تفاهم بین والدین، چه تاثیری بر کودک دارد؟

کودکان ما آن‌گونه می‌شوند که ما هستیم، نه آن‌گونه که دلمان می‌خواهد بشویم"این جمله نشان می‌دهد که کودکان به ویژه در سنین کودکی که ذهنی تحلیل‌گر ندارند چه میزان بر دیدنی‌های خویش استوارند و به چه مقدار آنچه را که می‌بینند ثبت و ضبط می‌کنند.

این روزها در جامعه‌ی کنونی و با بالارفتن سطح آگاهی و روانشناختی جامعه، اغلب پدر و مادرها می‌دانند که امنیت روحی و عاطفی کودک نقشی تعیین کننده در شخصیت و رشد او دارد.

ارتباط والدین با هم، گرمی و احترام و عشقی که به این روابط حکم‌فرماست، اصلی‌ترین محور تأمین‌کننده‌ سلامت روانی کودک است. می‌دانیم که عدم تفاهم و دعواهای شبانه‌روزی به چه میزان کودکان را گوشه‌گیر، افسرده، پرخاشگر می‌کند و اعتماد به نفس را از آنها می‌گیرد و تأثیر این روابط تشنج‌آمیز گاه از طلاق بیشتر است و در عوض، روابط عاشقانه و احترام بین والدین چقدر می‌تواند کودک را مهربان و قدرشناس بار آورد.

ناسازگاری و اختلافات بین زن و شوهر که منجر به از بین بردن آرامش و صمیمیت در خانواده و ایجاد خشونت، کینه‌ورزی و بی توجهی به فرزندان خواهد شد، می‌تواند تأثیرات ناسالمی بر ابعاد مختلف رشد و تکامل فرزندان به‌ویژه رشد شخصیتی آنان داشته باشد. از آن‌جا که هدف از ازدواج، تشکیل خانواده و هدف از ایجاد یک خانواده جدید، رسیدن به آرامش معرفی شده، کانون خانواده باید سرشار از محبت و روابط بین اعضای خانواده‌ نیز بر همین محور استوار باشد. پس هر عاملی که به این هدف لطمه وارد سازد، جزء آسیب‌های خانواده شناخته شده است. با توجه و دقت در آیات قرآن و روایات ائمه معصومین(علیهم السلام) می‌توان به نقش و جایگاه خانواده در رشد و تربیت فرزندان و مسئولیت پذیری آنان در قبال فرزندانشان پی برد.

تأثیر تفاهم والدین در تربیت کودک

تفاهم والدین در تمام صحنه‌‌های زندگی، موجب استحکام پایه‌‌های خانواده می‌‌گردد. به ویژه با تفاهم با همدیگر علاوه بر اینکه کانون زندگی را گرم‌‌تر نموده‌‌اند، ‌فرزندان چنین خانواده نیز، ‌از سلامتی کامل‌‌تر و شخصیت واقعی برخوردار می‌‌گردد. امام معصوم (ع) می‌‌فرماید:«بهترین زنان شما زنی است که هرگاه همسرش خشمناک گردد ومورد غضب وی قرار گیرد و یا این که برهمسرش غضبی کرد، به او بگوید: دست من در دست تو و تسلیم محض تو هستم.»

رسول خدا(ص)‌ می‌‌فرماید: «برادرم جبرئیل به من خبر می‌‌داده و همواره سفارش زنان را می‌‌نمود، تا آنجا که من گمان کردم، برای شوهر جایز نیست که به زنش اُف بگوید... شما زنان را به عنوان امانت خدایی گرفته اید...

امیر المؤمنین (ع) می‌‌فرماید: زنان امانت خدا نزد شما هستند، به ایشان زیان نرسانید و بر ایشان سخت مگیرید.»

همه‌ این توصیه‌ها تنها ناظر بر اهمیت برقراری روابط سالم بر ارتباط میان زن و شوهر نیست، بلکه به تأثیر سلامت این ارتباط بر کودکان نیز اشاره دارد.

حال این سوال مهم ذهن را به خود درگیر می نماید که فرزندان باید شاهد چه میزان از رفتارهای محبت آمیز میان والدین باشند ، آیا به طور کلی مسیر زوجین تغییر کرده و در حضور فرزندان برخوردی رسمی و توام با احترام با یکدیگر داشته باشند و یا اینکه زوجین این اجازه را دارند تا در مقابل فرزندانشان برخورد محبت آمیز را داشته باشند البته با حفظ حرمت و احترام یکدیگر!!!

کودکان بسیار دقیق و حساسند و به سرعت یاد می گیرند و همه چیز را در حافظه خود ثبت و ضبط می‌کنند . کودکان از سنین بسیار پایین تفاوت خشم و غم و شادی ، شعف و خنده و گریه را به خوبی درک می‌کنند و نسبت به آن عکس العمل نشان می دهند ، پس کودکان تفاوت رفتارهای والدینشان نسبت به یکدیگر را درک خواهند کرد.

ابراز محبت والدین نسبت به یکدیگر جو عاطفی خانواده را گرم و سالم تر نگه می دارد و نشان داده شده است فرزندان این گونه از خانواده ها سالم ، با نشاط و با اعتماد به نفس بالاتری پرورش یافته و در جامعه حضور پیدا می کنند.

کودکان از رفتارهای محبت آمیز والدین خود لذت می برند و از اینکه احساس کنند والدینشان به یکدیگر وابستگی عاطفی دارند احساس امنیت خاطر در آنها افزایش پیدا خواهد کرد . کودکانی که دارای والدینی هستند که دائماً با یکدیگر اختلاف نظر و درگیری دارند و محبت و علاقه ای در میان آنها جریان ندارد به مرور از والدین خود دور می شوند و به دنبال مقصر گرم نبودن کانون خانواده اشان می گردند.

در بعضی مواقع والدین با این استدلال که ممکن است مشاهده روابط عاطفی میان والدین برای فرزندان مضر باشد و آنها را دچار مشکلاتی سازد از ابراز علاقه و محبت به همسرانشان در مقابل فرزندان سر باز می‌زنند ،البته تحقیقات نشان داده است که ناراحتی های عاطفی و اختلالات شخصیتی در میان این دسته از کودکان بیشتر مشاهده می شود.

در مقابل بعضی از کارشناسان معتقد هستند ابراز محبت والدین نسبت به یکدیگر جو عاطفی خانواده را گرم و سالم تر نگه می دارد و نشان داده شده است فرزندان این گونه از خانواده ها سالم ، با نشاط و با اعتماد به نفس بالاتری پرورش یافته و در جامعه حضور پیدا می کنند و می توان گفت قطعاً برقراری روابط صمیمانه و محبت آمیز و ابراز محبت های لازم و متعارف نه تنها بد آموزی ندارد بلکه می تواند مقدماتی برای آموزش روابط صحیح بین والدین و فرزندان آنها باشد.

البته نباید از این نکته بسیار مهم غافل شد که ابراز محبت در مقابل دیدگان کودکان باید دارای چارچوب خاص و کاملاً منطقی و معقول باشد و از بعضی اموری که خاص روابط شخصی همسران است خودداری به عمل آید زیرا زیاده روی در این مورد می تواند کودکان را با مشکلاتی نظیر بلوغ زودرس و بسیاری مشکلات دیگر مواجه سازد.همچنین فرزندان باید بدانند که والدینشان دارای خلوتی هستند که بسیار محترم است و آنها اجازه وارد شدن به این خلوت را ندارند و اجازه ندارند آن را بشکنند.