تقویت کنجکاوی کودک، پاسخ های ساده به سوالات علمی

کنجکاوی کودکان یکی از خصوصیات خوب و مفید بچه‌ها است که می‌تواند باعث یادگیری و پیشرفت کودک شود.

کنجکاوی کودکان یکی از خصوصیات خوب و مفید بچه‌ها است که می‌تواند باعث یادگیری و پیشرفت کودک شود. کودک کنجکاو معمولا سوالات زیادی می‌پرسد و سعی می‌کند پاسخ همه سوالاتی که در ذهنش وجود دارد را پیدا کند.

سوالاتی مانند اینکه چرا ماه روز‌ها در آسمان دیده می‌شود؟ چرا رنگ آسمان آبی است؟ آیا آدم فضایی‌ها وجود دارند؟ هواپیما چگونه پرواز می‌کند؟ از جمله سوالاتی هستند که کودکان کنجکاو معمولا از والدین و بزرگترها می‌پرسند.

طبق تحقیقاتی که در انگلستان انجام شده است این سوالات، ۴ سوال علمی رایجی است که کودکان ۵ تا ۱۶ ساله معمولا از والدین خود می‌پرسند و دو سوم والدین پاسخ قابل فهمی برای کودک خود ندارند و یک پنجم والدین طوری وانمود می‌کنند که کسی پاسخ این سوالات را نمی‌داند.

در این قسمت به چهار سوال علمی که کودکان معمولا از والدین خود می‌پرسند اشاره می‌کنیم و پاسخ آسانی برای آن‌ها ارائه می‌کنیم. با پاسخ به این سوال‌ها هم می‌توانید حس کنجکاوی کودکان را تقویت کنید و هم از نظر علمی به پیشرفت آن‌ها کمک کنید.

هواپیماها چگونه پرواز می‌کنند؟

هواپیماها برای غلبه بر نیروهای اصطکاک و گرانش نیاز به تولید ۲ نیرو دارند، نیروی رانش و بلند شدن.

رانش نیرویی است که باعث به حرکت درآمدن هواپیما روی باند و روی هوا می‌شود. طبق قانون سوم نیوتون هر عملی عکس العملی دارد مساوی با آن و درخلاف جهت. در واقع موتور هواپیما با تولید نیروی رانش به سمت عقب باعث حرکت هواپیما به سمت جلو می‌شود. سپس همانطور که هواپیما باند فرودگاه را طی می‌کند، هر یک از بال‌های هواپیما حریان هوا را به دو قسمت تقسیم می‌کند. یکی جریان هوا که از روی بال می‌گذرد و یکی جریان هوایی که از زیر بال هواپیما عبور می‌کند.

بال‌های هواپیما به گونه تغییر می‌کند که جریان هوایی که از روی بال می‌گذرد به سمت پایین منحرف می‌شود و دوباره به علت قانون سوم نیوتون حرکت جریان هوا به سمت پایین موجب حرکت هواپیما به سمت بالا و بلند شدن ان از سطح زمین می‌شود. در واقع هواپیما به این روش بر نیروی گرانش غلبه می‌کند.

هر هواپیما دارای سرعت تیک آف (takeoff) خاصی است که باعث غلبه بر نیروی گرانش می‌شود. این سرعت با توجه به وزن هواپیما تغییر می‌کند. در عین حال موتور هواپیما هم باید نیروی رانش کافی برای غلبه بر اصطکاک هوا تولید کند.

چرا آسمان به رنگ آبی دیده می‌شود؟

یکی از سوالاتی که کنجکاوی کودکان باعث می‌شود از شما بپرسند این است که چرا رنگ آسما آبی است؟

پاسخ ساده به این سوال علمی به این صورت است باید به کودک خود توضیح دهید نوری که از خورشید به ما می‌رسد از رنگ‌های مختلفی ایجاد شده است. نور به شکل یک موج حرکت می‌کند و هر رنگ طول موج منحصر به فرد خودش را دارد. نور بنفش و آبی دارای طول موج کوتاهی هستند در حالی که قرمز طول موج بلندتری داردو طول موج رنگ‌های دیگر بین آن‌ها قرار می‌گیرند.

هنگام عبور نور خورشید از اتمسفر زمین، از میان مولکول‌ها، قطرات آب و ذرات گرد و غبار عبور می‌کند. از آنجا که همه این ذرات در اندازه‌های نزدیک به طول موج‌های کوتاهتر نور هستند، نور خورشید به طول موج‌های کوتاه‌تر بنفش و آبی بیشتر شکسته می‌شود تا قرمز. به این ترتیب اشعه‌های نور بنفش و آبی بیشتری به چشم ما می‌رسد از آنجایی که چشم ما به نور آبی نسبت به نور بنفش تحریک‌پذیرتر است، آسمان از دید چشم ما آبی به نظر می‌رسد.

از آنجایی که هنگام غروب آفتاب، خورشد در افق قرار می‌گیرد و نور خورشید باید مسیر بیشتری را در اتمسفر زمین طی کند فقط رنگ‌هایی با طول موج بلندتر مانند نارنجی و قرمز قادر هستند این مسیر را طی کنند بنابراین غر.ب آفتاب به رنگ نارنجی و قرمز دیده می‌شود و طول موج‌ها کوتاه‌تر به قسمت‌هایی که هنوز روز است تابیده می‌شود.

چرا ماه در طول روز در آسمان دیده می‌شود؟

پاسخ این سوال بسیار ساده است: ماه همانطور که در شب دیده می‌شود احتمال دارد در روز هم دیده شود. ماه مستقل از خورشید به دور زمین می‌چرخد و همانطور که در مدار خود به دور زمین می‌چرخد ممکن است در طول روز هم در میان آسمان بالای سر ما قرار بگیرد و به وسیله‌ی نور خورشیدی که به ان برخورد می‌کند قابل رویت شود.

آیا آدم فضایی‌ها وجود دارند؟

تا به امروز هیچکس نمی‌داند که آیا فضایی‌ها وجود دارند یا چقدر نادر هستند. با این وجود انستیتو (SETI) در کالیفرنیا که در جستجوی اطلاعاتی در زمینه فرازمینی‌ها است امیدوار است در ۲۰ سال آینده بتواند سیگنال‌هایی از آدم فضایی‌ها دریافت کند. دانشمندان مشغول اسکن آسمان شب هستند تا امواج یا پرتوهای نور که ممکن است از یک تمدن هوشمند آمده باشد را شناسایی کنند.

این تخمین ۲۰ ساله به خاطر سرعت کشف سیارات جدید در منظومه شمسی به دست فضانوردان و اخترشناسان است که شامل سیاره‌های مناسب برای زندگی است. این فرضیه بر این اساس شکل گرفته است که اگر موجودات هوشمندی در جای دیگری از جهان زندگی می‌کنند، احتمالا آن‌ها هم به دنبال برقرار کردن ارتباط با دیگران هستند و احتمالا سیگنال‌هایی به فضا ارسال می‌کنند.

فراموش نکنید برای این که بتوانید کنجکاوی کودکان خود را پرورش دهید باید به سوالات علمی و پیچیده آن‌ها پاسخ‌های ساده و قابل فهم ارائه کنید. به این معنی که با توضیحات و مثال‌های عینی که کودک شما هر روز با آن‌ها مواجه می‌شود مسائل علمی را تا حد ممکن ساده و قابل لمس کنید. برای مثال می‌توانید یک هواپیمای کاغذی درست کنید تا نحوه پرواز هواپیما را به کودک خود توضیح دهید یا یک منشور تهیه کنید تا طیف‌های مختلف نور را به کودک خود نشان دهید.