فشار خون در بارداری، بسیار مهم است

تجمع آب در بدن زنان باردار خطری به همراه ندارد ولی این عارضه می تواند در زنان بارداری که تغذیه درستی ندارند منجر به اختلال بزرگتری به نام فشارخون دوران بارداری شود.

روزنامه جام جم: تغذیه و مراقبت های بهداشتی یکی از مهم ترین اصولی است که زنان باید در دوران بارداری به آن توجه زیادی داشته باشند. طبق بررسی های انجام شده، تجمع آب در بدن زنان باردار خطری به همراه ندارد، ولی این عارضه می تواند در زنان بارداری که تغذیه درستی ندارند منجر به اختلال بزرگتری به نام فشارخون دوران بارداری شود که این اختلال می تواند تا مرگ مادر و جنین پیش رود.

دکتر بهاره رجایی فر، پزشک متخصص عمومی با بیان این که هنوز تشخیص این بیماری به صورت معمای پزشکی باقی مانده است، این بیماری را جزو اولویت های سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده و اظهار می کند؛ این بیماری می تواند زمینه ساز ایجاد سرطان در ارگان های مختلف بدن شود.

به گفته این پزشک متخصص عمومی فشارخون بالای بارداری بعد از هفته ۲۰ بارداری بروز پیدا می کند و اگر زن باردار قبل از این هفته دچار افزایش فشارخون شود، فشارخون مزمن یا به عبارتی افزایش فشار قبل از بارداری داشته است و بارداری تاثیری در فشار خون بالای بیمار نخواهد داشت.

علائم بیماری

تاری دید، احساس جرقه های نورانی در چشم، کاهش سطح هوشیاری، سردرد و احساس درد در قسمت فوقانی راست شکم از علایمی است که این بیماران از آن گله مند هستند. دکتر رجایی فر با اشاره به این مطلب ، در ادامه دفع پروتئین از ادرار، کاهش ادرار و آسیب های کبدی را از علایم آزمایشگاهی این بیماری ذکر کرده و اظهار می کند: این بیماری در دو رده سنی کمتر از ۲۰ سال و بالای ۳۵ سال بروز می کند و افرادی که حاملگی اول خود را سپری می کنند، بیشتر مستعد این بیماری خواهند بود.

به گفته این پزشک متخصص، بیماری های مزمن مادر همانند دیابت و یا نارسایی کلیوی، میزان بروز بیماری را به ۲۵ درصد افزایش می دهد.

همچنین تحقیقات نشان داده است، سابقه فشارخون بالا در خانواده های درجه اول از عوامل خطرزا محسوب می شوند.

عوارض بیماری

دکتر رجایی، عوارض این بیماری را به ۲ دسته مادری و جنینی تقسیم کرده و می افزاید؛ در عوارض مادری، تاثیر بیماری بر ارگان های مختلف بدن مادر، شدت افزایش فشارخون و نحوه زایمان (ترمیم طولانی زخم و خونریزی بعد از عمل جراحی) مطرح است ولی در عوامل جنینی، به علت آسیب رسیدن به جفت، زایمان زودرس رخ می دهد، همچنین گزارش شده است که میزان مرگ و میر جنین در فشارخون بارداری ۴ برابر آنهایی است که فشارخون مزمن قبلی داشته اند.

این پزشک می افزاید: در این عارضه به علت کاهش خون رسانی جفتی، تغذیه جنین دچار مشکل شده و متعاقب آن جنین دچار کاهش رشد می شود که اگر این روند ادامه پیدا کند اندازه «سر» نیز به تدریج کوچک شده و کاهش هوشیاری جنین رخ می دهدکه مادر آن را به صورت کاهش حرکات جنین احساس می کند.

به گفته دکتر رجایی فر، فشارخون بالای بارداری عامل خطر اصلی برای پارگی جفت است که در این هنگام جنین دچار افت ناگهانی اکسیژن می شود و بهترین راه، ختم سریع بارداری است.

پیشگیری و درمان

با توجه به این که تاکنون هیچ تست غربالگری برای این بیماری کشف نشده است بنابراین، پیشگیری در این بیماری کاری بس دشوار است ولی با در نظر گرفتن عوامل خطرزایی، همچون سن بارداری، شرکای جنسی متعدد، وزن بالای مادر و اجتناب از آنها تاحدودی می توان بروز این بیماری را کاهش داد.

این پزشک متخصص عمومی نحوه پیشگیری را به دو صورت تغییر در نحوه زندگی و پیشگیری تغذیه ای ذکر کرده و خاطرنشان می کند؛ بسیاری از محققان بر این باورند که استراحت روزانه می تواند در کاهش شدت یافتن بیماری تاثیرگذار باشد.

وی در پیشگیری تغذیه ای، محدودیت در مصرف «نمک» را امری مهم عنوان کرده و می افزاید: وزن گیری و یا به عبارتی محدودیت در افزایش وزن نیز در کنترل این بیماری نقش دارد.

همچنین استفاده از مکمل های منیزیوم و روی، استفاده ۲ گرم کلسیم از هفته ۲۱ بارداری به بعد، ویتامین های C و E نیز می تواند نقش مهمی در پیشگیری از بیماری داشته باشد.

دکتر رجایی فر با اشاره به این که درمان قطعی برای فشار خون بارداری وجود ندارد ابراز می کند؛ اگر فرد در دوران بارداری دچار افزایش فشار خون شدید شد بهترین راه درمان ختم سریع حاملگی و پیشگیری از تشنج و استفاده از داروهای ضد فشار خون است ولی اگر میزان فشار خون به صورت خفیف بود می توان با اقدامات حمایتی و در صورت امکان با بستری مادر در بیمارستان و انجام اقدامات حمایتی، وی را تحت نظر داشت.

این متخصصان برای درمان فشار خون خفیف هیچ گونه دارویی توصیه نکرده و می افزاید: برای پیشگیری از تشنج از سولفات منیزیم استفاده می شود و در صورت بروز آن می توان از داروهای ضد تشنج همانند «فنی توئین» استفاده کرد.

توصیه های ضروری

همچنین این پزشک عمومی در پایان ضمن اظهار این که مادران بایستی از ۴ هفته قبل از بارداری برخی مکمل ها نظیر فولیک اسید مصرف کنند می افزاید، مصرف ویتامین سی، ای، کلسیم، روی و منیزیم، تاثیر بسزایی در رشد و نمو جنین دارد و مادر با اقدامات حمایتی روانی و پرهیز ا ز استرس های مکرر و استراحت روزمره شرایط رشد و نمو و سلامت روانی نوزاد را فراهم می کند.