ماموگرافی چیست و از چه سنی انجام می‌شود؟

همه زنان برای اطمینان از سلامتی خود باید از روش‌های تشخیصی و پیشگیرانه استفاده کنند. یکی از این روش‌ها که به منظور غربالگری سرطان پستان انجام می‌شود، ماموگرافی است که در آن می‌توان از وجود توده‌های مشکوک به سرطان مطلع شد. در این متن به شما خواهیم گفت که ماموگرافی چیست و از چه سنی انجام می‌شود؟

ماموگرافی چیست؟

ماموگرافی نوعی عکس رادیوگرافی از پستان‌ است که به عنوان یک روش تشخیص اولیه برای اطلاع از وجود توده‌های مشکوک به سرطان شناخته می‌شود. در ماموگرافی که با هدف غربالگری و یا تشخیص سرطان پستان انجام می‌گردد، عکسی دقیق از سینه فرد گرفته می‌شود که در آن می‌توان توده‌های کوچک و یا بزرگ موجود در لایه‌های عمیق‌تر پستان را مشاهده کرد. چنانچه عکس ماموگرافی از وجود توده خبر دهد، باید از روش‌های تشخیصی دیگر نظیر سونوگرافی برای بررسی بیشتر توده استفاده نمود. ماموگرافی با کمک دستگاهی به همین نام انجام می‌شود و تمام زنان باید هر چند وقت یک بار به انجام آن اقدام نمایند.

ماموگرافی برای چه سنی است؟

ماموگرافی برای تشخیص زودهنگام سرطان سینه از سن ۴۰ سالگی شروع شود. اما دستورالعمل‌ها و توصیه‌ها در مورد سن شروع و فواصل زمانی انجام ماموگرافی ممکن است بسته به شرایط فردی متفاوت باشد. توصیه‌ رایج آن است که زنان در بازه سنی 40 تا 49 سال ماموگرافی سالانه یا هر دو سال یک ‌بار را انجام دهند. در سن ۵۰ تا ۷۴ سال نیز توصیه می شود ماموگرافی را به صورت سالانه یا هر دو سال یک‌بار انجام دهند. در بالای ۷۵ سال بستگی به شرایط سلامت عمومی فرد و نظر پزشک دارد. در افرادی با خطر بالا مانند سابقه خانوادگی سرطان سینه، و وجود توده یا تغییرات در سینه سن انجام موماگرافی ممکن است کمتر از 40 سال باشد.

علت تجویز ماموگرافی

اگر پزشک متخصص زنان و زایمان، برای شما تست ماموگرافی تجویز کرده است؛ احتمال دارد یکی از این دو هدف را داشته باشد:

1. ماموگرافی غربالگری
2. ماموگرافی تشخیصی

ماموگرافی غربالگری

خانم‌هایی که در خطر سرطان سینه هستند یا به دلیلی توده‌ای در سینه آنها شکل گرفته است؛ پزشک قصد دارد، وضعیت توده را بررسی کند؛ باید به طور دوره‌ای ماموگرافی بدهند؛ مثلا سالی 1 یار یا حتی 4-6 ماه یک بار. به این روتین ماموگرافی، ماموگرافی غربالگری، گفته می‌شود.

ماموگرافی تشخیصی

در صورتی‌که بعد از معاینه فیزیکی سینه در خانه و بعد در مطب متخصص زنان، پزشک به یک توده سرطانی، مشکوک شود؛ برای اطمینان از وضعیت باقت سینه خانم، برای او ماموگرافی تشخیصی، تجویز می‌کند. اگر نتیجه این تست، مشکوک باشد؛ به طور منظم ماموگرافی غربالگری، تجویز می‌شود.

فرق ماموگرافی تشخیصی و غربالگری

دستگاه ماموگرافی برای هر دو تست ماموگرافی تشخیصی و ماموگرافی غربالگری، یکسان است. البته ماموگرافی تشخیصی، بسیار گسترده‌تر از ماموگرافی عربالگری است. چراکه در ماموگرافی تشخیصی، متخصص به دنبال توده باید تمام بافت هر دو پستان را بگردد اما در ماموگرافی غربالگری، معمولا بیشتر تمرکز روی بخش توده مشکوک است.

ماموگرافی هر چند وقت یکبار، باید انجام شود؟

فاصله زمانی بین ماموگرافی‌ها بستگی به عوامل مختلفی دارد، اما دستورالعمل‌های کلی آن به این شکل است که در سن ۴۰ تا ۴۹ سال ماموگرافی به صورت سالانه یا هر دو سال یک‌بارانجام شود. در سن ۵۰ تا ۷۴ سال نیز توصیه می‌کنند که زنان ماموگرافی را به صورت سالانه یا هر دو سال یک‌بار انجام دهند. در بالای ۷۵ سال تصمیم‌گیری در مورد ادامه ماموگرافی بستگی به شرایط سلامت عمومی فرد و نظر پزشک دارد. افرادی با خطر بالا ماموگرافی را سالانه یا حتی با فواصل کوتاه‌تر انجام می دهند. اگر فردی در ماموگرافی قبلی نتایج غیرطبیعی داشته است، پزشک ممکن است توصیه کند که ماموگرافی‌های پیگیری را با فواصل کوتاه‌تر (مثلاً هر ۶ ماه یک‌بار) انجام دهد.

حس ماموگرافی چگونه است؟

شاید فکر کنید که انجام ماموگرافی حس بدی دارد و شاید دیگران شما را از آن ترسانده باشند؛ با این حال، درباره این حس باید کمی تحمل داشته باشید:

• سینه‌ها فشرده می‌شوند.

• ممکن است احساس ناراحتی داشته باشید.

عوامل موثر بر حس ماموگرافی

همانطور که گفته شد در ماموگرافی میزانی از درد را حس خواهید کرد. اما بسته به این‌که شرایط بدنی و فیزیکی شما چگونه است، حس ماموگرافی، می‌تواند، متفاوت باشد:

• اندازه پستان

• حساسیت پستان

• مهارت تکنسین

آمادگی برای ماموگرافی

برای این‌که ماموگرافی بدهید؛ باید نکات مهمی را رعایت کنید؛ هر چند ساده و بی‌اهمیت اما این دستورالعمل و نکاتی که تکنسین ماموگرافی برای آمادگی ماموگرافی به شما می‌گوید؛ بسیار مهم است.

قبل ماموگرافی استفاده نکنید

اگر قبل از ماموگرافی، این مواد بهداشتی را استفاده کنید؛ تصویر ایجادشده، سفید خواهد شد:

• دئودورانت‌ها

• پودرهای بدن

• عطرها

• پماد یا کرم روی سینه یا زیر بغل

روش انجام ماموگرافی

انجام ماموگرافی کار سخت و پیچیده‌ای نیست و زمان زیادی هم صرف نمی‌کند. اگر برای ماموگرافی مراجعه کرده‌اید، این کار طی مراحل زیر انجام می‌شود:

• لباس‌های بالاتنه خود را در بیاورید.

• تمام زیورآلات خود شامل گردنبند؛ گوشواره و پیرسینگ را خارج کنید.

• گان مخصوص بپوشید.

• بسته به نوع دستگاه، در حین نمونه‌برداری، ممکن است لازم باشد، بایستید یا بنشینید.

• هر پستان روی یک صفحه اشعه ایکس قرار می‌گیرد.

• کمپرسوری بافت سینه را فشار می‌دهد تا حالتی صاف و صفحه‌ای بگیرد.

• هرچه خانم برای پخش شدن بافت سینه، بیشتر همکاری کند؛ تصویر ماموگرافی او، واضح‌تر خواهد شد.

• خانم فشار کمی را حس خواهد کرد که باید ظرف 1 ساعت بعد ماموگرافی رفع شود.

ماموگرافی دیجیتال چیست؟

ماموگرافی دیجیتال نوع جدید و پیشرفته‌تر این روش محسوب می‌شود که در آن علاوه بر افزایش سرعت کار ماموگرافی و پردازش تصویر، دقت انجام و کیفیت تصویر ارائه شده از پستان بیشتر است. در ماموگرافی دیجیتال تصویری که از پستان بر روی مانیتور نقش می‌بندد، به سرعت و فورا قابل مشاهده است، این در حالیست که در روش ماموگرافی معمولی یا سنتی برای ارائه و نمایش تصویر به زمان بیشتری نیاز است. علاوه بر این همانطور که گفته شد در این روش ماموگرافی، تصویر واضح‌تری از پستان برای پزشک حاضر می‌شود که این می‌تواند به تشخیص بهتر و درست‌تری از وضعیت سلامتی پستان‌ها کمک کند.

مرکز فوق تخصصی سونوگرافی و رادیولوژی دکتر مهرشاد جمالی

جهت کسب اطلاعات بیشتر به اینستاگرام مراجعه کنید

sonographyradiology۱

جهت مشاوره همین حالا تماس بگیرید

۸۸۸۲۳۸۴۰

۸۸۸۲۷۰۴۵

۸۸۸۲۷۰۴۹

۰۹۳۳۲۴۶۸۰۵۲

جهت کسب اطلاعات بیشتر به سایت دکتر جمالی مراجعه کنید

drmehrshadjamali.com

آدرس: کریم خان، خیابان ایرانشهر، خیابان سپند، نبش خیابان سپهبد قرنی، جنب اورژانس بیمارستان آپادانا

عوارض و خطرات ماموگرافی

با اطمینان می‌توان گفت که ماموگرافی روشی بسیار کم خطر و بدون عوارض برای فرد است. در ماموگرافی میزان تابش اشعه ایکس بسیار خفیف است و خطری را برای فرد ایجاد نمی‌کند.

هزینه ماموگرافی چقدر است؟

برای انجام ماموگرافی تمام بیمه‌های پایه و تکمیلی بخشی از صورتحساب هزینه ماموگرافی را پرداخت می‌کنند. با این‌حال اگر می‌خواهید حدود قیمت این روش تشخیصی را بدانید؛ باید بگوییم که این روش بسته به دقت و روش مورد نیاز پزشک متخصص زنان معالج، ممکن است از 900 تا 1 میلیون تومان، هزینه داشته باشد.

نتیجه ماموگرافی چه چیزی را نشان می‌دهد؟

شاید از خود بپرسید که ماموگرافی چه چیزی را نشان می‌دهد؟ در پاسخ باید بگوئیم که این تست غربالگری، می‌تواند با ایجاد تصویری دقیق، چنین عواملی را در بافت سینه نشان دهد:

• یافتن کلسیفیکاسیون یا رسوبات کلسیم در سینه‌ها

• کیست‌ها: در طول دوران قاعدگی ممکن است ایجاد شوند و بعد از بین بروند.

• توده‌های سرطانی و غیرسرطانی

روند تشخیص سرطان با ماموگرافی

در روند تشخیص سرطان با ماموگرافی وقتی تصویر ماموگرافی آماده شود؛ باید با بررسی یک دستورالعمل 7 مرحله‌ای، به این نتیجه رسید که آیا توده سرطانی، نیاز به ماموگرافی‌های متعاقب دارد یا خیر؟ در این سیستم یک مقیاس عددی از شماره 0 تا 6 وجود دارد؛ بر اساس آن، ممکن است؛ یکی از این دستورها برای شما تجویز شود:

• تجویز ماموگرافی مجدد

• مقایسه ماموگرافی‌های قبلی

• ادامه غربالگری منظم

• تعیین وقت برای معاینه مجدد در 6 ماه

• انجام بیوپسی

سوالات متداول

در انجام ماموگرافی شک و تردید نداشته باشید؛ اگر بعد از خواندن این راهنما، هنوز برخی سوال‌ها ذهن شما را درگیر کرده‌اند؛ بهتر است متداول‌ترین سوال‌ها را درباره ماموگرافی و سرطان سینه، نگاهی بیاندازید.

درد ماموگرافی چقدر است؟

باید گفت ماموگرافی می‌تواند تا حدی دردناک باشد زیرا هنگامی که پستان بر روی صفحه ماموگرافی قرار می‌گیرد، یک صفحه دیگر از بالا بر روی آن گذاشته شده و فشار وارد می‌کند. این فشار با کمی درد همراه است، اما درد آن غیر قابل تحمل نخواهد بود.

آیا سرطان سینه شایع است که مرتب ماموگرافی انجام دهیم؟

بله. سرطان سینه شایع‌ترین نوع سرطان در بین زنان و دومین سرطان شایع دنیا، بعد از سرطان پوست به شمار می‌رود. از این رو انجام دوره‌ای ماموگرافی به پیشگیری از سرطان کمک می‌کند.

ماموگرافی در بارداری و شیردهی مجاز است؟

با اینکه ماموگرافی روشی کم خطر برای زنان محسوب می‌شود، اما به دلیل استفاده از اشعه ایکس در آن انجام این کار برای زنان باردار و شیرده توصیه نمی‌شود.

آیا کسانی که پروتز سینه دارند؛ می‌توانند ماموگرافی کنند؟

بله. داشتن پروتز سینه، محدودیتی برای ماموگرافی ایجاد نمی‌کند، اما دقت انجام آن را تا حدی کاهش می‌دهد. وجود پروتز باعث می‌شود که بخش‌هایی از بافت پستان به طور دقیق قابل مشاهده نباشد.

امکانش هست که بین دو دوره ماموگرافی، دچار سرطان سینه شویم؟

اگر در بین دو دوره ماموگرافی توده‌ای ایجاد شود، در ماموگرافی بعدی به سرعت تشخیص داده می‌شود. در صورتی که توده بدخیم باشد، به موقع از روش‌های درمانی برای آن استفاده می‌شود و از ابتلا به سرطان پیشرفته، جلوگیری خواهد شد.

درصد خطای ماموگرافی چقدر است؟

معمولا ماموگرافی روشی دقیق با درصد خطای ناچیز است اما چنانچه بیمار همکاری لازم را نداشته یا دستگاه ماموگرافی دقت بالایی نداشته باشد، ممکن است درصدی از خطا وجود داشته باشد.

ماموگرافی سینه را بد شکل می‌کند؟

ممکن است به دلیل ایجاد فشار بر روی پستان از بابت تغییر شکل آن نگران باشید. اما باید گفت که انجام ماموگرافی ارتباطی به تغییر شکل بافت سینه ندارد و موجب آن نمی‌شود.

ماموگرافی دختران مجرد یا باکره، اشکالی ندارد؟

ماموگرافی بر روی سینه انجام می‌شود  و هیچ گونه ارتباطی به باکرگی زنان ندارد. حتی زنان باکره نیز باید بعد از 40 سالگی انجام دوره‌ای ماموگرافی را در نظر داشته باشند.

ماموگرافی نیاز به نسخه دارد؟

بله. برای انجام ماموگرافی نیاز به نسخه پزشک دارید که معمولا پزشک زنان ماموگرافی را تجویز می‌کند. از طرفی برای استفاده از بیمه و کاهش هزینه ماموگرافی نیاز است که نسخه داشته باشید.