دستور غذای نوزادان، دانستنی‌های جالب
وقتی شیرتان را در یخچال یا فریزر قرار می‌دهید رنگ آن کمی تغییر می‌کند، اما این به معنای خراب شدن شیر نیست.
شیر مادر بهترین غذا برای هر نوزاد است، این را همه مادران می‌دانند. ولی اینکه چطور، چه وقت و چه مقدار باید به نوزاد شیر داد، چطور باید شیر مادر را برای مصرف در طول روز نگهداری کرد و ده‌ها سوال دیگر، پرسش‌هایی است که مادران جوان همه، کم و بیش با آنها روبه‌رو هستند.
آیا بالا آوردن نوزاد بعد از شیر دهی طبیعی است؟
بعضی وقت‌ها نوزادان شیر را بعد از خوردن بالا می‌آورند. این موضوع اغلب به این دلیل اتفاق می‌افتد که نوزاد بیش از حد شیر خورده است یا با آروغ مقداری شیر را بالا می‌آورد. بسیاری از نوزادان در بعضی وعده‌ها و بسیاری حتی در همه وعده‌هایی که شیر می‌خورند، همراه با آروغ‌شان مقداری از شیر را بالا می‌آورند. دلیل این موضوع هم آن است که دستگاه گوارش نوزاد هنوز تکامل نیافته است و این موضوع کاملا طبیعی است. تا زمانی که نوزاد شما به رشد خود ادامه می‌دهد و وزن می‌گیرد و تا وقتی موقع بالا آوردن شیر بی‌قراری نمی‌کند، این اتفاق طبیعی است. البته شیری که نوزاد بالا می‌آورد همیشه بیش از مقدار واقعی آن به‌نظر می‌رسد، چرا که لباس‌های شما یا خودش را کثیف می‌کند اما واقعیت چیز دیگری است. خیلی از مادران نگران این هستند که با بالا آوردن شیر، دیگر چیزی در معده نوزاد برای تغذیه خودش باقی نمی‌ماند اما در واقع قسمت بیشتر شیر هنوز در معده کوچولوی شما باقی است.
اگر نوزاد شما شیر را با فشار بالا می‌آورد، یا اگر بیشتر شیری که خورده را بالا می‌آورد، بهتر است این موضع را به پزشک اطلاع دهید. علت این موضوع در موارد اندکی ممکن آلرژی یا مشکلات گوارشی باشد.
البته قبل از مراجعه به پزشک بهتر است به این موضوع توجه کنید که نوزاد شما دقیقا چند بار در روز و اغلب در چه وعده‌هایی شیر زیادی بالا می‌آورد، این اطلاعات به پزشک در تشخیص مشکل کمک می‌کند.
چطور با این مشکل روبه‌رو شویم؟
اگر پزشک نیز به شما گفت که بالا آوردن نوزاد شما طبیعی است، در آن صورت می‌توانید روش‌های زیر را برای بهبود این مشکل به کار ببندید:
در هنگام دادن شیر مادر، هر 3 تا 5 دقیقه یک‌بار و هنگام دادن شیر خشک هر 30 تا 50 سی‌سی یک‌بار، آروغ نوزاد را بگیرید.
به جای دادن مقدار زیادی شیر در یک زمان، مقدار کمتری شیر در وعده‌های بیشتر به نوزاد بدهید.
بعد از شیر دادن به نوزاد، او را راست نگهدارید و بلافاصله نخوابانید یا ننشانید. در بغل نگه داشتن نوزاد بهترین کار بعد از شیردهی است.
بلافاصله بعد از خوردن شیر با نوزاد بازی نکنید و او را قلقلک ندهید!
دقت کنید هنگام شیر خوردن، سر بچه همواره نسبت به بدنش در سطح بالاتری قرار داشته باشد، به عبارت دیگر او را شیب‌دار نگهدارید ولی نه رو به پایین!
سر گهواره یا تخت شیرخوارتان را کمی بالا بیاورید. برای این کار می‌توانید یکی دو حوله دستی کوچک یا یک پتوی نازک را تا کرده و «زیر» تشک شیرخوار قرار دهید نه «روی» آن چون ممکن است باعث خفگی نوزاد شود. همچنین به همین دلیل نباید زیر سر شیرخوار بالش بگذارید. برای راحت خوابیدن نوزادتان، وسط تشک نباید برآمده باشد همچنین شیب تخت نباید به حدی باشد که نوزاد رو به پایین سر بخورد.
اگر نوزادمان با شیشه شیر می‌خورد‌چه کنیم؟
موقعی که دراز کشیده، شیشه‌شیر را به او ندهید.
اطمینان حاصل کنید سوراخ سرشیشه برای نوزاد شما اندازه مناسب را دارد و مقدار مناسبی شیر از آن بیرون می‌آید. شیشه‌هایی که سر آنها جریان شیر را به سرعت به دهان نوزاد جاری می‌کند، ممکن است باعث حالت تهوع در نوزاد، یا باعث شیر خوردن بیش از حد نوزاد شود. برعکس، شیشه‌هایی که جریان شیر از آنها کند است، ممکن است نوزاد را خسته کند یا باعث شود او با شدت بیشتری سر شیشه را بمکد و هوای بیشتری وارد معده او شود.
در نهایت به یاد داشته باشید که این رفتار، هر چند طبیعی ولی گذراست. بسیاری از شیرخواران این عادت را همزمان با یادگیری نشستن ترک می‌کنند.
نکته - به جای دادن مقدار زیادی شیر در یک زمان، مقدار کمتری شیر در وعده‌های بیشتر به نوزاد بدهید
در دوران بیماری، شیردهی را قطع کنیم؟
در اغلب موارد بله! اکثر بیماری‌ها برای نوزاد شیرخوار خطرناک نیستند. اما در موارد نادری مانند ابتلای مادر به ایدز، خوردن شیر مادر سلامت نوزاد را به خطر می‌اندازد.
توجه داشته باشید اگر پزشک به‌دلیل بیمار‌بودن شما یا نوزادتان به شما توصیه کرد که موقتا شیر خودتان را به نوزاد ندهید، در این مدت برای آن‌که شیرتان کم یا قطع نشود، باید روزانه شیر خود را دوشیده و دور بریزید.
اگر دارویی مصرف می‌کنید، باید حتما از پزشک سؤال کنید که این دارو برای نوزادتان خطرناک است یا خیر.
آیا می توان شیر را در مایکروفر گرم کرد؟
قرار دادن شیشه حاوی شیر خشک یا شیر مادر در مایکروفر برای گرم کردن، می‌تواند باعث ایجاد «نقاط داغ» در شیر شود یعنی قسمتی از شیر داخل شیشه بیش‌ازحد و بیشتر از قسمت‌های دیگر شیر گرم شود. این موضوع برای نوزاد بسیار خطرناک است، بنابراین هرگز شیر فرزندتان را با مایکروفر گرم نکنید.
برای گرم کردن شیر فرزندتان می‌توانید شیشه‌شیر را داخل یک ظرف آب گذاشته و روی گاز بگذارید. برای اینکه چک کنید آیا به دمای مطلوب رسیده‌اید یا نه، چند قطره از شیر را روی قسمت داخلی مچ دست‌تان بچکانید، همچنین می‌توانید گرم‌کن شیشه نوزاد را خریداری و آن را در منزل یا در ماشین استفاده کنید.
بچه من موقع شیر خوردن گاز می‌گیرد. چه کار باید بکنم؟
اغلب اوقات بچه‌ها موقع شیر خوردن، حتی با لثه‌های‌شان با نوک سینه مادر بازی می‌کنند. واضح است که آنها قصد ندارند با این کار مادر را اذیت کنند اما وقتی دندان‌های نوزاد شروع به نوک زدن می‌کنند، این کار دیگر برای مادر رضایت‌بخش نیست، چرا که نوزاد سینه مادر را با دندان‌گیر اشتباه می‌گیرد! اما چنانچه شما نوزاد را درست زیر سینه قرار داده باشید، او دیگر قادر به گاز گرفتن نخواهد بود. روش درست آن است که قسمت اعظم هاله قهوه‌ای رنگ سینه در دهان نوزاد باشد، نه فقط نوک آن. در این صورت نوک سینه در دهان نوزاد تا حدی عقب می‌رود و از دندان‌های او دور می‌شود. در بعضی‌اوقات هم گاز گرفتن نوزاد نشانه آن است که شیر خوردنش تمام شده، حوصله‌اش سر رفته یا حواس او پرت شده است. برای بهبود اوضاع می‌توانید نکته‌های زیر را به کار بگیرید:
به کودک‌تان بگویید: «مامانی واسه گاز گرفتن نیست!» و بعد یک دندان‌گیر به او بدهید.
اگر حس می‌کنید حواس کودک‌تان پرت شده و دیگر آرامش لازم برای شیرخوردن را ندارد به‌طوری که سینه شما را می‌کشد یا گاز می‌گیرد، شیردهی را به چند دقیقه بعد موکول کنید.
هر بار که کودک بدون گاز گرفتن شیر خورد، او را با نوازش کردن، در آغوش گرفتن یا بوسیدن تشویق کنید.
نوزاد من شیر خودم را می‌خورد. آیا باید به او ویتامین هم بدهم؟
بله! به نوزادان شیر مادرخوار باید از 15 روزگی تا پایان 2 سالگی قطره ویتامین AD یا مولتی‌ویتامین را دریافت کنند.
نوزاد من لجبازی می‌کند و شیر نمی‌خورد. چرا؟
همه نوزادان گاهی «اعتصاب شیر» می‌کنند! این کار آنها طبیعی است و اغلب فقط یکی، دو روز طول می‌کشد. بعد از آن دوباره عادت شیر خوردن را از سر می‌گیرند.
با همه این اوصاف این شیر نخوردن هم ممکن است نگران‌کننده باشد. دلایل زیر ممکن است علت تمایل نداشتن نوزاد به شیر خوردن باشد:
ممکن است دندان درآوردن باعث زخم شدن لثه‌های نوزاد شده باشد.
شما اخیرا استرس زیادی را تحمل کرده یا الگوی همیشگی شیردهی را تغییر داده‌اید.
این موضوع ممکن است به‌دلیل مواد‌غذایی که شما خورده‌اید باشد. گاهی برخی مواد‌غذایی باعث بدبو و بدمزه شدن شیر مادر می‌شوند که البته برای هر نوزادی فرق می‌کند.
بویی که نوزاد از بدن شما استشمام می‌کند فرق کرده و برای او ناآشناست. ممکن است شما به تازگی صابون، لوسیون یا عطرتان را عوض کرده باشید.
زمانی شیر خوردن برای نوزاد، دردناک یا سخت می‌شود که به گرفتگی بینی در نوزاد، یک خراش کوچک در دهان او، عفونت گوش یا عفونت دهان دچار شده باشد.
روش نگهداری شیر مادر
حالا که بحث شیردهی نوزاد شد، بد نیست نکاتی را هم درباره نگهداری شیر مادر یادآوری کنیم. بسیاری از مادران به‌دلیل شاغل بودن و دور بودن از نوزاد در طول روز شیرشان را می‌دوشند و نگهداری می‌کنند تا در موقع مناسب به نوزادشان بدهند همچنین زمانی که نوزاد به عفونت دهانی مبتلا شده و پزشک تماس مستقیم با سینه مادر را منع کرده است، مادر ناگزیر به دوشیدن شیر خود است. برای نگهداری شیر مادر به نکات زیر توجه کنید:
شیر مادر را می‌توان در یخچال یا فریزر نگهداری کرد. این شیر حتما باید در ظرف تمیز و دربسته نگهداری شود.
روی هر ظرف برچسب بزنید و تاریخ دوشیدن را روی آن یادداشت کنید.
هیچ‌وقت شیر تازه را با یخ‌زده مخلوط نکنید.
شیر مادر را چقدر می‌توان نگه داشت؟
در دمای اتاق (حدود 25 درجه سانتی‌گراد) شیر مادر بین 4 تا 8 ساعت قابل نگهداری است.
در دمای یخچال (بین صفر تا ۴ درجه سانتی‌گراد) می‌توانید شیر خود را بین ۲ تا ۳ روز نگهداری کنید.
در جایخی یخچال (یا فریزری که در «داخل» یخچال قرار دارد) تا 2 هفته می‌توان شیر مادر را نگهداری کرد.
در فریزر با دمای صفر درجه، شیر مادر بین ۳ تا ۴ ماه قابل نگهداری است.
اگر شیر یخ زده را گرم کردید، می‌توانید فقط تا 24 ساعت آن را در یخچال نگهداری کنید. اگر مقداری از آن مصرف نشد، باید آن را دور بریزید. یادتان باشد، هیچ‌وقت شیر گرم شده را مجددا فریز نکنید.
مقابله با «اعتصاب شیر»
هرچند این «اعتصاب شیر» می‌تواند خسته‌کننده باشد اما باز هم راه‌حل‌هایی برای آن وجود دارد. برای آن‌که به نوزادتان کمک کنید به برنامه عادی خود برگردد، راه‌های زیر را امتحان کنید:
سعی کنید زمان بیشتری را با کودک‌تان بگذرانید. این طوری احتمال اینکه بتوانید برنامه شیردهی‌تان را به حالت عادی گذشته برگردانید بیشتر می‌شود. می‌توانید چند روز از یکی از اعضای خانواده یا دوستان بخواهید تا به منزل شما آمده و برای بقیه کارها یا بچه‌ها کمک شما باشد.
سعی کنید شیرخوردن را برای فرزندتان به نوعی لذت‌بخش کنید. او را نوازش کنید و ببوسید. هر وقت حس کردید از چیزی آزرده شده روند شیردهی را متوقف کنید و برای آرام کردن او وقت بگذارید.
سعی کنید زمان‌هایی را که نوزادتان خواب‌آلوده است و احتمالا همکاری بهتری خواهد داشت، برای شیردهی انتخاب کنید.
در اتاقی ساکت و با آرامش به کودک‌تان شیر بدهید.
قبل از شروع شیردهی اندکی شیرتان را بدوشید. این کار کمک می‌کند تا به محض آغاز شیردهی شیر به دهان کودک جاری شود.
یادتان باشد تا زمانی که دوباره کودک به روند عادی شیر خوردن برگردد، باید شیرتان را بدوشید تا کم نشود.
تغییر رنگ شیر مادر در فریزر طبیعی است؟
وقتی شیرتان را در یخچال یا فریزر قرار می‌دهید رنگ آن کمی تغییر می‌کند، اما این به معنای خراب شدن شیر نیست. اگر شیر مادر بعد از قرار گرفتن در یخچال یا فریزر کمی زرد، قهوه‌ای یا آبی به‌نظر برسد، طبیعی است همچنین ممکن است شیر به 2 بخش مجزای خامه‌ای و شیری تقسیم شود.
نکته - اگر شیر یخ زده را گرم کردید، می‌توانید فقط تا 24 ساعت آن را در یخچال نگهداری کنید. اگر مقداری از آن مصرف نشد، باید آن را دور بریزید
چ ه مقدار از شیرم را باید فریز کنم؟
با وجود آن‌که بسیاری از خانم‌ها تمایل دارند مقدار زیادی از شیرشان را فریز کنند اما بهتر است شیرتان را به مقدار کم و در ظرف‌های جداگانه فریز کنید، زیرا هر بار که شیر را گرم می‌کنید، دوباره نمی‌توانید آن را به فریزر برگردانید و باقیمانده آن اسراف می‌شود.
یک راه مناسب برای ذخیره کردن مقادیر اندک شیر آن است که قالب یخ را با آب داغ خوب بشویید و سپس شیرتان را در آن بریزید. وقتی شیر یخ زد، آن را از قالب خارج کنید و در کیسه‌های دربسته بریزید تا در فریزر به میکروب آلوده نشود. با شمارش تعداد مکعب‌هایی که برای هر بار پر کردن شیشه‌شیر لازم است، می‌توانید هر بار مقدار مناسب شیر را از فریزر خارج کرده و گرم کنید.
چطور باید شیشه‌شیرها و پمپ‌های شیردوشی را تمیز کنم؟
سرشیشه‌ها، شیشه‌ها و تمامی قسمت‌های قابل شست‌وشوی پمپ شیردوشی باید ابتدا به‌مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه در آب جوشانده شوند. البته روی هر یک از این ظروف دستور خاص تولید‌کننده برای زمان جوشاندن اجزای ظرف نوشته شده است. بعد از اینکه ظروف را به شیوه فوق ضد‌عفونی کردید، پس از هر بار استفاده باید آنها را با آب داغ و صابون یا در ماشین ظرفشویی بشویید. اگر سرشیشه‌ها و شیشه‌های نوزاد به‌خوبی شسته نشوند، می‌توانند باکتری‌ها را به بدن نوزاد منتقل کنند.
آیا بالا آوردن نوزاد بعد از شیر دهی طبیعی است؟
بعضی وقت‌ها نوزادان شیر را بعد از خوردن بالا می‌آورند. این موضوع اغلب به این دلیل اتفاق می‌افتد که نوزاد بیش از حد شیر خورده است یا با آروغ مقداری شیر را بالا می‌آورد. بسیاری از نوزادان در بعضی وعده‌ها و بسیاری حتی در همه وعده‌هایی که شیر می‌خورند، همراه با آروغ‌شان مقداری از شیر را بالا می‌آورند. دلیل این موضوع هم آن است که دستگاه گوارش نوزاد هنوز تکامل نیافته است و این موضوع کاملا طبیعی است. تا زمانی که نوزاد شما به رشد خود ادامه می‌دهد و وزن می‌گیرد و تا وقتی موقع بالا آوردن شیر بی‌قراری نمی‌کند، این اتفاق طبیعی است. البته شیری که نوزاد بالا می‌آورد همیشه بیش از مقدار واقعی آن به‌نظر می‌رسد، چرا که لباس‌های شما یا خودش را کثیف می‌کند اما واقعیت چیز دیگری است. خیلی از مادران نگران این هستند که با بالا آوردن شیر، دیگر چیزی در معده نوزاد برای تغذیه خودش باقی نمی‌ماند اما در واقع قسمت بیشتر شیر هنوز در معده کوچولوی شما باقی است.
اگر نوزاد شما شیر را با فشار بالا می‌آورد، یا اگر بیشتر شیری که خورده را بالا می‌آورد، بهتر است این موضع را به پزشک اطلاع دهید. علت این موضوع در موارد اندکی ممکن آلرژی یا مشکلات گوارشی باشد.
البته قبل از مراجعه به پزشک بهتر است به این موضوع توجه کنید که نوزاد شما دقیقا چند بار در روز و اغلب در چه وعده‌هایی شیر زیادی بالا می‌آورد، این اطلاعات به پزشک در تشخیص مشکل کمک می‌کند.
چطور با این مشکل روبه‌رو شویم؟
اگر پزشک نیز به شما گفت که بالا آوردن نوزاد شما طبیعی است، در آن صورت می‌توانید روش‌های زیر را برای بهبود این مشکل به کار ببندید:
در هنگام دادن شیر مادر، هر 3 تا 5 دقیقه یک‌بار و هنگام دادن شیر خشک هر 30 تا 50 سی‌سی یک‌بار، آروغ نوزاد را بگیرید.
به جای دادن مقدار زیادی شیر در یک زمان، مقدار کمتری شیر در وعده‌های بیشتر به نوزاد بدهید.
بعد از شیر دادن به نوزاد، او را راست نگهدارید و بلافاصله نخوابانید یا ننشانید. در بغل نگه داشتن نوزاد بهترین کار بعد از شیردهی است.
بلافاصله بعد از خوردن شیر با نوزاد بازی نکنید و او را قلقلک ندهید!
دقت کنید هنگام شیر خوردن، سر بچه همواره نسبت به بدنش در سطح بالاتری قرار داشته باشد، به عبارت دیگر او را شیب‌دار نگهدارید ولی نه رو به پایین!
سر گهواره یا تخت شیرخوارتان را کمی بالا بیاورید. برای این کار می‌توانید یکی دو حوله دستی کوچک یا یک پتوی نازک را تا کرده و «زیر» تشک شیرخوار قرار دهید نه «روی» آن چون ممکن است باعث خفگی نوزاد شود. همچنین به همین دلیل نباید زیر سر شیرخوار بالش بگذارید. برای راحت خوابیدن نوزادتان، وسط تشک نباید برآمده باشد همچنین شیب تخت نباید به حدی باشد که نوزاد رو به پایین سر بخورد.
اگر نوزادمان با شیشه شیر می‌خورد‌چه کنیم؟
موقعی که دراز کشیده، شیشه‌شیر را به او ندهید.
اطمینان حاصل کنید سوراخ سرشیشه برای نوزاد شما اندازه مناسب را دارد و مقدار مناسبی شیر از آن بیرون می‌آید. شیشه‌هایی که سر آنها جریان شیر را به سرعت به دهان نوزاد جاری می‌کند، ممکن است باعث حالت تهوع در نوزاد، یا باعث شیر خوردن بیش از حد نوزاد شود. برعکس، شیشه‌هایی که جریان شیر از آنها کند است، ممکن است نوزاد را خسته کند یا باعث شود او با شدت بیشتری سر شیشه را بمکد و هوای بیشتری وارد معده او شود.
در نهایت به یاد داشته باشید که این رفتار، هر چند طبیعی ولی گذراست. بسیاری از شیرخواران این عادت را همزمان با یادگیری نشستن ترک می‌کنند.
نکته - به جای دادن مقدار زیادی شیر در یک زمان، مقدار کمتری شیر در وعده‌های بیشتر به نوزاد بدهید
در دوران بیماری، شیردهی را قطع کنیم؟
در اغلب موارد بله! اکثر بیماری‌ها برای نوزاد شیرخوار خطرناک نیستند. اما در موارد نادری مانند ابتلای مادر به ایدز، خوردن شیر مادر سلامت نوزاد را به خطر می‌اندازد.
توجه داشته باشید اگر پزشک به‌دلیل بیمار‌بودن شما یا نوزادتان به شما توصیه کرد که موقتا شیر خودتان را به نوزاد ندهید، در این مدت برای آن‌که شیرتان کم یا قطع نشود، باید روزانه شیر خود را دوشیده و دور بریزید.
اگر دارویی مصرف می‌کنید، باید حتما از پزشک سؤال کنید که این دارو برای نوزادتان خطرناک است یا خیر.
آیا می توان شیر را در مایکروفر گرم کرد؟
قرار دادن شیشه حاوی شیر خشک یا شیر مادر در مایکروفر برای گرم کردن، می‌تواند باعث ایجاد «نقاط داغ» در شیر شود یعنی قسمتی از شیر داخل شیشه بیش‌ازحد و بیشتر از قسمت‌های دیگر شیر گرم شود. این موضوع برای نوزاد بسیار خطرناک است، بنابراین هرگز شیر فرزندتان را با مایکروفر گرم نکنید.
برای گرم کردن شیر فرزندتان می‌توانید شیشه‌شیر را داخل یک ظرف آب گذاشته و روی گاز بگذارید. برای اینکه چک کنید آیا به دمای مطلوب رسیده‌اید یا نه، چند قطره از شیر را روی قسمت داخلی مچ دست‌تان بچکانید، همچنین می‌توانید گرم‌کن شیشه نوزاد را خریداری و آن را در منزل یا در ماشین استفاده کنید.
بچه من موقع شیر خوردن گاز می‌گیرد. چه کار باید بکنم؟
اغلب اوقات بچه‌ها موقع شیر خوردن، حتی با لثه‌های‌شان با نوک سینه مادر بازی می‌کنند. واضح است که آنها قصد ندارند با این کار مادر را اذیت کنند اما وقتی دندان‌های نوزاد شروع به نوک زدن می‌کنند، این کار دیگر برای مادر رضایت‌بخش نیست، چرا که نوزاد سینه مادر را با دندان‌گیر اشتباه می‌گیرد! اما چنانچه شما نوزاد را درست زیر سینه قرار داده باشید، او دیگر قادر به گاز گرفتن نخواهد بود. روش درست آن است که قسمت اعظم هاله قهوه‌ای رنگ سینه در دهان نوزاد باشد، نه فقط نوک آن. در این صورت نوک سینه در دهان نوزاد تا حدی عقب می‌رود و از دندان‌های او دور می‌شود. در بعضی‌اوقات هم گاز گرفتن نوزاد نشانه آن است که شیر خوردنش تمام شده، حوصله‌اش سر رفته یا حواس او پرت شده است. برای بهبود اوضاع می‌توانید نکته‌های زیر را به کار بگیرید:
به کودک‌تان بگویید: «مامانی واسه گاز گرفتن نیست!» و بعد یک دندان‌گیر به او بدهید.
اگر حس می‌کنید حواس کودک‌تان پرت شده و دیگر آرامش لازم برای شیرخوردن را ندارد به‌طوری که سینه شما را می‌کشد یا گاز می‌گیرد، شیردهی را به چند دقیقه بعد موکول کنید.
هر بار که کودک بدون گاز گرفتن شیر خورد، او را با نوازش کردن، در آغوش گرفتن یا بوسیدن تشویق کنید.
نوزاد من شیر خودم را می‌خورد. آیا باید به او ویتامین هم بدهم؟
بله! به نوزادان شیر مادرخوار باید از 15 روزگی تا پایان 2 سالگی قطره ویتامین AD یا مولتی‌ویتامین را دریافت کنند.
نوزاد من لجبازی می‌کند و شیر نمی‌خورد. چرا؟
همه نوزادان گاهی «اعتصاب شیر» می‌کنند! این کار آنها طبیعی است و اغلب فقط یکی، دو روز طول می‌کشد. بعد از آن دوباره عادت شیر خوردن را از سر می‌گیرند.
با همه این اوصاف این شیر نخوردن هم ممکن است نگران‌کننده باشد. دلایل زیر ممکن است علت تمایل نداشتن نوزاد به شیر خوردن باشد:
ممکن است دندان درآوردن باعث زخم شدن لثه‌های نوزاد شده باشد.
شما اخیرا استرس زیادی را تحمل کرده یا الگوی همیشگی شیردهی را تغییر داده‌اید.
این موضوع ممکن است به‌دلیل مواد‌غذایی که شما خورده‌اید باشد. گاهی برخی مواد‌غذایی باعث بدبو و بدمزه شدن شیر مادر می‌شوند که البته برای هر نوزادی فرق می‌کند.
بویی که نوزاد از بدن شما استشمام می‌کند فرق کرده و برای او ناآشناست. ممکن است شما به تازگی صابون، لوسیون یا عطرتان را عوض کرده باشید.
زمانی شیر خوردن برای نوزاد، دردناک یا سخت می‌شود که به گرفتگی بینی در نوزاد، یک خراش کوچک در دهان او، عفونت گوش یا عفونت دهان دچار شده باشد.
روش نگهداری شیر مادر
حالا که بحث شیردهی نوزاد شد، بد نیست نکاتی را هم درباره نگهداری شیر مادر یادآوری کنیم. بسیاری از مادران به‌دلیل شاغل بودن و دور بودن از نوزاد در طول روز شیرشان را می‌دوشند و نگهداری می‌کنند تا در موقع مناسب به نوزادشان بدهند همچنین زمانی که نوزاد به عفونت دهانی مبتلا شده و پزشک تماس مستقیم با سینه مادر را منع کرده است، مادر ناگزیر به دوشیدن شیر خود است. برای نگهداری شیر مادر به نکات زیر توجه کنید:
شیر مادر را می‌توان در یخچال یا فریزر نگهداری کرد. این شیر حتما باید در ظرف تمیز و دربسته نگهداری شود.
روی هر ظرف برچسب بزنید و تاریخ دوشیدن را روی آن یادداشت کنید.
هیچ‌وقت شیر تازه را با یخ‌زده مخلوط نکنید.
شیر مادر را چقدر می‌توان نگه داشت؟
در دمای اتاق (حدود 25 درجه سانتی‌گراد) شیر مادر بین 4 تا 8 ساعت قابل نگهداری است.
در دمای یخچال (بین صفر تا ۴ درجه سانتی‌گراد) می‌توانید شیر خود را بین ۲ تا ۳ روز نگهداری کنید.
در جایخی یخچال (یا فریزری که در «داخل» یخچال قرار دارد) تا 2 هفته می‌توان شیر مادر را نگهداری کرد.
در فریزر با دمای صفر درجه، شیر مادر بین ۳ تا ۴ ماه قابل نگهداری است.
اگر شیر یخ زده را گرم کردید، می‌توانید فقط تا 24 ساعت آن را در یخچال نگهداری کنید. اگر مقداری از آن مصرف نشد، باید آن را دور بریزید. یادتان باشد، هیچ‌وقت شیر گرم شده را مجددا فریز نکنید.
مقابله با «اعتصاب شیر»
هرچند این «اعتصاب شیر» می‌تواند خسته‌کننده باشد اما باز هم راه‌حل‌هایی برای آن وجود دارد. برای آن‌که به نوزادتان کمک کنید به برنامه عادی خود برگردد، راه‌های زیر را امتحان کنید:
سعی کنید زمان بیشتری را با کودک‌تان بگذرانید. این طوری احتمال اینکه بتوانید برنامه شیردهی‌تان را به حالت عادی گذشته برگردانید بیشتر می‌شود. می‌توانید چند روز از یکی از اعضای خانواده یا دوستان بخواهید تا به منزل شما آمده و برای بقیه کارها یا بچه‌ها کمک شما باشد.
سعی کنید شیرخوردن را برای فرزندتان به نوعی لذت‌بخش کنید. او را نوازش کنید و ببوسید. هر وقت حس کردید از چیزی آزرده شده روند شیردهی را متوقف کنید و برای آرام کردن او وقت بگذارید.
سعی کنید زمان‌هایی را که نوزادتان خواب‌آلوده است و احتمالا همکاری بهتری خواهد داشت، برای شیردهی انتخاب کنید.
در اتاقی ساکت و با آرامش به کودک‌تان شیر بدهید.
قبل از شروع شیردهی اندکی شیرتان را بدوشید. این کار کمک می‌کند تا به محض آغاز شیردهی شیر به دهان کودک جاری شود.
یادتان باشد تا زمانی که دوباره کودک به روند عادی شیر خوردن برگردد، باید شیرتان را بدوشید تا کم نشود.
تغییر رنگ شیر مادر در فریزر طبیعی است؟
وقتی شیرتان را در یخچال یا فریزر قرار می‌دهید رنگ آن کمی تغییر می‌کند، اما این به معنای خراب شدن شیر نیست. اگر شیر مادر بعد از قرار گرفتن در یخچال یا فریزر کمی زرد، قهوه‌ای یا آبی به‌نظر برسد، طبیعی است همچنین ممکن است شیر به 2 بخش مجزای خامه‌ای و شیری تقسیم شود.
نکته - اگر شیر یخ زده را گرم کردید، می‌توانید فقط تا 24 ساعت آن را در یخچال نگهداری کنید. اگر مقداری از آن مصرف نشد، باید آن را دور بریزید
چ ه مقدار از شیرم را باید فریز کنم؟
با وجود آن‌که بسیاری از خانم‌ها تمایل دارند مقدار زیادی از شیرشان را فریز کنند اما بهتر است شیرتان را به مقدار کم و در ظرف‌های جداگانه فریز کنید، زیرا هر بار که شیر را گرم می‌کنید، دوباره نمی‌توانید آن را به فریزر برگردانید و باقیمانده آن اسراف می‌شود.
یک راه مناسب برای ذخیره کردن مقادیر اندک شیر آن است که قالب یخ را با آب داغ خوب بشویید و سپس شیرتان را در آن بریزید. وقتی شیر یخ زد، آن را از قالب خارج کنید و در کیسه‌های دربسته بریزید تا در فریزر به میکروب آلوده نشود. با شمارش تعداد مکعب‌هایی که برای هر بار پر کردن شیشه‌شیر لازم است، می‌توانید هر بار مقدار مناسب شیر را از فریزر خارج کرده و گرم کنید.
چطور باید شیشه‌شیرها و پمپ‌های شیردوشی را تمیز کنم؟
سرشیشه‌ها، شیشه‌ها و تمامی قسمت‌های قابل شست‌وشوی پمپ شیردوشی باید ابتدا به‌مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه در آب جوشانده شوند. البته روی هر یک از این ظروف دستور خاص تولید‌کننده برای زمان جوشاندن اجزای ظرف نوشته شده است. بعد از اینکه ظروف را به شیوه فوق ضد‌عفونی کردید، پس از هر بار استفاده باید آنها را با آب داغ و صابون یا در ماشین ظرفشویی بشویید. اگر سرشیشه‌ها و شیشه‌های نوزاد به‌خوبی شسته نشوند، می‌توانند باکتری‌ها را به بدن نوزاد منتقل کنند.
منبع:
سیب سبز
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼