آموزش تشکر به کودکان، قدردانی را چگونه یادشان دهید؟

شاید شما هم شنیده باشید که بسیاری از والدین در تعطیلات و یا روز تولد فرزندشان، از این شکایت دارند که آنها ناسپاس هستند و نسبت به آنچه که دارند قدردانی نمی کنند. این موضوع برای والدین بسیار سخت است که همه زمان و پولشان را برای تربیت فرزندان خود بگذارند ولی آنها باز هم احساس کمبود داشته باشند.

آرزوی هر پدر و مادری این است که فرزندانشان در مقابل کارهایی که پدر و مادر برایشان انجام می دهند سپاسگزار باشند. حس قدردانی هم برای کودکان و هم برای والدین خوب است. قدردانی کردن باعث می شود شما زندگی شادتری داشته باشید و از زندگی راضی تر باشید. هنگامی که ما قدردانی می کنیم در حقیقت از اتفاقات مثبت زندگی لذت می بریم و وقتی حس شکرگزاری خودمان را به دیگران ابراز می کنیم، یک ارتباط قوی با آن ها برقرار می کنیم. هر چه ما بیشتر قدردان محبت یکدیگر باشیم، بیشتر سعی در کمک و یاری رساندن به دیگران می کنیم و روابط دوستانه بیشتری داریم و کمتر تنها خواهیم ماند.

چگونه می توانیم حس قدردانی را در فرزندانمان افزایش دهیم؟

هنگامی که شما از فرزندانتان انتظار دارید که قدردان زحمات شما باشند و این اتفاق نمی افتد شما عصبانی و ناراحت می شوید حتی شاید داد و فریاد راه بیندازید ولی فرزندانتان از خودشان دفاع می کنند و این موضوع را نادیده می گیرند. وقتی فرزند شما در خواسته‌های خود غرق می‌شود، طبیعی است دیگر نمی‌تواند قدردان نعمت‌هایی که دارد باشد.

مهمترین راه برای بالا بردن حس قدردانی در فرزندتان این است که درک کنید همه کارهایی را که برای فرزندتان انجام می دهید، هر چیزی که می خرید و هر فرصتی را که برایش فراهم می کنید خودتان خواسته اید که انجام دهید. هیچ کس شما را مجبورنکرده است که چیزی را برایشان تهیه کنید و یا کاری را انجام دهید.

اگر شما تمایل ندارید چیزی را در اختیار فرزندتان قرار دهید با این که همه دوستانش دارند، می توانید به راحتی این کار را انجام ندهید. سعی کنید برای خودتان ارزش قائل شوید و به فرزندتان بگویید: به این دلیل که دوستان تو این وسیله را دارند به این معنا نیست که تو هم باید داشته باشی وقتی به آن نیاز نداری. اینکه بخواهید گاهی اوقات اینگونه رفتار کنید و فرزندتان را از یک سری کارها منع کنید یا برخی از چیزهایی را که می خواهد برایش فراهم نکنید می تواند برای شما سخت باشد. در حقیقت شما می خواهید که فرزندتان متوجه شود که تصمیم گیری در مورد خوب و بد مسائل به عهده شماست و بداند زمانی که با خانواده زندگی می کند گاهی اوقات ممکن است تصمیماتی گرفته شود که مطابق میل او نیست.

بسیاری از والدین گاهی اوقات از اینکه نمی توانند همه خواسته های فرزندانشان را برآورده کنند خسته می شوند و احساس سرخوردگی می کنند و اصولا به این دلیل است که نمی توانند زمان کافی را با فرزندانشان صرف کنند. بسیاری از این والدین در گذشته مجبور بودند قدردان زحمات پدر و مادر خود باشند و به همین دلیل انتظار دارند فرزندانشان نیز همین گونه رفتار کنند ولی باید به این نکته توجه کرد که هنگامی که کودکان تحت فشار قرار می گیرند از درون خالی می شوند و ممکن است به راحتی همه چیز را کنار بگذارند.

هیچ وقت از فرزندتان این سوال را نپرسید که پس از این همه کاری که من برای تو انجام دادم، چرا تو نمی توانی کاری برای من بکنی؟ این سوال ناخودآگاه باعث ایجاد حس گناه و مقاومت در فرزندتان می شود.

به این ترتیب، ما به عنوان یک پدر و مادر مسئول باید بدانیم که در حقیقت حس قدرشناسی با خوشبختی در آینده مرتبط می باشد. هر قدر بتوانیم حس قدرشناسی و سپاسگزاری را در فرزندمان تقویت کنیم، بهتر می‌توانیم شادی و نشاط را به زندگی آنها وارد کنیم.

متاسفانه بسیاری از ما به دلیل اینکه همیشه کنار خانواده خود هستیم، فراموش کرده‌ایم قدرشناس کارهای یکدیگر باشیم. در حالی که رفتارهای کودکان بازتابی از رفتارهای خود ماست، زیرا کودک یک مقلد کامل است. در حقیقت او به عملکرد والدینش نگاه می کند و از آنها تقلید می‌کند. به این ترتیب، والدین باید قدرشناسی را خودشان بیاموزند تا بتوانند فرزندان قدرشناسی را تربیت کنند، زیرا بچه‌ها مثل تمام رفتارهای دیگر، قدردانی و سپاسگزاری را از ما یاد می‌گیرند. وقتی والدین از کارهای خوبی که فرزندشان انجام می‌دهد تشکر می‌کنند، او می‌فهمد چه کاری مورد تایید است.

زمانی که او به خاطر کار خوبش تشویق می‌شود، در واقع این پیام را دریافت می‌کند که به علت انجام یک رفتار یا گفتار خوب مورد توجه واقع شده است. به این ترتیب تکرار این روش به او فرزندان می‌کند تا رفتارها و گفتارهای خوب خود را بیشتر کنند.

بعضی اوقات والدین فکر می‌کنند انجام مقطعی کارهای خوب نیاز به تشکر ندارد و فراموش می‌کنند از فرزندشان تشکر کنند. طبیعی است که در چنین شرایطی نباید از او توقع داشته باشیم قدردان بار بیاید.

چند روش برای بالا بردن حس قدردانی در کودکان

- هنگامی که کاری را برای فرزندتان انجام می دهید و او تشکر نمی کند به جای اینکه با او دعوا کنید، می توانید به آرامی بگویید: «متشکرم مامان» در تعاملات روزانه از کلمه ممنون با صدای بلند زیاد استفاده کنید. از صندوقدار فروشگاه گرفته تا معلم مدرسه، نگهبان پارکینگ، رفته‌گر محله، کسی که در را برایتان باز نگه می‌دارد، گارسون رستوران و اعضای خانواده تشکر کنید. نشان دهید که شما نسبت به محبت دیگران قدرشناس هستید و فرزندتان را نیز تشویق کنید که شما را همراهی کند.

- تشکر کردن از فرزندتان هم خیلی مهم است. هنگامی که اتاقش را مرتب می‌کند یا در انجام کاری به شما کمک می‌کند و رفتار مثبتی انجام می‌دهد، اجازه بدهید تا متوجه شود که مورد قدردانی شما قرار گرفته هست.

- وقتی یادداشت تشکر برای شخصی می‌نویسید به فرزندتان بگویید در انتها او هم چند کلمه‌ای بنویسد. اگر فرزندتان هنوز کوچک هست و نمی تواند بنویسد، می تواند یک نقاشی کوچک بکشد. از فرزندان بزرگتر بخواهید خودشان یک کارت تشکر بنویسند و یا برای تشکر از افرادی که با آنها در تماس هستند مانند مربی ورزش و معلم مدرسه یک هدیه درست کنند.

- در انتهای هر روز از فرزندتان بخواهید، سه موردی که در روز خوشحالش کرده، اتفاق خوبی بوده یا هر چیزی که بخاطرش قدردان هست را مطرح کند و فراموش نکنید که خودتان هم این تمرین را اجرا کنید تا یک الگو برای فرزندتان باشید و این تمرین را بطور منظم انجام دهید.

- همیشه از کلمه متشکرم و لطفا برای فرزندتان، همسر و دیگران استفاده کنید.

- هنگامی که فرزندتان کار خوبی انجام می دهد، آن را به زبان بیاورید. به عنوان مثال بگویید:« ازت ممنونم که ظرف غذایت را خودت جمع می کنی و در سینک می گذاری. این کار تو خیلی به من کمک می کند» یا اینکه «ازت متشکرم که پازل هایت را خودت جمع می کنی».

هنگام شام یا هر زمان دیگری که به نظرتان مناسب است سعی کنید نسبت به آنچه که در طول روز برایتان اتفاق افتاده و حتی آن چیزهایی که دوست داشتید در آن روز اتفاق بیفتد، سپاسگزار باشید.

- هنگامی که از قدرنشناس بودن فرزندتان ناراحت می شوید از خودتان سوال کنید که با این کار چه چیزی را از دست می دهید؟ من از فرزندم چه می خواهم؟ آیا این خواسته من واقع گرایانه و منطقی است؟ آیا من می خواهم او همان کاری را انجام دهد که من هم سن وسال او بودم انجام می دادم؟

مانند احترام، قدردانی یک احساس است که نمی توان آن را آموخت، فقط می توان آن را تجربه کرد. شما می توانید به فرزندانتان راه هایی را برای قدردانی کردن نشان بدهید ولی نمی توانید مجبورشان کنید تا آن را احساس کنند.

از دوران کودکی به فرزندانمان بیاموزیم که هر شب قبل از خواب برای تمام چیزهایی که دارند از خدای مهربان تشکر کنند و اینکه قبل از خوردن غذا و حتی خوردن میوه نیز حس قدردانی و سپاس را داشته باشند و این نکته را فراموش نکنیم که ابتدا باید خودمان اینگونه رفتار کنیم تا فرزندانمان از ما یاد بگیرند. این رفتار مانند کتاب خواندن می باشد، تا زمانی که والدین خودشان مطالعه نداشته باشند فرزندان این موضوع را یاد نمی گیرند و به آن عمل نمی کنند. حتی باید به فرزندانمان بیاموزیم تا به خاطر وجود حیوانات اهلی و وحشی و حتی حشرات از خداوند شکرگزار باشد و در پایان ما می‌توانیم با این روش‌های ساده اما مهم، سپاسگزاری و قدردانی از دیگران را در وجود فرزندانمان پرورش دهیم.