نقش پدر در فرزند پروری، چه اهمیتی دارد؟

تصور رایج در جامعه به این صورت است که پدر معمولا نقش نان آور خانه را ایفا می‌کند و وظیفه تربیت کودک و مراقبت از فرزندان بر عهده مادر خانواده است. در اکثر جوامع مادرها مسئول تربیت کودک هستند چرا که سال‌های اول زندگی کودک بیشتر به مادر وابسته است، اما حقیقت این است که پدر و مادر هر دو در رشد و پیشرفت کودک نقش دارند و پدر نقش مهمی در تبدیل شدن کودک به یک فرد بالغ کاملا نرمال و متعادل ایفا می‌کند.

اهمیت پدر در زندگی کودک
تجربه نشان می‌دهد کودکانی که بیشتر با پدر ارتباط دارند اعتماد به نفس بیشتری کسب می‌کنند، از لحاظ احساسی امنیت بیشتری دارند و در ایجاد پیوندهای اجتماعی موفق‌تر عمل می‌کنند. نمرات تحصیلی کودکانی که پدر نقش پررنگی در زندگی آن‌ها ایفا می‌کند، اغلب بهتر از کودکانی است که کمتر با پدر خود ارتباط دارند. همچنین این کودکان دارای مهارت‌های اجتماعی و عملکرد ذهنی بهتری هم خواهند بود.
اهمیت نقش پدر در تربیت فرزند غیر قابل انکار است چرا که در طول فعالیت‌های و سرگرمی‌های بازیگوشانه‌ای که معمولا پدران بیشتر برای کودک ایجاد می‌کنند، کودکان قادر خواهند بود چیزهای جدیدی یاد بگیرند.

نقش پدر در رشد و پیشرفت کودک چیست؟
در ادامه به بررسی نقش‌های اصلی پدر در رشد و تربیت کودک می‌پردازیم:
پشتیبان و محافظت کننده
پدری که در زندگی کودک نقش پر رنگی دارد چه از نظر جسمی و فیزیکی و چه از نظر روحی و احساسی برای فرزند خود حس امنیت و آرامش ایجاد می‌کند. هنگامی که یک کودک می‌داند پدرش در کنار او و حامی او خواهد بود دیگر مهم نیست که در چه وضعیتی قرار دارد، حس اعتماد به نفس، امنیت و ثبات برای کودک ایجاد می‌شود که با چیز دیگری جایگزین نخواهد شد.
معلم و آموزنده
به عنوان بزرگ‌تر خانواده وظیفه پدر است که اصول اولیه و ارزش‌ها را به کودکان آموزش دهد تا در زندگی از آن‌ها پیروی کنند. این وظیفه پدر است که کودک را هدایت کند تا چگونه با واقعیت زندگی روبرو شود و نظم و انضباط، احترام و رفتار خوب را رعایت کند. اگر پدر نقش خود را به خوبی ایفا کند، کودک بیشتر انگیز پیدا خواهد کرد تا روی این مهارت‌ها بیشتر کار کند و به فرد موفق‌تری در جامعه تبدیل شود.
الگو
کودکان همیشه به والدین خود نگاه می‌کنند و رفتار و کردار آن‌ها را یاد می‌گیرند. از همین جهت پدر یک الگوی مهم در زندگی فرزندان است. به خصوص برای پسرها که از رفتار پدر خود یاد می‌گیرند یک مرد بالغ در جامعه چگونه باید رفتار کند.
پسران معمولا رفتار پدر خود را تقلید می‌کنند و سعی می‌کنند به مردانی با ویژگی‌های پدر خود تبدیل شوند و دختران هم از پدر خود به عنوان یک الگو برای یافتن همسری که دارای ویژگی‌های مشابه او باشد، استفاده می‌کنند.
بنابراین پدرها باید یک الگوی رفتاری خوب برای فرزندان خود باشند تا پسرانی مهربان، خوش رفتار و با شخصیت تربیت کنند. دختران هم از رفتار پدر خود می‌فهمند که یک مرد ضمن اینکه در برابر مسائل و مشکلات قوی و حامی است باید نسبت به زنان باید مهربان و خوش رفتار باشد.
دوست و رفیق
برقراری یک رابطه باز و سالم با کودک در دوران کودکی می‌تواند به یک رابطه دوستانه در زمان بزرگسالی تبدیل شود. البته همیشه لازم است محدودیت‌هایی برای رابطه با فرزندان خود اعمال کنید تا آن‌ها از رابطه صمیمی و دوستانه سوءاستفاده نکنند. تجربه نشان می‌دهد کودکانی که با والدین خود رابطه دوستانه و صمیمی دارند کمتر احتمال دارد که از مسیر درست خارج شوند و به رفتارهای نامطلوب عادت کنند. معمولا این بچه‌ها کمتر دچار افسردگی می‌شوند و هدایت کردن و راهنمایی آن‌ها آسان‌تر است.
سرگرم کننده
معمولا بین پدر و مادر کسی که وظیفه سرگرم کردن، بازی کردن و فعالیت‌های فیزیکی کودک بر عهده پدر است. پدران معمولا از سر و کله زدن با کودکان و بالا رفتن کودک از پشت و کمر آن‌ها یا آویزان شدن کودک از گردن آن‌ها لذت می‌برند و کودکان علاقه‌مند هستند بازی و فعالیت‌های فیزیکی خود را در کنار پدر خانواده سپری کنند. پدران می‌توانند هنگام بازی کردن مهارت حل مسئله را به کودک آموزش دهند.
بازی کردن با کودکان به آن‌ها کمک می‌کند تا انعطاف پذیرتر شوند، تناسب اندام بهتر و عضلات قوی‌تری داشته باشند و هماهنگی بین دست‌ و چشم آن‌ها تقویت شود. همچنین آن‌ها یاد می‌گیرند تا از قوانین پیروی کنند و هنگام بازی یا ورزش با دیگران همکاری کنند.
راهنما و مشاور
پدر نباید فقط نقش یک دوست و سرگرم کننده را ایفا کند بلکه باید بتواند در هنگام نیاز به عنوان مشاور و راهنمای بچه‌ها نیز عمل کند. این موضوع به خصوص وقتی که بچه‌ها نسبت به چیزی سردرگم می‌شوند اهمیت پیدا می‌کند. در این مواقع پدر می‌تواند به عنوان مشاور مسائل را برای بچه‌ها توضیح دهید تا آن‌ها وضعیت را بهتر درک کنند.
کودکان باید ارتباط باز داشته باشند و مسائل و مشکلات خود را راحت با والدین در میان بگذارند. والدین هم باید در مورد کودکی خود و درس‌هایی که به مرور و با بزرگ شدن آموخته‌اند به بچه‌ها توضیح دهند. به کودکان کمک کنید تا مشکلات شخصی یا مربوط به مدرسه خود را با اعتماد به نفس و دقت پیگیری و حل کنند.
راه صحیح رسیدگی به مشکلات را به کودک نشان دهند و به آن‌ها اطمینان دهید که در کنار آن‌ها خواهید بود. همه اینها به کودکان کمک خواهد کرد که چگونه مشکلات خود را حل کنند و نقش مهمی در رشد عاطفی، روحی و معنوی آن‌ها ایفا خواهد کرد.
مربی
اولوین مربیان زندگی کودکان خود باشید و مهارت های مهم زندگی که آن‌ها در آینده به آن نیاز خواهند داشت را به آن‌ها آموزش دهید. شنا کردن و دوچرخه سواری را به آن‌ها یاد دهید به آن‌ها آموزش دهید چگونه اسباب بازی شکسته خود را تعمیر کنند، به آن‌ها بیاموزید چیزهای جدید بسازند. چیزهای زیادی وجود دارند که پدرها می‌توانند به کودکان خود آموزش دهند.
بچه‌ها معمولا برای گرفتن راهنمایی به والدین نگاه می‌کنند و به سختی تلاش می‌کنند و منتظر می‌مانند تا تایید والدین خود را کسب کنند. در این راه باید مشوق و ثابت قدم باشید و فرصت‌های زیادی را برای تحسین شدن کودک به وجود بیاورید.
همسر و شریک زندگی
یک شریک زندگی خوب برای همسر یک نمونه خوب برای آموزش به فرزندان است، چیزی که اغلب نادیده گرفته می‌شود. اگر پدر و مادر، رابطه خوبی با یکدیگر داشته باشند، با یکدیگر همکاری کنند و هماهنگی و وحدت را در خانه ایجاد کنند، کودکان از مشاهده و رشد در چنین محیطی بدون شک سود خواهند برد.
در خانواده‌هایی که پدر و مادر هر دو در تربیت و آموزش کودک دخیل نیستند معمولا تعادل خوبی وجود ندارد و احتمال اینکه کودکان به سمت رفتارهای نادرست میل پیدا کنند و دچار اضطراب و استرس شوند بیشتر است، فراموش نکنید کودکانی که در محیط ناآرام و پر تنش رشد می‌کنند از سلامت جسمی و روانی کمتری برخوردار خواهند بود.
مردان و زنان شبیه هم نیستند و هر کدام نقش خود را در تربیت فرزندان بازی می‌کنند. به همین والدین تنها برای تربیت فرزندان ممکن است دچار مشکل شوند. نقش مادر و نقش پدر در تربیت فرزند مکمل یکدیگر است، رویکردهایی که پدر و مادر نسبت به فرزند پروری دارند کاملا متفاوت است، اما هنگامی که این دو در کنار یکدیگر قرار می‌گیرد می‌تواند برای فرزندان روش بسیار خوبی باشد.
در حالی که مادران بیشتر مراقب فرزندان هستند پدران اجازه انجام کارهای پر ریسک‌تری را به کودک خود می‌دهند که این دو در کنار هم یک تعادل را برقرار می‌کند. بنابراین وقت آن رسیده است که به عنوان یک پدر بیشتر با فرزندان خود ارتباط و تعامل برقرار کنید. با این کار نه تنها به آن‌ها کمک می‌کنید تا به صورت مطلوب و متعادل رشد کند بلکه خاطراتی را با هم خواهید ساخت که شما و فرزندانتان در تمام طول عمر از به خاطر آوردن آن لذت خواهید برد.