دیابت دوران بارداری، عوارض و روش درمان

دیابت بارداری در طول بارداری ایجاد می‌شود. دیابت بارداری مانند سایر انواع دیابت، بر روی نحوه استفاده سلول‌ها از قند (گلوکز) تأثیر می‌گذارد. دیابت بارداری باعث ایجاد قند خون بالا می‌شود که می‌تواند بارداری و سلامت کودک شما را تحت تأثیر قرار دهد. خانم‌های باردار می‌توانند با کنترل خوردن غذاهای سالم، تمرینات ورزشی و در صورت لزوم مصرف دارو به کنترل دیابت بارداری خود کمک کنند. کنترل قند خون می‌تواند از زایمان سخت جلوگیری کند و شما و کودک شما را سالم نگه دارد. در دیابت بارداری، قند خون معمولاً بعد از زایمان به زودی به سطح طبیعی خود می‌رسد. اما اگر دیابت بارداری دارید، شما در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ هستید و باید با متخصص زنان و زایمان برای نظارت و کنترل قند خون همکاری خود را ادامه دهید.
در صورت امکان و در ابتدای مراحل، وقتی اولین بار به باردار شدن فکر می‌کنید با متخصص زنان و زایمان مشورت کنید، بنابراین پزشک می‌تواند خطر ابتلا به دیابت بارداری را به عنوان بخشی از برنامه سلامت بارداری و زایمان شما ارزیابی کند. هنگامی که شما باردار می‌شوید، پزشک به عنوان بخشی از مراقبت‌های قبل از زایمان، دیابت بارداری را بررسی خواهد کرد. اگر به دیابتی بارداری مبتلا شدید، ممکن است نیاز به معاینات بیشتر داشته باشید. این موارد به احتمال زیاد در سه ماهه آخر دوران بارداری اتفاق می‌افتد، هنگامی که پزشک سطح قند خون و سلامت کودک شما را کنترل می‌کند. هنگامی که دیابت بارداری دارید، ایده خوبی است که سطح قند خون خود را به طور منظم توسط متخصص زنان و زایمان مورد آزمایش و کنترل قرار دهید.

علل
محققان نمی‌دانند چرا برخی از زنان به دیابت بارداری مبتلا می‌شوند. برای درک چگونگی ابتلا به دیابت بارداری، دانستن این که چطور بارداری بر روی پردازش گلوکز بدن تأثیر می‌گذارد کمک می‌کند. بدن غذایی که فرد می‌خورد را برای تولید قند (گلوکزی) که وارد جریان خون می‌شود، هضم می‌کند. در پاسخ، پانکراس انسولین تولید می‌کند. انسولین یک هورمون است که به انتقال قند خون از جریان خون به سلول‌های بدن کمک می‌کند، جایی که از آن به عنوان انرژی استفاده می‌شود. در طول بارداری، جفت، که نوزاد را به خون مادر متصل می‌کند، سطح بالاییی از هورمون‌های دیگر را تولید می‌کند. تقریباً همه این هورمون‌ها باعث اختلال در فعالیت انسولین در سلول‌های مادر می‌شوند و قند خون مادر را افزایش می‌دهند. افزایش قند خون پس از خوردن وعده‌های غذایی در دوران بارداری امری طبیعی است. با رشد نوزاد، جفت هورمون‌های ضد انسولین بیشتر و بیشتری را تولید می‌کند. در دیابت بارداری، هورمون‌های جفتی باعث افزایش قند خون تا سطوحی می‌شوند که رشد و رفاه نوزاد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. دیابت بارداری معمولاً در نیمه دوم آخر بارداری، گاهی اوقات در اوایل هفته بیستم رخ می‌دهد اما به طور کل تا بعد از آن ادامه نمی‌یابد.

عوامل خطر
هر زنی می‌تواند به دیابت بارداری مبتلا شود، اما برخی از زنان در معرض خطر بیشتری هستند. عوامل خطر برای بروز دیابت بارداری عبارتند از:
سن بیشتر از ۲۵ سال
تاریخچه سلامت خانواده یا شخصی، اگر فردی مبتلا به پردیابت است (افزایش کمی در قند خون که ممکن است پرکرسور دیابت نوع ۲ باشد) یا اگر یک عضو نزدیک خانواده، مانند یکی از والدین یا خواهر یا برادر، دارای دیابت نوع ۲ باشند، خطر ابتلا به دیابت بارداری افزایش می‌یابد. اگر فرد در دوران بارداری قبلی خود، نوزادی با بیش از ۹ کیلوگرم وزن (۴٫۱ کیلوگرم) وزن را به دنیا آورده باشد و یا اگر مرگ خاموش داشته است، احتمال ابتلا به دیابت حاملگی نیز افزایش می‌یابد.
اضافه وزن، اگر فرد دارای اضافه وزن با شاخص توده بدنی (BMI) 30 یا بالاتر باشد، احتمال ابتلای او به دیابت بارداری بیشتر خواهد بود.

عوارض
اکثر زنان مبتلا به دیابت بارداری نوزادان سالمی را خواهند داشت. با این حال، اگر دیابت بارداری به دقت مدیریت نشود می‌تواند منجر به سطح قند خون غیر قابل کنترل و بروز مشکلات در مادر و نوزاد شود، از جمله احتمال افزایش نیاز به سزارین جهت انجام یک زایمان طبیعی. دیابت بارداری بدون درمان ممکن است به مرگ کودک قبل یا مدت کوتاهی بعد از تولد منجر شود. اگر مادر به دیابت بارداری مبتلا باشد، ممکن است کودک در معرض خطر بیشتری از بروز عوامل زیر باشد:
وزن بیش از حد هنگام تولد
تولد زودرس و سندرم دیسترس تنفسی
قند خون پایین (هیپوگلیسمی)
دیابت بارداری همچنین ممکن است خطر ابتلا به موارد زیر را در مادران افزایش دهد:
فشار خون بالا و پر اکلامپسی: دیابت بارداری خطر ابتلا به فشار خون بالا و همچنین پراکلامپسی را افزایش می‌دهد که یک عارضه جدی برای بارداری است که باعث ایجاد فشار خون بالا و سایر علائمی می‌شود که می‌توانند زندگی مادر و کودک را تهدید کند.
دیابت در آینده: اگر مادر دارای دیابت بارداری است، احتمال بیشتری دارد که در دوران بارداری بعدی نیز مجدداً به این نوع دیابت مبتلا شود. همچنین بیشتر احتمال دارد که با افزایش سن به دیابت نوع ۲ نیز مبتلا گردد.

تشخیص
کارشناسان پزشکی روی یک مجموعه دستورالعمل‌های غربالگری برای دیابت بارداری توافق ندارند. بعضی از پرسش‌ها این است که آیا انجام غربالگری قند دوران بارداری در صورتی که مادر کمتر از ۲۵ سال سن داشته باشد و هیچ فاکتور خطری نداشته باشد، مورد نیاز است یا خیر. برخی دیگر اعتقاد دارند که غربالگری همه زنان باردار بهترین راه برای شناسایی همه موارد دیابت بارداری است. پزشک احتمالاً عوامل خطر مادران مبتلا به دیابت بارداری را در ابتدای بارداری آن‌ها ارزیابی خواهد کرد. اگر مادر در معرض خطر بالای ابتلا به دیابت بارداری باشد، پزشک ممکن است در اولین بازدید قبل از پرناتال، او را برای تشخیص احتمال بروز دیابت آزمایش کند. اگر مادر در معرض خطر بالای ابتلا به دیابت بارداری باشد، احتمالاً در طول سه ماهه دوم - بین ۲۴ تا ۲۸ هفتگی دوران بارداری، آزمایش غربالگری را باید انجام دهد.

تست اولیه چالش گلوکز
جهت انجام تست اولیه چالش گلوکز، مادر یک محلول شربت گلوکز را می‌نوشد. یک ساعت بعد، او یک آزمایش خون برای اندازه گیری سطح قند خون خود را باید انجام دهد. سطح قند خون پایین‌تر از ۱۳۰ تا ۱۴۰ میلی گرم در دسی لیتر (mg / dL) و یا ۷٫۲ تا ۷٫۸ میلی مول در لیتر (mmol / L) معمولاً در آزمایش چالش گلوکز نرمال در نظر گرفته می‌شود، هرچند این میزان ممکن است در کلینیک یا آزمایشگاه متفاوت باشد. اگر سطح قند خون او بالاتر از حد طبیعی باشد، تنها به معنی احتمال خطر بالای ابتلا به دیابت بارداری است. او برای تشخیص دقیق بیماری نیاز به انجام آزمایش تحمل گلوکز دارد.

پیگیری تست تحمل گلوکز
جهت انجام تست تحمل گلوکز، مادر باید در طول شب چیزی نخورد و سپس سطح قند خون او اندازه گیری می‌شود. سپس یک محلول شیرین دیگر که این بار حاوی غلظت بالایی از گلوکز است، را خواهد نوشید و سطح قند خون او هر ساعت به مدت سه ساعت بررسی می‌شود. اگر حداقل دو مورد از اندازه گیری‌های قند خون بیش از حد طبیعی بالا باشد، آن فرد مبتلا به دیابت بارداری تشخیص داده خواهد شد. نظارت دقیق کودک نیز مهم است. پزشک ممکن است رشد و تکامل کودک را با انجام سونوگرافی‌های مکرر یا سایر آزمایشها نظارت کند.

درمان دیابت دوران بارداری
ضروری است که قند خون مادر برای حفظ سلامت نوزاد و جلوگیری از بروز عوارض بارداری و زایمان تحت کنترل و مراقبت مداوم قرار گیرد. همچنین بهتر است که مادر مراقب سطوح قند خون خود باشد. استراتژی‌های درمان احتمالی عبارتند از:
ورزش
درمان دیابت دوران بارداریفعالیت بدنی منظم قبل و بعد از بارداری برای مادر حائز اهمیت است. ورزش، با تحریک بدن برای انتقال گلوکز به سلول‌ها و تبدیل آن به انرژی سطوح قند خون مادر را کاهش می‌دهد. تمرینات ورزشی همچنین حساسیت سلول‌های مادر به انسولین را افزایش می‌دهد که به این معنی است که بدن او باید برای انتقال قند انسولین بیشتری را تولید کند.
رژیم غذایی
رژیم غذایی برای کاهش قند خونخوردن انواع مناسب مواد غذایی در بخش‌های سالم یکی از بهترین راه‌های کنترل قند خون و جلوگیری از اضافه وزنی است که می‌تواند مادر را در معرض خطر بیشتر بروز عوارض قرار دهد. پزشکان در طول بارداری توصیه نمی‌کنند که وزن خود را کاهش دهید زیرا بدن مادر برای حمایت از نوزاد در حال رشد عمل می‌کند. اما پزشک می‌تواند به مادران کمک کند وزن خود را بر اساس وزن قبل از بارداری تنظیم نمایند. یک رژیم غذایی سالم متشکل از میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل (غذاهایی که از نظر مواد مغذی و فیبر غنی و کم چربی و کالری هستند) و محدود کردن کربوهیدرات‌های بسیار تصفیه شده، از جمله شیرینی‌ها تمرکز می‌کند. هیچ رژیم غذایی به تنهایی برای هر فرد مناسب نیست. مادر ممکن است بخواهد با یک متخصص تغذیه یا یک متخصص بیماری دیابت مشورت کند تا برنامه غذایی خود را با توجه به وزن فعلی، اهداف افزایش وزن در دوران بارداری، میزان قند خون، عادت‌های ورزشی، ترجیحات غذایی و بودجه ایجاد کند.