بلوغ زودرس در کودکان، هشدار به والدین

بروز علائم بلوغ قبل از ٨ سالگی در دختران و قبل از ٩ سالگی در پسران، به عنوان بلوغ زودرس شناخته می‌شود.

در این مطلب با هدف کمک کردن به خانواده‌های دارای فرزند ، تمام نکات قابل توجه در مورد بلوغ زودرس در کودکان مورد بررسی قرار گرفته است که می‌توانید در ادامه آن‌ها را مطالعه کنید.

بلوغ زودرس، به عنوان بلوغ در زمانی بسیار زودتر از سن بلوغ طبیعی شناخته می‌شود. در علم پزشکی، بروز علائم بلوغ قبل از ٨ سالگی در دختران و قبل از ٩ سالگی در پسران، به عنوان بلوغ زودرس شناخته می‌شود. این علائم در دخترها با برجسته شدن سینه‌ها و در پسرها با بزرگ شدن بیضه‌ها نمایان می‌شود. امروزه با افزایش مواد غذایی هورمون دار، سن بلوغ بسیار کاهش یافته است. گاهی نیز بلوغ طبیعی با بلوغ زودرس در هم آمیخته می‌شوند.

نتایج به دست آمده از تحقیقات انجام شده بر بلوغ زودرس، بسیار قابل توجه است. امروزه در تمام دنیا سن بلوغ از ١۶ سالگی به ١١ تا ١٢ سالگی کاهش یافته است. بررسی‌های انجام شده در ایالات متحده امریکا نشان می‌دهد که آمار بلوغ زودرس در دختران ١۴ درصد است. تحقیقات صورت گرفته بر روی ۴٨۶٨ دختر بچه در ۴٠ سال اخیر نشان می‌دهد که میانگین سنی برجسته شدن سینه از ١٠ سال به ٨ تا ٩ سال و میانگین سن شروع قاعدگی از ٨ تا ١٢ سال به ٧ تا ١٢ سال کاهش یافته است. مهم ترین دلیل بروز این کاهش، افزایش چاقی و اضافه وزن در کودکان است.

علائم بلوغ زودرس

در دخترها بزرگ شدن سینه، رشد مو در ناحیه تناسلی و زیر بغل‌ها، در پسرها بزرگ شدن بیضه، رشد مو در زیر بغل و ناحیه تناسلی، افزایش سرعت رشد در هر دو جنسیت، چرب شدن پوست و بروز علائمی‌مانند جوش، نشان دهنده آغاز دوران بلوغ است. گاهی اوقات در دختران ٣ ساله نیز ممکن است بزرگ شدن سینه‌ها دیده شود؛ اما اگر سایر علائم وجود نداشته و نمودار رشد او نیز طبیعی باشد نمی‌توان آن را بلوغ زودرس دانست. اگر قبل از ٨ سالگی در کودکان بزرگ شدن سینه‌ها و رشد مو در بدن دیده شود، برای تشخیص این که آیا بلوغ زودرس است یا خیر، باید به متخصص غدد و یا متخصص اطفال مراجعه شود.

تشخیص بلوغ زودرس

تشخیص علائم بلوغ زود رس در کودکان، با معاینه ی متخصص اطفال و یا متخصص غدد و در صورت نیاز با انجام آزمایش خون و بررسی هورمون‌ها انجام می‌شود.

در دخترها با انجام سونوگرافی، بررسی اندازه تخمدان‌ها، رحم و بررسی سن استخوان‌ها با اشعه ی ایکس ، بلوغ زودرس تشخیص داده می‌شود. برای بررسی تاثیر بلوغ بر رحم و تخمدان‌های دخترها از روش سونوگرافی و برای تشخیص وجود و یا عدم وجود غده ترشح کننده هورمون در مغز، از روش تصویر برداری ام آر آی و یا سی تی اسکن استفاده می‌شود.

درمان بلوغ زودرس

قبل از درمان بلوغ زودرس باید دلیل بروز آن مورد بررسی قرار بگیرد. یکی از راه‌های درمان بلوغ زود رس، استفاده از هورمون‌های آنالوگ می‌باشد. این هورمون می‌تواند میزان ترشح غدد را کاهش دهد.در برخی موارد نیاز است درمان ٢ تا ٣ سال ادامه یابد. کودکان در طول درمان به طور مرتب باید تحت نظر و معاینه ی پزشک قرار داشته باشند.

در هر شرایطی، نیاز به درمان وجود ندارد. ابتدا سطح هورمون، سن استخوان‌ها، سرعت رشد علائم بلوغ، اندازه تخمدان‌ها و رحم و در صورت لزوم با انجام ام آر آی مغزی، بلوغ تشخیص داده شده و سپس درمان‌ها آغاز خواهد شد. در این مرحله هدف کنترل هورمون‌هایی است که باعث بروز بلوغ زودرس شده اند. این درمان در دخترها تا سن ١١ سالگی و در پسرها تا ١٢ سالگی ادامه می‌یابد.

دلایل بروز بلوغ زودرس

در ٩۵ تا ٩٩ درصد دختران و در ۶٠ تا ٨٠ درصد پسرانی که دچار بلوغ زودرس می‌شوند، هیچ دلیل خاصی وجود ندارد،‌ البته در کودکانی که رشد کاملی در رحم مادر نداشته اند، کودکانی که با وزن کم به دنیا آمده اند، در دو قلوها و کودکانی که با روش لقاح مصنوعی به دنیا می‌آیند، احتمال بروز بلوغ زودرس بیش تر خواهد بود. به صورت کلی بهتر است، خانواده‌ها تا جای ممکن از مواد غذایی ارگانیک استفاده کرده و اسباب بازی‌های پلاستیکی را از کودکان خود دور کنند.

تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد که استفاده از بطری‌ها، ظروف نگه دارنده و بشقاب‌های پلاستیکی و اسباب بازی‌هایی از جنس پلی کربنات و به طور کلی محصولات پلاستیکی، احتمال بروز بلوغ زود رس را افزایش می‌دهد. هم چنین مناسب بودن برنامه‌های تلویزیونی برای سن کودک و استفاده صحیح از اینترنت نیز، برای جلوگیری از بروز بلوغ زودرس بسیار حائز اهمیت است.

تاثیر بلوغ زودرس بر روان کودک

گاهی بلوغ زودرس در کودکان باعث ایجاد استرس می‌شود. این شرایط در پسرها به دلیل بلند شدن قد، راحت تر پذیرفته می‌شود، در صورتی که در دخترها باعث بروز اضطراب می‌گردد.

در صورت بروز بلوغ زودرس خانواده‌ها باید به این موارد دقت کنند

- در اولین فرصت نیاز است تا برای درمان اقدام کنیم. علاوه بر این برای کنترل وزن، ورزش و عدم استفاده از پروتئین‌های حیوانی هم، برنامه ریزی نمایید.

- بهترین کاری که خانواده‌ها می‌توانند برای فرزندان خود انجام دهند این است که مواد شیمیایی مضر، مواد غذایی هورمونی و مواد افزودنی را از خانه‌های خود دور کنند.

- میوه‌ها و سبزیجات در فصل خود باید مورد استفاده قرار بگیرند و در صورت امکان از مواد غذایی ارگانیک و محصولات با کیفیت استفاده شود.

- بهتر است به جای آرد سفید از آرد گندم و به جای شکر سفید از شکر قهوه ای استفاده شود و کودکان را به غذاهای خانگی عادت داده شوند.

- هیچ دارویی بدون تجویز پزشک نباید مورد مصرف قرار بگیرد. در ورزشکاران جوان، مصرف قرص‌های هورمونی مصنوعی که برای عضله سازی مصرف می‌شود، ممکن است باعث بروز بلوغ زودرس گردد، این قرص‌ها علاوه بر ایجاد بلوغ زودرس، باعث بروز بیماری‌های کبدی، بسته شدن رگ‌های قلب و مغز و باعث مرگ می‌شوند.