جدا شدن زودرس جفت، چه زمانی می فهمیم؟

جفت جنین مواد مغذی و اکسیژن را به جنین می رساند و جدا شدن و کندگی آن می تواند جنین را دچار مشکل کند.

جدا شدن زودرس جفت یک مشکل جدی‎ است که در آن قسمتی از جفت یا تمام آن قبل از به دنیا آمدن جنین از رحم جدا می‎شود. این وضعیت می‎تواند جنین را از اکسیژن و مواد مغذی محروم کند و همین‎طور باعث خونریزی شدید شود که برای مادر و جنین خطرناک است. جدا شدن زودرس جفت همچنین خطر مشکلات رشدی جنین، تولد زودرس و مرده به دنیا آمدن جنین را افزایش می‎دهد (حتی اگر جدا شدگی کوچک باشد و به آن توجه نشود).

جدا شدن زودرس جفت معمولاً از هر ۱۵۰ بارداری در یک مورد رخ می‎دهد. این وضعیت بیشتر در سه ماهه سوم رایج است اما می‎تواند در هر زمانی پس از هفته ۲۰ بارداری نیز اتفاق بیفتد.

چه زمانی می‎توانم متوجه شوم که دچار دکولمان جفت شده‎ام؟

در بیشتر موارد در صورت جداشدگی جفت شما خونریزی واژینال را تجربه خواهید کرد که میزان آن از مقادیر کم تا زیاد و قابل توجه یا ریختن یکباره خون متفاوت است. با این حال گاهی اوقات خون، در رحم و پشت جفت باقی می‎ماند، بنابراین این احتمال هم وجود دارد که اصلاً خونریزی‎ای را مشاهده نکنید.

بسیاری از زنان حساسیت به لمس را در قسمت رحم تجربه می‎کنند، برخی هم دچار کمر درد می‎شوند؛ نزدیک به ¼ از موارد جدا شدن زودرس جفت سبب زایمان زودرس می‎شود.

اگر هر گونه نشانه‎ای از جدا شدن زودرس جفت در خود مشاهده کردید، نیاز دارید برای بررسی کامل به بیمارستان بروید؛ در این ارزیابی ضربان قلب جنین چک شده و سونوگرافی نیز انجام می شود (البته سونوگرافی لزوماً نمی‎تواند جدا شدگی‎های مختصر جفت را نشان دهد، اما می‎تواند علل دیگر مانند جفت سر راهی یا دیگر عوامل خونریزی رحمی را رد کند).

از آن‎جایی که خونریزی ممکن است از رحم نباشد، پزشک شما واژن و دهانه رحم را بررسی می‎کند تا ببیند خونریزی از یک عفونت، پارگی، پولیپ گردن رحم یا برخی علل دیگر است یا خیر. پزشک همچنین ممکن است دهانه رحم را چک کند تا ببیند گشاد شده است یا خیر، زیرا این امر نیز می‎تواند برخی رگ‎های کوچک را پاره کرده و به مقدار کمی خونریزی منجر شود.

اگر Rh شما منفی است و هر گونه خونریزی واژینال را در سه ماهه دوم یا سوم بارداری‎تان تجربه کردید، نیاز دارید ایمنوگلوبین Rh را تزریق کنید، مگر این که Rh پدر جنین نیز منفی باشد. در این باره بیشتر بدانید.

اگر هر کدام از این نشانه‎ها را داشتید سریع با پزشک تماس بگیرید:

-خونریزی واژینال یا لکه بینی

-گرفتگی، درد و حساسیت رحم، درد شکم یا درد پشت

-انقباضات مکرر و انقباضاتی که پایان نمی‎پذیرند.

-جنین‎تان به اندازه قبل حرکت نمی‎کند.

-اگر دچار خونریزی زیاد شدید، احتمال دارد در پی آن دچار شوک شوید یعنی احساس ضعف، گیجی، غش یا رنگ پریدگی داشته باشید، همه بدن‎تان عرق کند و یا دچار تپش قلب شوید، در این صورت حتما با اورژانس تماس بگیرید.

اگر دچار جدا شدن زودرس جفت شوم چه اتفاقی می افتد؟

اگر نزدیک به موعد زایمان باشید باید هر چه زودتر زایمان انجام دهید حتی اگر جداشدگی خفیف باشد، زیرا حتی در صورت جداشدگی خفیف نیز هر زمان امکان این وجود دارد که مسأله پیشرفت کرده و جفت دچار جداشدگی بیشتری شود (و این‎گونه اکسیژن و مواد مغذی کافی به جنین نمی‎رسد). در اغلب موارد شما به روش سزارین زایمان خواهید کرد.

با این وجود، در صورتی که میزان خونریزی‎تان بسیار کم باشد و وضعیت خودتان و جنین‎تان نیز خوب ارزیابی شود، پزشک ممکن است به شما اجازه دهد در حالی‎که در بیمارستان و تحت کنترلید صبر کنید تا زمان زایمان فرا برسد و در عین حال بیمارستان در صورت مشاهده هر گونه مشکل در طول این دوره قادر به انجام سزارین اورژانسی باشد.

اگر پزشک‎تان به جداشدگی بسیار کم جفت مشکوک باشد و جنین هنوز رشد کافی نکرده باشد، شما می‎توانید تا زمانی‎که خود و جنین‎تان خوب هستید؛ با نظر پزشک زایمان را تا حدی به تأخیر بیندازید. در این زمان شما و پزشک‎تان باید خطر جداشدگی بیشتر جفت در آینده را با خطر تولد زودرس نوزادتان مقایسه کرده و در مورد اقدام بهتر تصمیم بگیرید.

شما ممکن است داروی کورتیکواستروئید را برای سرعت بخشیدن به رشد ریه‎های جنین و پیشگیری از برخی مشکلات دیگر مربوط به نوزادان نارس دریافت کنید. شما همچنین در بیمارستان تحت کنترل و مراقبت می‎مانید و در صورت ظهور نشانه‎های پیشرفت جداشدگی جفت یا بد شدن وضعیت خود یا جنین‎تان به سرعت سزارین می‎شوید.

چه کسی بیشتر در معرض جداشدگی جفت قرار دارد؟

هیچ کس به طور قطعی علت جدا شدن زودرس جفت را نمی‎داند، اما این مسأله در زنانی با شرایط زیر رایج‎تر است:

-در یک بارداری قبلی دچار جداشدگی جفت شده‎اند (اگر در ۲ یا تعداد بیشتری از بارداری‎ها دچار این مشکل بوده‎اید، خطر جدا شدن جفت در بارداری بعدی بسیار بیشتر است)

-فشار خون مزمن، فشار خون حاملگی یا پره اکلامپسی دارند.

-دچار اختلال انعقاد خون هستند.

-کیسه آب مادر زودتر از زمان زایمان طبیعی دچار پارگی شده است.

-مایع آمنیوتیک بیش از اندازه دارند (پلی هیدرامنیوس).

-پیش از این در بارداری‎شان دچار خونریزی شده‎اند.

-چندقلو باردارند (جداشدگی جفت به خصوص در زمان به‎دنیا آوردن قل اول رایج است).

-دچار تصادف شده‎اند (برای نمونه حادثه رانندگی)، در اثر ضرب و شتم به شکم‎شان ضربه وارد شده است یا در اثر عوامل دیگری به شکم‎شان ضربه وارد شده است.

-دخانیات، توتون، تنباکو، متامفتامین، کوکائین یا الکل بیش از حد مصرف می‎کنند.

-تاکنون تعداد زیادی نوزاد زایمان کرده‎اند و مسن‎ترند (خطر این مشکل با افزایش سن بالاتر می‎رود).

-دچار یک ناهنجاری رحم یا فیبروئید هستند (به خصوص اگر یک فیبروم، در پشت محل اتصلال جفت به رحم باشد) .