وزن مناسب در بارداری

همان طور که بارداری پیشرفت می کند و حجم شکم افزایش می یابد و لباس ها تنگ می‎شود، بسیاری از بارداران به سایز خود حساسیت نشان می‎دهند.
حالت تهوع و استفراع باعث ناراحتی زیادی می‎شود و باید آن را تحمل کنید. اما جای امیدواری است که از حدود هفته‎ی دوازدهم تا شانزدهم این حالت ها بهبود می‎یابد. اگر چه برای برخی از بانوان حالت تهوع تا اتمام بارداری از بین نمی‎رود.
رحم و جفت در حال رشد و میزان مایع آمنیوتیک اطراف جنین در حال افزایش است، گر چه در این مرحله هنوز کمتر از یک فنجان پر (۲۵۰ میلی لیتر) است. ولی تا آنجا که به جنین مربوط می‎شود، تمامی اعضای بدن، ماهیچه‎ها و اعصاب او شکل گرفته‎اند. نوک پستان و فولیکول‎های موی او در حال شکل‎گیری است. اکنون فرزندتان فارغ‎التحصیل شده است: پزشک او را جنین می‎خواند و دیگر رویان نیست!
اگر این اولین بارداری شماست، احتمالاً از حدود هفته‎ی بیستم حرکات فرزندتان را احساس می‎کنید. در آخر ماه دوم، اندازه بچه حدود سی میلیمتر و وزنش فقط حدود دو گرم است.

افزایش وزن مطلوب برای مادر
امروزه متخصصان زنان و زایمان توصیه می کنند که بارداران نباید افزایش وزن بسیار یا بسیار کمی داشته باشند. نظریات قبلی مثل کنترل شدید وزن یا افزایش بدون کنترل دیگر مطرح نیست. زیرا هر دو مورد به افزایش خطر از دست رفتن جنین منجر می شود. افزایش تقریبی نه تا دوازده کیلوگرمی یا حتی کمی بیشتر، براساس ساختارو قد و وزن مادر هنگام باردار شدن، به عنوان افزایش وزن مطلوب محسوب می شود. میزان افزایش وزن تابع یک قاعده نیست و اکثر بانوان بین هفته‎های هفدهم و بیستم بیش از هر زمان دیگری وزنشان افزایش می‎یابد.

آن همه وزن کجا می ورد؟
در دوران بارداری عوامل متعددی بر افزایش وزن یک خانم تاثیر دارد، مثلاً میزان فعالیت او، شیوه‎ی تغذیه و سایز کلی او در هنگام شروع بارداری. اگر در نظر بگیریم که خانمی در شروع بارداری وزنی نزدیک به مطلوب داشته است، در دوران بارداری باید افزایش وزنی بین نه تا دوازده کیلوگرم داشته باشد.
هدف نهایی از برنامه‎ریزی تغذیه‎ای در دوران بارداری این است که مادری سالم باشید تا فرزندی سالم به دنیا آورید.
سه ماهه اول: افزایش وزن کمی بین ۷۰۰ گم تا ۱۴۰۰ گرم است.
سه ماهه دوم: افزایش وزن هفتگی از 350 تا 400 گرم مقبول است.
اضافه وزن بارداری از جنین، جفت، رحم بزرگ شده، ذخایر مواد مغذی و مجاری شیر و حجم اضافی خون و مایعات سلولی تشکیل شده است. شکی نیست که وضعیت تغذیه‎ای مادر نقش بزرگی در سلامت جنین و نوزاد بازی می‎کند. بارداری بهترین وقت برای بازبینی عادات غذایی است تا شیوه سالم‎تر و سودمندتری را برای خود و خانواده‎ی جدیدتان بنیان نهید.
در پایان دوران بارداری وزن بچه کمتر از نصف «وزن اضافی» را تشکیل می‎دهد. بقیه وزن ساخته شده از:
ـ ذخایر مواد مغذی
ـ جفت
ـ رحم بزرگ شده و مجاری شیر
ـ حجم عظیم‎تری از مایعات و خون

شاخص توده بدنی خود را بیابید
ـ خود را روی ترازوی دقیقی وزن کنید.
ـ قدتان را اندازه گیری کنید. آن را به توان دو برسانید (در خود ضرب کنید).
ـ وزنتان به کیلوگرم (مثلاً ۵۵ کیلوگرم) را بر مربع قدتان به متر تقسیم کنید ( برای مثال، ۱/۶ متر * ۱/۶ متر = ۲/۵۶ متر): ۵۵ کیلوگرم تقسیم بر ۲/۵۶ برابر است با ۲۱/۴۸: این عدد شاخص توده‎ی بدنی شماست.
ـ شاخص توده ی بدنی 16 یا کمتر از آن به این معناست که برای قدتان، کم وزن هستید.
ـ شاخص توده ی بدنی ۱۶ تا ۱۸/۵ به این معناست که کمی کمتر از حد مطلوب سبک تر هستید.
ـ شاخص توده ی بدنی 18/5 تا 25، شاخص توده بدنی مطلوبی برای یک خانم است.