عفونت ادراری کودکان، روش های درمان و پیشگیری

عفونت ادراری در کودکان یک بیماری بسیار مهم و شایع است. والدین برای دور ماندن کودک از این آسیب‌ها باید این بیماری را بشناسند. عفونت ادراری درکودکان نشانه وجود یک اختلال مهم‌تر در دستگاه ادراری کودک باشد. عفونت ادراری کودک شبیه به یک کوه یخ است که فقط سر آن از آب بیرون زده است. درمان عفونت ادراری کودکان همچون بزرگسالان فقط با آنتی‌بیوتیک امکانپذیر نیست.

عفونت ادراری چیست؟
کودکان زیر ۲ سال، عموماً به عفونت ادراری شدید مبتلا می‌شوند. این بیماری با عنوان پیلونفریت شدید نیز شناخته می‌شود. عفونت ادراری کودکان خود را به شکل تب نشان می‌دهد. تبی که به ۳۹ تا ۴۰ درجه سانتی‌گراد می‌رسد. اگر آزمایش‌ها هیچ‌ دلیلی برای این تب در نوزاد را نشان ندهند، پزشک کودکان به فکر پیلونفریت می‌افتند. برای اطمینان خاطر از تشخیصشان آزمایش ادرار را تجویز می‌کنند. در صورتی که عفونت ادراری کودکان درمان نشود ؛ علائمی نظیر از دست دادن اشتها، استفراغ و ثابت ماندن وزن از نشانه‌هایی است که به مرور زمان خود را نشان می‌دهند.

زمان شیوع عفونت ادراری در کودکان
تقریبا ۵ درصد نوزادانی که به‌علت تب به پزشک مراجعه می‌کنند، دچار عفونت ادراری کودکان هستند. قبل از یک سالگی شیوع عفونت ادراری در پسرها بیشتر است. جالب است بدانید قبل از۶ ماهگی شیوع عفونت ادراری در پسرهای ختنه نشده ۱۰ برابر پسرهای ختنه شده است! بنابراین ختنه یکی از عواملی است که به جلوگیری از عفونت ادراری کمک می‌کند. زیر یک سالگی، عفونت ادراری در پسرها بیشتر است اما در سنین بالاتر و به‌خصوص دوران مدرسه و در سنین بلوغ عفونت ادراری در دخترها بیشتر دیده می‌شود.

نشانه های عفونت ادراری در کودکان
شناخت علائم عفونت ادراری در کودکان خیلی مهم است. کودک نمی‌تواند حرف بزند و ما باید از علائم ظاهری اش حدس بزنیم که ممکن است دچار چه مشکلی باشد. ممکن است گاهی علامت خاصی در این گروه سنی دیده نشود. عفونت ادراری همیشه با نشانه همراه نیست و تنها از طریق آزمایش ادرار قابل تشخیص است. علائم عفونت ادراری به طور خلاصه به شرح زیر است :
در کودکان زیر دو سال : تب، بی قراری، بوی بد ادرار، درد شکم، بی حالی و خوب شیر نخوردن و وزن نگرفتن
در کودکان بالای دو سال : سوزش ادرار، تکرر ادرار، درد پهلو، تهوع و استفراغ و حتی اسهال

علت عفونت ادراری
اصلی ترین علل بروز عفونت ادراری کودکان ورود باکتری از دستگاه گوارشی به مجرای ادرار است. علل دیگری وجود دارند که شامل:
سن : سن کمتر از یک سال به دلیل عدم تکامل سیستم ایمنی شانس عفونت را بیشتر می‌کند.
یبوست : تورم بخشی از روده بزرگ می تواند منجر به فشار به مثانه و جلوگیری از تخلیه آن به طور معمول شود.
ریفلاکس مثانه به حالب : این حالت نتیجه عفونت ادراری است که در آن ادرار از مثانه به حالب و کلیه ها راه می یابد.
نگه داشتن ادرار : نگه داشتن ادرار توسط کودک به مدت طولانی عامل دیگر برای ابتلا به عفونت دستگاه ادراری است.
ژنتیک : اقوام درجه یک کودکانی که سابقه عفونت ادراری دارند، بیشتر در معرض ابتلا به عفونت ادراری هستند.

روش های درمان عفونت ادراری کودک
اصولاً پزشک به نشانه ها اکتفا نمی کند و آزمایش تجویز میکند. اگر جواب آزمایش، عفونت ادراری کودک را نشان بدهد درمان شروع می‌شود. درمان عموماً شامل آنتی‌بیوتیک است. اگر کودک تب داشته باشد و بدحال باشد باید بستری شود. در اینصورت آنتی‌بیوتیک‌ها به‌صورت تزریقی و از راه سرم دریافت میشود. اگر وضعیت کودک به حدی بحرانی نباشد که نیاز به بستری داشته باشد، درمان در منزل و با آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی ادامه پیدا میکند.
برای درمان عفونت ادراری کودکان چه آنتی بیوتیک های خوراکی بدون عارضه ای مناسب است: برای درمان عفونت های ادراری (سیتیت حاد) این آنتی بیوتیک ها استفاده می شوند. سولفامتوکسازول تری متوریم | نیتروفورانتوئین (مکبوید، مکرواندین) | فسفومایسین (مونورول) | آموکسی سیلین / کلوولانات | بعضی از سفالوسپورین ها مانند سفتوپوکسیم، سفیدیینیر یا سفافلر. برای درمان سرپایی پیلونفریت بدون عارضه معمولا کینولون های زیر استفاده می شود: در مناطقی که مقاومت فلوروکینولون بیش از ۱۰ درصد است، در بیماران مبتلا به پیلونفریت شدید، افرادی که دارای عفونت ادراری پیچیده هستند که به فلوروکینولون ها آلرژی دارند یا قادر به تحمل کلاس دارو نیستند، درمانی با یک عامل از قبیل سفتریاکسون یا آمینوگلیکوزید به عنوان گنتامایسین یا توبرامایسین ممکن است مناسب باشد. درمان مداوم شما باید بر اساس اطلاعات حساسیت دریافت شده از آزمایشگاه باشد.

درمان های خانگی برای عفونت‌ ادراری کودکان
اکثریت جامعه امروزه به دنبال درمان‌های خانگی می باشند. در این بخش از مقاله فهرستی از درمان‌های خانگی برای عفونت ادراری کودکان گردآوری کرده ایم.
آب
آبمیوه
آبلیمو
پرهیز از غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی
تمیز نگه داشتن قسمت‌های خصوصی نوزاد
حمام آب گرم
استفاده از پوشک‌های پارچه‌ای
ادرار مکرر
ویتامین c
روغن نارگیل
گذاشتن پد گرم
سرکه سیب
خیار
لباس‌های آزاد و لباس زیرهای پنبه‌ای
آب
مصرف آب فراوان توسط کودک به دفع باکتری ها از طریق ادرار کمک می کند. برای نوزادان زیر ۶ ماه می‌توانید شیر مادر را جایگزین کنید.
آبمیوه
به کودکان بیش از ۶ ماه ، آب زغال اخته، بلوبری و آناناس بدهید. آبمیوه‌ها، رشد و تکثیر باکتری موجود در مجاری ادراری را محدود می‌کند. قبل از دادن هر نوع آبمیوه به نوزاد خود، با پزشک مشورت کنید. آبمیوه های نوزدان را رقیق کنید تا اسیدیته ادرار افزایش پیدا نکند.
آبلیمو
لیمو سموم را از بدن دفع می کند. آبلیمو سبب سطح pH خون و مجاری ادراری از اسیدی به بازی تغییر کند که رشد باکتری را متوقف می‌کند. لیمو با عمل کردن به عنوان یک عامل مدر باعث افزایش ادرار و دفع سموم از بدن می‌شود. نوشیدن روزانه آبلیمو از بروز عفونت ادراری کودکان در آینده جلوگیری می‌کند.
پرهیز از غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی
اگر کودک علاوه بر شیر مادر غذای مکمل مصرف می کند غذاها و نوشیدنی‌های اسیدی به او ندهید. غذا باید ملایم باشد و بیشتر آبمیوه رقیق شده، شیر مادر، سبزیجات باشد و میوه‌های اسیدی کمتر باشد.
تمیز نگه داشتن قسمت‌های خصوصی نوزاد
پوشک نوزاد باید به طور مرتب عوض شود. دستهایتان را ضدعفونی کرده و اندام‌های خصوصی را پاک کنید.
حمام آب گرم
حمام آب گرم کودک یکبار در روز با صابون‌ هیپوآلرژیک توصیه می شود و درد را تا حدی کاهش می‌دهد.
استفاده از پوشک‌های پارچه‌ای
پوشک‌های پارچه‌ای باید به محض کثیف شدن عوض شوند. این پوشک‌ها باعث رشد باکتری نمی‌شوند.
ادرار مکرر
در زمان این بیماری ادرار کردن دردناک است. کودک را تشویق و به او بگویید با ادرار کردن درد کاهش می یابد.
ویتامین C
ویتامین C ادرار را اسیدی کرده و سلامت مثانه را حفظ می‌کند. این ویتامین، باکتری‌های مضر را مهار می‌کند. بنابراین، دادن میوه‌های سرشار از ویتامین C یا مکمل‌های ویتامین C - پس از مشورت با پزشک - راه خوبی برای درمان عفونت ادراری کودکان است.
روغن نارگیل
یکی از روش های درمان عفونت ادراری کودکان استفاده از روغن نارگیل برای پختن غذای کودک است.
گذاشتن پد گرم
برای تسکین درد یک حوله یا دستمال تمیز گرم را روی شکم کودک بگذارید. قبل از گذاشتن حوله گرم روی شکم کودک، دمای آن را چک کنید.
سرکه سیب
سرکه سیب به دلیل داشتن پتاسیم و اسید استیک از بهترین درمان‌ها برای عفونت ادراری کودکان است. ترکیب عسل و آب صبح‌ها به مدت یک هفته.
خیار
خیار برای مبارزه با عفونت ادراری کودکان عالی است. خیار حاوی آب مقطر طبیعی است. خیار حاوی مواد معدنی قلیاساز است که مانع از ورود باکتری به مجاری ادراری می‌شود.
لباس‌های آزاد و لباس زیرهای پنبه‌ای
باکتری‌در مکان‌ خشک رشد نمیکند. لباس‌های آزاد و پنبه‌ای به عبور هوا و خشک ماندن قسمت ادراری کمک می‌کند.

روش های پیشگیری از عفونت ادراری در کودک
یکی از بهترین راه‌ها برای پیشگیری از عفونت ادراری کودکان ، ختنه است. اگر پسرها قبل از یکسالگی ختنه شوند، به میزان زیادی از بروز عفونت ادراری در آنها جلوگیری می‌شود. روش دیگر آموزش به کودکان در مورد دستشویی رفتن و رعایت بهداشت است. کودکان باید یاد بگیرند که ادرارشان را برای مدت طولانی نگه ندارند. تغذیه سالم، مصرف مایعات و میوه‌ها و سبزی‌ها به کاهش بروز یبوست کودکان کمک می کند.

دوره درمان عفونت ادراری در کودک چقدر طول می‌کشد؟
طول دوره درمان عفونت ادراری نسبتا زیاد و بین ۱۰ تا ۱۴ است. حتی بعد از درمان عفونت ادراری علت باید تشخیص داده شود. پزشک متخصص در مورد سیستم ادراری کودک بررسی های لازم را انجام می دهد. بعد از اینکه کودک کاملا خوب شد عکس رنگی مثانه و آزمایش ادرار گرفته می شود. در این شرایط مشکلات احتمالی دستگاه ادراری مشخص می شوند.سپس پزشک تصمیم می‌گیرد که این مشکلات با بزرگ شدن کودک برطرف می‌شود یا نیاز به جراحی دارد. در صورت تشخیص بهبودی کودک بعد از بزرگ شدن باید مصرف آنتی‌بیوتیک‌ ادامه پبدا کند. اگر کودک به موقع درمان نشود، بافت‌های کلیه آسیب می بینند. کودک در آینده دچار نارسایی کلیه و فشار خون بالا می شود.