انواع بیماری های زنان، حتما بخوانید

با وجود اینکه نامنظمی در سیکل ماهانه و یا قاعدگی های دردناک جزو اتفاقات رایج و متداول ترین نوع بیماری های زنان بین همه زنان است اما این مسائل به هیچ وجه نباید معمولی و نرمال در نظر گرفته شوند. در حال حاضر بسیاری از روش های مداخله ای اعم از روش های جراحی و دارویی در تسکین و درمان طیف وسیعی از بیماری های زنان از اختلالات قاعدگی گرفته تا بی اختیاری ادرار موثر هستند. اگر قاعدگی دردناک دارید یا دچار مشکلاتی مثل درد شکمی شدید، خونریزی شدید یا طولانی مدت بین دو دوره قاعدگی و یا هنگام مقاربت می شوید حتما باید به پزشک مراجعه کنید چون این علائم می توانند نشان دهنده یک مساله مهم و جدی برای سلامتی شما باشند. در این مطلب ما بیماری ها و مشکلات مربوط به زنان را با هم بررسی می کنیم.

بیماری های زنان چند دسته هستند؟
مشکلات و بیماری های زنان و زایمان عبارتند از:
- دیسپلازی دهانه رحم
- اختلالات قاعدگی
- پرولاپس کف لگن
- درد لگن
- سندروم تخمدان پلی کیستیک
- فیبروم رحمی
- بی اختیاری ادرار
بیماری های زنان می توانند علائم مشابهی داشته باشند. مثلا خانم های مبتلا به سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) دچار علائمی مثل خونریزی نامنظم و شدید، لکه بینی و یا خونریزی بعد از مقاربت می شوند و همین علائم ممکن است در افرادی که به فیبروم زیر مخاطی مبتلا هستند هم دیده شود. بنابراین تشخیص دقیق بیماری های زنان و علت آن نقش بسیار مهمی در تعیین برنامه درمانی مناسب برای آنها دارد. تشخیص دقیق بیماری های زنان به خصوص هنگام بررسی مسائل و مشکلات مربوط به باروری اهمیت بیشتری پیدا می کند.

خونریزی غیر طبیعی یکی از بیماری های زنان
خونریزی غیر طبیعی یکی از بیماری های زنان در هر مرحله از زندگی جنسی شان است.
علائم خونریزی غیر طبیعی شامل موارد زیر است:
- تغییر در طول مدت و شدت خونریزی قاعدگی
- خونریزی بین دو دوره قاعدگی
- خونریزی بعد از یائسگی که شامل خونریزی در دوره ایست که فرد تحت هورمون درمانی جایگزین قرار دارد
این علائم ممکن است به تنهایی و یا با هم رخ بدهند و همچنین ممکن است با درد و فشار نیز همراه باشند.
برای تشخیص این بیماری ابتدا باید سابقه و شرح کامل و دقیقی از بیمار گرفته شود که شامل موارد زیر است:
- طول چرخه قاعدگی از روز اول خونریزی یک دوره تا روز اول خونریزی دوره بعدی
- میزان خون از دست رفته در هر دوره قاعدگی
- روزهایی که در چرخه قاعدگی قرار ندارند
- هر گونه تغییرات هورمونی در طول ماه
- مقدار، مدت زمان، تعداد دفعات و زمان بندی خونریزی
- داروهای هورمونی پیشگیری از بارداری مورد استفاده
- آخرین غربالگری دهانه رحم و نتایج آن
- سابقه ابتلا به عفونت جنسی در گذشته و یا ابتلا به آن در حال حاضر و همچنین هر نوع ترشح
- سابقه هر نوع جراحی مربوط به زنان و زایمان
معاینات مربوط به تشخیص خونریزی غیر طبیعی
پزشک علاوه بر شرح حال گرفتن کامل از بیمار حتما باید معاینات لگن و معاینه به وسیله اسپکولوم را هم به عمل بیاورد. معاینه اسپکولوم وضعیت رحم را بررسی می کند و می تواند پولیپ، فرسایش و سرطان دهانه رحم را شناسایی کند. در معاینه لگن نیز ممکن است پزشک به توده ای برخورد کند که باعث ایجاد درد یا فیبروم شده و یا مشکلات آسیب شناسی دیگری شده است.
آزمایشات مربوط به تشخیص خونریزی غیر طبیعی
همه زنان مبتلا به HMB (خونریزی شدید قاعدگی) همزمان با نوع درمان ارائه شده باید آزمایش شمارش کامل خون نیز بدهند. معمولا برای این دسته افراد نباید از تست فریتین سرم که برای افراد مشکوک به آنمی تجویز می شود استفاده کرد. علاوه بر این از خانم هایی که دچار خونریزی های نامنظم می شوند و مشکوک به اختلال عملکرد هورمون هستند آزمایش هورمون تحریک کننده تیروئید به عمل می آید. برای تشخیص یائسگی نباید از تست های تست های استرادیول و آزمایش FSH استفاده شود.
از آزمایش FSH برای تشخیص یائسگی فقط در موارد زیر استفاده می شود:
- زنان بین 40 تا 45 سال با علائم یائسگی مثل تغییر در سیکل قاعدگی
- زنان کمتر از ۴۰ سال که مشکوک به یائسگی هستند

علائم و نشانه های بیماری های زنان که نیاز به بررسی پزشکی دارند کدامند؟
خونریزی و ترشحات واژن بخشی از روند طبیعی سیکل قاعدگی شما تا قبل از یائسگی است اما اگر متوجه تغییرات غیر عادی و نگران کننده شده شدید سعی نکنید خودتان آن را درمان کنید؛ در چنین مواردی حتما باید به پزشک مراجعه شود. علائم بیماری های زنان ممکن است ناشی از عفونت های خفیفی باشند که به راحتی قابل درمان هستند.
اما اگر همین عفونت ها درمان نشوند می تواند به مشکلات جدی تری مثل آسیب دیدگی کلیه ها منجر شوند. علاوه بر این علائم ظاهر شده در واژن ممکن است نشانه بیماری های جدی تری مثل سرطان دستگاه تناسلی نیز باشند بنابراین هر نوع تغییر غیر طبیعی حتما باید با پزشک در میان گذاشته شود.
به طور کلی در صورت بروز هر یک از موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
- خونریزی بین دوره های قاعدگی
- احساس نیاز مکرر و فوری به ادرار کردن و احساس سوزش هنگام ادرار کردن
- خونریزی غیر طبیعی از واژن
- خونریزی بعد از یائسگی
- احساس درد یا فشار در لگن که با گرفتگی و درد قاعدگی متفاوت است
- خارش، سوزش، درد و یا تورم در واژن
- زخم یا برآمدگی در ناحیه تناسلی
- ترشحات واژن که بدبو هستند یا رنگ غیر معمولی دارند
- افزایش ترشحات واژن
شناسایی زود هنگام هر یک از علائم گفته شده و مراجعه فوری به پزشک شانس درمان موفقیت آمیز را بسیار بالا می برد.

درد لگن یکی از بیماری های زنان
علاوه بر شناسایی عوامل مختص زنان که باعث درد لگن می شوند، پزشک باید روده، مثانه و عضلات اسکلتی را هم برای کشف علت دقیق درد لگن معاینه کند.
معاینات مربوط به تشخیص درد لگن
ارزیابی های اولیه باید مشخص کنند که آیا درد لگن مربوط به دوره قاعدگی است یا خیر.
سوالاتی که پزشک از شما در این خصوص می پرسد شامل موارد زیر است:
ماهیت درد
هر چند وقت یکبار احساس درد می کنید و این درد به چه عواملی بستگی دارد
هر نوع ارتباط درد لگن با سیکل قاعدگی
رابطه درد لگن با مقاربت
هر نوع مشکل در ادرار کردن
چه چیزهایی دردتان را کمتر می کند
چه چیزهایی دردتان را بیشتر می کند
آزمایشات مربوط به تشخیص درد لگن
برای تشخیص درد لگن از معاینه واژینال و لگنی، سونوگرافی، عکس برداری با اشعه ایکس و در برخی موارد لاپاروسکوپی تشخیصی استفاده می شود. آندومتریوز یکی از شایع ترین دلایل درد لگن در زنان است که معمولا قبل و بعد از دوره قاعدگی و یا هنگام برقراری رابطه جنسی باعث ایجاد درد می شود.
برخی خانم ها نیز در دورانی غیر از چرخه قاعدگی دچار درد می شوند. ممکن است هنگام دفع ادرار یا مدفوع هم فرد احساس درد کند. به طور متوسط از زمان شروع علائم تا زمان تشخیص بیماری 7.5 سال طول می کشد. خانم هایی که مبتلا به آسیت یا توده شکمی یا لگنی هستند که فیبروم رحمی نیست به سرطان تخمدان مشکوک هستند و حتما باید به پزشک مراجعه کنند. در صورتی که بیمار 50 ساله یا بیشتر است باید آزمایش های لازم برای تشخیص علت درد را انجام بدهد.
علاوه بر این در صورت بروز هر یک از علائم زیر باید به پزشک مراجعه شود:
اتساع شکم
بی اشتهایی یا احساس سیری زودرس
درد لگن یا شکم
تکرر ادرار یا احساس نیاز فوری به ادرار کردن

مشکلات ادراری یکی از بیماری های زنان
مشکلات ادراری یکی از بیماری های زنان است که بسیاری از خانم ها در مقاطع مختلف زندگی شان تحت تاثیر علائم مشکلات ادراری قرار می گیرند. علائم بیماری های ادراری شامل درد هنگام تخلیه ادرار، احساس دشواری در شروع جریان ادرار، تکرر ادرار و یا مشکلات مربوط به نگه داشتن ادرار است.
معاینات مربوط به تشخیص مشکلات ادراری
برای ارزیابی مشکلات ادراری معاینات زیر صورت می گیرد:
معاینه شکمی
معاینه واژینال با اسپکولوم برای مشاهده پرولاپس
سونوگرافی برای پیدا کردن هر نوع توده شکمی
آزمایش ادرار
بررسی مثانه
علل و عوامل مشکلات ادراری
به طور کلی شایع ترین علت مشکلات ادراری پرولاپس است. علل دیگر نیز می تواند شامل عفونت های ساده قابل درمان، فشار ناشی از فیبروم و یا بیماری های مربوط به مثانه باشد.
درمان مشکلات ادراری
درمان مشکلات ادراری به علت آن بستگی دارد. به عنوان مثال اگر مشکل ادراری به دلیل عفونت ایجاد شده باشد با آنتی بیوتیک می توان آن را درمان کرد اما پرولاپس باید با ورزش های لگنی و یا جراحی درمان شود. در مواردی که علت مشکلات ادراری مربوط به توده هایی مثل فیبروئید باشد نیز جراحی لازم است.به طور کلی تعیین علت دقیق مشکل به درمان و برطرف کردن علائم کمک بسیار زیادی می کند.

عفونت واژن یکی از بیماری های زنان
واژینیت یکی از بیماری های زنان و نوعی التهاب واژن است که به دلیل عفونت واژن بروز می کند و علائم آن شامل ترشح، بو، سوزش و یا خارش واژن می باشد. معمولا تشخیص واژینیت مشکل است چون این بیماری دلایل زیادی دارد و معمولا خانم ها برای درمان خارش، ترشحات و ناراحتی های ناشی از آن از داروهای بدون نسخه استفاده می کنند.
واژن طوری طراحی شده که محیط خاص خودش را ایجاد می کند تا تعادل بین باکتری های طبیعی موجود در آنجا و تغییرات هورمونی بدن زن حفظ شود. واژینیت زمانی اتفاق می افتد که محیط طبیعی واژن توسط برخی داروها مثل آنتی بیوتیک ها، هورمون ها، داروهای پیشگیری از بارداری ( خوراکی یا موضعی)، دوش های واژینال، داروهای واژینال، مقاربت جنسی، بیماری های جنسی، استرس و یا تغییر در شرکای جنسی تغییر پیدا می کند. برخی از عفونت های واژن از طریق تماس جنسی منتقل می شوند.
اما راه انتقال برخی دیگر از آنها مثل عفونت های قارچی رابطه جنسی نیست. واژینیت به معنای التهاب است و اکثرا بر اثر عفونت ایجاد می شود اما ممکن است ناشی از تروما در دختران جوان و یا تغییرات هورمونی هم باشد مخصوصا هنگامی که فرد یائسگی را پشت سر می گذارد. برخی از عفونت ها با بیماری های جدی تری همراه هستند. به طور کلی سه نوع عفونت واژن شایع وجود دارد که علت آنها کاملا با هم متفاوت اما علائم و نشانه هایشان مشابه است. درمان هر یک از این عفونت ها نیز با دیگری متفاوت است.
3 نوع عفونت رایج واژن عبارتند از:
واژینوز باکتریایی
عفونت قارچی واژن
تریکومونیازیس
خیلی از خانم ها در اغلب موارد به اشتباه تصور می کنند که به عفونت قارچی مبتلا شده اند و خود درمانی می کنند در حالی که در حقیقت به عفونت واژینال مشابهی دچارند که با مصرف داروهای ضد قارچ بدون نسخه درمان نمی شود. بر اساس یکی از تحقیقات انجام شده توسط انجمن سلامت جنسی آمریکا 62 درصد از زنان واژینوز باکتریایی را با عفونت قارچی اشتباه می گیرند.
نکته مهم این است که در صورت ابتلا به عفونت واژن نباید حدس بزنید بلکه باید به دنبال تشخیص علائم باشید و در صورت وجود نگرانی حتما به پزشک مراجعه کنید تا سریع ترین و مناسب ترین درمان روی شما انجام شود.
علائم عفونت واژن چیست؟
علائم شایع اشکال مختلف واژینیت ترشحات واژن، خارش و سوزش است. با وجود اینکه علائم عفونت های مختلف واژن بسیار شبیه هم هستند از در رنگ و بوی ترشحات تفاوت هایی وجود دارد. برخی از ترشحات واژن برای خانم ها در سنین باروری کاملا متداول و طبیعی هستند. معمولا غدد دهانه رحم مخاط شفافی ترشح می کند که با باکتری ها، سلول های واژینال از بین رفته و ترشحات غده بارتولین مخلوط و به سمت پایین تخلیه می شود. بسته به میزان مخاطی که در این مواد وجود دارد معمولا رنگ آن سفید است و در صورت قرار گرفتن در معرض هوا مایل به زرد می شود.
در برخی از روزهای چرخه قاعدگی غدد دهانه رحم بسته به میزان استروژن تولید شده مخاط بیشتری تولید می کنند که مساله کاملا طبیعی است. هیجان های جنسی و استرس های عاطفی هر دو باعث افزایش ترشحات طبیعی واژن می شوند. این ترشحات معمولا شفاف و از نظر غلظت هم آبکی هستند. اگر متوجه شده اید که ترشحات واژن شما غیر طبیعی است و به عنوان مثال رنگ سبز دارد، بوی آن ناخوشایند است، غلظت آن تغییر کرده و یا میزان آن به طور قابل توجهی کم یا زیاد شده ممکن است به نوعی عفونت واژن مبتلا شده باشید.
واژینوز باکتریایی باعث تولید ترشحات بدبوی واژن می شود. برخی از خانم های مبتلا به این بیماری اعلام می کنند که این ترشحات به خصوص بعد از مقاربت بوی ماهی شدیدی می دهند. علاوه بر این ممکن است فرد مبتلا به واژینوز باکتریایی هنگام تخلیه ادرار یا خارش اطراف واژن احساس سوزش کند. برخی از افراد مبتلا هم ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند.
عفونت قارچی یا کاندیدیازیس با ترشحات غلیظ، پنیری شکل و سفید مایل به خاکستری و خارش واژن همراه است. این خارش در برخی موارد ممکن است شدید باشد. علاوه بر این فرد هنگام تخلیه ادرار و مقاربت نیز احساس درد می کند. عفونت قارچی واژن در برخی خانم ها ممکن است با ترشح واژن همراه نباشد. آقایان مبتلا به عفونت کاندیدیازیس دستگاه تناسلی نیز دچار احساس خارش روی آلت تناسلی شان می شود اما اغلب آقایانی که با خانم های مبتلا به این عفونت تماس جنسی برقرار می کنند علائم خاصی را تجربه نمی کنند.
عفونت تریکومونیاز باعث می شود که ترشحات واژن کف دار و زرد، سبز و یا خاکستری شود. از طرف دیگر این نوع عفونت باعث خارش و تحریک دستگاه تناسلی، سوزش ادرار ( که ممکن است با عفونت مجاری ادراری اشتباه گرفته شود)، درد هنگام مقاربت و ایجاد بوی نامطبوع نیز می شود. تریکومونیازیس از طریق رابطه جنسی منتقل می شود و به طور کلی علائم آن ۴ تا ۲۰ روز پس از مواجهه بدن با عفونت ظاهر می شوند.
به ندرت پیش می آید که مردان مبتلا به این نوع عفونت علامتی از خودشان نشان بدهند اما در صورت بروز بیماری ممکن است با ترشحات رقیق و سفید رنگ از آلت تناسلی و درد هنگام تخلیه ادرار مواجه شوند. درد به خودی خود علامت شایع عفونت قارچی نیست مگر اینکه در اثر خارش به وجود آمده باشد. بنابراین هر نوع تغییری باید توسط پزشک بررسی شود.
اگر به بیماری ولوودینیا مبتلا باشید دچار سوزش، احساس گزیدگی و یا درد واژن می شوید. ولوودینیا توسط علائمش تعریف می شود و در اغلب موارد بدون عفونت و یا بیماری های پوستی واژن بروز می کند. در برخی موارد ممکن است دچار درد متناوب و گهگاه واژن شوید که باید توسط پزشک بررسی شود.

چه عواملی باعث این نوع از بیماری های زنان می شوند؟
واژینوز باکتریایی (BV) شایع ترین علت بروز واژینیت است که بر اثر عدم تعادل یا تغییر در تعادل انواع باکتری های طبیعی موجود در واژن ایجاد و باعث رشد ارگانیسم های دیگری مثل گاردنلا واژینالیس می شود. عوامل خطرساز این بیماری شامل بارداری، استفاده از وسایل پیشگیری از بارداری داخل رحمی (IUD) و استفاده مکرر از دوش های واژینال است. واژینوز باکتریایی با فعالیت های جنسی، تعدد شرکای جنسی و یا شریک جنسی جدید رابطه دارد.
این بیماری از طریق استفاده از دستشویی مشترک، اتاق خواب و یا استخر منتقل نمی شود. حدود 25 درصد از زنان آمریکایی به واژینوز باکتریایی مبتلا هستند. این رقم در آسیا 9 درصد تخمین زده شده است. عفونت های قارچی واژن توسط قارچ ها و عمدتا به وسیله قارچ کاندیدا آلبیکنس ایجاد می شوند. به این نوع عفونت ها کاندیدیازیس دستگاه تناسلی گفته می شود.
عفونت قارچی می تواند به سایر قسمت های بدن از جمله پوست، غشاهای مخاطی، دریچه های قلب، مری و مناطق دیگر نیز سرایت کنند. در موارد نادری هم ممکن است این عفونت ها به ویژه در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند مثل زنان باردار، بیماران مبتلا به HIV یا دیابت و یا کسانی که استروئید مصرف می کنند منجر به عفونت های سیستمیک خطرناک شوند.
اکثر زنان بالغ حداقل یک بار در تمام زندگی شان عفونت قارچی را تجربه می کنند. عفونت قارچی واژن بیماری مقاربتی محسوب نمی شود اما برخی از مردان پس از برقراری رابطه جنسی با فرد آلوده دچار علائمی مثل خارش و بثورات آلت تناسلی می شوند. عفونت های قارچی بر اثر رشد غیر طبیعی قارچ های معمولی موجود در واژن به وجود می آیند که با علائم ناخوشایندی همراهند.
قارچ های واژن به طور معمول توسط باکتری هایی که به طور طبیعی در بدن وجود دارند کنترل می شوند. اگر تعادل میکروارگانیسم ها مختل شود این قارچ ها از کنترل خارج می شوند. هنوز دقیقا مشخص نیست که چه چیزی منشا عفونت های قارچی است؛ اما به نظر نمی رسد که این عفونت ها از راه جنسی منتقل شوند.
عدم تعادل میکروارگانیسم ها معمولا به خاطر یکی از موارد زیر اتفاق می افتد:
مصرف آنتی بیوتیک ها
آنتی بیوتیک ها باکتری های محافظ موجود در واژن را از بین می برند. این باکتری ها جلوی رشد بی رویه قارچ ها را می گیرند. عفونت قارچی ممکن است بعد از طی دوره ای از مصرف آنتی بیوتیک ها برای درمان بیماری دیگری مثل گلودرد باکتریایی رخ بدهد.
دیابت حاملگی
هم دیابت و هم بارداری هر دو باعث می شوند که واژن مستعد رشد قارچ ها شود. چنین شرایطی هم می تواند ذخیره گلیکوژن در سلول های واژن را کاهش بدهد و هم قند و pH واژن را بالا ببرد و خطر ابتلا به عفونت قارچی را افزایش بدهد.
مصرف قرص های پیشگیری از بارداری
قرص های جلوگیری از بارداری حاوی استروژن هستند و باعث تغییر در میزان هورمون های بدن می شوند. این تغییر می تواند محیط مناسبی برای رشد قارچ ها در واژن ایجاد کند و باعث بروز علائم شود.
علاوه بر موارد گفته شده، عوامل زیر نیز در ایجاد عفونت های قارچی موثرند:
- تغییرات هورمونی مثل تخمک گذاری، یائسگی و یا بارداری
- مصرف استروئیدها
- پوشیدن لباس زیر تنگ و غیر پنبه ای: این کار می تواند درجه حرارت، رطوب و تحریکات موضعی واژن را افزایش بدهد.
- ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن ( مثل ابتلا به HIV / ایدز)
- استفاده از دوش و اسپری های بهداشتی مخصوص خانم ها
- خراشیده شدن واژن ( هنگام استفاده از تامپون)

عفونت تریکومونیازیس یکی از انواع عفونت واژن
تریکومونیازیس نوعی عفونت مسری جنسی است که منشا آن انگل تریکوموناس واژینالیس می باشد. عفونت تریکومونیازیس در درجه اول عفونت دستگاه تناسلی و ادراری است. در خانم ها شایع ترین محل این عفونت واژن و در آقایان مجرای ادراری است.
سایر التهابات واژن نیز ممکن است به دلیل حساسیت به اسپرم کش ها، محصولات بهداشتی واژن، مواد شوینده و نرم کننده های لباس به وجود بیایند. نوع دیگری از بیماری های مقاربتی هم وجود دارد. زنان مسن ممکن است واژینیت آتروفیک (نازک شدن دیواره های واژن به دلیل یائسگی) را تجربه کنند. اشیا خارجی دیگری که واژن می شوند نیز می توانند باعث التهاب این ناحیه شوند.

چه مواقعی باید به وجود عفونت واژن شک کرد؟
اگر در واژن احساس درد کردید باید به پزشک مراجعه کنید. با اینکه این نوع از بیماری های زنان باعث خارش و علائم ناخوشایند می شود اما درد جزو علائم این نوع از بیماری های زنان نیست. اگر برای اولین بار است که دچار علائم عفونت واژن شده اید یا مطمئن نیستید که به کدام نوع از این عفونت ها دچار شده اید باید به پزشک مراجعه کنید. اگر علائم بیماری تان با مصرف داروهای بدون نسخه ضد قارچ بهبود پیدا نکرد نیز باید به پزشک مراجعه کنید. عفونت های قارچی واژن اگر چه ناخوشایند و ناراحت کننده هستند اما تهدیدی برای زندگی فرد محسوب نمی شوند.
در صورت بروز موارد زیر باید حتما به پزشک مراجعه کنید:
ابتلا به سایر بیماری های لگن که با علائمی شبیه عفونت قارچی واژن همراهند
ترشحات واژن همراه با تب، استفراغ و یا درد شکم
ترشحات همراه با خونریزی از واژن که مربوط به قاعدگی نیست
عدم بهبودی علائم ظرف گذشت 3 روز و یا بدتر شدن علائم بیماری
تب و یا ترشحات سبز رنگ
زردی پوست و چشم ویا کم رنگ شدن مدفوع
سرگیجه
بثورات پوستی در سایر قسمت های بدن مثل ران و مقعد که با چرک همراهند

عفونت واژن چطور تشخیص داده می شود؟
برای تشخیص این نوع از بیماری های زنان پزشک هم از شما سوالاتی می پرسد و هم معاینه فیزیکی انجام می دهد. احتمالا آزمایش ادرار و ترشح نیز برای شما تجویز خواهد شد.
سوالاتی که پزشک برای تشخیص عفونت واژن از شما می پرسد شامل موارد زیر است:
از چه زمانی این علائم شروع شده؟ آیا ترشح در تمام طول ماه یکسان بوده؟
ترشحات واژن چه شکلی هستند؟ چه رنگ و غلظتی دارند و بوی آنها چطور است؟
آیا درد، خارش و یا سوزش دارید؟
آیا شریک جنسی تان دچار ترشحات آلت تناسلی است؟
از کاندوم استفاده می کنید؟
چه چیزی باعث کاهش ترشحات می شود؟ آیا به طور مکرر حمام می روید؟
آیا از داروهای بدون نسخه برای رفع علائم استفاده می کنید؟ دوش واژینال چطور؟
چه علائم دیگری دارید؟
چه داروهایی مصرف می کنید؟
آیا اخیرا شامپو بدن یا صابونتان را عوض کرده اید؟
آیا اغلب اوقات لباس زیر یا شلوار تنگ می پوشید؟
پزشک در حین معاینه معاینه لگن، واژن و دهانه رحم شما را از نظر وجود هر نوع ترشح یا ضایعه بررسی می کند. علاوه بر این پزشک ارزیابی می کند که از درد دهانه رحم رنج می برید یا نه و یا اینکه آیا در مناطق اطرف رحم که به لوله های فالوپ و تخمدان ها مرتبط است احساس درد می کنید یا خیر.
در طول معاینه واژن پزشک یک اسپکولوم وارد واژن می کند تا دهانه رحم را مشاهده کند. سپس از ترشحات واژن برای تعیین اینکه آیا عفونت واژن قارچی است یا باکتریایی (واژینوز باکتریایی) و یا تک یاخته ای (تریکومونیازیس) نمونه گیری می کند. این نمونه در آزمایشگاه زیر میکروسکوپ گذاشته می شود تا ارگانیسم های ایجاد کننده عفونت واژن تشخیص داده شود.
در برخی موارد برای اطمینان از اینکه احتمال ابتلا به سرطان دهانه رحم در فرد وجود ندارد از تست پاپ اسمیر استفاده می شود. آزمایش پاپ اسمیر نوعی نمونه گیری از سلول های دهانه رحم و بررسی آن از نظر وجود تغییرات غیر طبیعی است. آزمایش های جدید دیگری نیز وجود دارد که بر اساس DNA طراحی شده اند و برای تشخیص عفونت واژن بسیار دقیق هستند.
اگر پزشک تشخیص بدهد که سلول های دهانه رحم شما غیر طبیعی اند کولپوسکوپی یا بیوپسی تجویز می کند. کولپوسکوپی با استفاده از یک میکروسکوپ روشن برای بدست آوردن نمای بزرگ و واضحی از سطح دهانه رحم انجام می شود. در بیوپسی نیز از بافت رحم برای آزمایشات بیشتر نمونه برداری می شود.
علاوه بر آزمایشات گفته شده آزمایشات خونی خاصی نیز می توانند آنتی بادی هایی که برای مقابله با کاندیدا آلبیکنس تولید می شوند را تشخیص بدهند. البته این آزمایشات برای تشخیص عفونت های واژن خیلی قابل اعتماد نیستند و فقط برای افرادی عفونت تمام بدنشان را تحت تاثیر قرار داده مفید است.
اگر عفونت تریکوموناس تشخیص داده شد و با آزمایشات هم تایید شد ممکن است پزشک برای تشخیص سایر بیماری های مقاربتی آزمایشات بیشتری تجویز کند. اگر به عفونت واژن مبتلا شده اید به خاطر داشته باشید که همیشه واژن را تمیز و خشک نگه دارید و در طول درمان از اسپری ها و پودرهای بهداشتی مخصوص زنان استفاده نکنید. علاوه بر این تا درمان کامل و فروکش کردن علائم نباید رابطه جنسی داشته باشید.

روش های درمان عفونت واژن چیست؟
تشخیص این نوع از بیماری های زنان بر اساس علائم و نتایج آزمایش ادرار و گاهی اوقات کشت واژن (نمونه برداری از سلول های واژن) انجام می شود و روش درمانی مناسب نیز بر اساس ارگانیسم ایجاد کننده عفونت تعیین می شود. بسته به علت عفونت، پزشک متخصص ممکن است شیاف واژینال، قرص های ضد قارچ و یا آنتی بیوتیک های خوراکی یا تزریقی تجویز کند. نوع درمان به عواملی مثل نوع واژینیت، شدت عفونت، مدت زمان عفونت، عود عفونت و یا اینکه شما باردار هستید یا نه بستگی دارد. فرقی نمی کند که علامت خاصی را تجربه کنید یا نه؛ توصیه می شود که هر سال معاینه کامل جسمی انجام بدهید.
داروهای بدون نسخه
واژینوز باکتریایی و تریکومونیازیس با مصرف داروهای بدون نسخه و استفاده از روش های خانگی از بین نمی روند و برای درمان این نوع از بیماری های زنان به آنتی بیوتیک نیاز دارند. بنابراین در صورت بروز این نوع از بیماری های زنان باید به پزشک مراجعه کنید. فقط عفونت های قارچی هستند که ممکن است به داروهای بدون نسخه جواب بدهند.
اگر تا به حال دچار عفونت قارچی واژن نشده اید و فکر می کنید که علائم آن را دارید حتما باید قبل از استفاده از هر نوع داروی بدون نسخه و یا روش خانگی به پزشک مراجعه کنید. به طور کلی اولین مورد بروز عفونت قارچی باید توسط پزشک معاینه شود. بعد از عفونت اول اگر دوباره به عفونت قارچی مبتلا شدید ممکن است بتوانید با مصرف یک دوره از داروهای بدون نسخه واژینال مثل میکونازول و یا یک داروی ضد قارچ دیگر آن را درمان کنید.
از آنجایی که داروهای بدون نسخه به راحتی قابل دسترس هستند بسیاری از خانم ها در صورت بروز علائم عفونت واژن، دست به خود درمانی می زنند. در حالی که در حقیقت دو سوم داروهایی که این افراد برای درمانشان خریداری می کنند هیچ سودی در بهتر شدن علائمشان ندارد و حتما باید به پزشک مراجعه کنند.
علاوه بر این در برخی موارد مصرف خودسرانه این داروها نه تنها سودی ندارد بلکه منجر به مقاوم شدن عامل عفونت زا می شود و درمان عفونت های مقاوم به دارو بسیار مشکل است. بنابراین در صورت مشاهده هر نوع تغییر اولین و بهترین کار مراجعه به پزشک است. بسیاری از داروهای بدون نسخه فعلی فقط برای عفونت های قارچی جزئی و خفیف موثرند و احتمال درمان این عفونت ها با داروهای ضد قارچ چیزی بین 75 تا 90 درصد است.
این داروها به صورت شیاف واژینال و یا کرم عرضه می شوند که باید از طریق یک اپلیکاتور داخل واژن قرار بگیرند. معمولا تا یک هفته و هر روز یک عدد از این داروها باید استفاده شود. دوزهای قوی تر دارو فقط برای ۱ تا ۳ روز استفاده شوند. اکثر خانم ها می توانند با استفاده از این داروها و در خانه عفونت های قارچی جزئی را درمان کنند. برای استفاده از این داروها به مدت هفت روز کرم را در واژن و بافت های اطراف آن ماساژ بدهید و یا شیاف را طبق دستورالعمل آن استفاده کنید. در صورتی که با مصرف این داروها تحریکات و علائم بیماری بیشتر شد فورا مصرف دارو را قطع کنید.
اگر باردار هستید قبل از مصرف هر نوع دارویی حتما با پزشکتان مشورت کنید. همچنین در صورتی که علائم بیماری بعد از یک هفته مصرف این داروها ادامه پیدا کرد پزشک را در جریان قرار بدهید. ممکن است دچار عفونت قارچی شدید شده باشید و یا عفونت واژینال دیگری داشته باشید که شبیه عفونت قارچی است و به درمان های دیگری نیاز دارد.
دوش واژینال
با اینکه خیلی از خانم ها عادت دارند واژن را بعد از هر دوره سیکل قاعدگی و یا بعد از هر بار رابطه جنسی با دوش های واژینال تمیز کنند اما پزشکان توصیه می کنند از انجام این کار خودداری شود. واژن طوری طراحی شده که می تواند خودش را پاکسازی کند و استفاده از دوش های واژینال باعث اختلال در عملکرد باکتری های سالم موجود در واژن می شود. در واقع این کار به جای بهتر کردن شرایط آن را بدتر می کند. بنابراین اگر دچار ترشحات غیر طبیعی واژن شدید به جای تخلیه آن ها با دوش واژینال به پزشک مراجعه کنید.
مصرف ماست پروبیوتیک حاوی اسیدوفیلوس و یا مصرف کپسول اسیدوفیلوس
مصرف ماست می تواند به رشد برخی باکتری های مفید کمک کند. البته هنوز تحقیقات علمی کافی در این زمینه صورت نگرفته است اما به نظر می رسد که ماست می تواند در درمان عفونت های قارچی موثر باشد. سایر روش های درمان خانگی استفاده از داروهای بدون نسخه حاوی آنتی هیستامین و یا بی حسی های موضعی است که فقط علائم بیماری را می پوشانند و آن را درمان نمی کنند.

چه آنتی بیوتیکی عفونت واژن را درمان می کند؟
واژینوز باکتریایی
برای درمان این نوع از بیماری های زنان پزشک از آنتی بیوتیک هایی مثل مترونیدازول (فلاژیل) یا کلیندامایسین استفاده می کند. در اغلب موارد برای آقایان مبتلا به واژینوز باکتریایی درمان خاصی تعیین نمی شود. بسیاری از خانم های مبتلا به این بیماری نیز علائم آن را بدون مراجعه به پزشک کاهش می دهند. واژینوز باکتریایی در ر یک سوم خانم های غیر باردار و در نیمی از خانم های باردار خودبخود برطرف می شود.
عفونت قارچی
اگر اولین بار است که به این نوع از بیماری های زنان مبتلا شده اید حتما باید قبل از امتحان کردن هر نوع داروی بدون نسخه و روش خانگی به پزشک مراجعه کنید. معمولا پزشک برای درمان عفونت قارچی توصیه می کند که به جای استفاده از داروهای خوراکی از کرم های واژینال استفاده شود. زنان باردار به طور معمول دیرتر از سایرین درمان می شوند و باید حتما تحت نظر پزشک قرار بگیرند.
تریکومونیازیس
عفونت تریکومونیازیس با مصرف مترونیدازول درمان می شود. معمولا این دارو در یک دوز واحد به بیمار داده می شود. اگر پزشک این دارو را برایتان تجویز کرده نباید همزمان با مصرف آن مشروبات الکلی بنوشید چون مخلوط شدن این دو ماده باعث تهوع و استفراغ شدید می شود. هر دو شریک جنسی حتی اگر علامتی هم نداشته باشند با مصرف دارو درمان می شوند.

آیا دوش واژینال می تواند عفونت های واژن را درمان کند؟
از آنجایی که تعادل باکتری های موجود در واژن بسیار مهم است بهتر است اجازه بدهید واژن به تنهایی خودش را پاکسازی و تمیز کند. این کار از طریق ترشح مخاط های طبیعی در واژن انجام می شود. بهترین روش استفاده از آب گرم و صابون ملایم و بدون بو برای تمیز کردن قسمت های خارجی واژن هنگام حمام کردن است.
استفاده از محصولاتی مثل صابون های بهداشتی زنانه، پودرها و اسپری های پاک کننده ضروری نیست و حتی ممکن است مضر هم باشد. دوش واژینال در واقع به معنی شستشوی واژن با سرکه، جوش شیرین و یا استفاده از دوش های واژینال موجود در داروخانه ها است. در این دوش ها آب یا محلول شستشو دهنده در یک بطری نگهداری و از طریق یک لوله باریک به داخل واژن ریخته می شود.
اگر چه این کار روش متداولی برای تمیز کردن واژن محسوب می شود اما پزشکان این کار را توصیه نمی کنند. دوش واژینال تعادل باکتری های موجود در واژن را بر هم میزند و این مساله می تواند احتمال ابتلا به عفونت را بیشتر کند. نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد این است که دوش واژینال روش پیشگیری از بارداری محسوب نمی شود و استفاده از آن بعد از مقاربت نمی تواند مانع از بارداری شود.

چطور می توان از عفونت واژن جلوگیری کرد؟
واژینوز باکتریایی
هنوز برای پیشگیری از بروز این نوع از بیماری های زنان راه خاصی شناسایی نشده است اما تحقیقات نشان می دهند که تعدد شرکای جنسی و یا تماس جنسی با یک شریک جنسی جدید در افزایش احتمال ابتلا به این بیماری موثر است. این نوع از بیماری های زنان در زنانی که رابطه جنسی نداشته اند به ندرت دیده می شود.
به طور کلی روش های پیشگیری از ابتلا به واژینوز باکتریایی شامل استفاده از کاندوم، محدود کردن تعداد شرکای جنسی، خودداری از استفاده از دوش واژینال و استفاده از داروهای تجویز شده توسط پزشک برای درمان عفونت است. حتی اگر علائم بیماری برطرف شده باشند باز هم باید دوره درمان را کامل کنید.
عفونت قارچی واژن
در اکثر موارد به راحتی می توان از این نوع از بیماری های زنان پیشگیری کرد.
برای پیشگیری از ابتلا به این نوع از بیماری های زنان نکات زیر را رعایت کنید:
همیشه واژن را خشک نگه دارید به خصوص بعد از استفاده از دوش واژینال
بعد از استفاده از دستشویی از جلو به عقب خودتان را بشویید و پاک کنید
از لباس های زیر پنبه ای و گشاد استفاده کنید
بعد از شنا کردن لباس های خیس و مرطوبتان را تعویض کنید
از پوشیدن شلوارهای جین تنگ یا جوراب شلواری خودداری کنید
اگر باردار هستید و با علائم عفونت قارچی مواجه شده اید فورا پزشکتان را در جریان قرار بدهید
از تحریک کننده های شیمیایی مثل تامپون های رایحه دار استفاده نکنید.
از دوش واژینال استفاده نکنید. معمولا استحمام منظم برای پاکسازی واژن کافیست.
تریکومونیازیس
عفونت تریکومونیازیس نیز قابل پیشگیری است. اگر شما به این نوع از بیماری های زنان مبتلا شده باشید همسرتان نیز باید از این لحاظ بررسی شود چون ممکن است او به بیماری های مقاربتی دیگری هم مبتلا باشد که در صورت عدم درمان مجددا شما را آلوده کند.

پیش آگهی عفونت واژن چیست؟
در صورت تشخیص و درمان صحیح این نوع از بیماری های زنان، معمولا همه انواع عفونت های واژن به خوبی به درمان پاسخ می دهند و بیماری برطرف می شود. اما اگر علائم تشدید شدند باید پزشکتان را در جریان قرار بدهید. واژینوز باکتریایی با بیماری التهابی لگن (PID) همراه است و می تواند باعث نازایی و حاملگی خارج رحمی شود.
علاوه بر این، این عفونت در خانم های باردار منجر به زایمان زودرس و بدنیا آمدن نوزادان کم وزن شود. این بیماری همچنین می تواند شما را در معرض ابتلا به بیماری هایی مثل سوزاک و عفونت HIV قرار بدهد. عفونت تریکومونیازیس نیز با افزایش خطر انتقال HIV همراه است.