تقویت گفتار کودکان، شش روش عالی

کودکانی که بیشتر صحبت می کنند محبوب تر خواهند شد و البته باهوش تر به نظر می رسند.

کودکانی که بیشتر صحبت می کنند محبوب تر خواهند شد و البته باهوش تر به نظر می رسند. به علاوه هرچه او به میزان بالاتری حرف بزند احتمال بیشتری دارد که رابطه ی نزدیک تری با پدر و مادرش برقرار کند و در دوره ی نوجوانی مسائل خود را بیشتر با آنها در میان بگذارد. به همین دلیل والدین دوست دارند که فرزندشان بیشتر صحبت کند. کودکان از همان ابتدای به زبان آوردن آواها و هجاهایی که برای عموم قابل فهم نیست در حال گفتگو با والدین و دنیای اطراف خود هستند. برخی از کودکان زود و بعضی دیر زبان باز می کنند و اولین کلماتی که باید به زبان بیاورند را بیان می کنند.

«پروفسور لسی رسکورلا» تستی را طراحی کرده است که براساس آن کودکان تا رسیدن به دو سالگی باید تعدادی از کلمات را به زبان بیاورند در غیر این صورت به گفته وی، اگر یک کودک تا پایان ۲۴ ماهگی خود اکثر این لغات را نمی‌داند یا استفاده نمی‌کند، باید بگوییم که سرعت یادگیری گفتار در او پایین است.

این لغات شامل ۲۵ کلمه از ۳۱۰ کلمه‌ای است که باید در دایره لغت کودکان تا زمان رسیدن آن‌ها به ۳ سالگی قرار بگیرد.

۲۵ کلمه‌ای که در این نوشته مطرح شده معمول‌ترین لغاتی هستند که هر کودک در زمان شروع به صحبت کردن آن‌ها را فرا می‌گیرد و به‌صورت مکرر در طول روز آن‌ها را بیان می‌کند.

پروفسور لسی رسکورلا

کودکانی که در سن مقرر این تعداد کلمات را نمی توانند ادا کنند در گفتار خود دچار مشکل هستند. این امر علاوه بر نگرانی هایی که برای والدین به همراه دارد، موجب بروز مشکلاتی در روش های تربیتی و رابطه آنها با فرزندانشان می شود. این مشکلات و نگرانی ها این سوال را پیش می آورد که آیا واقعا راهی برای فعال تر کردن بچه ها در صحبت کردن وجود دارد یا خیر؟

پژوهش ها به این سوال جواب مثبت می دهند. در ادامه به برخی توصیه ها برای تشویق کودکان به صحبت کردن می پردازیم:

۱- کودکان را وارد بحث کنیم:

فرض کنید سر سفره نشستید و در مورد نمک و مضرات و خواص آن صحبت می کنید. این مکالمه آن قدر سریع خواهد بود که کودک توانایی پردازش ذهنی آن را نخواهد داشت بنابراین درک زیادی از بحث در ذهن کودک شکل نخواهد گرفت و در نتیجه او هیچ راهی برای ورود به بحث و حرف زدن نخواهد داشت. هنگامی که می خواهید فرزندتان وارد بحث شود آرام صحبت کنید،کلماتی که برای کودک آشناست را به زبان بیاورید و سعی کنید کودک را مورد خطاب قرار دهید. با این روش شما به کودک حس در جمع بودن را می دهید و از طرف دیگر به او فرصت می دهید پردازش ذهنی راجع به کلمات گفته شده را انجام دهد و آماده ی پاسخ دادن بشود.

2- اشتباهات کودک با تکرار جمله ی صحیح، تصحیح کنید

"این یک کل کل است"

"نه ! کل کل غلطه ! باید بگی لک لک "

شاید برای والدین این نوع تصحیح کردن اشکال زیادی نداشته باشد ولی کودکی که هنوز سیستم شناختی و احساسی کاملی ندارد این روش را نوعی حمله به خود؛ آن هم از طرف مراقبینش می پندارد. در نتیجه اعتماد به نفس کودک در حرف زدن کاهش می یابد. وقتی کودک جمله یا کلمه ای را اشتباه تلفظ کرد سعی کنید با تکرار جمله به صورت صحیح، به کودک تمرینِ تلفظ درست آن را بدهید.

برای مثال فوق بهتر است این گونه برخورد کنید:

" آفرین. این یک لک لک است. لک لک"

۳- از طریق بازی با کودک هم کلام شود

بازی شاهراه ورود به دنیای کودکان است. کودکان از طریق بازی یاد میگیرند. به همین دلیل اگر قصد آموزش چیزی به کودک خود را دارید حتما از ابزار بازی استفاده کنید. کودکان معمولا در بازی خود همبازی های خیالی دارند و با آن ها صحبت می کنند، اگر بتوانید خود را تبدیل به یکی از شخصیت های داستان بازی او کنید به راحتی می توانید با او حرف زدن را تمرین کنید.

4- برای کودک قصه بگویید و به قصه های او گوش دهید

کودکان عاشق قصه و کتاب قصه های عکس دار هستند. وقتی برای کودک قصه می خوانید سعی کنید به تقلید از متن کلمه به کلمه نخوانید بلکه به زبان خود کودک آن را تعریف کنید. بعد از چند بار خواندن از او بخواهید که آن را برای شما تعریف کند. نترسید کودکان بر خلاف بزرگسالان از داستان های تکراری خسته نمی شوند.

۵- دایره واژگان کودک را گسترش دهید

کودکان سوالات زیادی در ذهن خود دارند که دوست دارند بپرسند. اما از هرکسی آن ها را نمی پرسند. نحوه ی جواب دادن شما در این که کودک سوالات بیشتری بپرسد نقش مهمی دارد. هنگام جواب دادن به کودک سعی کنید به جای پاسخ تک کلمه ای از جملات چند کلمه ای استفاده کنید. این روش باعث می شود که کودک کلمات بیشتری بشنود. تحقیقات نشان می دهند که کودکانی که بعدها هوش بیشتری نشان می دهند و در تحصیلشان موفق تر هستند تعداد کلمات بیشتری در کودکی خود شنیده اند. به مکالمه های زیر توجه کنید:

مکالمه اول:

-کودک: بابا این چیه؟

-پدر: گنجشک

مکالمه دوم:

-کودک: بابا این چیه؟

-پدر: پسرم به این میگن گنجشک. میدونی گنجشکا چه جوری پرواز می کنن؟

-کودک: بالاشونو بهم می زنن میرن رو هوا

-پدر: آفرین. اونا با بالایی که دارن می تونن پرواز کنن. تا حالا فک کردی که بالاشون از چی ساخته شده؟

در مکالمه بالا سوال اولیه کودک یکسان است و این جواب پدر است که تعیین می کند که چند کلمه صحبت شود.

6- از زبان خارجی استفاده کنید

هشدار ! برخی پژوهش ها نشان می دهد که آموزش رسمی نوشتاری زبان خارجی به کودکانی که هنوز زبان نوشتاری خود را آموزش ندیده اند می تواند موجب مشکلاتی به خصوص در یادگیری شوند. اما آموزش غیر نوشتاری و به نوعی غیر رسمی از طریق داستان و انیمیشن و حرف زدن های کوتاه مثل سلام و احوال پرسی کردن می تواند آثار مثبتی داشته باشد.