جرم گوش کودکان، آیا باعث عفونت میشه؟

بیشتر مادران با مشاهده جرم گوش کودک فکر می کنند که باید با کمک گوش پاک کن آن را تمیز کنند و درصورتی که تجمع جرم گوش کودک زیاد به نظر برسد، گمان می کنند که کودک دچار عفونت گوش شده است.

موم و یا جرم گوش کودک چیست؟
موم و جرم گوش یک ماده محافظ طبیعی است که بدن آن را از سلول های مرده پوست و ماده چسبنده ای که توسط غدد ایجاد می شود، می سازد. اصطلاح پزشکی برای موم گوش سرومن (cerumen) است. در داخل گوش فرزند شما چندین غده که به نام غدد سرومینوس یا غدد مومی گوش نامیده می شوند، وجود دارد. این غدد، به طور مداوم یک ماده چسبنده تولید می کنند که به سرعت با سلول های پوستی مخلوط و ضخیم می شود.
معمولاً رنگ موم و جرم گوش زرد، نارنجی و یا حتی گاهی مایل به قهوه ای است و به صورت مومی غلیظ و متراکم احساس می شود. با این حال، برای کودکان و شیرخواران کوچک تر، موم گوش بیشتر متمایل به بافتی بسیار نرم تر و سبک تر است.
جرم گوش کودک معمولاً مشکل بزرگی برای فرزند کوچک شما نیست. این موم ها احتمالاً ایجاد می شوند، خشک می شوند و سرانجام از بین می روند (خیلی عجیب است، اما در واقع اینگونه است). گاهی ممکن است اتفاق بیفتد که غدد موجود در گوش فرزند شما بیش تر از توان بدن او برای خلاص شدن از شر موم ها، موم تولید کنند. بنابراین، یک تجمع رخ می دهد. متأسفانه، تجمع موم می تواند به دلیل قرار دادن یک سواب پنبه ای در مجرای گوش بچه ها توسط والدین نیز رخ دهد. تجمع جرم گوش کودک برای مدتی طولانی، می تواند منجر به کاهش شنوایی و همچنین تحریک گوش ها، شود.

هدف از تولید جرم گوش در کودکان چیست؟
موم گوش بخش مهمی از گوش ها است. می دانید، موم گوش ضخیم و بسیار چسبنده بوده و به همین دلیل می تواند خاک، گرد و غبار یا ذرات دیگری را که ممکن است وارد گوش شوند، به دام بیندازد. اگر موم گوش وجود نداشته باشد، کانال گوش مستعد عفونت و سایر مزاحمان ناخواسته خواهد شد.موم گوش علاوه بر این که به عنوان مانع عمل می کند، در واقع چند ماده شیمیایی نیز دارد که می تواند به مبارزه با عفونت ها کمک کند. این مواد شیمیایی محیط در درون گوش فرزند کوچک شما را سالم و در شرایطی خوب نگه می دارند. این مواد شیمیایی همچنین می توانند پوست داخل کانال گوش را مرطوب کنند. که این به نوبه خود به جلوگیری از خشکی و خارش گوش کمک می کند.

آیا تجمع جرم گوش کودک می تواند نشانگر عفونت گوش باشد؟
عفونت گوش زمانی رخ می دهد که قسمت میانی گوش ملتهب می شود. این مساله زمانی رخ می دهد که مایعات درست در پشت پرده گوش تجمع پیدا می کنند، سپس باکتری ها گسترش می یابند و باعث ایجاد واکنش التهابی می شوند.
عفونت گوش در بین بچه های خردسال شیوع دارد. برآوردها نشان می دهد که تقریباً از میان هر 6 کودک، حداقل 5 مورد از آن ها حداقل برای یک بار عفونت گوش را قبل از تولد سه سالگی خود تجربه می کنند. به همین دلیل عفونت گوش ها به یکی از متداول ترین دلایلی که والدین به دنبال مراقبت های پزشکی می روند، تبدیل شده است.
بچه ها در برابر عفونت گوش بسیار آسیب پذیرتر هستند. دلیل این امر این است که مجراهای گوش آن ها باریک تر از بزرگسالان است. بنابراین مایعات می توانند به سرعت این سیستم را گرفتار کنند، جایی که باکتری ها تمایل به گرایش به سمت آن دارند.
دکتر لی الکساندر متذکر می شود که: "عفونت های گوش در نوزادان و شیرخواران نسبت به کودکان نوپا شایع تر است، زیرا ارتباط بین حفره بینی و گوش میانی (مجرای شیپور استاش) افقی است که در نتیجه اجازه می دهد مایعات بینی به راحتی از این محل عبور کنند. با بزرگ شدن بچه ها، جمجمه دراز می شود و ارتباط عمودی تری ایجاد می کند که از برگشت گرفتگی جلوگیری می کند".
اگر گمان می کنید فرزند کوچک شما به عفونت گوش مبتلا شده است، قبل از تماس با پزشک متخصص اطفال به دنبال این علائم باشید:
لمس کردن گوش ها: به طور مداوم گوش هایش را می کشد و می مالد.
اضطراب: ممکن است بیش از حد بهانه گیر باشد یا شاید بیشتر از حالت معمول گریه کنند.
مشکل در خواب: این می تواند شامل به خواب رفتن و یا خوابیدن با بهانه گیری باشد.
تب: این علائم در بچه های کوچک تر و نوزادان و شیرخواران بیشتر دیده می شود.
تراوش مایعات از گوش به بیرون: این ترشحات ممکن است با موم گوش اشتباه گرفته شوند، و بالعکس، ممکن است موم گوش به اشتباه عفونت گوش در نظر گرفته شود.
بیش از حد بی تعادل و دست و پا چلفتی: ممکن است بی تعادل به نظر برسد.
مشکل در شنوایی: به صداهای آرام پاسخ نمی دهد.

چه عواملی باعث عفونت گوش می شوند؟
شاید به راحتی تصور کنید که عفونت گوش در اثر تجمع کثیفی و چرک در گوش ایجاد می شود. با این حال، در حقیقت آلودگی و کثیفی با این بیماری ارتباط چندانی ندارد. همانطور که پیش از این اشاره کردیم، شایع ترین مقصر عفونت گوش باکتری ها هستند. فرزند شما ممکن است در طی یا بعد از ابتلا به گلو درد یا عفونت در هر قسمت دیگر از دستگاه تنفسی در برابر ابتلا به عفونت گوش نیز آسیب پذیر باشد.
باکتری ها یا ویروسی که باعث عفونت قبلی شده اند، در جستجوی مکانی جدید برای زندگی هستند. متأسفانه گوش شرایط مناسبی برای این میکروارگانیسم ها فراهم می کند. با مستقر شدن باکتری ها در درون گوش ها، پاسخ و واکنش التهابی توسط بدن ایجاد شده که باعث ایجاد علائم عفونت گوش می شود.

درمان خانگی جرم گوش کودکان
به یاد داشته باشید که برای جرم گیری گوش کودکان هرگز نباید از سواپ یا گوش پاک کن استفاده کنید، فقط و فقط یک حوله تمیز و نرم را با کمی آب گرم مرطوب کرده و قسمت های بیرونی گوش را پاک کنید. لازم به ذکر است که وارد کردن هرگونه شئ به داخل مجرای گوش برای تمیز کردن جرم گوش نوزادان و کودکان کار بسیار خطرناکی است که هرگز نباید آن را انجام دهید.

موم بیش از حد یا عفونت؟
این یک سوال معمول است که والدین را غالبا درگیر می کند. به عنوان یک مادر که اغلب فرزند خود را به مطب پزشک می برد و پزشک به او می گوید که این صرفاً فقط یک تجمع موم در گوش ها است، می دانم که چقدر تشخیص این دو از هم مشکل است.
غالباً دشوار است که تشخیص دهید گوش های فرزند کوچک شما دچار تجمع موم شده و یا اینکه از عفونت گوش رنج می برد. بیشتر علائم یکسان هستند. بچه ای که در گوش هایش موم تجمع پیدا کرده، ممکن است گوش خود را مالیده یا بکشد درست مانند شرایطی که دچار عفونت گوش شده است. به همان اندازه گیج کننده، بچه ها حتی هنگام تجربه ناراحتی دندان در آوردن هم، گوش خود را می کشند.
اما تب و ایجاد مشکل در خوابیدن معمولاً علائم مرتبط با عفونت گوش در کودکان یا بچه های کوچک هستند. اگر مشکل فرزندتان چیزی بیش از موم اضافی نباشد، معمولاً فقط با نگاه کردن به گوش می توانید آن را ببینید. یک چراغ قوه بگیرید و بخش نرمه (لاله) گوش را به آرامی به عقب کشیده و به سمت دور از سر بکشید تا ظاهر بهتری پیدا کند و بتوانید راحت تر درون آن را مشاهده کنید. در اینجا احتمالاً ترشحات مایل به قهوه ای یا زرد رنگی را مشاهده خواهید کرد.اگر مایعات شیری و چرک مانند باشند، روشن بوده و یا در آن ها اثری از خون وجود داشته باشد، می تواند بیانگر احتمال وجود عفونت باشد. به علاوه خوب است این نکته را نیز بدانید که موم گوش به طور مداوم یا به میزان خیلی زیاد از گوش تخلیه نمی شود. در حالی که ترشحات عفونی اینگونه هستند و این هشداری است که در صورت مواجهه با آن باید به پزشک مراجعه کنید.
ممکن است جرم گوش کودکان بسیار ناخوشایند باشد، اما مضر نیست. در عوض، این موم وجود دارد تا بتواند گوش کودک شما را در شرایطی ایمن و سالم نگه دارد. بسیاری اوقات، بهتر است آن را به حال خود بگذارید و کاری برای از بین بردنش نکنید، زیرا سرانجام خودش خود به خود از بین می رود. در ضمن، می توانید فضای بیرونی گوش ها را با یک حوله مخصوص مرطوب تمیز کنید. اگر مشکوک به تجمع موم در گوش ها هستید، با پزشک متخصص اطفال فرزند خود تماس بگیرید، به احتمال زیاد او محلول قطره گوش را برای حل این مشکل توصیه می کند.

چه عواملی باعث عفونت گوش می شوند؟
شاید به راحتی تصور کنید که عفونت گوش در اثر تجمع کثیفی و چرک در گوش ایجاد می شود. با این حال، در حقیقت آلودگی و کثیفی با این بیماری ارتباط چندانی ندارد. همانطور که پیش از این اشاره کردیم، شایع ترین مقصر عفونت گوش باکتری ها هستند. فرزند شما ممکن است در طی یا بعد از ابتلا به گلو درد یا عفونت در هر قسمت دیگر از دستگاه تنفسی در برابر ابتلا به عفونت گوش نیز آسیب پذیر باشد. باکتری ها یا ویروسی که باعث عفونت قبلی شده اند، در جستجوی مکانی جدید برای زندگی هستند. متأسفانه گوش شرایط مناسبی برای این میکروارگانیسم ها فراهم می کند. با مستقر شدن باکتری ها در درون گوش ها، پاسخ و واکنش التهابی توسط بدن ایجاد شده که باعث ایجاد علائم عفونت گوش می شود.

درمان خانگی جرم گوش کودکان چیست؟
به یاد داشته باشید که برای جرم گیری گوش کودکان هرگز نباید از سواپ یا گوش پاک کن استفاده کنید، فقط و فقط یک حوله تمیز و نرم را با کمی آب گرم مرطوب کرده و قسمت های بیرونی گوش را پاک کنید. لازم به ذکر است که وارد کردن هرگونه شیئی به داخل مجرای گوش برای تمیز کردن جرم گوش نوزادان و کودکان کار بسیار خطرناکی است که هرگز نباید آن را انجام دهید.

از کجا بفهمم که گوش بچم عفونت کرده یا موم گوش او بیرون آمده است؟
اما تب و ایجاد مشکل در خوابیدن معمولاً علائم مرتبط با عفونت گوش در کودکان یا بچه های کوچک هستند. اگر مشکل فرزندتان چیزی بیش از موم اضافی نباشد، معمولاً فقط با نگاه کردن به گوش می توانید آن را ببینید. یک چراغ قوه بگیرید و بخش نرمه (لاله) کوش را به آرامی به عقب کشیده و به سمت دور از سر بکشید تا ظاهر بهتری پیدا کند و بتوانید راحت تر درون آن را مشاهده کنید. در اینجا احتمالاً ترشحات مایل به قهوه ای یا زرد رنگی را مشاهده خواهید کرد.اگر مایعات شیری و چرک مانند باشند، روشن بوده و یا در آن ها اثری از خون وجود داشته باشد، می تواند بیانگر احتمال وجود عفونت باشد. به علاوه خوب است این نکته را نیز بدانید که موم گوش به طور مداوم یا به میزان خیلی زیاد از گوش تخلیه نمی شود. در حالی که ترشحات عفونی اینگونه هستند و این هشداری است که در صورت مواجهه با آن باید به پزشک مراجعه کنید.

آیا تجمع موم گوش در کودکان مضر است؟
ممکن است جرم گوش کودکان بسیار ناخوشایند باشد، اما مضر نیست. در عوض، این موم وجود دارد تا بتواند گوش کودک شما را در شرایطی ایمن و سالم نگه دارد. بسیاری اوقات، بهتر است آن را به حال خود بگذارید و کاری برای از بین بردنش نکنید، زیرا سرانجام خودش خو به خود از بین می رود. در ضمن، می توانید فضای بیرونی گوش ها را با یک حوله مخصوص مرطوب تمیز کنید.