روزه داری زنان باردار، اجازه دارید یا خیر؟

بسیاری از مسلمانان معتقدند روزه داری زنان باردار و شیرده زنان باردار درست نیست.

به زنان باردار یا شیردهی که در طول ماه رمضان به اندازه کافی برای روزه داری احساس آمادگی نمی کنند یا نگران سلامتی خود یا کودکشان هستند، توصیه می شود قبل از تصمیم گیری برای روزه داری زنان باردار و شیرده ، با پزشک خود صحبت کرده و یک چکاپ عمومی انجام دهند.

بسیاری از مسلمانان معتقدند روزه داری زنان باردار و شیرده زنان باردار درست نیست و این به این دلیل است که همانند کودکان کوچک و بیماران، اسلام آنها را نیز از روزه داری در این ماه معاف نموده است.

زنان بارداری که مایل به روزه داری در ماه رمضان هستند، باید از طریق مشاوره با پزشک خود در طول ماه، اطمینان حاصل کنند که روزه بر نوزاد آنها تاثیر منفی نمی گذارد.

لذا مهم است که زنان باردار قبل از تصمیم به روزه داری به ملاقات پزشک خود رفته و از دستورات او پیروی کنند. اگر آنها روزه بگیرند، باید در طول روز به طور مرتب و متناوب استراحت کنند و همچنین اطمینان حاصل کنند که مواد مغذی و کالری مناسب بعد از زمان افطار، هر روز به آنها خواهد رسید.

آنها همچنین باید مجموعاً در سحر و افطار تا سه لیتر آب مصرف کنند. زنان باردار همچنین باید از مصرف شیرینی ها و سایر مشابهاتی مانند زولبیا و بامیه که در ماه رمضان مد می شوند، اکیداً اجتناب کنند.

بعضی از نگرانی ها وجود دارد که روزه داری ممکن است بر میزان رشد کودک در رحم تاثیر بگذارد یا اینکه به زایمان زودرس بینجامد. برخی مطالعات نشان می دهد که نوزادانی که زودتر از موعد به دنیا می آیند، در اوایل ماه رمضان بیشتر می شوند.

به ویژه اگر ماه رمضان با تابستان تقارن داشته باشد، آب و هوای گرم و روزهای طولانی باعث می شود که زنان باردار بیشتر در معرض کمبود آب قرار بگیرند که این عامل خود می تواند باعث بروز زایمان زودرس شود.

از لحاظ پزشکی برای زنان مبتلا به عوارض حاملگی مانند دیابت، فشار خون بالا و یا کم خونی، روزه داری توصیه نمی شود. زنان باردار دارای این شرایط و مشکلات اساسی، به این منظور که خود و نوزادشان را از هرگونه عوارض ناخواسته محافظت کنند، باید اکیداً از روزه داری اجتناب کنند.

سایر پیامدهای روزه داری برای حتی زنان باردار سالم ممکن است شامل حالت تهوع، وزن کم نوزاد هنگام تولد، سرگیجه و متابولیسم کند بدن باشد. زنان حامله روزه دار در صورت مشاهده علائم زیر باید در اسرع وقت با پزشک خود تماس بگیرند :

- لاغر اندام بوده و یا وزن کم می کنند.

- احساس تشنگی بسیار دارند.

- به ندرت ادرار می کنند و یا ادرار آنها تیره رنگ و با بوی تند باشد. این یک نشانه از کم آبی در بدن است و می تواند آنها را بیشتر در معرض عفونت های دستگاه ادراری یا سایر عوارض قرار دهد.

- دچار سردرد یا تب می شوند.

- حالت تهوع و استفراغ دارند.

- تغییرات قابل توجهی در حرکات کودک ایجاد شده باشد، مثلاً کودک حرکت نمی کند و یا بیش از حد لگد می زند.

- احساس درد وجود داشته باشد. این می تواند نشانه ای از زایمان زودرس باشد.

- حتی پس از استراحت خوب، احساس سرگیجه، ضعف، گیجی یا خستگی کنند.

- اگر هر کدام از موارد بالا رخ دهد، زنان باید فوراً روزه خود را شکسته و آب بنوشند. آنها همچنین باید بلافاصله با دکتر خود تماس بگیرند. معمولاً افزایش تعداد زنان در بخش اورژانس در طول ماه رمضان به علت روزه داری و حاملگی توام است.

زنانی که نوزادان آنها زیر ۶ ماه بوده و آنها را به طور انحصاری از شیر خود تغذیه می کنند (تنها با شیر مادر و بدون تکیه بر آب و غذاهای دیگر) به هیچ وجه نباید روزه بگیرند.

مادران نوزادان بزرگ تر که در حال حاضر علاوه بر شیر مادر غذای اضافی هم به کودکشان می دهند، می توانند روزه بگیرند، زیرا به طور علمی ثابت شده است که روزه گرفتن در صورت صرف درست سحر و افطار، تغییرات بسیار کمی در میزان تولید شیر و ترکیب آن ایجاد می کند.

اگر زنان به طور انحصاری نوزادشان را از شیر خودشان تغذیه می کنند، انتظار نمی رود که در ماه رمضان روزه بگیرند. اکثر محققان مسلمان معتقدند که این زنان مجبور نیستند روزه بگیرند.

چنین مادرانی که تمایل دارند روزه بگیرند قبل از تصمیم گیری برای روزه داری نیاز به ارزیابی وضعیت پزشکی عمومی خود و مشاوره با پزشک و گزارش داروهایی که احتمالاً برای افزایش شیر خود مصرف می کنند، دارند. این امر به اجتناب از هرگونه عوارضی می انجامد که ممکن است در هنگام شیردهی بین سحر و افطار، منجر به آسیب رساندن به آنها و نوزادشان شود.

روزه داری زنان باردار و شیرده می تواند به خصوص در ایام هوای گرم و روزهای طولانی تابستان، خستگی و کم آبی در بدن ایجاد کند که بر توانایی زنان برای تغذیه با شیر مادر موثر است.

برای حفظ جریان مداوم شیر و حصول اطمینان از شیردهی، زنان باید از لحاظ جسمی و ذهنی آماده شوند، بدن خود را خنک نگه دارند، غذای سالم بخورند، مایعات کافی (سه لیتر یا ۱۳ فنجان در روز) بنوشند، حداقل دو ساعت قبل از تغذیه نوزاد استراحت کنند و حداقل متوسط هشت ساعت خواب شب داشته باشند.

زنان همچنین باید اطمینان حاصل کنند که با اجتناب از استرس، نگه داشتن راحت کودک و کمک به کودک در گرفتن سینه، اساس شیردهی را به درستی انجام می دهند.

زنان شیرده باید اطمینان حاصل کنند که یک رژیم غذایی متعادل و دارای حداقل ۵۰۰ کالری اضافی در کنار مقدار معمول روزانه ۲۰۰۰ کالری برای زنان دارند. بسیاری از میوه ها، سبزیجات و غذاهای غنی از مواد معدنی و کلسیم نیز توصیه می شود.

اگر یک زن شیرده روزه دار متوجه علائم کم آبی (احساس تشنگی، سرگیجه، ضعف، خستگی، سردرد شدید، ادرار تیره یا دارای بوی تند) شود، باید با مصرف آب میوه شیرین و محلول آب نمک روزه خود راشکسته و استراحت کند. اگر او بعد از ۳۰ دقیقه کماکان احساس خستگی کند، باید با دکتر مشورت کند.

روزه داری نباید بر کیفیت و کمیت شیر تأثیر بگذارد، لذا اگر یک مادر روزه دار نگران باشد که به ویژه زمانی که کودک دائماً گریه می کند، پوشکش کمتر مرطوب است، مدفوع سبز رنگ دارد و یا وزن از دست می دهد، کودکش شیر کافی نداشته باشد، او نباید روزه گرفته و بلافاصله با دکتر یا مشاور تغذیه تماس بگیرد.