۶ راه‌ انتقال زگیل تناسلی | روش تشخیص از ضایعه‌های دیگر + روش پیشگیری

راه‌های انتقال زگیل تناسلی چیست؟

ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) بسیار مسری است و از طریق تماس مستقیم پوست با پوست، به‌ویژه در حین فعالیت جنسی، منتقل می‌شود اما همه‌ی افرادی که در معرض آن قرار می‌گیرند، دچار علائم یا عفونت نمی‌شوند.

• اچ پی وی عمدتاً از طریق تماس پوست با پوست یا تماس غشاهای مخاطی منتقل می‌شود و شایع‌ترین راه انتقال آن، تماس جنسی است.
• همچنین ممکن است از طریق اشیاء، انگشتان و تماس عمومی پوستی منتقل شود. خودآلوده‌سازی نیز امکان‌پذیر است؛ یعنی زمانی که ویروس از بخشی از بدن شما به بخش دیگر منتقل می‌شود.

بیشتر بخوانید: زگیل تناسلی | علائم، علت، روش‌های درمان و پیشگیری

پژوهشگران دریافته‌اند که عفونت‌های HPV در ۲۴.۲٪ مردان و ۱۹.۹٪ زنان وجود دارد. برخی از تماس‌های خاص که می‌توانند منجر به انتقال زگیل تناسلی شوند، شامل موارد زیر است:

• تماس تناسلی با تناسلی (Genital-to-genital contact): شامل تماس فرج، واژن، مقعد و آلت تناسلی.
• تماس دهانی – تناسلی (Oral-genital contact): از جمله تماس دهان با فرج، دهان با آلت تناسلی مردانه و دهان با مقعد.
• تماس دست – تناسلی (Hand-genital contact): لمس اندام تناسلی با دستی که با ناحیه‌ی آلوده تماس داشته است.
• انتقال عمودی (Vertical transmission): در این حالت، زگیل تناسلی می‌تواند در حین زایمان از مادر به نوزاد منتقل شود، هرچند که کمتر شایع است.
• تماس با سطوح یا اشیاء: اگرچه نادرتر است اما ویروس می‌تواند از طریق تماس با سطوح یا اشیاء آلوده منتقل شود.
• خودآلوده‌سازی (Self-infection): انتقال ویروس از بخشی از بدن به بخش دیگر از طریق لمس زگیل یا ناحیه آلوده و سپس لمس بخش دیگری از بدن ممکن است.

به‌خاطر داشته باشید حتی زمانی که فرد حامل ویروس، هیچ علائم ظاهری نداشته باشد نیز می‌تواند آن را منتقل کند.

راه‌های انتقال زگیل تناسلی بدون رابطه

در ادامه، درباره راه‌های انتقال زگیل تناسلی بدون رابطه جنسی توضیح می‌دهیم.

ضعف سیستم ایمنی بدن

سیستم ایمنی ضعیف به‌تنهایی عامل بروز HPV نیست اما افرادی که ایمنی بدنشان پایین‌تر است، با کوچک‌ترین تماس پوستی با فرد آلوده، سریع‌تر به زگیل تناسلی مبتلا می‌شوند. علاوه بر این، ضعف سیستم ایمنی خطر ابتلا به سایر عفونت‌های مقاربتی مانند تبخال تناسلی را نیز افزایش می‌دهد.

استفاده از وسایل آلوده

ویروس اچ پی وی در برابر گرما، خشک شدن یا ضدعفونی‌کننده‌های الکلی مقاوم است و می‌تواند تا چند روز در محیط زنده بماند. تماس با سطوح آلوده مانند لبه‌های استخر، استفاده از حوله، تیغ اصلاح یا سایر وسایل شخصی فرد مبتلا می‌تواند به انتقال زگیل تناسلی منجر شود. هرچند این مسیر انتقال نسبت به رابطه جنسی نادرتر است اما همچنان به‌عنوان یکی از راه‌های انتقال غیرجنسی شناخته می‌شود.

انتقال ویروس هنگام زایمان

مطالعات نشان داده‌اند که مادران مبتلا به ویروس HPV می‌توانند این عفونت را به نوزاد خود منتقل کنند. این انتقال ممکن است از طریق جفت یا در زمان زایمان طبیعی و تماس نوزاد با مخاط تناسلی مادر رخ دهد. احتمال انتقال ویروس در زایمان طبیعی بیشتر از سزارین گزارش شده است.

تتو بدن و پیرسینگ با ابزار آلوده

استفاده از وسایل غیر استریل هنگام انجام تتو بدن یا پیرسینگ، می‌تواند عامل انتقال HPV باشد. در چنین شرایطی معمولاً زگیل‌ها در محل خالکوبی یا اطراف آن ظاهر می‌شوند. در صورت مشاهده هرگونه زائده غیرطبیعی روی پوست یا ناحیه خالکوبی، مراجعه فوری به پزشک ضروری است. درمان معمولاً با داروهای موضعی یا پماد آغاز می‌شود و در موارد خاص، لیزر درمانی زیر نظر متخصص انجام خواهد شد.

آیا کاندوم از ابتلا به زگیل تناسلی پیشگیری می‌کند؟

استفاده از کاندوم در روابط جنسی می‌تواند تا حدی خطر ابتلا به ویروس پاپیلوما انسانی (HPV) و زگیل تناسلی را کاهش دهد اما این روش به هیچ عنوان محافظت کامل ایجاد نمی‌کند. دلیل آن این است که ویروس ممکن است در بخش‌هایی از پوست ناحیه تناسلی یا اطراف آن وجود داشته باشد که توسط کاندوم پوشش داده نمی‌شوند. به همین علت، حتی با استفاده صحیح از کاندوم، همچنان احتمال انتقال زگیل تناسلی وجود دارد.

همچنین باید توجه داشت که سایر روش‌های پیشگیری از بارداری، مانند مواد اسپرم‌کش یا روش‌های هورمونی، هیچ نقشی در جلوگیری از انتقال یا گسترش عفونت HPV ندارند. بنابراین، استفاده از کاندوم تنها می‌تواند خطر را کاهش دهد اما نمی‌تواند تضمین کند که فرد به زگیل تناسلی مبتلا نخواهد شد.

بیشتر بخوانید:  تشخیص زگیل تناسلی با چه آزمایش هایی ممکن است؟

چگونه می‌توان احتمال انتقال زگیل تناسلی به دیگران را کاهش داد؟

برای کاهش احتمال انتقال زگیل تناسلی به دیگران، رعایت نکات زیر کاربردی است.

• واکسینه شوید: اگر واجد شرایط هستید، واکسیناسیون می‌تواند خطر انتقال به دیگران را کاهش دهد.
• از روش‌های محافظتی استفاده کنید: استفاده از کاندوم در زمان رابطه جنسی خطر انتقال را کاهش می‌دهد.
• با شریک خود صحبت کنید: اگر از وضعیت HPV خود آگاهید یا زگیل قابل مشاهده دارید، با شریک خود در میان بگذارید و بپرسید که آیا او واکسن زده است یا خیر. این آگاهی به هر دوی شما کمک می‌کند تصمیمات آگاهانه‌تری درباره سلامت جنسی خود بگیرید.
• غربالگری منظم را فراموش نکنید: انجام پاپ اسمیر و تست HPV می‌تواند تغییرات ناشی از ویروس اچ پی وی را به سرعت تشخیص دهد و احتمال انتقال زگیل تناسلی کاهش می‌یابد.
• در صورت داشتن ویروس اچ پی وی فعال در بدن خود، از رابطه جنسی بپرهیزید: اگر زگیل قابل مشاهده دارید تا زمان درمان و برطرف شدن آن‌ها، از رابطه‌ی جنسی خودداری کنید.

مدت زمان انتقال زگیل تناسلی چقدر است؟

ابتدا باید بدانید که بیش از ۱۰۰ نوع ویروس HPV وجود دارد، از جمله گونه‌هایی که باعث ایجاد زگیل روی دست‌ها، پاها و صورت می‌شوند. حدود ۳۰ گونه‌ی HPV می‌توانند نواحی تناسلی را درگیر کنند، از جمله فرج، واژن، دهانه‌ی رحم، آلت تناسلی مردانه، کیسه‌ی بیضه، راست ‌روده و مقعد. این موارد شامل نوعی از HPV است که باعث زگیل تناسلی می‌شود.

همان‌طور که پیش‌تر ذکر کردیم، زگیل تناسلی می‌تواند از راه‌های مختلفی انتقال پیدا کند. مدت زمان ظهور علائم زگیل تناسلی پس از انتقال ویروس به بدن، بسته به شرایط فرد، متغیر است و نمی‌توان زمان دقیقی برای آن مشخص کرد. در برخی افراد، ویروس ممکن است هرگز علائم ظاهری ایجاد نکند و فرد تنها به‌عنوان ناقل ویروس باقی بماند اما در برخی دیگر، علائم بیماری می‌تواند تنها دو هفته پس از ورود ویروس به بدن ظاهر شود. این علائم معمولاً به‌صورت برجستگی‌های گوشتی هم‌رنگ پوست بروز می‌کنند که ممکن است در نواحی مختلفی مانند دهان، زبان، مری، گردن، پوست بدن و به‌ویژه اطراف آلت تناسلی مردان و زنان، داخل واژن یا رحم مشاهده شوند.

بسته به وضعیت جسمانی و نوع ابتلا، زگیل تناسلی ممکن است با عوارض شدیدی همراه نباشد. با این حال، برخی افراد از علائمی مانند خارش، درد، سوزش، قرمزی یا حتی زخم در نواحی مبتلا شکایت دارند. در بعضی موارد، ظهور علائم ممکن است بین شش ماه تا یک سال پس از ورود ویروس به بدن طول بکشد.

بیشتر بخوانید:   انواع  زگیل تناسلی را بشناسید

راه‌های انتقال زگیل تناسلی مردان

بخش زیادی از اطلاعات مربوط به ویروس HPV (ویروس پاپیلومای انسانی) بر زنان متمرکز است زیرا ابتلا به این ویروس خطر ابتلا به سرطان دهانه‌ی رحم را در آن‌ها افزایش می‌دهد اما ویروس HPV در مردان نیز می‌تواند مشکلات متعددی ایجاد کند.

راه انتقال زگیل تناسلی در مردان همان‌‌طور که پیش‌تر اشاره کردیم، از طریق تماس پوست به پوست در روابط جنسی است. همچنین خطر ابتلا به سرطان مقعد در مردان همجنس‌گرا و دوجنسیتی که از نظر جنسی فعال هستند، حدود ۱۷ برابر بیشتر از مردانی است که فقط با زنان رابطه دارند.

راه‌های انتقال hpv استخر

ویروس hpv تنها باعث ایجاد زگیل تناسلی نمی‌شود بلکه در ایجاد زگیل در سایر قسمت‌های بدن نیز نقش دارد. زگیل که توسط ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود؛ یک پاتوژن بسیار مسری که در محیط‌های گرم و مرطوب رشد می‌کند. استخرهای شنا با ترکیب رطوبت، گرما و رفت‌وآمد زیاد افراد، شرایطی ایده‌آل برای انتقال احتمالی زگیل ایجاد می‌کنند. ویروس معمولاً از طریق ترک‌های ریز یا ضعف‌های موجود در سد محافظتی پوست، وارد بدن می‌شود.

در استخر و پارک‌های آبی،HPV  می‌تواند علی‌رغم کلر موجود در آب نیز زنده بماند، به‌ویژه در بخش‌هایی که مواد شیمیایی به‌طور یکنواخت یا کافی وجود ندارند. ویروسی که باعث زگیل می‌شود، در واقع در آب «شنا» نمی‌کند، بلکه روی سطوحی که با افراد آلوده تماس دارند، فعال باقی می‌ماند. وقتی شناگران مبتلا به زگیل کف پا (وریکا) پابرهنه روی اطراف استخر، رختکن‌ها و حمام‌ها راه می‌روند، ممکن است ذرات ویروس را پخش کنند و انتقال دهند.

همچنین لازم به ذکر است که همه زگیل‌ها در محیط استخر به یک اندازه قابل انتقال نیستند. زگیل‌های کف پا (وریکا) به این دلیل که بیشتر از همه با سطوح آلوده در محیط‌های شنا در تماس هستند، بیشترین خطر را دارند. زگیل‌های روی دست نیز ممکن است از طریق وسایل مشترک مانند تخته‌های شنا یا نردبان‌های استخر منتقل شوند.

بنابراین نگرانی اصلی در ارتباط با راه‌های انتقال hpv در استخر، سطوح و لبه‌های کنار استخر است نه آب.

انتقال hpv از طریق بزاق

ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) می‌تواند از طریق بزاق منتقل شود، به‌ویژه در طی فعالیت‌های جنسی دهانی. این انتقال زمانی رخ می‌دهد که ویروس موجود در بزاق یا ترشحات فرد آلوده از طریق بریدگی‌ها یا زخم‌های موجود در دهان یا گلوی فرد سالم وارد بدن او شود. هرچند احتمال انتقال HPV از طریق بوسیدن معمولی کم است اما این خطر در بوسه‌های عمیق افزایش می‌یابد.

نقل قول از:

clevelandclinic

Over 100 different strains of HPV exist, and about 40 of them can affect your mouth, throat and genitals. Most of the time, your immune system wipes out HPV before it causes symptoms. But, approximately 10% of men and 3.6% of women in the U.S. go on to develop symptomatic oral HPV.

ترجمه:

بیش از ۱۰۰ سویه‌ی مختلف از ویروس HPV وجود دارد و حدود ۴۰ نوع از آن می‌توانند دهان، گلو و اندام‌های تناسلی را درگیر کنند. در بیشتر مواقع، سیستم ایمنی بدن HPV را پیش از بروز علائم از بین می‌برد اما تقریباً ۱۰٪ از مردان و ۳.۶٪ از زنان در ایالات متحده دچار HPV دهانی همراه با علائم می‌شوند.

چگونه می‌توان زگیل تناسلی را از سایر ضایعات پوستی تشخیص داد؟

راه‌های مختلفی برای تشخیص دادن زگیل تناسلی از سایر ضایعات پوستی وجود دارد که برخی از آن‌ها دقیق‌تر هستند. در آزمایشی به نام تست استیک اسید، می‌توان در مواردی که زگیل به آسانی قابل مشاهده نیست، حوله‌ای را با محلول استیک اسید ۳% آغشته کرده و با قرار دادن آن در نواحی مشکوک، مشاهده کرد که ضایعات به رنگ سفید در می‌آیند. البته نکته این است که تنها زگیل‌های تناسلی نیستند که با این تست به رنگ سفید در می‌آیند، بلکه احتمال دارد برخی ضایعات دیگر پوستی نیز بر اثر تماس با استیک اسید، سفید شوند. بنابراین این روش چندان قابل اعتماد نیست.

 در نمونه‌برداری، یکی از زگیل‌ها با جراحی برداشته شده و برای تشخیص به آزمایشگاه فرستاده می‌شود. به این آزمایش، تست استاندارد زگیل تناسلی (ویروس پاپیلوم انسانی/ HPV) یا Hybrid Capture ۲ HPV DNA Test می‌گویند. این روش از جمله تست‌های مبتنی بر DNA محسوب می‌شود و توانایی بالایی در تشخیص دارد.

همچنین نوعی تست ساده به عنوان تست واکنش زنجیره پلی مراز (PCR) وجود دارد که یکی از بهترین روش‌های تایید تشخیص زگیل تناسلی (ویروس پاپیلوم انسانی/ HPV) است و مطالعات مختلف توانایی آن در تشخیص را تایید کرده‌اند.

چگونه می‌توان از ابتلا به زگیل تناسلی پیشگیری کرد؟

بهترین راه پیشگیری از ابتلا به زگیل تناسلی، رعایت بهداشت جنسی و پرهیز از برقراری رابطه جنسی با افراد دارای روابط جنسی متعدد یا افرادی است که از سابقه جنسی آن‌ها آگاهی ندارید. همان‌طور که اشاره شد، به دلیل امکان انتقال ویروس از طریق تماس پوستی با دیگر قسمت‌های بدن فرد مبتلا، استفاده از کاندوم در طول رابطه جنسی نمی‌تواند احتمال انتقال ویروس را کاملاً به صفر برساند.

خوشبختانه امروزه برای پیشگیری از ابتلا به زگیل تناسلی، برنامه واکسیناسیون با هدف کاهش میزان ابتلا به سرطان‌های وابسته به این ویروس و ضایعات پیش زمینه آن، وجود دارد و در این راستا واکسنی به نام گارداسیل در برخی از کشورها در برنامه روتین واکسیناسیون قرار دارد و در ایران نیز موجود است. واکسن گارداسیل از انواع 6،11، 16 و 18 ویروس پیشگیری می‌کند. این واکسن در سه دوره تجویز می‌شود و پس از اولین تزریق، دو دوز دیگر در فواصل زمانی 2 و 6 ماه از اولین تزریق مورد نیاز است.

تزریق واکسن گارداسیل در دوران بارداری و برای کودکان زیر 9 سال ممنوع است. نوع دیگری از واکسن برای خانم‌ها و علیه دو نوع 16 و 18 ویروس وجود دارد که سراویکس نام دارد و با هدف پیشگیری از سرطان دهانه رحم (سرویکس) در خانم‌ها، تزریق می‌شود.

بیشتر بخوانید:  از کجا بفهمیم زگیل تناسلی داریم؟ علائم در زنان و مردان + ۵ علامت بهبود آن

آیا می‌توان زگیل تناسلی را درمان کرد؟

متاسفانه ویروس پس از ورود به بدن، به‌طور کامل از بین نمی‌رود و احتمال عود مجدد ضایعات وجود دارد. زگیل‌های ایجاد شده را می‌توان بر اساس تشخیص پزشک، با روش‌های مختلفی مانند استفاده از درمان‌های شیمیایی، سوزاندن ضایعات (کوتر)، منجمد کردن ضایعات (کرایو)، لیزر و جراحی از بین برد و با تقویت سیستم ایمنی، از عود مجدد آن‌ها جلوگیری کرد. نوع درمان انتخابی به تشخیص پزشک، تعداد و وسعت ضایعات، محل زگیل و شرایط خاص بیمار بستگی دارد. احتمال عود ضایعات در مدت سه ماه پس از درمان، بین ۳۰ تا ۶۰% متغیر است.

بیشتر بخوانید:  سوزاندن زگیل تناسلی به چه صورت است؟

روش‌های درمان زگیل تناسلی چیست؟

برای درمان زگیل تناسلی (HPV)، چندین روش مختلف وجود دارد که می‌توان با توجه به شدت و محل زگیل‌ از آن‌ها استفاده کرد. این روش‌ها شامل موارد زیر است:

• درمان‌های دارویی: برخی داروها مانند پودوفیلوکس، ایمیکیمود و سینکاتچینز به‌صورت موضعی روی زگیل‌ها استفاده می‌شوند و به سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند تا با ویروس مقابله کند. این داروها معمولاً توسط پزشک تجویز می‌شوند و باید طبق دستورالعمل استفاده شوند.

• اسپری اکسی وارت (Oxi Wart) : این محصول حاوی ترکیبات گیاهی مانند عصاره مای اپل، روغن درخت چای و آلوئه‌ورا است که به دلیل خواص ضدویروسی و ضدباکتریایی خود، در درمان زگیل‌های تناسلی موثر هستند. اسپری اکسی وارت با خاصیت ضدعفونی‌کنندگی خود، به رفع زگیل‌های ناشی از ویروس HPV کمک می‌کند و برای انواع پوست مناسب است. قبل از استفاده، بطری را به‌خوبی تکان داده و روزی ۲ تا ۳ بار مستقیماً روی ناحیه مبتلا اسپری کنید. سپس به‌آرامی ماساژ دهید تا جذب شود. مدت زمان استفاده معمولاً بین ۶ تا ۱۲ هفته است.

• کپسول نواکسا (Novaxa) : این مکمل حاوی AHCC (ترکیب فعال هگزوز مرتبط) است که به عنوان یک تقویت‌کننده سیستم ایمنی شناخته می‌شود. با تقویت سیستم ایمنی، بدن بهتر می‌تواند با عفونت‌های ویروسی مانند HPV مقابله کند. کپسول نواکسا به عنوان یک مکمل در کنار سایر درمان‌ها برای کمک به درمان زگیل‌های تناسلی مورد استفاده قرار می‌گیرد. دوز مصرفی معمولاً روزانه یک کپسول است اما بهتر است مطابق دستور پزشک مصرف شود.

• کپسول ایمیون ساپورت: این مکمل حاوی کلستروم (آغوز گاوی) است که به تقویت سیستم ایمنی و بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می‌کند. کلستروم حاوی آنتی‌بادی‌های IgA، IgG و IgM است که می‌توانند در مقابله با عفونت‌های میکروبی و ویروسی مفید باشند. توصیه می‌شود روزانه دو مرتبه، هر بار ۲ کپسول قبل از غذا مصرف شود. با این حال، مشاوره با پزشک یا داروساز قبل از مصرف ضروری است. مصرف این مکمل در کودکان و دوران بارداری توصیه نمی‌شود. در صورت مصرف داروها یا مکمل‌های دیگر، قبل از استفاده با پزشک مشورت نمایید.

 مصرف مکمل‌های تقویت‌کننده سیستم ایمنی می‌توانند به بهبود وضعیت عمومی بدن کمک کنند اما جایگزین درمان‌های تخصصی برای زگیل تناسلی نیستند. برای درمان موثر، مشاوره با پزشک ضروری است.

توجه: قبل از شروع هر نوع درمان، مشاوره با پزشک ضروری است تا مطمئن شوید که محصول مناسب شرایط شماست و از بروز عوارض جانبی جلوگیری می‌شود.

• کرایوتراپی (سرمادرمانی): در این روش، زگیل‌ها با استفاده از نیتروژن مایع منجمد می‌شوند و در نتیجه بافت زگیل از بین می‌رود. این روش معمولاً چندین بار نیاز به تکرار دارد و می‌تواند در مطب پزشک انجام شود.
• الکتروکوتر (سوزاندن زگیل): این روش با استفاده از جریان الکتریکی برای سوزاندن و از بین بردن زگیل‌ها انجام می‌شود. الکتروکوتر تحت بی‌حسی موضعی انجام می‌شود و ممکن است به جلسات متعددی نیاز داشته باشد.
• لیزر درمانی: در مواردی که زگیل‌های تناسلی بزرگ یا مقاوم به درمان‌های دیگر باشند، از لیزر درمانی استفاده می‌شود. این روش توسط پزشک و در شرایط خاص انجام می‌شود و به دقت بیشتری نیاز دارد.
• جراحی: برای موارد بسیار شدید که زگیل‌ها با روش‌های دیگر از بین نمی‌روند، جراحی و برداشتن زگیل‌ها می‌تواند مفید باشد.
• ایمنی ‌درمانی: برخی واکسن‌ها و داروهای تقویت‌کننده ایمنی برای مقابله با ویروس HPV استفاده می‌شوند که به پیشگیری و کاهش عود زگیل‌ها کمک می‌کنند.

سخن پایانی

در نهایت، ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) بسیار مسری است و از راه‌های متنوعی همچون تماس جنسی، تماس غیرمستقیم با وسایل آلوده، انتقال از مادر به نوزاد و حتی روش‌هایی مانند تتو یا پیرسینگ با ابزار غیراستریل منتقل می‌شود. اگرچه استفاده از کاندوم می‌تواند تا حدی خطر ابتلا را کاهش دهد اما به دلیل پوشش ناکامل، نمی‌تواند از انتقال کامل جلوگیری کند. نقش سیستم ایمنی بدن نیز در ابتلا یا مقاومت در برابر عفونت بسیار تعیین‌کننده است. بنابراین بهترین راهکار برای پیشگیری، ترکیبی از رعایت بهداشت جنسی، واکسیناسیون، غربالگری منظم و پرهیز از رفتارهای پرخطر است. در صورت ابتلا، مراجعه به پزشک و استفاده از روش‌های درمانی متناسب می‌تواند به کنترل علائم و کاهش احتمال عود بیماری کمک کند.