آزمایش قند خون بارداری، هفته چندم؟

آیا پزشک شما گفته است که زمان برنامه‌ریزی آزمایش گلوکز یا آزمایش قند خون بارداری فرا رسیده است؟ این غربالگری معمول، دیابت بارداری را بررسی می‌کند، وضعیتی که تا 10درصد از بارداری‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
وقتی زمان انجام آزمایش قند خون بارداری فرا می‌رسد چه انتظاری می‌توانید داشته باشید؟ اگر نتایج بالاتر از حد طبیعی باشد، چه اتفاقی می‌افتد؟
در این مقاله همه چیزهایی را که باید بدانید، به شما ارائه می‌دهیم.

آزمایش قند خون بارداری یا غربالگری گلوکز چیست؟

آزمایش غربالگری گلوکز، یک آزمایش معمول بارداری است که دیابت بارداری (GD) را بررسی می‌کند. این آزمایش سطوح بالاتر از حد طبیعی گلوکز (معروف به قند) را در خون شما بررسی می‌کند، که می‌تواند به این معنی باشد که شما در معرض خطر ابتلا به قند خون بارداری هستید.

چاق بودن، داشتن سن ۳۵ سال یا بیشتر، سابقه خانوادگی دیابت، یا ابتلا به دیابت در بارداری قبلی قبلی، جزو گزینه‌های خطر است.

دیابت بارداری در صورت عدم کنترل می‌تواند جدی باشد، به همین دلیل است که انجام آزمایش برای همه زنان باردار توصیه می‌شود. خبر خوب این است که دیابت، یکی از ساده‌ترین عوارض بارداری برای مدیریت است.
اکثر زنان باردار مبتلا به دیابت می‌توانند قند خون خود را از طریق رژیم غذایی و ورزش کنترل کنند و اگر این‌ها کافی نباشد، مصرف دارو یک گزینه دیگر است. در هر دو مورد، احتمالا یک بارداری کاملا طبیعی و یک نوزاد سالم خواهید داشت.
برای اکثر زنان باردار، آزمایش گلوکز معمولا بین هفته‌های ۲۴ و ۲۸ بارداری انجام می‌شود. اگر شما در معرض خطر بالاتری برای این اختلال هستید، ممکن است پزشک شما توصیه کند آزمایش را زودتر انجام دهید.
چاق بودن، داشتن سن ۳۵ سال یا بیشتر، سابقه خانوادگی دیابت، یا ابتلا به دیابت در بارداری قبلی قبلی، جزو گزینه‌های خطر است.

آیا در دوران بارداری باید آزمایش قند خون بارداری انجام بدهید؟

کالج آمریکایی متخصصان زنان و زایمان (ACOG) توصیه می‌کند که همه زنان باید از نظر دیابت بارداری غربالگری شوند. بنابراین حتی اگر طرفدار خون‌گیری یا آزمایش نیستید، از این غربالگری نباید چشم‌پوشی کنید.
دیابت بارداری، یکی از شایع‌ترین عوارض بارداری است. هنگامی که درمان نشود، می‌تواند خطر ابتلا به تعدادی از مشکلات را ایجاد کند که عبارتند از:

• ماکروزومی یا بزرگ شدن بیش از حد نوزاد که می‌تواند زایمان شما را دشوارتر کند، یا امکان سزارین را افزایش دهد.
• پره‌اکلامپسی، یا شروع ناگهانی فشار خون بالا
• زردی، مشکلات تنفسی یا قند خون پایین برای کودک شما پس از تولد
• خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ برای کودک شما در مراحل بعدی زندگی
• مرده‌زایی

غربالگری گلوکز، یک راه آسان و موثر برای تشخیص دیابت بارداری و کنترل مشکل است که معمولا با تغییر سبک زندگی اصلاح می‌شود.
داشتن سبک زندگی سالم، می‌تواند به معنای یک بارداری و زایمان راحت‌تر باشد.

چگونه برای آزمایش قند خون بارداری آماده شویم؟

بستگی به نوع آزمایشی دارد که پزشک شما سفارش داده است. اگر آزمایش دو مرحله‌ای را انجام می‌دهید (که گاهی اوقات آزمایش گلوکز یک ساعته نامیده می‌شود)، لازم نیست کار خاصی برای آماده‌سازی انجام بدهید.
مصرف غذای معمولی هم در شب قبل، هم در روز آزمایش خوب است.
اگر آزمایش یک مرحله‌ای را انجام می‌دهید، باید از خوردن، یا نوشیدن هر چیزی غیر از آب به مدت هشت تا ۱۴ ساعت قبل از آزمایش خودداری کنید.
اگر مطمئن نیستید که پزشک چه آزمایشی را تجویز کرده است، فقط از او در این‌باره سئوال بپرسید.
پزشک به شما اطلاع می‌دهد که تحت کدام غربالگری قرار می‌گیرید و آیا دستورالعمل خاصی وجود دارد که باید برای اطمینان از دقیق بودن نتایج آزمایش دنبال کنید، یا نه.

آزمایش قند خون بارداری چگونه عمل می‌کند؟

آیا نمی‌دانید آزمایش گلوکز دقیقا چگونه انجام می‌شود؟
دو نوع آزمایش گلوکز وجود دارد و هر کدام کمی متفاوت عمل می‌کنند:

1- آزمایش دو مرحله‌ای

در این آزمایش که به عنوان آزمایش یک‌ساعته هم شناخته می‌شود، ابتدا یک نوشیدنی گلوکز بسیار شیرین می‌نوشید. سپس یک ساعت صبر می‌کنید تا خون شما گرفته و از نظر گلوکز آزمایش شود.

اگر آزمایش یک مرحله‌ای را انجام می‌دهید، باید از خوردن، یا نوشیدن هر چیزی غیر از آب به مدت هشت تا ۱۴ ساعت قبل از آزمایش خودداری کنید.

اگر سطح گلوکز شما خیلی بالا باشد، باید برای مرحله دوم آزمایش که شامل نوشیدن بیشتر نوشیدنی گلوکز و آزمایش خون در فواصل زمانی متعدد است، به آزمایشگاه مراجعه کنید.

2- آزمایش یک مرحله‌ای

در این آزمایش که به عنوان آزمایش سه‌ساعته هم شناخته می‌شود، ابتدا از شما آزمایش خون می‌گیرند، سپس نوشیدنی شیرین گلوکز را می‌نوشید. سپس در طول دو ساعت، دو بار دیگر از شما خون می‌گیرند.

اگر آزمایش گلوکز خیلی بالا برگردد به چه معناست؟

اگر نتایج غربالگری گلوکز شما سطوح بالایی از گلوکز را در خون شما نشان دهد، ممکن است انسولین کافی برای پردازش گلوکز اضافی در سیستم خود تولید نکنید.
سپس پزشک ممکن است آزمایش تحمل گلوکز را برایتان تجویز کند. برای این آزمایش تشخیصی، از شما خواسته می‌شود که هشت ساعت قبل ناشتا باشید یعنی نباید غیر از آب چیزی بخورد یا بیاشامید.
خون شما گرفته می‌شود و سپس یک مخلوط گلوکز با غلظت بالاتر می‌نوشید. سه بار دیگر، یک، دو و سه ساعت بعد، خون شما گرفته خواهد شد.
اگر دیابت بارداری در شما تشخیص داده شد، احتمالا لازم است با یک متخصص تغذیه مشورت کنید.
شما باید مصرف غذاهای پر قند و کربوهیدرات‌های تصفیه‌شده را محدود و روی دریافت بیشتر میوه‌ها و سبزیجات، پروتئین‌های بدون چربی، چربی‌های سالم و مقدار متوسطی از کربوهیدرات‌های پیچیده مانند غلات کامل، سیب‌زمینی شیرین و سبزیجات نشاسته‌ای تمرکز کنید.
همچنین باید چندین بار در روز سطح گلوکز خود را با دستگاه خانگی کنترل کنید. این دستگاه ویژه، از یک قطره خون از انگشت شما استفاده می‌کند تا فورا نتیجه را به شما بدهد.
اگر تنها با تغییر در رژیم غذایی خود قادر به کنترل این بیماری نیستید، پزشک ممکن است دارویی برای کنترل دیابت تجویز کند.

خطرات آزمایش قند خون بارداری

آزمایش گلوکز در دوران بارداری، بی‌خطر است و هیچ خطر یا عوارض جانبی عمده‌ای ندارد. با این حال، ممکن است بعد از خوردن نوشیدنی گلوکز، حال خوبی نداشته باشید.
به این دلیل که این نوشیدنی حاوی مقدار زیادی قند است، برخی از زنان متوجه می‌شوند که پس از نوشیدن آن کمی احساس تهوع، تعریق یا سبکی سر دارند. این احساس باید پس از خوردن مقداری غذای واقعی کاهش یابد، اما اگر ادامه داشت یا نگران شدید، با پزشک تماس بگیرید.

وجود گلوکز در ادرار به چه معناست؟

در هر ویزیت قبل از زایمان، پزشک نمونه‌ای از ادرار شما را برای بررسی قند خون می‌گیرد که نشانه احتمالی دیابت بارداری است.
اگر سطح گلوکز ادرار شما بالا است و فاکتورهای خطر خاصی برای ابتلا به دیابت بارداری دارید، یا اگر پزشک شما در هر آزمایشی مقادیر زیادی گلوکز پیدا کند، ممکن است لازم باشد زودتر از حد معمول، غربالگری گلوکز را انجام دهید.
اگر آزمایش گلوکز ادرار شما فقط یک بار مثبت شد ، شما تنها نیستید، تقریبا برای نیمی از زنان در مقطعی از بارداری اتفاق می‌افتد.
این احتمال از سه ماهه دوم بارداری به بعد بیشتر می‌شود، یعنی زمانی که بدن شما در برابر تلاش‌های هورمون انسولین برای انتقال تمام گلوکز دریافتی از خون به سلول‌ها برای رساندن گلوکز به جنین در حال رشد مقاومت می‌کند.
هنگامی که هر دو شما گلوکز مورد نیاز خود را جذب کردید، کلیه‌های شما مقدار اضافی آن را از طریق ادرار دفع می‌کند.

چگونه سطح گلوکز خون خود را کاهش دهیم؟

حتی اگر یک غربالگری طبیعی گلوکز داشته باشید و هرگز آزمایش گلوکز در ادرارتان مثبت نباشد، همچنان پیروی از یک رژیم غذایی سالم در دوران بارداری مهم است که می‌تواند به تثبیت سطح قند خون شما کمک کند.

کربوهیدرات‌های «ساده» یا «تصفیه‌شده» را کاهش دهید

کلوچه ، آب پرتقال، غلات شیرین و سایر کربوهیدرات‌های شیرین و تصفیه‌شده، مقصر اصلی افزایش گلوکز هستند، چون آن‌ها به سرعت وارد جریان خون می‌شوند و می‌توانند منجر به فیلتر شدن قند اضافی از طریق ادرار شوند.

کربوهیدرات‌های سالم را انتخاب کنید

کربوهیدرات‌های «پیچیده» یا «تصفیه‌نشده» مانند نان‌ها و غلات سبوس‌دار، میوه‌های تازه کامل و حتی سیب‌زمینی پخته (با پوست!) آهسته‌تر جذب جریان خون می‌شوند.
علاوه بر این، آن‌ها بسیاری از مواد مغذی ضروری برای بارداری (مانند اسید فولیک، فیبر و آهن) را فراهم می‌کنند.

هر روز فعال باشید

حداقل پنج روز در هفته و به مدت ۳۰ دقیقه با شدت متوسط ورزش، پیاده‌روی یا شنا، انجام دهید. در صورت امکان، ۱۰ یا ۱۵ دقیقه بیشتر بعد از غذا پیاده‌روی کنید. تحرک بعد از غذا به‌ویژه برای کنترل قند خون مفید است.

به میزان مناسب وزن اضافه کنید

افزایش بیش از حد، یا خیلی سریع وزن در دوران بارداری می‌تواند شانس ابتلا به دیابت بارداری را افزایش دهد، بنابراین با پزشک در مورد افزایش وزن صحبت کنید.
غربالگری قند خون بارداری، تنها یکی از آزمایشاتی است که در دوران بارداری انجام خواهید داد.
مهم نیست چه نتایجی به دست می‌آید، اقدامات آسانی وجود دارد که می‌توانید برای کنترل قند خون خود و داشتن سالم‌ترین بارداری انجام دهید.