عمل لیزیک و زایمان، طبیعی یا سزارین؟

انجام عمل لیزیک و سایر اعمال جراحی عیوب انکسار در دوران بارداری و شیردهی به دلیل تغییرات هورمونی که در بدن زنان اتفاق می‌افتد، توصیه نمی‌شود زیرا ممکن است نتیجه مطلوب حاصل نشود؛ اما انجام این عمل ها برای زنانی که در آینده قصد زایمان طبیعی دارند مشکلی ایجاد نمی‌کند.
ممکن است این پرسش مطرح شود که آیا عمل لیزیک، لازک یا پی آر کی در آینده برای حاملگی و یا برای زایمان طبیعی مانعی ایجاد می کند. برای برخی از خانم ها ممکن است این نگرانی و تصور ایجاد شود که با انجام عمل لیزیک،لازک یا پی آر کی نباید باردار شوند و اگر هم بارداری پیش آمد، باید با عمل سزارین فرزندشان را بدنیا بیاورند و زایمان طبیعی می تواند منجر به پارگی شبکیه و نابینایی شود. پاسخ ساده و صریح به این پرسش و نگرانی، این است که عمل لیزیک و دیگر اعمال جراحی عیوب انکساری هیچگونه ریسکی را برای حاملگی و یا زایمان طبیعی ایجاد نمی کند.
علت این پرسش و دل واپسی این است که اکثر افرادی که تحت عمل لیزیک قرار می گیرند، نزدیک بین هستند. بعلت اینکه در افراد نزدیک بین معمولا نازکی شبکیه و تغییراتی در شبکیه وجود دارد که شانس پارگی شبکیه را بیشتر می کند، این نگرانی وجود دارد که فشارهای زایمانی سبب پارگی شبکیه گردد. باید دانست که در چشمهای نزدیک بین، اندازه کره چشم بزرگتر از حد معمول می باشد و هرچه نزدیک بینی بالاتر باشد، اندازه کره چشم به همان نسبت بزرگتر خواهد بود. در نتیجه و بعلت بزرگی اندازه کره چشم، تغییراتی بصورت نازکی و دژنرسانس در شبکیه، علی الخصوص در محیط شبکیه رخ می دهد که بصورت نسبی شانس پارگی شبکیه را در افراد نزدیک بین نسبت به افراد نرمال بالا می برد. پس بطور کلی شانس پارگی شبکیه در افراد نزدیک بین بیشتر از افراد دیگر می باشد.
علی رغم تئوریهای موجود، در مطالعات انجام شده هیچگاه اثبات نشده است که عمل لیزیک و دیگر اعمال جراحی لیزری مانند لازک و پی آر کی، احتمال پارگی شبکیه را در این افراد بالاتر ببرد. بنابراین نزدیک بین ها بدون توجه به اینکه عمل لیزیک را انجام داده یا نداده اند، ریسک پارگی شبکیه در آنها یکسان می باشد. این یکسانی ریسک در مورد بانوانی که نزدیک بین هستند، چه لیزیک کرده باشند یا نکرده باشند، چه حامله باشند یا نباشند، نیز صدق می کند.
حال صحبت در این است که آیا حاملگی و زایمان طبیعی نیز به ریسک پارگی شبکیه چیزی اضافه می کند یا نه. حاملگی و تغییرات هورمونی زمان حاملگی بصورت فیزیولوژیک تغییراتی در چشم ایجاد می کند ولی هیچگاه ریسک اضافی برای شبکیه و ایجاد پارگی در آن، ایجاد نمی کند.
در گذشته این نگرانی وجود داشت که فشار زایمان طبیعی ممکن است در ایجاد پارگی شبکیه در افراد با نزدیک بینی بالا نقش داشته باشد، ولی مطالعاتی وجود دارد که در تعداد زیادی از بانوانی که شماره نزدیک بینی آنها بین ۴- تا ۱۵- بوده و فرزندشان را با زایمان طبیعی بدنیا آورده اند، هیچگونه افزایشی در میزان پارگی شبکیه یا خونریزی شبکیه در این افراد در مقایسه با افراد گروه کنترل دیده نشده است.
هر چند در کل، هم تمایل بانوان حامله و هم تمایل همکاران متخصص زنان و زایمان به عمل سزارین بیشتر از زایمان طبیعی است، ولی تا کنون هیچگونه دلیل علمی بر اینکه نزدیک بینی بالا و عمل لیزیک منعی برای زایمان طبیعی باشد، ارائه نشده است.
توصیه می شود در خانم هایی که قصد زایمان طبیعی را دارند و نزدیک بینی با شماره های بالا دارند، چه عمل عیوب انکسار انجام داده باشند یا انجام نداده باشند،در ماه های آخر حاملگی معاینه شبکیه انجام دهند تا اگر پاتولوژی خاصی داشته باشند، درمان شوند.