودکان
مانند اکثر ویروس ها، روزئولا فقط باید دوره خودش را طی کند. هنگامی که تب فروکش کرد، کودکتان باید به زودی بهبود پیدا کند. با این وجود، تب می تواند باعث ناراحتی کودک شما شود. برای درمان تب کودک در خانه، پزشک ممکن است موارد زیر را توصیه کند:
۱. استراحت فراوان
اجازه دهید کودکتان در رختخواب استراحت کند تا تب برطرف شود.
۲. نوشیدن مایعات فراوان
کودک خود را به نوشیدن مایعات شفاف مانند آب، آب جو زنجبیل، سودا لیمو (آب لیمو گازدار)، آبگوشت خوب، یا یک محلول هیدراتاسیون الکترولیت (پدیالیت و سایر آنها)، یا نوشیدنی های ورزشی مانند گاتورید یا پاورید تشویق کنید تا مانع از کم آبی بدن شود. حباب های گازی را از مایعات گازدار خارج کنید. می توانید این کار را با باز گذاشتن درب نوشیدنی های گازدار یا تکان دادن، ریختن یا هم زدن نوشیدنی انجام دهید. از بین بردن گاز کربنات به معنای اجتناب از ناراحتی بیشتر در اثر ناراحتی آروغ زدن یا گاز روده است که ممکن است نوشابه های گازدار ایجاد کند.
۳. حمام با اسفنج
استفاده از یک اسفنج حمام با آب ولرم یا استفاده از یک لیف خنک که بر روی سر فرزندتان اعمال می کنید، می تواند ناراحتی ناشی از تب را تسکین دهد. با این وجود، از استفاده از یخ، آب سرد، یا حمام آب سرد اجتناب کنید. این ممکن است باعث لرز ناخواسته در کودک شود.
هیچ درمان خاصی برای بیماری روزئولا وجود ندارد که در مدت کوتاهی این علائم را برطرف کند.
ب: مقابله با بیماری و حمایت
روزئولا احتمالا برای چند روز فرزند شما را در خانه نگه می دارد. هنگامی که با فرزند خود در خانه می مانید، فعالیت های کم تحرکی انجام دهید که هر دو شما از آن لذت ببرید. اگر فرزند شما بیمار است و باید به سر کار برگردید، از شریک زندگی خود یا سایر اقوام و دوستان خود کمک بگیرید.

پیشگیری از بیماری روزئولا
از آنجا که هیچ واکسنی برای جلوگیری از ابتلا به روزئولا وجود ندارد، بهترین کاری که می توانید برای جلوگیری از شیوع روزئولا انجام دهید، این است که فرزند خود را در معرض کودک آلوده قرار نگیرید. اگر فرزند شما به روزئولا مبتلا است، او را در خانه خود نگه دارید و از فرزندان دیگر دور کنید تا تب او قطع شود.
بیشتر افراد آنتی بادی هایی برای بیماری روزئولا را تا زمانی که به سن مدرسه رفتن برسند، در بدن خود ایجاد می کنند، که از آنها در برابر ابتلا ثانویه به این بیماری جلوگیری می کند. بنابراین، حتی اگر یکی از افراد خانواده شما به این رویروس مبتلا شد، اطمینان حاصل کنید که تمام اعضاء خانواده دائما دستان خود را می شویند تا مانع از آلوده کردن شخصی که سیستم ایمنی قوی ندارد، شوند.
بزرگسالانی که در زمان کودکی خود هرگز به بیماری روزئولا دچار نشده اند، می توانند دیرتر در زندگی شان به آن دچار شوند، اگرچه این بیماری در بزرگسالان سالم خفیف است. با این وجود، بزرگسالان آلوده به این بیماری، می توانند این ویروس را به کودکان انتقال دهند.

آماده شدن برای مراجعه به مطب پزشک
اگر کودک شما جوش هایی دارد که بعد از چند روز بهبود پیدا نمی کند یا اگر کودکتان تبی دارد که بیش از یک هفته طول کشیده یا بالاتر از ۱۰۳ درجه فارنهایت (۳۹.۴ درجه سانتی گراد) است، به مطب پزشک کودکتان مراجعه کنید. در اینجا برخی از اطلاعات به شما کمک می کند تا برای مراجعه به مطب پزشک، و همچنین برای آنچه که از پزشک انتظار دارید، آماده شوید.

اطلاعات جمع آوری شده از قبل به طور کلی
علائم و نشانه های بیماری کودکتان را به پزشک بگویید و توجه کنید که این علائم را برای چه مدتی داشته است.
اطلاعات کلیدی پزشکی فرزندتان را یادداشت کنید، از جمله بیماری های دیگری که کودکتان برای آنها تحت درمان قرار گرفته و یا هر گونه داروهای تجویز شده و یا غیر تجویزی که کودکتان اخیرا مصرف کرده است.
فهرستی از منابع احتمالی عفونت کودکتان تهیه کنید، مانند کودکان دیگری که اخیرا تب بالا یا جوش داشته اند.
سوالاتی که دارید را یادداشت کرده تا از پزشک بپرسید. ایجاد لیست سوالات در مورد بیماری کودکتان قبل از مراجعه به مطب پزشک می تواند به شما کمک کند تا از وقت خود با پزشک به بهترین شکل استفاده کنید.
در زیر چند سؤال اساسی برای پرسیدن از پزشک در مورد روزئولا وجود دارد. اگر هر گونه سؤال بیشتری در حین ملاقات با پزشک برای شما پیش آمد، از پرسیدن دریغ نکنید.
محتمل ترین علائم و نشانه های فرزند من چیست؟
آیا علل احتمالی دیگری وجود دارد؟
آیا باید تب کودک خود را درمان کنم؟
در صورت امکان، چه داروهای بدون نسخه ای برای تب کودک بی خطر است؟
برای کمک به فرزندم در بهبودی چه کار دیگری می توانم انجام دهم؟
چقدر زود می توان انتظار بهبودی داشت؟
آیا بیماری او مسری است؟ برای چه مدت؟

از پزشک خود می توانید چه انتظاری داشته باشید
احتمالاً پزشک شما سؤالاتی از شما خواهد پرسید، از جمله:
علائم و نشانه های فرزند شما چیست؟
چه زمانی متوجه این نشانه ها و علائم شدید؟
آیا با گذشت زمان علائم و نشانه های فرزندتان بهتر یا بدتر شده است؟
آیا کودکانی که فرزندتان با آنها در ارتباط است، تب بالا یا جوش داشته اند؟
آیا فرزند شما تب داشت؟ چه میزان؟
آیا فرزند شما اسهال داشته است؟
آیا فرزند شما میل به خوردن و نوشیدن دارد؟
آیا شما هر نوع درمان در خانه را امتحان کرده اید؟ آیا درمانی نتیجه بخش بوده است؟
آیا کودک شما اخیراً بیماری دیگری داشته است؟
آیا کودک شما اخیراً داروهای جدیدی مصرف کرده است؟
آیا کودک شما به مهد کودک می رود؟
چه چیز دیگری شما را نگران می کند؟

در این خصوص چه کارهایی می توانید انجام دهید؟
قبل از مراجعه به پزشک، فرزند خود را به استراحت و نوشیدن مایعات تشویق کنید. ممکن است از طریق حمام آب ولرم با اسفنج یا کمپرس سرد، ناراحتی ناشی از تب را تسکین دهید. از پزشک خود بپرسید که آیا داروهای بدون نسخه تب برای کودک شما بی خطر است.