پسردار شدن به چه قیمتی؟! (۲)

دختره! پسره! یک زمانی پدر و مادرها باید تا لحظه تولد منتظر می‌ماندند تا بفهمند فرزندشان چه است. حالا اما سال هاست که وضع فرق کرده. آنهایی که چشم شان به پیشرفت تکنولوژی است یا به دلایل دیگری زودتر با پیشرفت‌های پزشکی آشنا شده اند، خیلی زودتر از بقیه فهمیدند که دیگر مجبور نیستند تا چند ماهگی جنین صبر کنند تا جنسیت او را بفهمند. یک زمانی با یک سونوگرافی ساده و حالا با یک آزمایش خون ساده می‌توانید بفهمید دختر دار می‌شوید یا پسر دار. اگر از این دیدگاه به این پیشرفت‌های علمی نگاه کنید که آن کنجکاوی ۹ ماهه پدر و مادر‌ها حالا در ماه دوم یا سوم جواب داده می‌شود، خب ظاهرا همه چیز خوب است. اما مشکل درست از انجایی شروع می‌شود که خیلی‌ها حاضر نیستند دیگر مثل قدیم تن به خواسته سرنوشت بدهند و جنسیت فرزندشان را بپذیرند و راه سقط را انتخاب می‌کنند. در مطلب پیش درباره تعیین جنسیت جنین در دوران بارداری مطالبی آورده شد، در ادامه توضیحات دیگر آمده است:

همدستی مردسالاری و تکنولوژی در دختر کشی
اما حالا با پیشرفت علم روش‌هایی پیدا شده که شما می‌توانید قبل از لقاح هم جنسیت را انتخاب کنید. یکی دیگر از پیشرفت‌های پزشکی این است که با یک آزمایش خون ساده می‌فهمید جنین دختر است یا پسر. در بعضی از مناطق جهان و از جمله ایران تعدادی از خانواده‌ها وقتی بفهمند جنین دو ماهه دختر است با روش‌هایی اقدام به سقط آن می‌کنند تا دختری به دنیا نیاید و در بارداری بعدی شانس پسر دار شدن نصیب شان شود. اسمش را هم می‌گذارند حق انتخاب. البته در بسیاری از موارد ماهیت مرد سالار جامعه خانواده‌ها را مجبور می‌کند چنین تصمیمی بگیرند. تحقیقات هم نشان داده هرچقدر نابرابری‌های جنسیتی در منطقه‌‌ای بیشتر باشد، احتمال بروز این پدیده بیشتر است. پدیده‌‌ای که سیمین کاظمی، پزشک و جامعه شناس، از آن به "همدستی مردسالاری و تکنولوژی" در سقط جنین مونث یا دخترکشی یاد می‌کند.


سقط جنین، اجبار جامعه یا اختیار؟
"سقط جنین، اجبار یا اختیار " برنامه‌‌ای بود که مدتی قبل در انجمن جامعه شناسی ایران برگزار شد تا نشان دهد که نگرانی‌های جدیدی در مورد دلیل سقط مطرح هست. اگر تا زمانی بحث بر این بود که سقط فقط در موارد درمانی مطرح است یا در بعضی از کشورهای غربی به عنوان حق بر بدن زن مطرح می‌شد، حالا با پیشرفت تکنیک‌های تشخیص جنسیت جنین سقط یک کاربرد متفاوت پیدا کرده است. سقط فقط برای دختر کشی یا پسر کشی جنین برای اینکه پدر و مادری دلشان فقط دختر می‌خواهد یا پسر. البته آنطور که حدس می‌زنید به هم خوردن تعادل جنسیتی زن و مرد در این مورد به نفع پسرها اتفاق می‌افتد.

در بخشی از این برنامه به موضوع ترجیح جنسی جنین مذکر پرداخته شد که در این گزارش به آن اشاره می‌کنیم. دکتر کاظمی در این برنامه انجمن جامعه شناسی به بررسی پدیده "ترجیح جنسی و پیامدهای آن در ایران" پرداخت. منظور از ترجیح جنسی، گرایش یا تمایل والدین یا جامعه به یکی از دو جنس پسر یا دختر است. روش‌هایی که به این ترجیح جنسیتی کمک می‌کنند تا بعد عملی پیدا کنند استفاده از آزمایش آمینوسنتز، سونوگرافی و آزمایش خون است. یک روش آزمایشگاهی هم وجود دارد که قبل از تشکیل جنین پدر و مادر انتخاب می‌کنند که پسر می‌خواهند یا دختر. بعضی از این روش‌ها در تمام ایران و برخی در شهرهای بزرگ در دسترس است.

البته روش‌های دیگری هم همچون توصیه‌های غذایی پزشکان به زنان و مردان برای کمک به تعیین جنسیت دلخواه وجود دارد. روش‌هایی که از نظر علمی اثبات شده نیست. مثل خوردن خرما و غذاهای گرم برای پسر دار شدن! گرچه وزارت بهداشت این روش را تایید نمی‌کند اما تا به حال تلاشی هم برای حذف یا برخورد با آن انجام نداده است.

سقط جنین دختر محصول نابرابری جنسیتی
سقط جنین در تمام دنیا موافقان و مخالفانی دارد. اما حتی مخالفان این پدیده هم تا حدودی در برابر سقط‌های درمانی انعطاف به خرج می‌دهند. آنچه پیشرفت علم در اختیار پدران و مادران امروز برای دانستن جنسیت زودهنگام جنین گذاشته این روزها به یک مسئله اخلاقی تبدیل شده است. اینکه آیا پدر ومادر حق دارندبه صرف پدر و مادر بود به این دلیل که دلشان می‌خواد دختر یا پسر داشته باشند، جنین را سقط کنند و حق حیات را ازو بگیرند تا در بارداری بعدی به فرزند با جنسیت دلخواهد خود برسند؟ بعد دیگر این مسئله تمایل والدین به جنین دختر کشی است که محصول نابرابری‌ها جنسیتی محسوب می‌شود. در نقاطی از ایران این زنگ خطر به صدا در آمده که حتی زنان هم به خاطرمحرومیت‌هایی که خود کشیده‌‌اند به قول خودشان از روی خیر خواهی حاضر به سقط جنین دختر می‌شوند. آیا وقت آن نرسیده که مسئولان در این مناطق نگاهی دیگر وضعیت زنان بیندازند و شرایط اشتغال و تحصیل مناسب را برایشان فراهم کنند و سیاست‌های مردسالارانه تعدیل شود؟

سالانه یک و نیم میلیون جنین دختر سقط می‌شوند
بعضی پدر و مادرها وقتی در ماه‌های اول بارداری با کمک روش‌های تشخیصی می‌فهمند که جنین جنسیت دلخواهشان را ندارد، تصمیم‌های متفاوتی می‌گیرند. تصمیم‌هایی که باعث شده سقط جنین مونث در بعضی از نقاط دنیا حالت بحرانی به خود بگیرد. چین و هند در مناطقی با این مشکل دست به گریبان هستند. ویتنام، کشورهای آسیای میانه مخصوصا آذربایجان و همینطور در کشورهای اروپای شرقی این پدیده وجود دارد. در جهان سالانه یک ونیم میلیون جنین دختر قربانی پدیده ترجیح جنسی می‌شوند. البته سازمان ملل هم نگرانی‌هایی در مورد این سقط جنین‌ها دارد. با وجود اینکه در بسیاری از مناطق ایران هنوز هم فرهنگ خانواده‌ها این است که بچه پسر را به دختر ترجیح می‌دهند، اما تا به حال این پسرخواهی تبدیل به چنین بحرانی نشده است.

البته در مناطق محدودی از ایران آمارها نشان می‌دهد که می‌توانیم حداقل در آن شهرها نگران پدیده سقط جنین مونث به خاطر ترجیح جنسی باشیم. در تحقیق دکتر کاظمی برای اثبات بحرانی بودن وضع جنین مونث کشی در بعضی نقاط ایران به آماری اشاره شده که می‌تواند به نوعی زنگ خطری را به گوش مسئولان برساند. به گفته وی نسبت طبیعی جنسی در بعضی نقاط ایران به هم خورده است.

ادامه دارد...