باهوش‌تر شدن به سبک استیو جابز؛ بدون نیاز به IQ بالا
چگونه مانند استیو جابز باهوش‌تر شویم؟ بنیان‌گذار اپل معتقد بود هوش واقعی در توانایی دیدن ارتباطات پنهان و وصل کردن نقاطی است که دیگران قادر به تشخیصشان نیستند؛ مهارتی که با تغییرات ساده در سبک زندگی قابل دستیابی است.
فهرست مطالب
مطالعات نشان داده‌اند که افراد باهوش معمولاً از تنهایی لذت می‌برند و همین ویژگی باعث پیشرفت در توانایی تشخیص الگوها و پیش‌بینی نتایج می‌شود. هرچند که تحقیقات نشان داده این افراد در این زمینه ممکن است آن‌قدر که تصور می‌کنند ماهر نباشند.
نظریه استیو جابز درباره هوش
بنیان‌گذار آمازون معتقد بود که تغییر نظر بهترین شاخص برای هوش بالا است؛ اما استیو جابز رویکرد متفاوتی در این زمینه داشت. او می‌گفت:
«بخش مهمی از هوش به حافظه مربوط است، اما قابلیت مهم‌تر به توانایی نگاه‌کردن از زاویه‌ای دیگر و درک تصویر بزرگ بستگی دارد. همانند وقتی که شما از طبقه هشتادم شهری به کل آن نگاه می‌کنید و قادر هستید شهر را به‌طور کامل مشاهده کنید؛ در حالی که دیگران با نقشه‌های کوچک تلاش می‌کنند مسیرشان را پیدا کنند. شما می‌توانید ارتباطاتی را ببینید که دیگران قادر به دیدن آن‌ها نیستند.»
دیدگاه جابز درباره ارتباط هوشمندانه
از نظر جابز، هوش با قابلیت «ایجاد ارتباطات» تعریف می‌شود؛ یعنی توانایی وصل‌کردن نقاطی که دیگران نتوانسته‌اند به هم متصل کنند. با این رویکرد، آنچه باعث تمایز افراد باهوش می‌شود توانایی اتصال موضوعات به‌ظاهر نامرتبط است.
انواع هوش: متبلور و سیال
روان‌شناسان به طور کلی دو نوع هوش را تعریف کرده‌اند: هوش متبلور و هوش سیال. هوش متبلور شامل دانش انباشته مانند حقایق و اطلاعات است که به آن «هوش کتابی» نیز می‌گویند. در مقابل، هوش سیال به توانایی یادگیری موضوعات جدید، حفظ آن‌ها و استفاده از دانش در موقعیت‌های تازه مربوط است و غالباً به عنوان «هوش خیابانی» شناخته می‌شود.
افراد زیادی هستند که یکی از این دو نوع هوش را در سطح بالایی دارند؛ اما افرادی که دارای هر دو نوع هوش باشند بسیار کمیاب‌اند. این موضوع به دلیل تفاوت در روش تقویت این دو نوع هوش است.
راه‌های تقویت هوش سیال
برخلاف افزایش هوش متبلور که با مطالعه و کاوش عمیق در یک موضوع امکان‌پذیر است، بهبود هوش سیال نیازمند تلاش مداوم برای یادگیری و مواجهه با موضوعات جدید است. تنها با چالش‌کردن خود و مواجهه با تجربه‌های تازه می‌توان هوش سیال را تقویت کرد.
وقتی چیزی جدید یاد می‌گیرید، قشر مغز شما از نظر ضخامت و فعالیت افزایش پیدا می‌کند که این امر به ایجاد ارتباطات عصبی جدید در ذهن کمک می‌کند. اما پس از مدتی، اگر یادگیری متوقف شود، این فعالیت‌ها به سطح عادی بازمی‌گردند. بنابراین، تنها راه برای حفظ و ارتقای هوش سیال، پیگیری مداوم یادگیری و تجربیات تازه است.
به‌دست‌آوردن تجربیات منحصربه‌فرد
مطابق نظر جابز، برای ایجاد ارتباطات نوآورانه و حل مسائل به شیوه‌ای خلاقانه، داشتن تجربیات ویژه و متفاوت یک ضرورت است. اگر فرد همان تجربیاتی را داشته باشد که دیگران نیز دارند، نتیجه مشابهی خواهد داشت و نوآوری از بین خواهد رفت.
بررسی زندگی افراد باهوش و نوآور نشان می‌دهد که آن‌ها تجربیات متنوعی داشته‌اند؛ به طوری که این تجربیات منحصربه‌فرد به آن‌ها امکان داده است که مشکلات را با روش‌هایی متفاوت حل کنند.
تفکر تداعی‌گر: کلید ارتباط‌سازی
هرچه دامنه دانسته‌ها و تجربیات فرد گسترده‌تر باشد، او بیشتر می‌تواند از قدرت یادگیری تداعی‌گر استفاده کند. این نوع یادگیری شامل مرتبط کردن اطلاعات جدید با دانسته‌های قدیمی است که منجر به ایجاد ارتباطات هوشمندانه میان آن‌ها می‌شود. این همان فرآیندی است که مغز هنگام گفتن «فهمیدم، این مانند آن است» یا «می‌توانم این راه‌حل را در آن موقعیت نیز استفاده کنم» انجام می‌دهد.
نمونه‌هایی از خلاقیت مبتنی بر تجربه‌های فردی
استیو جابز، نمونه‌ای از این موضوع است. او از کلاس خوشنویسی در دانشگاه برای طراحی فونت‌های اولیه محصولات اپل الهام گرفت. یا کوین پلانک، تجربه‌اش در فوتبال را در طراحی لباس‌های ضدتعریق «آندر آرمور» به کار برد. همچنین، بنیان‌گذاران واتس‌اپ مدل کسب‌وکار یاهو (که بر تبلیغات تمرکز داشت) را مبنای ایجاد پیام‌رسانی ساده‌تر و بدون تبلیغات قرار دادند.
روند یادگیری و بازیابی اطلاعات
هرچه بیشتر یاد بگیرید و تجربه کنید، بهتر می‌توانید دانسته‌های قبلی خود را به اطلاعات جدید مرتبط کنید. این امر یادگیری، ذخیره‌سازی و بازیابی اطلاعات را تسهیل می‌کند و به مغز امکان می‌دهد روند یادگیری‌های بعدی آسان‌تر شود.
با این رویکرد، نه‌تنها مهارت و اطلاعات بیشتری به دست می‌آورید، بلکه حتی از آنچه تصور می‌کردید نیز باهوش‌تر خواهید شد.
