مشکلات شیردهی در زنان، احتقان پستان چیست؟

در طی شیر دهی ممکن است مشکلاتی ایجاد شود که برخی از آنها قطع شیر دهی را ایجاب میکند و برخی دیگر را در حین شیردهی میتوان برطرف کرد.

۱- نوک پستان صاف یا فرو رفته

در این حالت باید اطمینان حاصل کرد که وضعیت شیر خوردن کودک درست است .سعی شود که شیر خوار مقدار کافی از نوک پستان و هاله اطراف آن را در دهان دارد ،تحریک نوک پستان قبل از شروع شیر دهی باعث برجسته شدن نوک آن می شود و با مکیدن توسط کودک بزرگتر می شود .در صورت عدم موفقیت مادر برای چند وعده یا چند روزشیر را بدوشد و آنرا با فنجان یا قاشق به شیر خوار بدهد وقتی شیر خوار بزرگتر شد پستان گرفتن برایش آسانتر خواهد بود.

2- نوک پستان بلند

در این حالت شیر خوار فقط نوک پستان را می مکد و به ذخایر اصلی شیر که زیر هاله قهوه ای رنگ قرار دارند فشار وارد نمی شود . به مادرانی که این مشکل را دارند باید کمک کرد تا شیر خوار مقدار کافی از هاله قهوه ای رنگ را در دهانش بگیرد.

۳- زخم و شقاق پستان

در بیشتر موارد وضعیت نادرست مکیدن، شستشوی زیاد پستان با صابون و خشک کردن آن با حوله کثیف، برفک دهان نوزاد و استفاده از برخی کرمها و محلولها می تواند باعث زخم نوک پستان گردد.

درمان آن گذاشتن یک قطره شیر روی پستان و خشک شدن آن در معرض هوا ونور خورشید و همچنین طولانی بودن زمان مکیدن شیر خوار تا تخلیه کامل پستان و مهمتر از همه اصلاح وضعیت شیر دهی میباشد.

۴- احتقان پستان

در احتقان، پستانها متورم و دردناک می شوند و رگهای سطحی آن پیدا و آبی رنگ هستند و به اصطلاح پستانها پر هستند. علت آن تولید شیر زیاد و خصوصا بلافاصله پس از زایمان پر شدن پستانها و عدم شیردهی به نوزاد است.

برای درمان احتقان و پری پستان بهترین کار خارج کردن شیر از پستان از طریق شیردهی مکرر شیر خوار و یا دوشیدن با دست است.

(اگر شیر خوار نوک پستان و هاله آن را به سختی به دهان می گذارد ابتدا مقداری از شیر را دوشیده تا شیر خوار نوک پستان را به راحتی به دهان بگذارد.) بعد از تغذیه شیر خوار چند تکه یخ را در درون یک دستمال تمیز قرار دهد و یا با استفاده از پارچه تمیزی که در آب خیلی سرد خیس شده باشد کمپرس آب سرد انجام دهد که این امر به کاهش ورم پستان کمک می کند.

5- تورم پستان همراه با درد وتب (ماستیت)

زمانی که احتقان پستان به سرعت درمان نشود وشیر از پستان کامل تخلیه نگردد میکروب از راه زخم نوک پستان وارد شده و ایجاد ماستیت میکند این مسئله باعث دردناک شدن فوق العاده، تورم، قرمزی و گرمی پستان و تب می شود.

جهت درمان این مادران به پزشک ارجاع داده میشوند وبهتر است موارد زیر به مادر آموزش داده شوند:

- مهمترین درمان خارج کردن شیر از پستان است.

- شیر خوارباید بطور مکرر تغذیه شود چون عفونت خارج از مجرای شیر است ووارد بدن طفل نمی شود.

- شروع تغذیه از پستان سالم باشد و سپس از پستان مبتلا ادامه یابد.

- در صورت عدم تمایل مادربه شیردهی می توان شیر را دوشید.

- استفاده از حوله گرم قبل از شیر دهی و کمپرس سرد بعد از شیر دهی نیز میتواند در کاهش درد موثر باشد.

۶- آبسه پستان

آبسه به تجمع چرک در قسمتی از پستان گویند. در اینحالت پستان متورم و درد ناک بوده و موقع لمس پر از مایع به نظر می رسد. علت آبسه معمولا ماستیت درمان نشده است.

درمان آبسه پستان ارجاع به پزشک و دادن آموزش کلیه موارد مربوط به ماستیت است. در صورت سرباز کردن آبسه به مدت ۲ تا ۳ روز شیر آن دوشیده و دور ریخته شود چون ممکن است تحریک پستان و شیر دهی سبب ایجاد مجرای نابجا(فیستول) شود. درهر حال تاکنون هیچ جایگزینی برای شیرمادر ساخته نشده و همواره بهترین و کاملترین غذای کودک شیر مادر است.