چگونگی گذراندن اوقات فراغت

به ساعات و اوقاتی که بدون نتیجه معین ، مشخص و پیش بینی شده ای صرف شود ساعات آزاد و یا اوقات فراغت می گوییم که معمولا اوقات تفریح، سرگرمی، استراحت و یا بیکاری است .

گذراندن اوقات فراغت و نیاز به تفریح
تفریح از مسائل مهم زندگی است. نیاز به تفریح امری طبیعی و فطری است و باید در تمام دوران عمر برآورده شود. و در هر سنی تفریح مناسب، لذت بخش و نشاط آور است.
هرچه کارها و فعالیتهای اجتماعی، تلاشهای تحصیلی و حرفه ای بیشتر باشد احتیاج به تفریح بیشتر احساس می گردد. زیرا در اثر کار اعصاب خسته می شود و تفریح موجب می شود که انسان نیرویی تازه همراه با نشاطی نوین به دست آورد و آمادگی بیشتری برای کار و فعالیت پیدا کند.
بنابراین تفریح از کودکی تا پیری برای همه افراد لازم و ضروریست .

تفریحات سالم و گذراندن اوقات فراغت
همانطور که گفته شد تفریح یکی از احتیاجات طبیعی آدمی است و قسمتی از اوقات فراغت باید به صورت تفریح گذرانده شود تا خستگی های جسمی و روانی فرد بر طرف شود و بتواند پس از تفریح و تمدد اعصاب با نیروی بیشتری به کار ادامه دهد . برای رفع این نیاز باید نخست تفریح سالم و سودمند را از ناسالم و زیانبخش تشخیص داد لذا باید با دقت زیاد مواظب باشیم تا لحظه های تفریح وگذراندن اوقات فراغت با ارتباط بد و در مسیر تباهی که سوء استفاده قرار گرفتن در جامعه است و بالاخره خرد شدن شخصیت فرد صرف نشود.
اصولا در گذراندن اوقات فراغت ، باید به پرورش جسمی و روحی توجه داشت و تفریح در این ساعات باید موجب نشاط روان و جسم و نیز عاملی برای جلوگیری از بطالت و بلاتکلیفی باشد.
بنابراین والدین و مربیان باید بشدت مواظب اوقات فراغت دانش آموزان از کودکی تا جوانی باشند تا آنان در ساعات فراغت به عوامل خطرساز اعتیاد ، پارتی ، پورنوگرافی ، خودارضایی ، رانندگی بدون گواهینامه ، سیگار کشیدن و دیگر اشتباهات غیرقابل جبران مانند کودک آزاری متمایل نگردند.
والدین و مربیان باید بدانند و معتقد باشند که تفریح تنها جنبه سرگرمی برای کودکان ندارد و تفریح باید عاملی برای تأمین سلامتی جسمی، روانی، فردی و اجتماعی آنان باشد.

نحوه ی گذراندن اوقات فراغت
گذراندن اوقات فراغت دانش آموزان به خصوص در مورد کودکان و نوجوانان یکی از مسائل حساس و در عین حال پر مخاطره است. این حساسیت در تعطیلات تابستان به اوج خود می رسد تا آنجا که می توان گفت با فرا رسیدن فصل تابستان و هجوم چندین میلیونی دانش آموزان بسیار پرانرژی ، یکی از مشکلات جدی خانواده ها همین مسأله است .
پر کردن اوقات فراغت دانش آموزان در تعطیلات تابستانی به شکلی که هم بتواند از نظر روانی و اجتماعی ثمربخش بوده و هم برای کودک و نوجوان خسته کننده نباشد کاری بسیار ظریف و در عین حال دشوار است. به علت همین دشواری و ظرافت، انجام این کار مهم از عهده والدین به تنهایی ساخته نیست و باید نهادها و سازمانها با ایجاد امکاناتی مثل تشکیل اردوها، کانونهای هنری ، سازمانهای ورزشی، کاروانهای سیاحتی و امثال آن به کمک والدین بیایند و از طرف دیگر با دادن امتیازاتی به کودکان و نوجوانان مثل دادن بلیط نیمه بهاء برای مسافرت در ایام تابستان و بلیط های مجانی جهت بازدید از موزه ها و استفاده از اسباب بازیهای پارکها و استخرهای شنا و امثال آن والدین را در برنامه ریزی ایام فراغت دانش آموزان یاری دهند.
در این فرصت به ذکر بعضی از نکات که در مورد گذارندن ایام فراغت دانش آموز باید مورد نظر باشد می پردازیم :
۱- یکی از بزرگترین مشکلات دانش آموزان در ایام فراغت ، عدم رعایت انضباط و بی برنامه گی است. همین چه کنم ها مشکلات بزرگی برای کودکان و نوجوانان و حتی جوانان و بزرگسالان بوجود می آورد. بنابراین اولین شرط، داشتن یک برنامه صحیح برای شروع منظم کلاس های ورزشی و گذراندن ایام فراغت ، بخصوص تعطیلات تابستان است. چه خوبست این برنامه ریزی با شرکت فعال خود کودکان باشد. زیرا انواع بحث ها و نشستن و گفتگو کردن با نوجوانان و کودکان به آنان کمک می کند که از زمان فراغت خود درست استفاده کنند.
نکته : باید به بچه ها بیاموزیم که زندگی خود را تباه نکنند و با تفریحات آنی و زودگذر زندگی خود را به خطر نیندازند.از خردسالی باید به بچه ها بیاموزیم که اوقات خود را به بطالت نگذارنند. این وظیفه والدین و مربیان است که نحوه استفاده از اوقات فراغت را طوری به آنان بیاموزند تا افرادی متین سالم و استوار بار آیند.
۲- گذراندن اوقات فراغت به ویژه در تعطیلات تابستانی مهم است . واقعا تکرار مطالعه ی کتابهای درسی مناسب و جالب نیست! انجام کارهای بدنی و فنی برای آسایش و استراحت مغزی دانش آموزان در اوقات فراغت ضروری است . دانش آموزان قطعا به انجام کارهای بدنی و فنی در ایام فراغت رغبت بیشتری نشان می دهند.
اگر دانش آموزان در ایام تعطیلات تابستانی از تجارب و ابزار فنی پدر و مادر و با صاحبان حرف استفاده کنند برای آنان سرگرمی مفیدی است. کارهایی مثل باغبانی ، جمع آوری محصولات کشاورزی، گل کاری، دوخت و دوز، نجاری، آشپزی، مکانیکی، نقاشی ، مجسمه سازی، خطاطی، خرید منزل، تغذیه و نظافت حیوان خانگی و امثال آن برای بسیاری از کودکان و نوجوانان سرگرم کننده و لذت بخش است. البته باید مراقبت بیماری مشترک انسان و دام بود.
درمجموع آشنایی با اصول و فنون یک حرفه به دانش آموز امکان می دهد که در آینده بتواند با فعالیت و کوشش در کارگاه ها و کارخانه ها گلیم خود را از آب بیرون بکشد و از طرف دیگر برای جامعه هم مفید واقع شود. مزد ناچیزی که دانش آموز در قبال انجام کاری دریافت می کند برای او لذت بخش و شادی آفرین است.
و از همه مهمتر اینکه دانش آموزان هنگام اشتغال به فعالیتهای آزاد یعنی به هنگام گذارندن اوقات فراغت قابلیتهای فردی خود را نشان می دهند و هر کودک به والدین و مربیان خود استعدادهای ویژه ای که دارد بروز می دهد و قدرت خلاق خود را ظاهر میکند.
۳- ایجاد انضباط باید اولین شرط گذراندن اوقات فراغت باشد. بچه ها باید بدانند که برای سه ماه تعطیلات تابستانی هر روز و هر ساعت چه کارهایی انجام دهند. برای ایام فراغت باید به گونه ای برنامه ریزی شود تا تقویت و افزایش این صفات را در بچه ها فراهم کند . احترام به خود، احترام به بزرگترها، ایمان و اطمینان و اعتماد به نفس به خود و خانواده، راستگویی و جوانمردی، حفظ و رعایت بهداشت شخصی و محیط، حمایت از کوچکترها و ابراز محبت و مهربانی به آنان .