استرس کودکان در مدرسه، علت و راهکارهای مناسب

هر چقدر آگاهی خود را از مسائل مربوط به کودکان بیشتر کنیم، کودکانی سالم تر، تواناتر و شادتر پرورش خواهیم داد.
پیش از شروع بد نیست مطلب تعریف استرس چیست را مطالعه نمائید تا با دیدی باز تر به سراغ این موضوع بیایید.

علت بروز استرس بچه ها در مدرسه چیست؟
تشخیص استرس در کودکان چندان آسان نیست.
با ما همراه باشید تا در پایان این مقاله با دیدِ تازه ای به فرزندانتان و آنچه از آنها خواهید ساخت، بنگرید!!
هر انسانی با ۶ احساسِ اولیه‌
- ترس
- خشم
- غم
- شادی
- تعجب
- و عشق
پا به دنیا می نهد.
او هرگز حس هایی مثل: استرس، اضطراب، ارزشمندی، رقابت و… را در آغاز همراه با خود ندارد!!
این ما (والدین، جامعه، محیط، مدرسه، اطرافیان و…) هستیم که استرس را به بچه ها می دهیم و او را سست و شکننده می کنیم.
چگونه از بیرون کودک را تحتِ فشار می گذاریم تا از درون با استرس های مختلف دستُ پنجه نرم کند؟
پیش از خواندن ادامه‌ این مقاله کمی با خود فکر کنید و سپس بیایید تا باهم پاسخ هایی برای این سوال بیابیم…

بررسی ریشه ای موضوع استرس بچه ها در مدرسه
ما در خانه ها چه می کنیم که مسببِ استرس بچه ها در مدرسه خواهیم شد!!
استرس بچه ها در مدرسه از خودِ خانه ها یا حتی خودِ مدرسه ها آغاز می شود و می تواند دلایلِ زیر یا هزاران دلیل دیگر داشته باشد:
خواسته هایی از کودکان داریم که از توانِ آنها خارج است؛ آنها مدام با این حس درگیر هستند که از عهده‌ وظایفشان برنمی آیند. این مهمترین دلیل استرس بچه ها در مدرسه است.
آنها را مدام با هم سن و سالانشان مقایسه می کنیم؛ از این راه رقابت های ناسالم را به آنها می آموزیم و احتمالا بزرگترین دستاوردِ آنها در چنین رقابت هایی، استرس در محیطِ مدرسه است.
با مدام باید و نباید کردن از او می خواهیم بهترین پسر یا دختر روی زمین باشد پس همیشه به دنبالِ تأیید بودن را به او یاد خواهیم داد تا همیشه سرشار از استرس باشد! این خود یک ریشه بزرگ در استرس بچه ها در مدرسه و جامعه است.
ما خودمان سرشار از استرس هستیم و هر روز به فرزندانمان درسِ استرس نداشتن می دهیم!! غافل از اینکه صدای اعمالِ ما به قدری بلند است که کودک، حرفهایمان را نخواهد شنید. تنها استرس ما را خواهد دید و سرشار از انواع استرس خواهد شد!!
ندیدن کودکان، عدمِ مراقبتِ کافی، بی توجهی به حرفها، احساسات و وجودشان به آنها حسِ تنهایی در دنیایی بزرگ را می دهد. این حس، فشار و استرس در مدرسه را برای آنها به ارمغان خواهد آورد.
مراقبت های بیش از حد و افراطی، کودکانی وابسته و ترسو بار خواهد آورد. نداشتنِ استقلال، بچه ها را هنگامِ دوری از خانواده و حضور در مدرسه سراسر استرس، ترس و پریشانی خواهد کرد. زیرا لازم است در مدرسه از عهده‌ی کارهایی به تنهایی بربیایند.
حالا شاید کمی گیج شده باشید.
من در موردی به مراقبت نکردن و در موردِ بعدی به مراقبتِ بیش از حد اشاره کردم؛ توجه و مراقبت منطقی و متعادل چیست؟
این یک موضوع بسیار مهم در علم روانشناسی کودک است.
تحقیرهای مداوم، توهین به شخصیتِ بچه ها که تازه در حال شکل گیری است و سرزنش کردنِ مداوم آنها، زمینه سازِ استرس بچه ها در مدرسه خواهد بود.
جدا شدن از والدین به خصوص در سالِ اول مدرسه می تواند به کودکان حسِ ناامنی بدهد و آنها را به شدت مضطرب گرداند. پس درباره‌ این مورد با متخصصان مشورت کنید تا آگاهانه ترین عمل را انجام دهید.
و…

نشانه های استرس بچه ها در مدرسه چیست؟
علائم و نشانه های استرس بچه ها در مدرسه مهمترین چیزی است که باید با نگاهِ تیزبین خود شکار کنید!
بچه ها ممکن است کم حرف بزنند.
این سکوتها، تشخیص علائم استرس در آنها را بسیار مشکل خواهد کرد پس به نشانه های استرس در بچه ها دقت نمایید:
بدخلقی، بی حوصلگی، تحریک پذیری
گریه های بی دلیل
اختلال عدم تمرکز در یادگیری، انجام تکالیف و…
فراموشی و ناتوانی در به یادآوریِ آموخته ها
سردرد هر روزه
دوری کردن از جمع دوستان و انزوا
لرزیدن بدن
عدم کنترلِ ادرارِ شبانه یا خیس کردن خود در مدرسه
به جایِ انجام تکالیفِ مدرسه به دنبالِ بهانه‌ی از زیرِ آنها در رفتن هستند
خود را به مریضی زدن برای غیبت کردن در مدرسه.(به دلیلِ استرسی که در مدرسه به آنها تحمیل میشود)
و هرگونه نشانه‌ی غیرعادی در بچه ها که شروع یا تشدید شده است
سخت به خواب رفتن، خوابِ بی کیفیت و کابوس های شبانه
صبح ها خود را به خواب زدن و استفاده از هر ترفندی برای نرفتن به مدرسه. این می تواند ریشه در استرس بچه ها در مدرسه و محیط های آموزشی داشته باشد
جیغ زدن هایِ ناگهانی در خواب یا حتی بیداری
دروغگویی و اغراق
جویدنِ ناخن ها و در دهان کردن انگشتان
افت نمراتِ کودک در مدرسه
و…

۲۰ راه درمان استرس بچه ها در مدرسه
بر اساس آن چیزی که روانشناسی به ما می گوید استرس کودکان حتما باید درمان شود.
در صورتِ درمان نشدن، این استرس های روحی حتی می توانند آسیب‌هایی به جسم کودکان بزنند؛ سیستم ایمنی بدن آنها را تضعیف کنند و دیگر آثار مخرب.
راههای درمان استرس بچه ها در مدرسه می توان شامل موارد زیر باشد:
سخت گیری زیاد ممنوع، چون می تواند موجب اضطراب کودکان در مدرسه و جامعه شود
خیلی به بچه ها سخت نگیرید.
از آنها انتظار نداشته باشید در همه چیز عالی باشند.
آنها هم مانند خود شما در مواردی عالی هستند و در مواردی ضعیف تر عمل می کنند. هر کس استعدادی دارد.
از او نخواهید همیشه بهترین و درست ترین کار را انجام دهد.
به کودکان فرصتِ اشتباه کردن، تجربه و آموختن از اشتباه را بدهید.
شیوه رفتاری خود را اصلاح کنید
بدون تنبیه، مقایسه کردن، سرکوب و سرزنش با آنها رفتار کنید تا احساسِ امنیت کنند.
اجازه دهید به مرور زمان به شما اعتماد کنند و از استرس هایشان با شما گفتگو نمایند.
در جهت ایجادِ فضایی راحت و صمیمی برای گفتگو و کاهش استرس بچه ها در مدرسه ، ماجراهایِ مدرسه رفتن خود را برای آنها تعریف کنید
از کارهایی که انجام می دادید قصه ببافید، او را واردِ ماجرا کنید و از او نظر بخواهید.
مثلا بگویید: (من اینگونه رفتار کردم، اگر تو بودی چه می کردی؟) سعی کنید مستقیما از او سوال نکنید.
به آنها بگویید که با ارزش هستند
در موردِ قبل با نظرخواهی به کودک خود حسِ مهم بودن و ارزشمندی خواهید داد.
افزایشِ حسِ ارزشمندی، از استرس بچه ها در مدرسه می کاهد.
خودتان خواهید دید که به مرور با شما صحبت میکند و از درونش می گوید.
به احساسات و تغییر حالاتِ چهره‌ فرزندتان حینِ گفتگو دقت کنید
روزهایی که شادیِ کمتری دارد و پریشان، هول و دستپاچه است را تشخیص دهید و جوری که متوجه نشود، از اولیا مدرسه درباره‌ اتفاقاتی که آن روز در مدرسه رخ داده، صحبت کنید.
به این شکل آنچه بیشترین استرس را در فرزندتان ایجاد می کند، خواهید یافت.
برای مبارزه با استرس کودک در مدرسه و خانه شما باید ریز بین باشید
به نکاتی که کودک شما در نقاشی ها، حرف ها، انشاها و… به صورتِ غیرمستقیم عنوان می کند، توجه کنید:
شاید به مسخره شدن و آزار توسط بچه ها، رفتارهای نادرست معلم با او و ترسش از طرد شدن اشاره کند.
وقتی برای آزادی و آسایش به آنها بدهید
بعد از مدرسه، او را با کلاس های مختلف آموزشی محاصره نکنید.
زندگی میدان مسابقه نیست!!
بهتر است در یکی، دو مورد عالی و معرکه باشیم تا در چیزهای زیادی معمولی شویم!!
تفریح، بازی و محیط گرم خانوادگی را از کودکانِ خود نگیرید.
با او کتاب های جذاب بخوانید
کارتون های شاد برایش پخش کنید. موقعیت های شاد و جذاب برای کودکتان تدارک ببینید.
به این شکل او را برای داشتن روزی شاد و قوی در مدرسه آماده می کنید.
برای آنها باورهای اشتباه نسازید
هرگز با بر زبان آوردن جملاتی مثل: (اگر درس نخوانی، بزرگ که شوی فقیر و بی پول خواهی شد) و… او را از آینده نترسانید.
ترس از آینده برای کودکی کوچک و بی پناه بسیار ترسناک و استرس زا خواهد بود.
جملاتی مثل: ( تو به هیچ جا نمی رسی)، (تو هیچی نمی شوی) و… را به او نگویید.
این جملات او را سرخورده، مضطرب، نگران و ترسو خواهند کرد.
در خانه صلح و صمیمیت ایجاد کنید
دعواهای خانوادگی یکی از مهمترین دلایلِ استرس بچه ها در مدرسه است.
هرگز در حضورِ فرزندان دعوا، بحث و مشاجره نکنید.
خواب میتواند به کاهش استرس کودک در مدرسه کمک کند
به خوابِ کافی و باکیفیت و تغذیه ی مناسبِ بچه ها توجه کنید.
خواب زمانی برای رشد آنهاست پس به کیفیت آن بیفزایید.
برای کاهش استرس بچه ها در مدرسه به آنها احساس قدرت بدهید
موارد مثبت را در آنها ببینید، بزرگ کنید و از آنها به خاطرشان قدردانی نمایید.
در مواجهه با منفی ها آرام و صبور باشید. منفی ها را به کاری که انجام شده نسبت بدهید نه کلِ شخصیتِ کودک.
انتظار نداشته باشید کودکتان همیشه در حالِ درس خواندن، مطالعاتِ غیردرسی، انجام تکالیف و… باشد
چنین فشارهایی از بیرون نه تنها آنها را مضطرب می کند بلکه از درس خواندن دلزده، متنفر و سیر خواهد نمود.
والدین صبور از دید بچه ها بهترین هستند
هنگامی که در انجامِ تکالیف از شما کمک می خواهند، صبور باشید.
بی حوصله رفتار نکنید و توقع نداشته باشید بارِ اول همه چیز را فرا بگیرند و… آهستگی، صبوری و تحمل را در خود بالا ببرید.
یادتان باشد مشکلاتِ مالی، بیماری عزیزان و مشکلات خانوادگی را هرگز در حضورِکودکان مطرح نکنید.
با آنها درباره مشکلاتِ خود درد و دل نکنید.
این یکی از مخرب ترین رفتارهایِ والدین است که آسیبهای جدی به کودکان خواهد زد.
برای غلبه بر استرس کودکان در مدرسه باید بتوانید به کودک درون خود رجوع کنید
و در آخر کودک شوید… هم سنِ فرزندتان شوید و با او رفتار کنید. او را درک کنید…
خودِ کودکتان را به یاد آورید؛ چه انتظاراتی از بزرگترها داشتید؟
چه چیزهایِ اشتباهی در قبال شما انجام شد و… فراموش نکنید شما پناه کودک هستید.
و البته بسیاری راهکارهای دیگر که مراجعه به روانشناس کودک ماهر شما را با آنها آشنا خواهد کرد.

مراجعه به مشاورِ کودک چه کمکی به غلبه بر اضطراب کودکان در مدرسه خواهد کرد؟؟
مراجعه به مشاور کودک چه به صورت آنلاین و یا حضوری در رفعِ اضطراب کودکان در مدرسه بسیار مؤثر است.
یک روانشناسِ کودکِ باتجربه و ماهر آنچه را از دیدِ شما به عنوان والدین مخفی مانده است، می بیند؛ راهکارهایِ به روز و اصولی ارائه می دهد و فرزند شما را شاد، آرام و رها از استرس خواهد کرد.
شاید فرزند شما از انجام تکالیف سخت در خود مدرسه مضطرب شده است…
مشاور ترس های این چنینی را از فرزند شما می گیرد.
یک مشاور کودک جسور و متخصص زور و اجبار را از روی کودک برمی دارد.
شاید تشخیص دهد که فرزند شما چند روز به مدرسه نرود و دلایلِ انجام ندادن تکالیفِ مدرسه و تمایل به غیبت را در او کشف خواهد کرد.

تاثیر دوران امتحانات بر استرس بچه ها در مدرسه
دورانِ امتحانات ممکن است کودکان را دچار استرس کند.
در این زمان از مشاوری حاذق کمک بگیرید. شاید نباید استرس از کودک گرفته شود، فقط باید چیزهایی چون:
ایده آل گرایی والدین
آثار وسواس خانواده
و…
از او گرفته شود.
کاری که دوستش دارد به او داده شود تا استرس ها خودشان بروند!!
روانشناسِ کودکِ باتجربه تفاوت بین استرس بچه ها در مدرسه، اضطراب اجتماعی و کم روییِ ذاتی را تشخیص می دهد و درمانی متناسب با مشکلِ کودک ارائه می دهد.
استرس های کودکان ممکن است به اضطراب اجتماعی تبدیل شوند که با موارد زیر شناخته می شود:
مشکلاتِ شدیدِ یادگیری و آموزشی.
ناراحتیِ بسیار زیاد نسبت به فعالیت هایِ روزانه مثل: بازی با هم سن و سالان، خواندن از روی درس ها در کلاس و در حضورِ بقیه، انجامِ کارها و ورزش های گروهی، مواجهه با اولیا مدرسه یا بزرگسالان و…
جدا نشدن از والدین و خانواده و منگنه کردن همیشگی خود به آنها.
و…

از متخصصین برای کاهش استرس بچه ها کمک بگیرید
گاهی کودکان تمایل ندارند یک سری از مسائلِ خانوادگی و… که در ذهن دارند، در مقابل سایر همکلاسی هایشان برملا شود.
این واهمه آنها را پر از استرس خواهد کرد. در این مورد حتما نیاز به کمک گرفتن از مشاورِ کودک برای کاهش استرس بچه ها دارید.
تست های استعدادیابی معتبر و… توسطِ روانشناسِ کودک از فرزند شما گرفته می شود تا بتوانید فعالیت هایِ او را براساسِ علاقه و استعدادش انتخاب کنید.
انسان در هر سنی که باشد هرچه عشقِ بیشتری به کاری که انجام می دهد داشته باشد، استرسش کمتر خواهد شد!!
مشاورِ کودک آگاه و آشنا به علمِ روز، کتاب ها و کارتون هایِ جذابِ دنیای بچه ها را به خوبی می شناسد و با معرفی آنها، کارتون هایی را برای کودک تجویز می کند که با زبانی شیرین و ساده، مواجهه‌ عالی با موقعیت های استرس زا را به بچه بیاموزد.
تماشایِ اخبار و فیلم های بزرگسالان زمینه ساز استرس بچه ها در مدرسه است.
شناخت دوره های حساس زندگی بچه ها مانند: ( ۸ تا ۱۸ ماهگی: دوره‌ی اضطراب غریبه) و ویژگی هایِ هرکدام در پرورش کودکانی آرامتر و بی استرس تر بسیار مؤثر است.
یک مشاورِ کودک با تجربه به والدین می آموزد با بچه ها چگونه رفتار کنند.
به آنها یاد می دهد که اجازه دهند کودکان در مسیر خود قرار گیرند.
مشاور روانشناس خبره به والدین گوشزد می کند که همیشه و همیشه از تلاش کودک قدردان باشند و به کودک بگویند تلاش تو مهم و ارزشمند است نه نمره یا نتیجه ای که گرفته ای
به نظر من یک مشاورِ کودک تیزبین قبل از درمانِ هر کودکی باید والدینِ کودک را درمان نماید.
والدینِ سالم و شاد، بیش از هر چیز (هر موفقیت، هر نمره ۲۰ و…) به شاد بودن و لذت بردن فرزندان خود اهمیت می دهند.
آنها به دنبالِ آموختن راه های افزایش عزت نفس، شادی و لذت بردن از زندگی به کودکان خود خواهند بود…
شاید بسیاری از دلایل استرس در کودکان از والدین آغاز شده باشد.
خودتان به بخش مشاوره روانشناسی آنلاین سایت ویکی روان مراجعه کنید و کودکتان را به روانشناسانِ کودکِ مهربان، متعهد و دلسوزِ ویکی روان بسپارید.
می توانید به صورت صوتی و تصویری، با استفاده از اینترنت از هر جای دنیا با مشاور مورد نظرتان صحبت کنید و مشکل استرس بچه ها در مدرسه و جامعه را به راحتی حل نمائید.