بعد از انتقال جنین، چه علائمی داریم؟

عمل آی وی اف و یا کاشت و لقاح مصنوعی برای اولین بار در انگلستان در سال ۱۹۷۸ انجام شد.این عمل کاشت به وسیله یک جنین شناس به نام دکتر ادوارز و یک متخصص زنان به نام دکنر استپتو با موفقیت انجام شد و به سرعت در تمام دنیا این روس اشاعه پیدا کرد به گونه ای که تا الان ۲۰ هزار کودک به این روش در سرتاسر جهان به دنیا آمده اند.
این روزها ناباروری به سادگی قابل درمان است و در صورتی که به موقع اقدام به کاشت صورت گیرد می توان امید بسیار بالایی داشت.بسیاری از زوجین سوالات زیادی در مورد کاشت جنین یا آی وی اف دارند از جمله سوالات رایج چگونگی انجام کاشت ، علایم بارداری بعد از کاشت جنین و مراقبت های بعد از کاشت جنین می باشد در ابن مقاله به تمامی سوالات به طور مفصل پاسخ خواهیم دارد.

لقاح چیست؟
لقاح در واقع ترکیب تخمک و اسپرم می باشد.عمل لقاح در لوله رحم رخ می دهد .دانشمندان لقاح و چگونگی انجام آن را در قرن نوزدهم کشف کردند.
مایع منی مردان حاوی میلیون ها اسپرم می باشد که در لقاح های طبیعی فقط یکی از بهترین و سریع ترین آن ها وارد تخمک می شود و تخمک را بارور می کند.چالش پیش روی اسپرم خود واژن می باشد زیرا واژن دارای خاصیت اسیدی می باشد که برای اسپرم مضر می باشد و در طی ورود مایع منی تعداد زیادی از اسپرم ها از بین می روند و آن تعدادی از اسپرم ها که زنده می مانند وارد گردن رحم می شوند و در صورتی که تخمکی وجود داشته باشد یکی از اسپرم ها وارد تخمک می شود ولقاح صورت می گیرد.زمانی که تخمک گذاری در زن آغاز می شود در صورتی که اسپرمی به تخمک برسد عمل لقاح صورت می گیرد اما علاوه بر عمل طبیعی لقاح که در رحم رخ می دهد استثناهایی هم وجود دارد که از جمله آن ها لقاح مصنوعی ، لقاح آزمایشگاهی ، انزال خارجی بدون جماع و یا جماع در مدت کوتاهی بعد از تخمک گذاری می باشد.
برای وارد شدن اسپرم به درون تخمک آکروزوم اسپرم آنزیمی تولید می کند که به اسپرم کمک می کند تا پوشش ژله ای تخمک را به راحتی سوراخ کند و سپس پلاسمای اسپرم و پلاسمای تخمک در هم آمیخته می شوند و در نهایت سراسپرم از تاژک جدا می شود و تخمک حرکت خود را برای رسیدن از لوله های فالوپ به رحم را ادامه می دهد.

لقاح خارجی یا لقاح مصنوعی چیست؟
لقاح خارجی همانطور که از اسمش پیداست در خارج از رحم انجام می شود.طی آن سلول تخمک و سلول اسپرم در خارج از رحم با هم تلقیح داده می شوند و تخمک در شرایط آزمایشگاهی بارور می شود.
در لقاح مصنوعی ابتدا تخمک گذاری در زن را تقویت می کنند و بعد از آنکه تعداد مناسبی از تخمک ها بدست آمد ، تخمک ها را در آزمایشگاه از رحم خارج می کنند و با اسپرم مناسب در خارج از رحم و در محیط آزمایشگاه بارور می کنند.روش های مختلفی برای تلقیح خارجی تخمک و اسپرم وجود دارد.در صورتی که تعدادی اسپرم در محیط کشت حاوی تخمک قرار گیرند تا اسپرم دارای تحرک و فیزیولوژی مناسب بتواند تخمک را بارور کند این روش آی وی اف (ivf) نام دارد.اما در صورتی که در محیط آزمایشگاهی اسپرم مناسب جدا شود و با استفاده از دستگاه میکرواینجکشن به داخل تخمک تلقیح داده شود این روش تزریق داخلی سیتوپلاسمی نام دارد.
بعد از اینکه لقاح را در خارج از رحم انجام دادند نطفه ی تشکیل شده را وارد رحم می کنند و نطفه روند طبیعی رشد خود را در رحم ادامه می دهد .

10 علت برای انجام آی وی اف
آی وی اف به افرادی که نابارور هستند پیشنهاد می شود .ناباروری ممکن است از جانب مرد یا زن و یا هردو باشد.بارداری به روش آی وی اف روشی گران و تهاجمی می باشد و بسیاری از زوجین ابتدا روش های مختلف دیگری را امتحان می کنند و در آخر به آی وی اف روی می اورند.مشکلات نازایی که منجر به آی وی اف می شوند عبارتند از :
1.افزایش سن مادر .زنان بالای 40 سال برای بارداری به صورت طبیعی معمولا مشکل دارند.
۲.بسته بودن لوله های فالوپ
3.آندومتریوز
۴.فیبرویید در رحم
5.تنبلی شدید تخمدان ها
۶.بیماری های ژنتیکی
7.ناباروری های بی علت
۸.ناباروری در مردان مانند تعداد کم اسپرم یا اختلالات اسپرمی
9.داشتن بیماری های قابل انتقال مانند ایدز ، بیماری های مقاربتی
۱۰.بستن لوله ها با عمل جراحی

موفقیت لقاح مصنوعی به چه عواملی بستگی دارد؟
لقاح مصنوعی به روش های مختلفی انجام می شود و میزان موفقیت لقاح خارجی به عوامل مختلفی بستگی دارد.
از جمله این عوامل :
۱.سن زوجین مخصوصا سن مادر
هر چقدر سن مادر کمتر باشد شانس بیشتری برای یک لقاح مصنوعی موفق و داشتن فرزندی سالم وجود دارد اما در صورتی که سن مادر بالا باشد شانس موفقیت کمتر می شود و برای تخمک اهدایی پیشنهاداتی به زنان بالای 40 سال داده می شود.
۲.موقعیت رویان ها
رویان ها به داخل رحم منتقل می شوند و رویان هایی که رشد یافته اند در مقایسه با رویان هایی که رشد نیافته اند شانس بیشتری برای بقا در رحم دارند.در واقع همه ی رویان ها شانس بقا در داخل رحم را ندارند و حتما در مورد وضعیت روبان ها با پزشک خود صحبت کنید.
۳.سابقه باروری
خانم هایی که قبلا زایمان داشته اند و تجربه بارداری را داشته اند شانس بیشتری برای لقاح مصنوعی موفق دارند و خانم هایی که آی وی اف ناموفق داشته اند شانس کمتری برای یک لقاح مصنوعی موفق دارند.
۴.سوابق و علل ناباروری
علت ناباروری در هر زوج باید ریشه یابی شود به عنوا مثال زنانی که به آندومتریوز دچار هستند شانس باروریشان بسیار کمتر می باشد.علت ناباروری حتما توسط پزشک باید مشخص شود.
۵.سبک زندگی
زنان سیگاری و زنانی که به مشروبات الکلی اعتیاد دارند تخمک های بازیابی شده ی کمتری در طول لقاح مصنوعی دارند و احتمال سقط در آن ها افزایش می یابد.سیگاری بودن مادر شانس موفقیت IVF را 50 درصد کاهش می دهد.
چاقی زیاد مادر می تواند تاثیر زیادی در ناموفق بودن لقاح داشته باشد و درصد موفقیت IVF را کاهش می دهد.
مصرف زیاد کافیین شانس موفقیت IVF را کاهش می دهد.
مصرف داروهای شادی آور شانس موفقیت آی وی اف را کاهش می دهد.

علائم بارداری بعد از لقاح و انتقال جنین به رحم
یکی از اولین علایم بارداری یک خانم بعد از عمل لقاح پریود نشدن می باشد اما در بسیار از خانم ها قبل از اینکه به پریودی بعدی برسند علایم دیگری ظاهر می شود که می تواند نشانه خوبی برای بارداری باشد .
علایم بارداری :
۱.چند روز بعد از اینکه لقاح در خارج از رحم انجام شد نطفه ی ایجاد شده در رحم کاشته می شود .چند روز بعد اولین علایم بارداری در خانم ظاهر می شود .خانم ها احساس گرفتگی عضلات می کنند و معمولا لکه بینی دیده می شود گاهی این لکه بینی با پریودی اشتباه گرفته می شود همانطور که از اسمش پیداست خونریزی به صورت لکه ظاهر می شود و اصلا خونی شبیه به خون پریودی ندارد.لکه بینی بعد از یک یا دو هفته بعد از کاشت اتفاق می افتد.
2.در برخی خانم ها در سینه ها تغییراتی ایجاد می شود .سینه ها ورم می کنند و حس سوزشی در آن ها احساس می شود.
۳.ممکن است احساس خستگی مداوم و خواب آلودگی در شما ایجاد شود زیرا در بارداری سطح پروژسترون افزایش می یابد و باعث ایجاد حس خواب آلودگی و خستگی شود.
4.یکی دیگر از علایم بارداری حالت تهوع و بی اشتهایی می باشد زیرا میزان استروژن در ابتدای بارداری افزایش می یابد.
۵.ممکن است دچار کاهش قند خون و کاهش فشار شوید که باعث خستگی و سردرد و سرگیجه شوید.
6.افزایش و تکرر ادرار یکی دیگر از علایم بارداری می باشد.میزان ادارا بعد از بارداری بسیار بیشتر از قبل می شود.
تغییراتی که نام برده شد یک هفته بعد از بارداری خود را به وضوح نشان می دهند.اما باز هم بروز علایم در افراد متفاوت می باشد.

چه زمانی برای تست بارداری باید اقدام کرد؟
نطفه را ۳تا۵ روز بعد از برداشت تخمک وارد رحم می کنند و بهتر است بعد از ۱۴ روز از انتقال نطفه به رحم آزمایش بارداری انجام شود زمانی که HPT منفی است و HCG پاک شده است نتیجه مثبتی که حاصل شده است واقعی تر می باشد .یکی از علت هایی که باید برای تست بارداری صبوری کنید تزریق HCG یا هورمون گونادوتروپین انسانی ۳۵ ساعت قبل از بازیابی تخمک می باشد.در ۲۴ ساع آینده سطح HCG برای تایید مقدار آن برای بالغ شدن جنین آزمایش می شود .HCG تزریق شده به مدت ۵تا۱۴ روز در بدن خانم باقی می ماند و از طریق آزمایش حساسیتی بارداری در ۱۰ یا ۱۱ روز پس از افزایش هورمون لوتئینیزه، می توان HCG مثبت را مورد آزمایش قرار داد. افزایش LH در چرخه IVF رخ نمی دهد، اما هنگامی که با تزریق HCG شبیه سازی می شود، به دلیل همپوشانی با روزهایی که تزریق HCG انجام شده در نتایج دیده می شود که نادرست است.
بهتر است از روش های خانگی مانند بی بی چک برای انجام آزمایش بارداری استفاده نکنید زیرا نتایج 100 درصد واقعی را نشان نمی دهد زیرا HCG تزریق شده نتیجه آزمایش را با خطا نماش می دهد و بهترین راه برای انجام آزمایش بارداری بعد از انتقال جنین مراجعه به درمانگاه باروری و انجام آزمایش بارداری بتا بعد از 5 الی 14 روز از انتقال جنین می باشد نتایج این تست بسیار دقیق و قابل اعتماد می باشد.

بعد از انتقال جنین چه نکاتی باید رعایت شود؟
آی وی اف و یا کاشت جنین روشی حساس برای باروری می باشد بسیاری از خانم ها به راحتی این روزها را پشت سر می گذارند اما برخی دیگر روزهای حساسی را می گذرانند اما با حفظ آرامش و دور بورن از استرس بسیار راحت تر می توان این روزها را سپری کند.
1.بعد از انتقال جنین حتما استراحت داشته باشید این استراحت تا 3 روز ادامه داشته باشد.
۲.از بلند کردن اجسام و انجام کارهای سنگین خودداری کنید.
3.فعالیت ورزشی سنگین به هیچ عنوان انجام ندهید.
۴.بعد از عمل لقاح تا ۱۷ روز رابطه نزدیکی نداشته باشید.
5.برای جلوگیری از یبوست سبزیجات و میوه ها را زیاد مصرف کنید و تمام مواد غذایی مناسب را مصرف کنید.
۶.از شنا کردن به مدت ۴۸ ساعت دوری کنید.
7.به هیچ عنوان از دوش واژینال و یا تامپون استفاده نکنید.
۸.استفاده از توالت ایرانی اشکالی ندارد.
9.سعی کنید تمام موارد لازم را برای حفاظت خود از بیماری سرماخوردگی و آنفولانزا انجام دهید.
۱۰.در صورت لکه بینی شدید ، خونریزی ، و دل درد و تنگی نفس به پزشک مراجعه کنید.

آی وی اف چه عوارضی دارد؟
۱.ممکن به علت کاشت چند نطفه در رحم حاملگی چندقلویی رخ دهد که باعث کاهش وزن جنین و یا زایمان زودرس می شود.
2.به وجود آمدن حاملگی های خارج از رحم
۳.خونریزی ها یا عفوت ، آسیب به مثانه یا روده
4.تهوع و استفراغ
۵.سردر و سرگیجه
6.تنگی نفس
۷.افزایش وزن در عرض سه تا ۵ روز این میزان وزن می تواند تا ۱۰ پوند باشد.
8.سندروم تخمدان که در این بیماری مایع زیادی در شکم و قفسه سینه جمع می شود.
۹.درد معده و یا نفخ خیلی شدید
روزهای پراسترس تا تست بارداری را چگونه پشت سر گذاشت؟

علائم حاملگی بعد از انتقال جنین
۱.مثبت اندیش باشید و کتابه ای مثبت اندیشس بخوانید و تمرین کنید.
2.به هیچ عنوان نطفه بیرون نمی افتد نطفه به دیواره رحم چسبیده است و هیچ چیزی باعث افتادنش نمی شود.
۳.پروژسترون مصرف نکنید.
4.با کسانی که آی وی اف موفق داشته اند صحبت کنید.
۵.آزمایشات را با همسرتان انجام دهید.
6.از استرس ها و فکرهای منفی دوری کنید.
۷.سعی کنید اوقات خوشی را برای خود ایجاد کنید .
8.همسران در ابن روزها برای داشتن آرامش ، بیشتر در کنار هم باشند.

میزان موفقیت آی وی اف در سن های مختلف
میزان موفقیت در سن های مختلف در خانم ها متفاوت می باشد و هرچقدر سن کمتری داشته باشید احتمال موفقیت کاشت جنین بیشتر است و هرچه سن بیشتر باشد احتمال موفقیت در کاشت نطفه کمتر می شود.طبق تحقیقات انجام شده آمار زیر ارایه داده شده است:
41-43 درصد برای زنان زیر 35 سال
۳۳-۳۶ درصد برای زنان بین ۳۵ تا ۳۷ سال
23-27 درصد برای زنان بین 38 تا 40 سال
۱۰-۱۳ درصد برای زنان بالاتر از ۴۰ سال