چند روز پس از مصرف قرص اورژانسی پریود می‌شویم؟ ۵ دلیل تاخیر + ۶ عارضه آن برای پریود
قرص اورژانسی جلوگیری از بارداری یا Emergency Contraceptive Pill (ECP) شناخته می‌شود، برای جلوگیری از بارداری پس از داشتن رابطه جنسی بدون محافظت یا شکست روش‌های جلوگیری، استفاده می‌شود. این قرص معمولاً حاوی هورمون لوونورژسترل یا اوژستریل است و باید در کوتاه‌ترین زمان ممکن پس از رابطه جنسی مصرف شود تا اثرگذاری آن بالا باشد. یکی از نگرانی‌های شایع زنان پس از مصرف قرص اورژانسی، تغییر زمان شروع پریود است. معمولاً پریود شما ممکن است کمی جلوتر یا عقب‌تر از تاریخ معمولش اتفاق بیفتد. در این مقاله ابتدا به این سوال پاسخ می‌دهیم که چند روز پس از مصرف قرص اورژانسی پریود می‌شویم و سپس به توضیح دلایل تاخیر یا علائم بارداری احتمالی می‌پردازیم.
فهرست مطالب
- زمان شروع پریود پس از قرص اورژانسی
- قرص اورژانسی چگونه عمل می‌کند؟
- عوامل موثر بر زمان پریود بعد از مصرف قرص اوراژانسی
- از کجا بفهمیم قرص اورژانسی اثر کرده؟
- درصد موفقیت قرص اورژانسی
- دلایل اثر نذاشتن قرص اورژانسی
- عوارض قرص اورژانسی برای پریود
- خونریزی پس از مصرف قرص اورژانسی چقدر طول می‌کشد؟
- طولانی شدن زمان پریود پس از مصرف قرص اورژانسی
- قرص اورژانسی برای پریود شدن سریع
- آیا خونریزی پس از مصرف قرص اورژانسی به معنای عدم بارداری قطعی است؟
- آیا پس از مصرف قرص اورژانسی احتمال بارداری وجود دارد؟
- علائم بارداری پس از مصرف قرص اورژانسی
زمان شروع پریود پس از قرص اورژانسی
معمولاً ۴ تا ۷ روز پس از مصرف قرص اورژانسی پریود می‌شویم. همچنین باید منتظر باشید که رنگ یا شدت خونریزی نیز در پریود پس از قرص اورژانسی تغییر کند. این اتفاقات که به دلیل نوسانات هورمونی رخ می‌دهد امری طبیعی است و نگران کننده نیست.
قرص اورژانسی چگونه عمل می‌کند؟
به نقل از my.clevelandclinic.org
The main way the morning-after pill works is by preventing or delaying ovulation. If you don’t ovulate, you can’t get pregnant. The morning-after pill won’t end a pregnancy that has already begun.
روش اصلی عملکرد قرص اورژانسی، جلوگیری یا به تاخیر انداختن تخمک‌گذاری است. اگر تخمک‌گذاری نکنید، نمی‌توانید باردار شوید. قرص اورژانسی به بارداری که از قبل شروع شده باشد، پایان نمی‌دهد.
عوامل موثر بر زمان پریود بعد از مصرف قرص اوراژانسی
اینکه چند روز بعد از مصرف قرص اورژانسی پریود شویم تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد از جمله:
1. زمان مصرف قرص: هرچه قرص زودتر پس از رابطه مصرف شود، اثر هورمونی آن بیشتر است.
2. چرخه طبیعی پریود: اگر چرخه شما نامنظم باشد، تغییر زمان پریود محتمل‌تر است.
3. استرس یا تغییرات سبک زندگی: اضطراب، خواب کم یا تغذیه نامناسب میتواند بازگشت پریود را تحت تاثیر قرار دهد.
4. دوز هورمونی قرص: قرص‌های حاوی دوز بالای هورمون ممکن است باعث تاخیر یا خونریزی غیرعادی شوند.
با این حال باید توجه داشته باشید که اگر پریود بیش از یک هفته تاخیر داشت، بهتر است تست بارداری انجام دهید. خونریزی شدید یا درد غیرمعمول پس از مصرف قرص اورژانسی نیاز به بررسی پزشکی دارد. همچنین مصرف مکرر قرص اورژانسی توصیه نمی‌شود و بهتر است از روش‌های پیشگیری غیر دارویی مثل کاندوم استفاده شود.
بروز تغییر در زمان پریود پس از مصرف قرص اورژانسی معمولاً طبیعی است و بدن شما پس از یک یا دو چرخه به حالت عادی بازمی‌گردد.
از کجا بفهمیم قرص اورژانسی اثر کرده؟
نمی‌توان با قطعیت مطمئن شد که آیا قرص اورژانسی اثر کرده یا خیر، اما چند نشانه و روش به تشخیص بهتر کمک می‌کند:
- شروع یا تغییر زمان پریود: اگر پریود در زمان معمول یا کمی جلوتر/عقب‌تر از زمان معمول شروع شود و خونریزی طبیعی داشته باشد، اغلب نشان‌دهنده اثرگذاری قرص است.
- خونریزی سبک یا لکه‌بینی چند روز بعد: بعضی زنان بعد از مصرف قرص لکه‌بینی یا خونریزی کوتاه دارند که معمولاً نشانه پاسخ هورمونی قرص است.
- تست بارداری: مطمئن‌ترین روش برای بررسی اثر قرص، انجام تست بارداری است. این تست باید حداقل ۲ هفته پس از رابطه جنسی یا بعد از تاخیر پریود انجام شود تا نتیجه دقیق باشد.
- عدم بروز علائم بارداری: در صورتی که علائم بارداری (تهوع، حساسیت سینه، تاخیر پریود بیش از یک هفته) دیده نشود و پریود طبیعی اتفاق بیفتد، قرص احتمالاً اثر کرده است.
درصد موفقیت قرص اورژانسی
قرص اورژانسی اگر در زمان درست مصرف شود، میتواند از بارداری پیشگیری کند، اما صد در صد نیست. میزان موفقیت آن به زمان مصرف بعد از رابطه بستگی دارد:
- در ۲۴ ساعت اول: حدود ۹۵ تا ۹۸ درصد موفقیت
- بین ۲۴ تا ۴۸ ساعت: حدود ۸۵ تا ۹۰ درصد موفقیت
- بین ۴۸ تا ۷۲ ساعت: حدود ۵۸ تا ۸۵ درصد موفقیت
- بعد از ۷۲ ساعت، اثر آن بسیار کاهش پیدا می‌کند و قابل اعتماد نیست.
به طور کلی، هرچه سریع‌تر مصرف شود، احتمال موفقیت بیشتر است. همچنین وزن بدن (به‌خصوص بالای ۷۵–۸۰ کیلوگرم) و تداخل با برخی داروها نیز میتواند اثرگذاری قرص را کمتر کند.
دلایل اثر نذاشتن قرص اورژانسی
قرص اورژانسی معمولاً موثر است، اما در برخی شرایط ممکن است اثر نکند. مهم‌ترین دلایل عبارتند از:
- مصرف دیرهنگام قرص
- قرص اورژانسی باید هرچه سریع‌تر پس از رابطه مصرف شود تا بیشترین اثر را داشته باشد. بهترین زمان مصرف در ۲۴ ساعت اول است، اما تا ۷۲ ساعت (۳ روز) بعد هم میتواند موثر باشد. بعضی انواع قرص تا ۵ روز پس از رابطه نیز کارایی دارند، هرچند اثربخشی آن به‌تدریج کاهش می‌یابد. هر چه مصرف قرص دیرتر انجام شود (خصوصاً بعد از ۷۲ ساعت)، احتمال اثرگذاری کمتر است.
- تخمک‌گذاری قبل از مصرف قرص
- اگر تخمک‌گذاری پیش از مصرف قرص انجام شده باشد، هورمون‌های قرص نمی‌توانند از لقاح جلوگیری کنند و بارداری ممکن است رخ دهد.
- استفراغ یا جذب ناقص دارو
- اگر فرد کمتر از ۲ ساعت پس از مصرف قرص استفراغ کند یا مشکلات گوارشی داشته باشد، دارو ممکن است به اندازه کافی جذب نشود و اثر کاهش یابد.
- داروهای تداخل‌کننده
- برخی داروها مانند داروهای ضد تشنج، ریفامپین، و برخی مکمل‌های گیاهی می‌توانند اثر هورمونی قرص را کاهش دهند و احتمال بارداری را افزایش دهند.
- وزن بالا یا شاخص توده بدنی بالا (BMI)
- در برخی مطالعات، زنان با وزن یا BMI بالا ممکن است اثر قرص اورژانسی کمتر باشد، اگرچه این عامل همیشه تعیین‌کننده نیست.
عوارض قرص اورژانسی برای پریود
قرص اورژانسی حاوی هورمون‌های پروژستین یا اوژستریل است و مصرف آن میتواند چرخه طبیعی پریود را موقتاً تحت تاثیر قرار دهد. برخی از عوارض و تغییرات رایج عبارتند از:
- تاخیر یا جلو افتادن پریود
- پریود ممکن است چند روز جلوتر یا عقب‌تر از زمان معمول اتفاق بیفتد. این تغییر معمولاً موقت است و در چرخه بعدی به حالت طبیعی بازمی‌گردد.
- طولانی شدن یا کوتاه شدن خونریزی
- خونریزی ممکن است سبک، سنگین یا طولانی‌تر از حالت معمول باشد و گاهی چند روز بیشتر یا کمتر طول بکشد.
- لکه‌بینی بین دو پریود
- ممکن است چند روز بعد از مصرف قرص، لکه‌های خون مشاهده شود که جای نگرانی ندارد و نشانه پاسخ هورمونی بدن است.
- تغییر شدت و رنگ خونریزی
- رنگ خون ممکن است روشن‌تر یا تیره‌تر و شدت آن سبک‌تر یا سنگین‌تر از معمول باشد.
- احساس درد یا حساسیت سینه‌ها
- برخی زنان بعد از مصرف قرص حساسیت یا درد در سینه‌ها و نوسانات خلقی را تجربه می‌کنند.
- عدم تخمک‌گذاری منظم در چرخه بعدی
- در برخی موارد نادر، چرخه بعدی ممکن است کمی نامنظم شود، اما معمولاً با چرخه دوم یا سوم به حالت طبیعی بازمی‌گردد.
این اثرات معمولاً موقت و طبیعی هستند و جای نگرانی ندارند، مگر اینکه خونریزی بسیار شدید، درد غیرمعمول یا تاخیر پریود بیش از یک هفته رخ دهد که در این صورت توصیه به مشورت با پزشک می‌شود.
خونریزی پس از مصرف قرص اورژانسی چقدر طول می‌کشد؟
خونریزی پس از مصرف قرص اورژانسی معمولاً یک تا چند روز طول می‌کشد و ممکن است سبک یا به صورت لکه‌بینی باشد. در برخی افراد، خونریزی شبیه پریود طبیعی و حدود ۳ تا ۷ روز ادامه پیدا می‌کند. این حالت معمولاً موقت است و در چرخه بعدی پریود به حالت عادی بازمی‌گردد.
طولانی شدن زمان پریود پس از مصرف قرص اورژانسی
طولانی شدن پریود پس از مصرف قرص اورژانسی یک اتفاق نسبتاً شایع است و علت آن تغییرات هورمونی ناشی از قرص است. قرص اورژانسی حاوی هورمون‌های پروژستین (مانند لوونورژسترل) است که چرخه طبیعی پریود را موقتاً تحت تاثیر قرار می‌دهند.
علل اصلی طولانی شدن پریود پس از مصرف قرص اورژانسی عبارتند از:
- تغییر در سطح هورمون‌ها: قرص اورژانسی باعث افزایش ناگهانی هورمون پروژستین می‌شود که روی ضخامت و ریزش پوشش داخلی رحم (اندومتر) تاثیر می‌گذارد. این تغییر میتواند باعث خونریزی طولانی‌تر یا سنگین‌تر شود.
- تاخیر در تخمک‌گذاری: قرص اورژانسی ممکن است تخمک‌گذاری را به تعویق بیندازد. اگر تخمک‌گذاری دیرتر رخ دهد، پریود هم ممکن است طولانی‌تر شود.
- تغییر در جریان خونریزی: بعضی از زنان بعد از مصرف قرص، خونریزی با شدت یا رنگ متفاوت (سبک، سنگین، یا تکه‌ای) تجربه می‌کنند که باعث طولانی‌تر شدن دوره پریود می‌شود.
- چرخه نامنظم طبیعی: اگر چرخه شما پیش از مصرف قرص کمی نامنظم بوده باشد، قرص اورژانسی تغییرات بیشتری ایجاد می‌کند و طول پریود ممکن است بیشتر شود.
معمولاً این تغییرات موقتی هستند و چرخه بعدی به حالت طبیعی بازمی‌گردد. اگر طولانی شدن پریود بیش از یک تا دو چرخه ادامه داشت، یا خونریزی خیلی شدید بود، بهتر است با پزشک زنان مشورت شود تا علت‌های دیگر بررسی شود.
قرص اورژانسی برای پریود شدن سریع
قرص اورژانسی در اصل برای جلوگیری از بارداری طراحی شده و نقش مستقیم و تضمینی در سریع‌تر کردن پریود ندارد، اما به دلیل تغییرات هورمونی‌ای که ایجاد می‌کند، در برخی باعث خونریزی یا جلو افتادن پریود می‌شود.
با این حال استفاده از قرص اورژانسی به عنوان روشی برای زودتر پریود شدن توصیه نمی‌شود، چون میتواند چرخه قاعدگی را نامنظم کند و عوارض هورمونی به همراه داشته باشد.
آیا خونریزی پس از مصرف قرص اورژانسی به معنای عدم بارداری قطعی است؟
خونریزی یا لکه‌بینی پس از مصرف قرص اورژانسی میتواند نشانه‌ای از تاثیر دارو بر هورمون‌ها باشد و در بسیاری موارد احتمال بارداری را کاهش می‌دهد، اما به هیچ عنوان دلیل قطعی بر عدم بارداری نیست. ممکن است بعضی زنان با وجود خونریزی همچنان باردار شوند یا بالعکس بدون خونریزی هم باردار نشوند.
آیا پس از مصرف قرص اورژانسی احتمال بارداری وجود دارد؟
بله، مصرف قرص اورژانسی احتمال بارداری را به شدت کاهش می‌دهد، اما هیچ قرصی ۱۰۰٪ تضمین‌کننده نیست. پس از مصرف قرص اورژانسی، اگر پریود بیش از یک هفته تاخیر داشت، تست بارداری توصیه می‌شود تا مطمئن شوید بارداری رخ نداده است.
علائم بارداری پس از مصرف قرص اورژانسی
علائم بارداری پس از مصرف اورژانسی مشابه علائم بارداری در شرایط طبیعی است و عبارت است از:
- تاخیر در پریود یا عدم شروع آن در زمان معمول
- خونریزی سبک یا لکه‌بینی غیرعادی
- تهوع و استفراغ صبحگاهی
- حساسیت یا درد در سینه‌ها
- خستگی غیرمعمول و احساس کم‌انرژی بودن
- تغییرات خلق و خو، مانند تحریک‌پذیری یا اضطراب
- تکرر ادرار یا تغییر در الگو
این علائم ممکن است مشابه تغییرات طبیعی پریود یا اثرات هورمونی قرص اورژانسی باشند، بنابراین اگر پریود بیش از یک هفته تاخیر داشت، تست بارداری توصیه می‌شود.
سخن پایانی
در پایان می‌توان گفت که زمان پریود شدن پس از مصرف قرص اورژانسی در هر فرد متفاوت است و بسته به شرایط بدن، زمان تخمک‌گذاری و نوع قرص مصرفی میتواند از چند روز تا یک هفته تغییر کند. بسیاری از زنان ممکن است زودتر یا دیرتر از موعد عادت ماهانه را تجربه کنند و این مسئله معمولاً طبیعی است. با این حال، اگر پریود بیش از یک هفته به تاخیر افتاد یا نشانه‌هایی از بارداری مشاهده شد، انجام تست بارداری و مراجعه به پزشک ضروری خواهد بود.
