پوست صورت در بارداری، قیافم بهم ریخته!

مشکلات پوستی که معمولاً در دوره بارداری، ظاهر یا تشدید می‎شوند، عبارتند از: خط سیاه شکم، لکه‎های تیره روی پوست، ماسک حاملگی، خال‎های گوشتی، جوش، خشکی پوست، برجستگی‎های قرمز، کشیدگی پوست، تشدید بیماری‎های پوستی زمینه‎دار، سائیده شدن پوست و افزایش موهای زائد. یکی از مشکلاتی که خانم‎های باردار معمولاً با آن مواجه می‎شوند، تغییرات در پوست صورت و بدن آن‎هاست. برخی از این مشکلات پوستی عبارت است از:

لکه‌های تیره روی پوست

لکه‌های تیره روی پوست تقریباً ۹۰ درصد از خانم‌های باردار، ظاهر می‌شود. این وضعیت، «پرکاری رنگدانه‌های پوست» نامیده می‌شود و نتیجه تولید اضافی ملانین (ماده‌ای طبیعی که به مو و پوست و چشم‌ها رنگ می‌دهد) است. این لکه‌ها بیشتر روی سینه‌ها، نوک آن‎ها، پوست ناحیه تناسلی و قسمت‌های داخلی ران ایجاد می‌شود که معمولاً بعد از تولد نوزاد، محو می‌شوند.

ماسک حاملگی

۷۰ درصد از خانم‌های باردار، بر روی صورتشان، لکه‌ای شبیه ماسک ایجاد می‌شود. نور خورشید این لکه را شدیدتر می‌کند، از این رو باید از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم آفتاب، خودداری نمایند. این ماسک نیز بعد از زایمان، از بین می‎رود.

خط سیاه شکم

در پایان سه‌ماهه دوم بارداری، مجدداً سطح هورمون‌ها در بدن بالا می‌رود. در این زمان، تغییرات هورمونی موجب تغییر در رنگدانه‌های پوست می‌شود. ممکن است خط تیره‌ای روی شکم ایجاد شود که شکم بالا آمده را به دو قسمت، تقسیم کند. این تغییر پوستی را «خط سیاه» می‌نامند و معمولاً چندین ماه بعد از تولد نوزاد، کم‎رنگ و محو می‌شود.

تغییر در خال‌های گوشتی

خال‌های گوشتی معمولاً در دوران بارداری، تیره‌تر و بزرگ‌تر می‌شوند. این مسئله در اکثر مواقع، جای نگرانی نیست اما اگر این خال‌های گوشتی، تغییر شکل دادند و شروع به خونریزی کردند، باید به پزشک متخصص مراجعه کرد.

جوش (راش یا آکنه)

اگر میزان ترشح هورمون‌ها در بدن در دوره بارداری بسیار زیاد باشد، ممکن است پوست جوش‎های زیادی بر روی پوست ظاهر شود به‎گونه‎ای که در دوران بلوغ سابقه نداشته است. معمولاً خانم‎هایی که وزن بسیار بالایی دارند و بیش از حد عرق می‌کنند، جوش‎های بیشتری ایجاد می‌شود. جوش‌های قرمز در چین‌های پوستی مانند زیر پستان‌ها یا کشاله ران، با تعریق، ظاهر می‌گردد. در این مواقع، باید از لباس‌های نخی گشاد استفاده کرد. این نواحی را به‎طور مکرر شست و خشک کرد. از صابون غیر عطری استفاده شود و می‌توان پوست را توسط لوسیون کالامین تسکین داد. اگر چه مصرف بسیاری از داروهای ضد آکنه ضرر ندارد اما از کرم‌های موضعی حاوی (retino) پروکسید بنزول و آنتی‎بیوتیک اجتناب گردد. قبل از مصرف داروهای OTC حتماً با پزشک مشورت شود تا از بی‌ضرر بودن آن‌ها مطمئن شد. نباید از داروهای حاوی لوسیون ویتامین A مثل Retin-Accutane، آ دیفرین، Tazorac استفاده کرد. باید از مصرف هرگونه مواد پاک‌کننده آرایشی و بهداشتی که حاوی مواد ساخته شده از اسید سالسیک هستند، اجتناب شود. چون جوش‌های دوران بارداری، غالباً با بسته شدن منافذ پوست به‎وسیله چربی ایجاد می‌شود، به همین علت می‌توان پوست را با mechanical esofliant پاک کرد. از محلول‌های تمیز کننده روزانه و غیر خشک‌کننده پوست استفاده شود و هفته‌ای چند بار ماسک‌های جوانه جو، به آرامی روی پوست مالیده شود تا منافذ پوست، تمیز شده و پوست مرده کنار برود. برای درمان خانگی پوست، دو عدد سفیده تخم‎مرغ همزده، روی صورت مالیده و بعد از ۱۵ دقیقه، شسته شود. در دوره بارداری، بهتر است استفاده از لوازم آرایشی و ضدآفتاب‌های چرب، پرهیز گردد.

خشکی پوست

همان‌طور که سطح هورمون‌های بدن در دوره بارداری تغییر می‌کند، ظاهر پوست نیز تغییر می‌یابد و در برخی از خانم‎ها، ممکن است پوست خشک شود. در این دوران باید برای جلوگیری و درمان خشکی بیش از حد پوست، آب بیشتری نوشیده شود. با استفاده از روغن بچه یا کرم مرطوب‌کننده بدون بو، پوست مرطوب شود و بهتر است زمانی که پوست، خیس و مرطوب است، از کرم استفاده گردد تا پوست رطوبت بیشتری را در خود حفظ کند. می‌توان این کار را بعد از دوش گرفتن انجام داد. روش مناسب دیگر برای آب‌رسانی پوست، روش آب گرم است که نباید بیشتر از ۱۰ دقیقه باشد. پوشیدن لباس‌های نخی موجب تنفس بهتر پوست می‎شود. همچنین می‌توان از ماسک‌های مرطوب‎کننده خانگی استفاده کرد. برای این کار، بلغور جو، پخته شود تا آب آن غلیظ گردد، بعد از خنک شدن، روی صورت مالیده و بعد از ۲۰ دقیقه، با آب ولرم شسته شود.

برجستگی‌های قرمز

یکی از بی‌خطرترین مشکلات پوستی در اواسط و اواخر بارداری که در عین حال، عذاب‌آورترین آن‎هاست، برجستگی‌های قرمزرنگ روی پوست است. شاید این برجستگی‌هایی که خارش ایجاد می‏کند، اولین بار روی شکم ظاهر شوند و پس از آن، به قسمت ران، پایین تنه و قسمت بالایی بدن و سینه سرایت کند. زنانی که اضافه وزن زیادی در دوره بارداری دارند، بیشتر مستعد ابتلا به آن هستند. پزشک احتمالاً برای برطرف شدن آن، بنادریل خوراکی تجویز می‌کند. این برجستگی‌ها، بعد از زایمان محو می‌شود.

کشیدگی پوست یا استریا

در سه‎ماهه دوم و سوم بارداری، همان‌طور که حجم بدن همراه با رشد بدن جنین، افزایش می‎یابد، پوست کشیده شده و خطوط قرمزی روی سینه، شکم، ران و باسن ایجاد می‌گردد.این ترک‎ها بر روی پوست تقریباً ۹۰ درصد خانم‎های باردار و بیشتر، خانم‎هایی که پوست تیره و خیلی نازک دارند، ایجاد می‌شود. برای کاهش این ترک‎ها، باید از افزایش سریع وزن جلوگیری شود. استفاده از کرم‌‌های مرطوب‎کننده، موجب خنکی و تسکین آن می‌شود. کرم‌ها و پمادهایی وجود دارند که تا حدودی از بروز علائم کشیدگی، جلوگیری می‌کنند و آن‌ها را بهبود می‌بخشند اما نمی‌توانند به‎طور کامل، مانع بروز آن شوند. این علائم به‎ندرت از بین می‌روند اما بعد از زایمان، کمرنگ شده و به‎صورت خطوط نقره‌ای دیده می‌شوند. می‌توان با لیزر درمانی این خطوط را کمرنگ‌تر کرد.

تشدید بیماری‌های پوستی زمینه‌دار

اگر قبل از بارداری، اگزما، داء الصدف، درماتیت مربوط به حساسیت یا مشکلات پوستی دیگری وجود داشته باشد، احتمالاً در دوره بارداری، تشدید می‌شوند. پزشک می‌تواند به کنترل و بهبود این مشکلات کمک کند.

سائیده‌شدن پوست

این پوسته‌های کوچک، می‌تواند بر روی قسمت‌های مختلف بدن یک خانم باردار، ایجاد شود. این پوسته‌ها بیشتر در قسمت‌هایی ایجاد می‌شوند که پوست بدن با چیزی شبیه بند سوتین، سائیده شود. اگر این مشکل بعد از بارداری برطرف نشد، می‌توان آن‎را به‎راحتی برداشت.

افزایش موهای زائد

تغییرات در سیستم ترشح هورمون‌ها در دوره بارداری، می‌تواند موجب رشد موهای زائد شود که گاه وجود آن‎ها در صورت و قفسه سینه، ناراحت کننده است. در این حالت، استفاده از روشن کننده مو یا مواد موبردار، می‌تواند کمک کننده باشد.