قرص خواب، انواع قرص خواب و عوارض آن

قرص خواب همان‌طور که از اسمش پیدا است، می‌تواند بی خوابی را در افراد درمان کند و باعث ایجاد احساس گیجی یا خواب آلودگی شود. با ما همراه باشید تا انواع قرص خواب و عوارض آن را بشناسید.

در این مقاله می‌خوانید:

• قرص خواب چیست؟
• انواع قرص خواب
• قرص خواب چگونه عمل می کند؟
• عوارض قرص خواب
• آیا قرص خواب موثر است؟

قرص خواب چیست؟

قرص‌های خواب آور همان‌طور که اسم‌شان پیشنهاد می‌دهد، به شما کمک می‌کنند تا بخوابید. در واقع، اگر دچار اختلالات خواب مانند بی خوابی باشید، می‌توانید از این داروها برای کمک به خوابیدن استفاده کنید. هم‌چنین، اگر مستعد بیدار شدن در نیمه شب هستید نیز می‌توانید از این داروها برای خوابیدن کمک بگیرید.

بیشتر بخوانید: تاثیر کم‌خوابی بر میل جنسی

انواع قرص خواب

قرص‌های خواب آور بدون نسخه (OTC)، به عنوان مکمل‌های طبیعی یا با نسخه در دسترس هستند. انواع این قرص‌ها عبارتند از:

داروهای خواب آور بدون نسخه

همه افراد 18 سال به بالا می‌توانند داروهای خواب آور OTC را از داروخانه‌ها خریداری کنند. پس برای خرید این داروها نیازی ندارید که متخصص برای شما نسخه بنویسد. داروهای خواب آور OTC اغلب حاوی آنتی هیستامین هستند و آلرژی را درمان می‌کنند، اما در عین حال می‌توانند باعث خواب آلودگی نیز شوند.

قرص‌ خواب های طبیعی

برخی از افراد از داروهای طبیعی مانند ملاتونین یا مکمل‌های سنبل‌الطیب به عنوان قرص خواب استفاده می‌کنند. ملاتونین هورمونی است که بدن شما به طور طبیعی تولید کرده و باعث تشویق به خواب می‌شود. سنبل‌الطیب نیز گیاهی است که ظاهراً به آرامش و خواب بهتر کمک می‌کند.
لازم به ذکر است اگرچه مکمل‌های خواب آور OTC به راحتی در دسترس هستند، اما قبل از مصرف آن‌ها باید با پزشک خود مشورت کنید؛ چرا که داروهای موجود در داروهای خواب آور بدون نسخه (از جمله مکمل‌ها) می‌توانند با سایر داروها تداخل داشته باشند یا بعضی از بیماری‌ها را تشدید کنند.

قرص های خواب آور با نسخه

قرص‌های خواب آور نسخه‌ای قوی‌تر از داروهای بدون نسخه هستند. به همین دلیل، برای دریافت این قرص‌ها نیاز به نسخه پزشک دارید. پزشکان معمولاً استفاده طولانی‌مدت از قرص‌های خواب آور تجویزی را توصیه نمی‌کنند، زیرا این قرص‌ها بی خوابی را واقعاً درمان نمی‌کنند و هم‌چنین، با خطر وابستگی و اعتیاد همراه هستند. این قرص‌ها ممکن است در برخی موارد کمک کننده باشند، اما پزشکان معمولاً آن‌ها را فقط برای تسکین کوتاه‌مدت تجویز می‌کنند. انواع قرص خواب که نیاز به نسخه دارند، عبارتند از:

• داروهای ضد افسردگی
• باربیتورات‌ها
• بنزودیازپین‌ها (بنزوس)
• Z-داروها، مانند زولپیدم

بیشتر بخوانید: آیا مزایای زود خوابیدن کودکان را میدانید؟ بررسی اثرات زود خوابیدن بر روان کودک!

قرص خواب چگونه عمل می کند؟

هر یک از انواع قرص‌های خواب آور عملکرد متفاوتی دارند. برخی از داروهای خواب آور باعث خواب آلودگی می‌شوند و برخی دیگر ناحیه‌ای از مغز را که شما را هوشیار نگه می‌دارد ساکت می‌کنند:

• اکثر قرص‌های خواب OTC حاوی آنتی هیستامین هستند. آنتی هیستامین‌ها با مسدود کردن هیستامین‌ که باعث هوشیاری شما است عمل می‌کنند. ترکیبات رایج در آنتی هیستامین‌ها نیز دیفن هیدرامین و داکسیلامین را شامل می‌شود.
• نحوه عملکرد داروهای خواب طبیعی به نوع مکمل بستگی دارد. ملاتونین هورمونی است که به دلیل توانایی آن در تأثیرگذاری بر زمان به خواب رفتن و بیدار شدن، خواب را تقویت می‌کند. سنبل‌الطیب نیز یک اثر آرام بخش طبیعی بر روی سیستم عصبی شما دارد و در خواب بهتر شبانه موثر است.
• قرص های خواب با نسخه نیز به روش‌های مختلفی عمل می‌کنند. به عنوان مثال، بنزودیازپین‌ها با تحریک یک ماده شیمیایی در مغز شما به نام GABA باعث آرام بخشی، آرامش عضلانی و کاهش اضطراب شما می‌شوند. داروهای Z نیز اثر خود را با کاهش فعالیت مغز می‌گذارند.

بیشتر بخوانید: همه چیز درباره بی خوابی شبانه، علل، انواع و تکنیکهای درمان

عوارض قرص خواب

تقریباً از هر 10 نفر 8 نفر یک روز پس از مصرف داروهای خواب آور دچار خماری می‌شوند. این افراد احساس خواب‌ آلودگی می‌کنند، تفکرات درهم و برهم دارند و سرگیجه یا مشکلات تعادلی را تجربه خواهند کرد. این اثرات در طول روز می‌تواند بر توانایی شما در رانندگی، کار کردن، رفتن به مدرسه و انجام کارهای روزانه تأثیر منفی بگذارد. به همین دلیل مهم است که هنگام مصرف داروهای خواب آور احتیاط کنید. قرص‌های خواب آور بدون نسخه و نسخه‌ای (و مکمل‌ها) باعث عوارض جانبی زیر می‌شوند:

• یبوست یا اسهال
• خشکی دهان
• سردرد
• ضعف عضلانی
• مشکلات گوارشی، از جمله گاز، سوزش سر دل و حالت تهوع
• بدتر کردن خروپف و آپنه خواب

اگر قرص خواب خود را هر شب مصرف کنید، بدن شما ممکن است به آن وابسته شود. در نتیجه، وقتی دارو را قطع می‌کنید، احتمالاً بی خوابی شما بدتر از قبل عود می‌کند. این اثر بی خوابی برگشتی نامیده می‌شود.
علاوه بر این، برخی از داروهای خواب با نسخه ممکن است باعث پاراسومنیا شوند. این اختلال خواب مخرب کاری می‌کند که وقتی هنوز خواب هستید، رفتارهای خطرناک از خود نشان دهید. افرادی که داروی Z مصرف می‌کنند ممکن است در خواب راه بروند، غذا بخورند یا حتی رانندگی کنند؛ در حالی که از انجام این کارها غافلند و اکثراً پس از بیدار شدن از خواب انجام این کارها را به خاطر نمی‌آورند.

بیشتر بخوانید: انواع مشکلات خواب کودک را با این روش درمان کنید

آیا قرص خواب موثر است؟

مطالعات نشان می‌دهد که قرص‌های خواب‌ آور برای بهبود استراحت شبانه چندان مفید نیستند. در واقع، بیشتر افرادی که از داروهای خواب آور استفاده می‌کنند، فقط حدود 8 تا 20 دقیقه سریع‌تر از کسانی که دارو ندارند به خواب می‌روند. به طور کلی نیز داروهای خواب آور باید برای استفاده کوتاه‌مدت باشند تا وابستگی یا اعتیاد ناخواسته‌ای ایجاد نشود.

بیشتر بخوانید: راهکارهایی برای بهتر خوابیدن در روزهای گرم تابستان!

کلام آخر

قرص خواب به افرادی کمک می‌کند که دچار بی خوابی هستند و با هیچ یک از روش‌های طبیعی نتوانسته‌اند بی خوابی خود را برطرف کنند. این قرص انواع مختلفی دارد که بعضی از آن‌ها بدون نسخه قابل تهیه هستند، اما برخی دیگر حتماً باید با تجویز و توصیه پزشک مصرف شوند. در هر صورت بهتر است که قبل از هر چیز علت بی خوابی خود را پیدا کنید و سپس به فکر استفاده از روش‌های طبیعی یا قرص بیفتید.

به کلینیک نی نی بان سر بزنید.