دیابت نوع یک در کودکان، هر آنچه باید بدانید
دیابت نوع یک در کودکان وضعیتی است که در آن بدن کودک هورمون مهمی به نام انسولین را تولید نمی کند.
دیابت نوع یک در کودکان وضعیتی است که در آن بدن کودک هورمون مهمی به نام انسولین را تولید نمی کند. کودک شما برای زنده ماندن نیاز به انسولین دارد. بنابراین باید انسولین از دست رفته در این کودکان جایگزین شود. دیابت نوع ۱ در کودکان به نام دیابت نوجوانی یا دیابت وابسته به انسولین شناخته می شود.
دیابت نوع ۱ در کودکان نیاز به مراقبت مستمر دارد. اما پیشرفت در یادگیری چگونگی نظارت بر قند خون و تزریق انسولین، مدیریت این بیماری را روز به روز بهبود می بخشد. تا انتهای این مطلب مجله پیام سلامت با ما همراه شوید تا اطلاعاتتان درباره نشانه ها، علل، عوامل خطر، عوارض، روش های تشخیص و درمان دیابت نوع یک در کودکان افزایش یابد.
علائم دیابت نوع یک در کودکان
علائم و نشانه های دیابت نوع ۱ در کودکان معمولا در طی یک هفته به سرعت رشد می کنند. این علائم و نشانه ها عبارتند از:
- افزایش تشنگی و ادرار مکرر. قند اضافی که در جریان خون کودک وجود دارد، مایعات را از بافت ها می گیرد. در نتیجه فرزند شما ممکن است تشنه شوند و نیازش به نوشیدن و ادرار بیش از حد معمول باشد.
- گرسنگی شدید. بدون انسولین کافی برای انتقال قند به سلول های بدن، عضلات و اندام کودک انرژی کمتری دارند. این کاهش انرژی باعث گرسنگی شدید می شود.
- کاهش وزن. با وجود میل بیش از حد معمول کودک برای رفع علامت گرسنگی، ممکن است کودک کمبود وزن داشته باشد. گاهی اوقات این علامت به سرعت ایجاد می شود. بدون عرضه قند و انرژی، بافت های عضلانی و چربی های بدن تحلیل می روند. در این شرایط کاهش وزن غالبا اولین نشانه دیابت نوع ۱ است که در کودکان دیده می شود.
- خستگی. کمبود قند در سلول های بدن کودک ممکن است باعث خستگی و بی حالی شود.
- تحریک پذیری یا تغییر رفتار. علاوه بر مشکلات خلقی، کودک ممکن است ناگهان افت تحصیلی پیدا کند.
- خروج بوی میوه از دهان. سوزاندن چربی به جای شکر در بدن باعث تولید برخی مواد (کتون) می شود که می تواند بوی دهان را میوه ای کند.
- تاری دید. اگر قند خون بیش از حد بالا باشد، ممکن است مایع از لنزهای چشم کودک بیرون بیاید. در این شرایط تمرکز چشم برای دیدن کاهش می یابد.
- عفونت مخمر. دختران مبتلا به دیابت نوع ۱ ممکن است عفونت های مخمری تناسلی داشته باشند. نوزادان می توانند بثورات ناشی از مخمر را تجربه کنند.
علل ایجاد دیابت نوع یک در کودکان
علت دقیق دیابت نوع ۱ ناشناخته است. اما در اکثر افراد مبتلا به دیابت نوع ۱، سیستم ایمنی بدن که معمولا با باکتری ها و ویروس های مضر مبارزه می کند، به اشتباه سلول های تولید کننده انسولین را در پانکراس از بین می برد. در این فرایند، ژنتیک و عوامل محیطی نقش مهمی ایفا می کنند.
انسولین کار حیاتی حرکت قند (گلوکز) را از جریان خون به سلول های بدن انجام می دهد. قند هنگامی که غذا هضم می شود وارد جریان خون می شود.
هنگامی که سلول های پانکراس نابود می شوند، بدن کودک شما انسولین کمی دارد یا اصلا انسولین تولید نمی کند. در نتیجه، گلوکز در جریان خون، یعنی جایی که می تواند باعث عوارض کشنده شود، تجمع می یابد.
عوامل خطر ابتلا به دیابت نوع یک در کودکان
عوامل خطر ابتلا به دیابت نوع ۱ در کودکان عبارتند از:
- سابقه خانوادگی. هر کسی که یکی از والدین یا خواهر و برادرهایش مبتلا به دیابت نوع ۱ است، احتمال ابتلا به این بیماری را دارد.
- حساسیت ژنتیکی. حضور ژن های خاص نشان دهنده افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۱ است.
- نژاد. در ایالات متحده، دیابت نوع ۱ در میان کودکان سفید پوست بیشتر از سایر نژادها است.
عوامل خطر محیطی ممکن عبارتند از:
- برخی از ویروس ها. قرار گرفتن در معرض ویروس های مختلف ممکن است باعث تخریب سلول های پانکراس توسط سیستم خود ایمنی شود.
- رژیم غذایی. هنوز مشخص نشده است که عامل خاصی در رژیم غذایی یا مواد مغذی مصرفی در دوران بارداری نقش مهمی در توسعه دیابت نوع ۱ داشته باشد. با این حال، مصرف زود هنگام شیر گاو با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۱ ارتباط دارد. در حالی که تغذیه با شیر مادر ممکن است این خطر را کاهش دهد. زمان بندی اضافه کردن غلات به رژیم غذایی کودک نیز ممکن است خطر ابتلای کودک به دیابت نوع ۱ را تحت تاثیر قرار دهد.
عوارض جانبی در دیابت نوع یک در کودکان
عوارض دیابت نوع ۱ به تدریج افزایش می یابد. اگر میزان قند خون در طول یک دوره طولانی مدت به خوبی کنترل نشود، عوارض دیابت ممکن است در نهایت ناتوانی ایجاد کرده یا حتی کشنده باشد.
این عوارض می تواند شامل موارد زیر باشد:
بیماری قلبی و عروقی
دیابت به طرز چشمگیری خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را افزایش می دهد. این بیماری ها عبارتند از:
- درد قفسه سینه (آنژین)
- حمله قلبی
- سکته مغزی
- باریک شدن شریان ها (آترواسکلروز)
- فشار خون بالا در طول زندگی
آسیب عصبی
قند اضافی می تواند به دیواره های عروق خونی کوچک که باعث تحریک اعصاب کودک، به ویژه در پاها می شوند، آسیب برساند. این عارضه می تواند باعث سوزش، بی حسی، سوزن سوزن شدن یا درد شود. آسیب عصبی معمولا به تدریج طی یک دوره طولانی اتفاق می افتد.
آسیب کلیوی
دیابت می تواند به خوشه رگ های خونی در کلیه آسیب برساند و سبب دفع ناکارآمد ضایعات از بدن شود. آسیب شدید می تواند منجر به نارسایی کلیه یا بیماری های کلیوی برگشت ناپذیر که نیاز به دیالیز یا پیوند کلیه دارند شود.
آسیب به چشم
دیابت می تواند به عروق خونی شبکیه صدمه بزند و منجر به ضعف بینایی و حتی احتمالا نابینایی شود. دیابت همچنین می تواند منجر به آب مروارید و افزایش خطر ابتلا به گلوکوم شود.
بیماری های پوستی
دیابت ممکن است فرزند شما را بیشتر در معرض مشکلات پوستی، از جمله موارد زیر قرار دهد:
- عفونت های باکتریایی
- عفونت های قارچی
- خارش
پوکی استخوان. دیابت معمولا منجر به پایین آمدن تراکم مواد معدنی در استخوان می شود و خطر ابتلا به پوکی استخوان را در بزرگسالی افزایش می دهد.
روش های جلوگیری از دیابت نوع یک در کودکان
- در حال حاضر هیچ راهی برای جلوگیری از دیابت نوع ۱ وجود ندارد.
- کودکان در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۱ می توانند تست آنتی بادی های مرتبط با این اختلال را انجام دهند. اما حضور این آنتی بادی دیابت را اجتناب پذیر نمی کند.
- محققان در حال تلاش برای یافتن روشی جهت جلوگیری از دیابت نوع ۱ هستند. تحقیقاتی نیز بر روی جلوگیری از تخریب بیشتر سلول های پانکراس در افرادی که به تازگی تشخیص داده شده اند تمرکز کرده اند.
در حالی که هیچ روشی برای جلوگیری از دیابت نوع یک در کودکان وجود ندارد، اما می توانید با کمک روش های زیر از ایجاد عوارض در این بیماری جلوگیری کنید:
- کمک به کودک برای کنترل قند خون
- آموزش اهمیت رعایت رژیم غذایی سالم و شرکت در فعالیت بدنی منظم به کودک
- معاینه منظم و انجام تست بینایی به صورت سالانه پس از تشخیص اولیه دیابت
روش های تشخیص دیابت نوع یک در کودکان
چندین آزمایش خون برای تشخیص دیابت نوع یک در کودکان وجود دارد:
- آزمایش قند خون تصادفی. این آزمون غربالگری اولیه برای تشخیص دیابت نوع ۱ است.در این آزمایش یک نمونه خون در زمان تصادفی از کودک گرفته می شود. صرف نظر از زمان تولد کودک، قند خون ناشتا بالاتر از ۲۰۰ میلی گرم در دسی لیتر (mg / dL)، یا ۱۱٫۱ میلی مول در لیتر (mmol / L)، دیابت را نشان می دهد.
- آزمون هموگلوبین گلیکوز (A۱C). این آزمون متوسط قند خون را در دو تا سه ماه گذشته نشان می دهد. به طور خاص، این آزمون درصد قند خون متصل به پروتئین حمل کننده اکسیژن در گلبول قرمز (هموگلوبین) را اندازه گیری می کند. سطح A۱C بالاتر از ۶٫۵ درصد در دو آزمایش جداگانه، نشان دهنده دیابت است.
- آزمایش قند خون ناشتا. در این آزمایش یک نمونه خون پس از خوردن غذا گرفته می شود. سطح قند خون ناشتا ۱۲۶ میلی گرم در دسیلیتر (۷٫۰ mmol / L) یا بالاتر دیابت نوع ۱ را نشان می دهد.
تست های اضافی
پزشک به احتمال زیاد تست های بیشتری را برای تأیید نوع دیابت تجویز می کند. بین دیابت نوع ۱ و دیابت نوع ۲ تفاوت وجود دارد. این آزمون های اضافی شامل موارد زیر می باشند:
- آزمایش خون برای بررسی آنتی بادی هایی که در دیابت نوع ۱ رایج هستند
- آزمایش ادرار برای بررسی وجود کتون ها
پس از تشخیص
کودک در معرض خطر ابتلا به دیابت باید به صورت منظم معاینه شده و سطح A۱C او را کنترل کنند. متخصصان انجمن دیابت آمریکا توصیه می کنند که A۱C همه کودکان باید پایین تر از ۷٫۵ باشد.
پزشک همچنین به طور دوره ای از آزمایشات خون و ادرار برای بررسی موارد زیر استفاده خواهد کرد:
- سطح کلسترول
- عملکرد تیروئید
- عملکرد کلیه
علاوه بر این، پزشک به طور مرتب موارد زیر را نیز بررسی می کند:
- فشار خون و رشد کودک
- معاینات منظم چشم پزشکی
درمان دیابت نوع یک در کودکان
درمان دیابت نوع ۱ طولانی است و شامل نظارت بر قند خون، درمان با انسولین، خوردن غذاهای سالم و ورزش منظم است. همانطور که کودک رشد کرده و تغییر می کند، برنامه درمانی دیابت آن نیز تغییر خواهد کرد.
نظارت بر قند خون
شما باید میزان قند خون فرزندتان را حداقل چهار بار در روز چک کنید. تست مکرر تنها راهی است که مطمئن می شوید که سطح قند خون کودک در محدوده هدف قرار دارد. این محدوده ممکن است با رشد کودک تغییر کند.
نظارت مستقیم بر قند (CGM)
نظارت بر قند خون (CGM) جدیدترین راه کنترل سطح قند خون است. این روش ممکن است برای افرادی که علائم هشدار دهنده معمول هیپوگلیسمی را تجربه نکرده اند مفید باشد.
CGM از یک سوزن درست زیر پوستی استفاده می کند که هر چند دقیقه یک بار قند خون را کنترل می کند. CGM هنوز به عنوان روش استاندارد و دقیق کنترل قند خون تایید نشده است. این روش می تواند یک ابزار اضافی باشد اما به طور کلی نمی تواند جایگزین تست های معمول چک کردن قند خون باشد.
انسولین و داروهای دیگر
هر فرد مبتلا به دیابت نوع ۱ نیاز به درمان با انسولین دارد تا زنده بماند. انواع انسولین:
- انسولین سریع العمل. این روش های درمان با انسولین مانند لیسپور (Humalog)، آسپارت (NovoLog) و گلولیسین (Apidra) در عرض ۱۵ دقیقه شروع به کار می کنند و در حدود یک ساعت به حداکثر تاثیر خود می رسند.
- انسولین کوتاه مدت. درمان هایی نظیر انسولین انسانی (Humulin R) باید ۲۰ تا ۳۰ دقیقه قبل از خوردن غذا تزریق شود. ۱٫۵ تا ۲ ساعت طول می کشد تا به حداقل تاثیر خود برسد.
- انسولین نیمه فعال. درمان هایی نظیر انسولین Humulin N در عرض یک ساعت شروع به کار می کنند. در حدود ۶ ساعت تاثیرش افزایش می یابد.
- انسولین طولانی مدت. درمان هایی نظیر انسولین گلارژین و دتمیر تقریبا پیک خاصی ندارند و ممکن است ۲۰ تا ۲۶ ساعت اثرشان در بدن بماند.
با توجه به سن و نیازهای فرزندتان، ممکن است پزشک ترکیبی از انواع انسولین را برای استفاده در طول روز و شب تجویز کند.
تغذیه سالم
فرزند شما باید مقدار زیادی میوه، سبزی و دانه های جامد مصرف کند. غذاهایی که دارای مواد مغذی زیاد و چربی و کالری کم هستند برای این افراد مناسب است. در حالت ایده آل، مصرف کربوهیدرات باید متعادل باشد.
بعضی از غذاها مانند آن هایی که دارای قند یا چربی بالایی هستند باید با گزینه های سالم تر جایگزین شوند. به عنوان مثال، غذاهای پر چرب ممکن است موجب افزایش قند خون در عرض چند ساعت پس از مصرف شوند، زیرا چربی باعث کاهش هضم می شود.
فعالیت بدنی
همه افراد به ورزش منظم هوازی نیاز دارند و کودکان مبتلا به دیابت نوع ۱ نیز مستثنی نیستند. فرزندتان را تشویق کنید تا فعالیت بدنی منظم داشته باشد. فعالیت بدنی را بخشی از روال زندگی روزانه کودک کنید.
اما به یاد داشته باشید که فعالیت بدنی معمولا قند خون را کاهش می دهد و می تواند تا ۱۲ ساعت بعد نیز این عامل را تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین در طول فعالبت بدنی قند کودک را اندازه گیری کنید تا یاد بگیرید که چگونه بدن او به فعالیت واکنش نشان می دهد. شما ممکن است نیاز به تنظیم برنامه غذایی کودک یا دوز انسولین برای جبران فعالیت بدنی افزایش یافته داشته باشید.
علائم وجود مشکل در بدن
با وجود تلاش های شما، گاهی اوقات مشکلات به وجود می آیند. برخی از عوارض کوتاه مدت دیابت نوع ۱ مانند کاهش قند خون، افزایش قند خون و کتواسیدوز، که معمولا با افزایش یافتن کتون در ادرار تشخیص داده می شود، نیاز به مراقبت فوری دارند. رهای کردن این عوارض می تواند باعث تشنج و از دست دادن هوشیاری (کما) شود.
هیپوگلیسمی
هیپوگلیسمی به معنی کاهش سطح قند خون است. سطح قند خون می تواند به دلایل بسیاری از جمله موارد زیر کاهش یابد:
- حذف وعده غذایی
- افزایش فعالیت بدنی نسبت به حالت طبیعی
- تزریق انسولین بیش از حد
علائم و نشانه های اولیه کاهش قند خون عبارتند از:
- رنگ پریدگی صورت
- تعریق
- گرسنگی
- تحریک پذیری
- عصبانیت یا اضطراب
- سردرد
اگر کودک شما دارای قند خون پایین است اقدامات زیر را انجام دهید:
- مقداری آب میوه، قرص گلوکز، آب نبات سفت و نوشابه های معمولی به او بدهید
- قند خون او را ۱۵ دقیقه بعد چک کنید
- اگر سطح قند خون کم است، دوباره مواد قندی به او بدهید و سپس دوباره ۱۵ دقیقه دیگر قند خون را تست کنید
هیپرگلیسمی
هیپرگلیسمی به معنی افزایش سطح قند خون است. سطح قند خون می تواند به دلایل زیر افزایش یابد:
- بیماری
- خوردن بیش از حد
- خوردن انواع غذاها
- اجتناب از مصرف کافی انسولین
علائم و نشانه های قند خون بالا عبارتند از:
- تکرر ادرار
- افزایش تشنگی یا خشکی دهان
- تاری دید
- خستگی
- حالت تهوع
- کتواسیدوز دیابت
کمبود شدید انسولین در بدن، تولید کتون را افزایش می دهد. کتون های اضافی در خون به ادرار ریخته می شوند و وضعیتی به نام کتواسیدوز دیابت (DKA) را ایجاد می کنند. DKA درمان نشده می تواند کشنده باشد.
علائم و نشانه های DKA عبارتند از:
- تشنگی یا خشک شدن شدید دهان
- افزایش ادرار
- خستگی
- خشکی یا برافروختگی پوست
- تهوع، استفراغ
- درد شکمی
- خروج بوی شیرین و میوه از دهان
- گیجی
پ
منبع:
پیام سلامت
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼