دندانپزشکی کودکان، کرم خوردگی

ترمیم یا به اصطلاح عام‌تر پر کردن دندان رایج‌ترین درمان ناراحتی‌های دندان است که با هدف رفع پوسیدگی، حساسیت سطح دندان، آسیب ساختاری و ترمیم شکستگی‌های جزیی دندان انجام می‌شود. آمالگام نقره‌ای، کامپوزیت، پرسلین یا مواد همرنگ دندان موادی هستند که با تقبل قیمت پر کردن دندان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کرم‌خوردگی دندان
کرم‌خوردگی‌ دندان مشکل دندانی بسیار شایعی است که درمان ساده و بدون درد پرکردگی برای ترمیم دندان وجود دارد.

انواع پرکردگی
مواد مخصوص پرکردن دندان به دو دسته کلی پرکردگی‌های فلزی و پرکردگی‌های همرنگ دندان تقسیم می‌شود که هر یک مزایا و معایب خود را در موقعیت‌های خاص دارد.

پرکردگی فلزی
آمالگام: مواد نقره‌ای یا آمالگام بیش از یک قرن است که برای پر کردن دندان به کار برده می‌شود و در واقع آلیاژی تشکیل شده از جیوه، نقره، مس و قلع است. جیوه با فلزهای دیگر موجود در آمالگام ترکیب می‌شود تا پایداری و ایمنی آن را تامین کند. این ماده قوی و ارزان است، اما کاملاً جلب توجه می‌کند. به علاوه در مقایسه با استفاده از دیگر مواد، دندان به آماده‌سازی (چرخ کردن) بیشتری نیاز دارد.
طلا: ترکیب طلا با فلزهای دیگر گران قیمت‌ترین ماده‌ای است که برای پر کردن دندان به کار برده می‌شود و از دوام و ماندگاری بالایی برخوردار است. پرکردگی طلایی طبعاً جلب توجه می‌کند که بنا به نظر فرد می‌تواند نقطه قوت یا ضعف آن باشد.

مواد همرنگ دندان
کامپوزیت: ترمیم دندان با کامپوزیت انتخابی فوق‌العاده برای افرادی است که نمی‌خواهند پرکردگی دندانشان دیده شود. کامپوزیت ترکیبی از پلاستیک و شیشه است که از باقی دندان قابل تشخیص نیست. کامپوزیت از آمالگام گران‌تر است و گونه‌های جدیدتر آن دوام بیشتری دارد. دندان در مقایسه با آمالگام کمتر چرخ می‌شود.
پرسلین: سرامیک‌های دندانی پیشرفته مقاوم و همرنگ دندان هستند و مانند کامپوزیت به سادگی لک نمی‌شوند. پرکردن با این ماده گاهی نسبت به کامپوزیت هزینه بالاتری دارد، چون لابراتوار دندانپزشکی نیز درگیر می‌شود یا از تکنولوژی رایانه‌ای تخصصی بهره گرفته می‌شود. ترمیم با این ماده زیباترین و نامشخص‌ترین نوع پرکردگی را به دست می‌دهد، اما به دلیل درصد بالای شیشه در آن قدری شکننده است.
گلاس آینومر: این ماده از پودرهای شیشه و آکریلیک تهیه می‌شود و با توجه به شفافیت آن از مزیت قابل تشخیص نبودن از دندان طبیعی برخوردار است. گلاس آینومر گران نیست و مقادیر اندک فلوراید را برای پیشگیری از پوسیدگی دندان آزاد می‌کند. البته دوام گلاس آینومر به اندازه دیگر مواد نیست. گلاس آینومر به دلیل آزاد کردن فلوراید غالباً انتخاب مناسبی برای پر کردن دندان کودکان محسوب می‌شود، چون از پوسیدگی بیشتر جلوگیری می‌کند. گلاس آینومر روی سطح جویدن دندان کودکان به کار برده نمی‌شود، چون نسبت به مواد دیگر با سرعت بالاتری ساییده می‌شود.

دندانپزشکی زیبایی کودکان
توجه تمام خردسالان به مقوله زیبایی یکسان نیست، دختران بیشتر از پسران در سن پایین‌تر به زیبایی دندان خود اهمیت می‌دهند. بنابراین حفظ دندان‌های سفید و مرواریدگون هم برای والدین و هم برای فرزندان مهم است. مواد رنگی (آبی، صورتی، سبز، نارنجی و...) که برای پر کردن دندان‌های شیری به کار برده می‌شود، درمانی موفقیت‌آمیز و در عین حال دوست‌داشتنی برای دندان‌های کرم‌خورده کودکان محسوب می‌شود.

عمل پر کردن دندان
ابتدا دندان و تمام ناحیه اطراف آماده و بی‌حس می‌شود. دستگاه دستی یا لیزر برای برداشتن پوسیدگی یا آسیب ساختاری به کار برده می‌شود. سپس ناحیه کاملاً پاکسازی می‌شود تا هیچ جرم، ذره یا باکتری بین پرکردگی و بخش داخلی حفره گیر نیفتد.
سپس ناحیه آسیب‌دیده ایزوله می‌شود تا رطوبت به بخش در حال درمان صدمه نزند. ماده چسبنده داخل حفره به‌کار برده می‌شود، سپس ماده مخصوص پر کردن دندان اضافه می‌شود. سطح پرکردگی صاف می‌شود تا بین لبه پر کردگی و سطح طبیعی دندان تفاوتی نباشد و اطمینان حاصل شود که هیچ شکستگی، ترک‌خوردگی یا گیر غذایی رخ نخواهد داد. در آخر نیز پرکردگی با اشعه کاملاً محکم می‌شود. دندانپزشکان کودک مرکز تخصصی اطفال و ارتودنسی کودکان دکتر قریشی پیشنهاد می‌دهند که با توجه به مشکل موجود از سیلانت یا شیارپوش روی تمام دندان استفاده شود.

پس از پر کردن دندان
بی‌حسی موضعی پس از چند ساعت از بین می‌رود، بنابراین بهتر است از کودک بخواهید تا از نوشیدن مایعات خیلی سرد یا داغ خودداری کند و غذا را با دندان‌های سمت پرکردگی نجود. حساسیت به گرما و سرما تا چند هفته پس از پرکردن دندان طبیعی است؛ اما اگر حساسیت پس از این مدت برطرف نشد یا دندان هنگام جویدن درد گرفت، احتمالاً باید پرکردگی دستکاری شود. مسواک زدن روزانه و استفاده مرتب از نخ دندان را به کودک یادآوری کنید و فرزندتان را دست‌کم سالی دو بار برای معاینه به نزد دندانپزشک ببرید. به خاطر داشته باشید که پوسیدگی دندان یک بیماری قابل پیشگیری است و با رعایت بهداشت دهان و دندان و مراقبت حرفه‌ای می‌توان تا سال‌ها از پوسیدگی دندان دوری کرد.

مراقبت پس از ترمیم دندان
کودک باید از دندان پر شده دقیقاً مانند دندان طبیعی مراقبت کند. نخ دندان و مسواک روزانه و مراجعه منظم به دندانپزشک عمر پرکردگی را طولانی می‌کند.