اولین غربالگری در بارداری چه زمانیست؟
تست‌های غربالگری مرحله اول و دوم بارداری به مجموعه‌ای از بررسی‌های سونوگرافی و آزمایشگاهی گفته میشود.
اولین غربالگری در هفته چندم بارداری انجام میشود؟
اولین تست غربالگری از اواسط ماه سوم تا اواسط ماه چهارم بارداری انجام میشود. نتیجه این تست که در دو بخش انجام می‌گیرد هر چند نتایج به دست آمده منجر به تشخیص قطعی نمی‌شوند اما برای درنظر گرفتن مشکلات اولیه جنین و مادر و ادامه روند بارداری نقش به سزایی دارد. در واقع این تست ارزیابی اولیه از خطر ابتلا به اختلالات ژنتیکی و کروموزومی است.
تست غربالگری سه ماهه اول چیست؟
این تست در هفته یازدهم تا چهاردهم بارداری انجام میشود. و ترکیبی است از آزمایش خون و سونوگرافی. این تست شامل دو بخش NT و NB است که با بررسی سطح هرمون‌ها و پروتئین‌ها در خون مادر احتمال اختلالات کروموزومی مثل سندرم داون مشخص میشود. بنابراین این تست در سه ماهه اول به دلیل تشخیص احتمال سندورم تریزومی ۲۱ و تریزومی ۱۳ و ۱۸ بسیار اهمیت دارد و معمولا در هفته ۱۱ تا ۱۴ بارداری انجام میشود. این تست، زودتر از بقیه تست ها می تواند احتمال وجود مشکلات را بررسی کند. همچنین روشی غیر تهاجمی و بدون خطر برای مادر و جنین است.
اولین غربالگری چگونه انجام میشود؟
این تست برای ارزیابی اولیه وضعیت سلامت مادر و جنین و ترکیبی است از سونوگرافی و آزمایش خون. در اولین غربالگری شفافیت گردنی جنین که سونوگرافی NT نام دارد از روی شکم مادر بررسی میشود. اگر جنین سالم باشد ضخامت شفافیت گردنی کم است و اگر بیش از حد معمول ضخیم باشد نشانده دهنده احتمال بالای سندروم داون و سایر اختلالات کروموزومی است. در مرحله بعدی با گرفتن آزمایش خون از مادر میزان دو پروتئین در خون بررسی میشود. در صورت کمبود پلاسمای پروتئین A و سطح بالای هورمون گنادوتروپین کوریونیک انسانی می‌تواند نشانه احتمال سندروم داون در جنین باشد.
غربالگری اول که در در پایان سه ماه نخست بارداری انجام میشود زیاد وقت گیر نیست و کافی است مادر ابتدا آزمایش خون را در آزمایشگاه مورد نظر داده و بعد از آن به مرکز سونوگرافی مراجعه کند. مرحله سونوگرافی که از روی شکم توسط متخصص سونوگرافی و یا پریناتولوژیست انجام میشود بین بیست تا چهل دقیقه طول می‌کشد.
تفسیر آزمایش غربالگری اول چگونه است؟
به طور معمول پس از مشاهده نتیجه آزمایش غربالگری توسط پزشک متخصص بارداری مادر به سه دسته بارداری بی خطر، کم خطر و پرخطر تقسیم میشود. چنانچه عدد غربالگری بین ۱.۲ تا ۱.۵ قرار گرفته باشد نوع خطر بارداری در سطح متوسط است. معمولا به گروه از مادران توصیه میشود در هفته ۱۵ تا ۱۶ بارداری نسبت به آزمایش ترکیبی سکوئنشنال اقدام کنند. در صورتی که عدد غربالگری ۱.۵ یا بیش از این عدد باشد بارداری در دسته پرخطر قرار گرفته و نیازمند آزمایش‌های اختصاصی است و آزمایش غربالگری دوم بسیار ضرورت دارد. اما اگر نتیجه پرخطر نباشد، نیازی به انجام تست و آزمایش های دیگر نیست.
آزمایش غربالگری برای چه کسانی است؟
با وجود اینکه انجام آزمایشات غربالگری یک انتخاب داوطلبانه توسط والدین است اما بهتر است که توسط همه مادران انجام شود. به ویژه مادرانی که حداقل یکی از موارد زیر را در شرایط بارداری خود دارند:
- مادرانی که سابقه بیماری قلبی دارند
- مادرانی که سابقه بیماری ژنتیکی خانوادگی دارند
- مادرانی که بالای 35 سال باردار شده‌اند
- مادرانی که سابقه حاملگی و زایمان سخت داشته‌اند
- مادرانی که سابقه دو یا چندقلو زایی در خانواده یا در بارداری قبل خود داشته‌اند
غربالگری مرحله اول (غربالگری سه ماهه اول) شامل چه آزمایش‌هایی است؟
شامل یک آزمایش خون به‌علاوه یک سونوگرافی برای بررسی ضخامت پشت گردن (سونوگرافی ان تی) و وجود استخوان بینی (ان بی) می‌باشد.
درباره سونوگرافی ان تی (NT)
عدد ان تی (ضخامت پشت گردن) در جنین‌های مبتلا به سندرم داون، افزایش نشان می‌دهد.
دیده شدن استخوان بینی، نشانه خوبی است، اما مشاهده نشدن آن نیاز به پیگیری مجدد در هفته‌های آینده دارد.
اگر آزمایشات هیچ مشکلی نداشته باشد، اما عدد ان تی بالاتر از حد مشخص است، آزمایشات تکمیلی دیگر و یا آمنیوسنتز نیاز می‌باشد.
تمام زنان (در هر سنی) علاوه بر سونوگرافی مرحله اول (ان تی) نیاز به انجام سونوگرافی مرحله دوم (آنومالی اسکن) دارند.
نتیجه غربالگری مرحله اول چه مواردی را نشان می‌دهد؟
نتایج به دست آمده غربالگری در مرحله اول منجر به تشخیص قطعی نمی‌شود اما احتمال و خطر ابتدلا به بیماری‌های ژنتیکی و کروموزومی را تا سطح بالایی مشخص می‌کند. مانند:
احتمال وجود بیماری های سندروم داون
یکی از مهمترین دلایلی که به خاطر آن غربالگری اول در پایان سه ماهه اول بارداری انجام میشود بررسی وجود سندروم داون در جنین است. چنانچه میزان پرتئین و هورمون‌های موجود در خونه مادر در حد استاندارد نباشد ریسک سندروم داون در جنین بالا است.
وجود بیماری تریزومی 18 و 13
کروموزوم 18 در جنین یک کروموزوم مهم است که در صورتی که تنها یک عدد از استاندارد بیشتر باشد خطر ابتلا جنین به سندروم ادواردز یا تریزومی 18 را بالا می‌برد.
کروموزوم 13 نیز یک کروموزوم مهم دیگر در جنین است که در صورت اضافی بودن جنین را به سندرم پاتو یا تریزومی 13 مبتلا می‌کند.
اختلالات ژنتیکی و کروموزومی
همانطور که از ابتدا تاکید شد مهمترین اهداف غربالگری در پایان سه ماهه اول بارداری تشخیص اختلالت ژنتیکی و کروموزومی است که با دقت بالا در این مجموعه آزمایشات بررسی می‌شوند. و در صورت نیاز از آزمایشات تخصصی سی وی اس یا آمنیوسنتز نیز انجام میشود.
سن حاملگی
سن حاملگی از آن جهت که تاریخ دقیق تولد جنین را نشان می‌دهد مهم است و این مورد نیز با تست اول غربالگری محاسبه خواهد شد. برای محاسبه سن جنین طول سر تا دم جنین اندازه گیری میشود. سن حاملگی نیز زمان بین ایجاد لقاح تا زایمان است .
زنده بودن جنین
از جمله اهدافی که غربالگری اول را مهم می‌کند کسب اطمینان از سلامت و زنده بودن جنین است. در صورتی که به هر دلیلی جنین زنده نباشد و متخصص دیر از آن آگاه شود ممکن است عوارض خطرناک و مرگباری برای مادر داشته باشد.
شنیدن صدای ضربان قلب
اولین غربالگری در بارداری عوارضی به همراه دارد؟
تست غربالگری خطری برای مادر و جنین ندارد مگر اینکه دیرتر از زمان مورد نظر انجام شود و با تشخیص دیر هنگام هرگونه مشکلی در مادر یا جنین برای اقدامات درمانی و مراقبتی لازم زمان مناسب از دست رفته باشد. به عنوان مثال در صورتی که تست اولیه غربالگری اول به موقع انجام نشود ممکن است پزشک بارداری پرخطر بیمار یا مشکلات قلبی جنین را دیر تشخیص دهد و مادر و کودک هر دو به خطر بیافتند.
بهترین زمان غربالگری اول چه زمانی است؟
هفته یازدهم تا چهاردهم پایان سه ماهه نخست بارداری، بهترین زمان غربالگری اول محسوب میشود و تاکید بسیاری از پزشکان و متخصصان این است که غربالگری اول در همین زمان انجام شود. چنانچه مادری به امکانات و مراکز کافی برای انجام این تست دسترسی نداشته باشد نهایتاً تا هفته چهاردهم فرصت دارد که برای غربالگری اول اقدام کند. با این حال پزشکان و متخصصان تاکید دارند این تست در بهترین زمان خود که در 11 هفتگی الی 13 هفتگی و 6 روز است و در اسرع وقت انجام شود. چرا که در صورت وجود مشکل، این زمان بهترین موقع است تا اقدامات درمانی انجام شود.
رادیولوژی، سونوگرافی و ماموگرافی تخصصی طنین
dr.azamgheybi_tanin.sonography
آدرس: سعادت آباد، چهارراه سرو، ضلع جنوب غربی (بین میدان کتاب و میدان شهرداری)، پلاک ۶۲، طبقه اول
برای ارسال نظر کلیک کنید
▼