آزمایش های مربوط به زنان، خودآزمایی پستان ها

روش هایی برای معاینه سینه وجود دارند که خودتان می توانید آن ها را انجام دهید. از طریق مشاهده و لمس کردن، می توان از وضعیت و تغییرات محسوس سینه ها آگاهی پیدا کرد. در صورت وجود تغییرات و علائم غیرعادی با پزشک خود مشورت کنید. اگرچه اکثر تغییرات و مشکلات سینه بی خطر و خوش خیم هستند، اما گاهی علائم می توانند حاکی از بیماری های جدی مانند سرطان سینه باشند. اکثر مراکز و سازمان های پزشکی این گونه خودآزمایی ها را در تشخیص بیماری های جدی مثل سرطان سینه، ناکارآمد تلقی می کنند و استفاده از آزمایش ها را توصیه می کنند. با این وجود، باز هم آگاهی از روش های خودآزمایی سینه ها مفید است و می تواند در تشخیص بسیاری از آسیب ها و مشکلات سینه به فرد و پزشک کمک کند.

خودآزمایی سینه و تشخیص به موقع، حافظ سلامتی

گاهی از این روش های خودآزمایی، می توانند در تشخیص تومورها و سرطان های خوش خیم مفید واقع شوند. گروهی از افراد به جای استفاده از روش های خودآزمایی، به طور روتین به مراکز ماموگرافی مراجعه می کنند. نکته مهم این است که ماموگرافی به تنهایی روش کاملی نیست و توانایی تشخیص تمام سرطان ها را ندارد. ماموگرام، تصویری از سینه که توسط اشعه ایکس تهیه شده، می باشد و بهترین روش برای تشخیص سرطان سینه است. حدود ۲۰% سرطان های سینه توسط آزمایش ها تشخیص داده می شوند. تشخیص سرطان توسط ماموگرام، در صورتی که سینه بافت متراکم داشته باشد، دشوار است.

در تصویر ماموگرام، بافت متراکم به رنگ سفید و بافت چربی به رنگ سیاه نمایان می شود. در نتیجه تشخیص سرطان از بافت متراکم در ماموگرافی دشوار است و به همین دلیل، یادگیری و آگاهی از روش های خودآزمایی سینه، می تواند شانس تشخیص سرطان را بالا ببرد. بنابراین، بهترین و اساسی ترین روش تشخیص، ترکیب آزمایش هاست.

خودآزمایی سینه را به طور منظم انجام دهید

انجام آزمایش های سینه، روشی بی خطر، کارآمد، بدون نیاز به جراحی و روش های دشوار و حافظ سلامتی شماست. خودآزمایی های سینه باید به طور ماهانه انجام شوند، زیرا بروز تغییرات در سینه با فرایند قاعدگی مرتبط است. از علائم چنین تغییراتی می توان به سنگینی، ناهنجاری، متورم شدن و حساسیت سینه ها اشاره کرد. بافت بخش های بالایی سینه با بخش های پایینی متفاوت است و برخی از بخش های سینه متراکم ترند. بنابراین در صورت احساس سنگینی و ناهنجاری در برخی از بخش های سینه، نیازی به نگرانی نیست ولی برای اطمینان خاطر، با پزشک خود مشورت کنید.

برخی از بخش های سینه همیشه متراکم هستند و برخی طی چرخه قاعدگی متراکم و متورم می شوند. نکته حائز اهمیت این است که با شرایط و وضعیت سینه خود آشنا شوید و بتوانید علائم عادی و نرمال را از آن هایی که می توانند به عنوان زنگ خطر تلقی شوند، تمییز دهید. بهترین زمان برای انجام آزمایش های سینه، چند روز پس از پایان دوره قاعدگی است. اگر چرخه قاعدگی در شما رخ نمی دهد، می توانید هر ماه در یک روز معین این آزمایش ها را انجام دهید.

چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورت بروز تغییرات غیرعادی در شکل و اندازه سینه، بروز ناهنجاری، گودی، چین و چروک، جمع شدگی و یا تغییراتی در بافت سینه ها، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. در صورتی که سن شما بین ۴۵ تا ۵۵ است، می توانید خودآزمایی سینه را به طور سالیانه انجام دهید. اگر بافت سینه متراکم دارید، بهتر است علاوه بر ماموگرافی، آزمایش های دیگری مانند فراصوت را نیز انجام دهید. با استفاده از خودآزمایی ها و آگاهی از وضعیت سینه، می توانید علائم غیرعادی را سریعاً شناسایی کرده و به پزشک خود اطلاع دهید.

معمولا بروز ناهنجاری ها در یکی از سینه ها اتفاق می افتد که تشخیص آن به آسانی از طریق مقایسه با سینه دیگر امکان پذیر است. همانطور که گفته شد، بروز تغییرات در سینه ها به عوامل مختلفی بستگی دارد که یکی از آن ها سرطان سینه است. اگرچه تشخیص سرطان سینه تنها با استفاده از روش های خودآزمایی ممکن نیست، اما بسیاری از کسانی که به این سرطان دچار شدند، علائم اولیه آن را تراکم و احساس سنگینی سینه ها اعلام کردند که طی خودآزمایی به آن پی برده بودند و به همین دلیل است که آشنایی با علائم و آگاهی از وضعیت سینه ها بوسیله خودآزمایی توسط پزشکان توصیه می شود.

عوامل خطر

خودآزمایی سینه و آگاهی از شرایط آنها، روش مطمئنی است اما در عین حال یک سری محدودیت ها و عوامل خطر سازی وجود دارند:

اضطراب ناشی از بروز توده های سینه. بسیاری از ناهنجاری ها و توده های سینه سرطانی نیستند. با این حال، بروز تغییرات غیرعادی در سینه ها می تواند باعث ایجاد اضطراب شود و این اضطراب تا زمانی که از ماهیت آن آگاهی نداشته باشید از بین نمی رود.

آزمایش ها و فرایندهای اضافه برای تشخیص ماهیت توده ها و تغییرات بوجود آمده. معمولا اگر توده کشف شده مشکوک باشد، پزشک عکسبرداری از سینه توسط ماموگرافی یا فراصوت و یا بیوپسی (برداشت بافت نمونه از سینه) را توصیه می کند. اگر توده خوش خیم و غیرسرطانی باشد، ممکن است احساس کنید که بی دلیل نگران شده اید.

اتکای بیش از حد به روش های خودآزمایی. استفاده از روش های خودآزمایی به تنهایی و مخصوصا هنگامی که پرشک انجام آزمایش های دیگر مثل ماموگرافی را پیشنهاد می کند، می تواند بسیار خطرناک باشد. به یاد داشته باشید که خودآزمایی و آگاهی از وضعیت و شکل عادی سینه ها روش جایگزینی برای آزمایش های دیگر سینه نیست، بلکه نقش کمک کننده و زنگ خطر را دارد.

بهتر است با پزشک خود درباره روش های خودآزمایی و وضعیت ثابت و عادی سینه خود مشورت کنید.

شرایط و وضعیت عادی

بسیاری از تغییرات و توده های بوجود آمده، عادی هستند و دلایل مختلفی مثل چرخه قاعدگی باعث آن می شود. گفته شد که قسمت ها و بخش های مختلف سینه از نظر بافتی متفاوتند. به عنوان مثال بوجود آمدن برامدگی هایی در بخش پایینی سینه طبیعی است. این تغییرات عموما مرتبط با سن نیز هستند.

چه زمانی باید با پزشک مشورت کرد؟

در صورت بروز عوامل زیر بهتر است با پزشک خود مشورت کنید:

بروز توده ها و غدد بزرگ در زیر بغل

تغییرات در ظاهر و شکل و سینه مثل تغییرات در ضخامت و برجستگی های سینه که با بافت اطراف آن متفاوت است.

فرورفتگی، چین و چروک و یا برجستگی غیرعادی روی سطح پوست سینه

تغییرات نوک سینه، مثلا فرورفتگی آن بجای برآمدگی

قرمزی، ترشح بافتی، بالا رفتن حرارت سینه و درد

خارش، زخم، تحریک و پوسته پوسته شدن

خونریزی و خروج خون از نوک سینه

خودآزمایی سینه ممکن یک یا چند مورد از عوامل وجود داشته باشند و پزشک برای اطمینان خاطر از ماهیت آنچه باعث این تغییرات شده است، انجام خودآزمایی سینه مثل ماموگرافی و فراصوت را توصیه کند.