مادران شاغل و شیردهی، نحوه فریز کردن شیر

در جامعه امروزی که تعداد زنان شاغل هر روز رو به افزایش است ،هر روز مسیولیت زنان بیشتر میشود. این روزها زنان علاوه بر نقش مادری باید مسیولیتهای زیاد دیگری هم به عهده بگیرند که گاهی تداخل این همه مسیولیت با هم ممکن است سخت و یا حتی مشکل ساز شود. اگرچه اشتغال به کار مادران در خارج از منزل تا حدودی فرصت های شیردهی و مراقبت از کودک را محدود میکند اما معمولا مادران میتوانند به نحوی از پس انجام هر دو کار برایند و بین کار بیرون و شیردهی توازن ایجاد کند. برای ایجاد این توازن در درجه اول مادر باید باور کند و بر این اعتقاد باشد که شیر مادر بهترین غذا برای شیرخوار است و شیردهی او در هر شرایطی باید ادامه یابد.البته نقش قوانین و جامعه هم در این زمینه بسیار پررنگ است و باید قوانینی برای راحتی مادر شیرده در ساعات کاری و غیره وجود داشته باشد تا مادر بتواند از پس این مسیولیت راحت تر برآید.مثلا مرخصی زایمان ،مرخصی ساعتی شیردهی و وجود مهد در ادارات از این قبیل هستند.

توصیه های لازم برای ادامه شیردهی مادران شاغل

-تغذیه انحصاری با شیر مادر باید بر اساس میا و تقاضای نوزاد در تمام طول مرخصی زایمان ادامه یابد و نباید با این تصور که مرخصی زایمان کوتاه است نوزاد را از همان ابتدا با شیشه و شیرمصنوعی آشنا کرد.

-بهتر است مدتی قبل از شروع مجدد کار،بعد از هر بار شیردهی بقیه شیر را بدوشید و ذخیره کنید.

-در زمانهایی که در خانه حضور دارید مثل تعطیلات سعی کنید شیرخوتر را بیشتر و مکرارا با شیر خود تغذیه کنید.

-صبح و قبل از خروج از خانه شیرخوار را کاملا با سینه شیردهید و در طول روز از بطری برای شیردهی استفاده نکنید.فنجان یا قاشق انتخاب های بهتری هستند

-تغذیه تکمیلی شیرخوار را زودتر از موعد شروع نکنید.

-در محل کار باید هر سه ساعت یکبار شیر خود را بدوشید.این کار برای تداوم شیردهی لازم است.اگر میتوانید شیر را در محل خنکی مثل یخچال نگه داری کنید و برای تغذیه شیرخوار به خانه بیاورید ولی اگر امکان این کار نیست ،شیر را دور بریزید.

-غذای مغذی مختصری در بین وعده های اصلی در محل کار میل کنید.

-استفاده از تجربیات سایر زنان شاغل که شیردهی را ادامه داده اند میتواند بسیار کمک کننده باشد.

دوشیدن شیر با دست

چون مخازن جمع کننده شیر درست زیر هاله پستان قرار دارند. برای خروج شیر باید روی این قسمت فشار وارد شود نه به نوک یا قسمت‌های دیگر پستان زیرا فشار دادن نوک پستان نه تنها سبب جاری شدن شیر نمی‌شود، بلکه موجب ترک خوردگی، سوزش و نازک شدن پوست نوک پستان هم می‌شود که بعدا مشکلاتی برای شما ایجاد خواهد کرد.

هرگز پستان را فشار ندهید (نچلانید) و هم چنین از فشار دادن و یا ساییدن انگشتان به روی پوست پستان خودداری کنید. در این روش، انگشتان دست باید طوری قرار گیرند که انگشت شست در بالای لبه فوقانی هاله و انگشت اشاره و انگشت میانی درست در لبه تحتانی هاله پستان و روبروی انگشت شست باشد اول باید پستان را کمی به طرف قفسه سینه بود و سپس به طرف جلو آورد تا ضمن فشردن هاله که همراه با حرکات غلتکی انگشتان در این ناحیه است شیر به آسانی خارج شود. با قرار دادن انگشتان در جهات مختلف هاله، مجاری دیگر شیر هم تخلیه می‌شوند. هنگام دوشیدن شیر با دست، باید برای جمع‌آوری شیر از لیوان یا ظرف‌هایی که دهانه گشاد دارند و قبلا جوشانده شده باشند استفاده کنید.

گاهی لازم است ظرف تمیز دیگری هم زیر پستان دیگر قرار داد تا قطره‌های شیری که همزمان با دوشیدن شیر از پستان دیگر ترشح می‌شود را جمع کنید.

در ابتدا ممکن است این کار سخت و یا حتی ازاردهنهده به نظر بیاید ،اما به مرور زمان و با کسب تجربه میتوانید به راحتی این کار را انجام دهید.

آمادگی قبلی برای دوشیدن شیر

تحریک رفلکس اکسی توسین برای جاری شدن شیر لازم است و با کارهاییی که در زیر آمده است میتوانید باعث آزادشدن اکسی توسین شوید تا شیر از پستانها اماده تخلیه شدن شود.

در صورتیکه از شیرخوار دور هستید نشستن در یک محیط آرام و خلوت و نگاه کردن به عکس شیرخوار یا فک کردن به او و یا حتی بوییدن لباس او میتواند در جاری شدن شیر کمک کننده باشد.

-درصورت بودن کنار شیرخوار و برقراری تماس پوست با پوست با شیرخوار موثر است.

-نوشیدن یک نوشیدنی گرم (به جز قهوه)

-گرم کردن پستان با کمپرس گرم یا دوش گرفتن

-ماساژ پستان و ماساژ پشت مادر

شیر دوشیده شده مادر را چگونه باید ذخیره یا فریز کرد؟

برای این کار از ظرف­های پلاستیکی و شیشه­ای می­توان استفاده کرد و این ظروف را همیشه باید قبل از استفاده بجوشانید و بعد از خنک شدن مورد استفاده قراردهید.

شیر دوشیده شده را باید بلافاصله داخل یخچال یا فریزر قرار داد. شیر دوشیده شده در درجه حرارت اتاق به شرطی که دور از آفتاب ،گرمای چراغ و یا شوفاژ باشد حداکثر ۶ تا ۸ ساعت قابل استفاده است.ولی باید توجه داشته باشید که شیری که در درجه حرارت اتاق نگهداری شده باشد، دیگر قابل فریز کردن نیست.

شیر دوشیده شده را می­توان تا ۴۸ ساعت در یخچال نگهداری نمود و یا ظرف ۳۰ دقیقه اول در یخچال گذاشت سپس فریز کرد. ظرفی که برای فریز کردن به کار می­رود باید فقط سه چهارم از شیر پر شود تا جای یخ زدن نیز داشته باشد.

بهتر است روی ظرف تاریخ شیر دوشیده شدههم ثبت شود تا در هر بار استفاده اول شیر دوشیده شده قدیمی­تر مصرف گردد در صورتی که شیر مادر در قسمت جا یخی یخچال نگهداری شود تا دو هفته و در فریزرهای معمولی (۱۸- درجه) تا ۳ ماه و در فریزرهای صنعتی (۳۲- درجه سانتیگراد) تا ۶ ماه قبل استفاده است.

برای ذوب کردن شیر یخ‌زده، دو روش توصیه می‌شود:

الف) ظرف محتوی شیر فریز شده را شب قبل از استفاده در یخچال بگذارند تا به تدریج ذوب و برای مصرف روز بعد آماده شود.

ب) اگر عجله در کار است اول ظرف محتوی شیر فریز شده را زیر آب سرد و به تدریج زیر آب گرم (آب با دمای 37 درجه) بگیرند و به آرامی بچرخانند تا کم کم یخ آن باز شود.

توجه:

هرگز نباید برای ذوب کردن شیر فریز شده از حرارت مستقیم اجاق یا فر یا مایکروویو استفاده نمود زیرا این کار باعث می‌شود که ویتامین‌های شیر به سرعت تخریب شده مواد حفاظتی و پروتئین‌های آن نیز کاهش و یا تغییر یابد. ضمناً نباید شیر ذوب شده را دوباره فریز کرد.