واکسن در دوران بارداری، چند مورد واجب

واکسن در بارداری به ایمن‌سازی شما و جنین در برابر بیماری‌ها کمک می‌کند، بنابراین درباره واکسن‌های مورد نیاز در این دوران با پزشکتان مشورت کنید. 

ایمن‌سازی قبل از بارداری

اگر قصد بچه‌دار شدن دارید، سعی کنید قبل از باردار شدن واکسن‌های معمول خود را به روز کنید. از پزشکتان وقت بگیرید و درباره واکسن‌هایی که نیاز است قبل از بارداری دریافت کنید و تزریق واکسن در بارداری با او مشورت کنید. پزشکتان ممکن است برای بررسی مصونیت شما در برابر برخی بیماری‌ها از جمله سرخجه، آبله‌مرغان و هپاتیت B برایتان آزمایش خون تجویز کند تا ببیند آیا نسبت به این بیماری‌ها مصونیت دارید یا نه. پزشک بر اساس نتایج آزمایشتان، ممکن است برخی از واکسن‌ها را برایتان تجویز کند.

ایمن‌سازی در دوران بارداری

برخی از بیماری‌های عفونی می‌توانند به زنان باردار یا جنین آسیب جدی وارد کنند. برخی از انواع واکسن در بارداری که باید دریافت کنید عبارتند از: آنفولانزا، سیاه‌سرفه و ویروس سنسیشیال تنفسی (RSV). شما می‌توانید با خیال راحت واکسن NIP آنفولانزا، سیاه‌سرفه و واکسن RSV مادر را در همان ویزیت توصیه شده توسط پزشک خود تزریق کنید.

در صورتی که پزشکتان توصیه کند واکسن‌های کووید-۱۹ نیز همزمان با واکسن‌های NIP تزریق می‌شوند. برخی از واکسن‌ها مانند واکسن آنفولانزای فصلی غیرفعال و واکسن سیاه‌سرفه در دوران بارداری برای محافظت از سلامت شما و جنین توصیه می‌شود. واکسن غیرفعال، حاوی نسخه زنده ویروسی نیست که از آن محافظت می‌کند. برخی از از انواع واکسن در باردرای مانند واکسن کزاز، در صورت لزوم در دوران بارداری کاملا بی‌خطر هستند.

تزریق واکسن در بارداری به نوع واکسیناسیون بستگی دارد. مثلا واکسن‌های MMR و تب زرد خطرات بالقوه‌ای به همراه دارند، بنابراین قبل از تصمیم‌گیری در مورد تزریق واکسن، باید با ماما یا پزشک خود مشورت کنید.

انواع واکسن در بارداری، کدام واکسن‌ها را باید دریافت کنید

در ادامه با انواع واکسن در بارداری آشنا می‌شوید: 

واکسن آنفولانزا

در دوران بارداری، سیستم ایمنی بدن برای محافظت از بارداری ضعیف می‌شود که به این معنی است که شما کمتر قادر به مبارزه با عفونت‌هایی مانند آنفولانزا هستید. احتمال ابتلای زنان باردار به عوارض آنفولانزا (مانند ذات‌الریه) بیشتر از خانم‌هایی است که باردار نیستند، همچنین احتمال بیشتری برای بستری شدن در بیمارستان وجود دارد. تزریق واکسن آنفولانزا به این معنی است که احتمال ابتلا به آنفولانزا در شما کمتر می‌شود.

واکسن سیاه‌سرفه

سیاه سرفه یک عفونت بسیار جدی است و نوزادان بیشتر در معرض خطر هستند. اکثر نوزادان مبتلا به سیاه‌سرفه در بیمارستان بستری می‌شوند. هنگامی که واکسن سیاه‌سرفه را در بارداری دریافت کنید، بدن شما برای محافظت در برابر سیاه‌سرفه آنتی‌بادی تولید می‌کند. این آنتی‌بادی‌ها به کودک شما منتقل و سطح بالایی از محافظت در برابر بیماری جدی سیاه‌سرفه در او ایجاد می‌شود تا زمانی که بتواند واکسیناسیون سیاه‌سرفه خود را در 8 هفتگی دریافت کند.

معمولا واکسن سیاه‌سرفه را در هفته 20 بارداری دریافت می‌کنید، اما می‌توانید از هفته 16 بارداری آن را تزریق کنید. برای اینکه کودکتان بهترین محافظت در برابر سیاه‌سرفه را داشته باشد، باید قبل از هفته 32 بارداری واکسن را دریافت کنید. اگر به هر دلیلی واکسن را قبل از 32 هفته از دست دادید، همچنان آن را تزریق کنید.

واکسن ویروس سنسیشیال تنفسی (RSV)

ویروس سنسیشیال تنفسی (RSV)، یک ویروس رایج است که باعث سرفه و سرماخوردگی می‌شود. این ویروس معمولا به خودی خود بهتر می‌شود، اما می‌تواند برای نوزادان جدی باشد.

RSV می‌تواند باعث عفونت‌های جدی ریه (از جمله ذات‌الریه و برونشیولیت) شود و تنفس و تغذیه نوزادان را دشوار کند. این بیماری‌ها ممکن است نیاز به درمان در بیمارستان داشته باشند. هنگامی که واکسن RSV را در بارداری دریافت می‌کنید، محافظت از واکسن به کودک شما منتقل می‌شود و به این معنی است که کودک شما در 6 ماه اول پس از تولد کمتر احتمال دارد به RSV شدید مبتلا شود.

تزریق این واکسن در هفته 28 بهترین محافظت را برای کودک شما فراهم می‌کند. اما در صورت نیاز می‌توانید آن را بعد از هفته 28 نیز دریافت کنید. 

واکسن کووید ۱۹

اگر باردار هستید یا فکر می‌کنید ممکن است باردار باشید، توصیه می‌شود برای محافظت از خود و کودکتان در برابر کووید-19 واکسن بزنید. اگر باردار هستید، بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری جدی ناشی از COVID-19 هستید. اگر در اواخر بارداری به کووید-19 مبتلا شوید، ممکن است کودک شما نیز در معرض خطر باشد.

تزریق واکسن در هر مرحله از بارداری، از چند هفته اول تا موعد زایمان، بی‌خطر است. واکسن‌های کووید-۱۹ حاوی هیچ ویروس زنده‌ای نیستند و نمی‌توانند به شما یا نوزادتان کووید-۱۹ بدهند.

واکسن در بارداری، واکسن‌هایی که توصیه نمی‌شوند 

اگر واکسنی از یک نسخه زنده ویروس مانند واکسن MMR استفاده کند، معمولا توصیه می‌شود برای واکسینه شدن تا زمان تولد نوزادتان صبر کنید. چون این خطر وجود دارد که واکسن‌های زنده باعث عفونت نوزاد متولد نشده شما شوند. با این حال هیچ مدرکی مبنی بر اینکه هر واکسن زنده‌ای باعث نقص مادرزادی شود وجود ندارد.

گاهی اوقات، اگر خطر عفونت بیشتر از خطر واکسیناسیون باشد، ممکن است در دوران بارداری از واکسن زنده استفاده شود. ماما، پزشک عمومی یا داروساز می‌توانند در مورد واکسیناسیون در دوران بارداری راهنمایی‌های بیشتری به شما ارائه دهند. واکسن‌های زنده عبارتند از:

• BCG (واکسیناسیون علیه سل)
• MMR (سرخک، اوریون و سرخجه)
• حصبه دهان
• تب زرد

واکسن مسافرتی در بارداری

هنگامی که باردار هستید، بهتر است از بازدید از کشورها یا مناطقی که واکسیناسیون مسافرتی در آن‌ها ضروری است خودداری کنید. ممکن است این کار همیشه امکان‌پذیر نباشد. اگر چنین است، با ماما یا پزشک عمومی مشورت کنید تا در مورد خطرات و فواید هر واکسنی که ممکن است نیاز داشته باشید به شما اطلاعات بیشتری بدهند.

اگر خطر ابتلا به عفونت در منطقه‌ای که به آن سفر می‌کنید زیاد است، استفاده از واکسن توصیه می‌شود چون بیشتر بیماری‌ها برای کودک شما مضرتر از تزریق واکسن هستند. مثلا تب زرد، ویروسی است که توسط پشه‌ها منتقل می‌شود. واکسن تب زرد، یک واکسن زنده است، اما اگر به مناطقی سفر می‌کنید که تب زرد شیوع دارد، ممکن است لازم باشد واکسینه شوید چون خطر ابتلا به تب زرد بسیار زیاد است.

بارداری و مالاریا

زنان باردار به ویژه مستعد ابتلا به مالاریا هستند. مالاریا اگر شدید باشد، هم برای مادر و هم برای جنین کشنده است. مالاریا عمدتا کشورهای زیر را تحت تأثیر قرار می‌دهد:

• آفریقا
• آمریکای جنوبی و آمریکای مرکزی
• آسیا
• خاورمیانه

در صورت امکان از سفر به این مناطق در صورت بارداری خودداری کنید. با این حال، اگر نمی‌توانید سفر خود را به تعویق بیندازید یا لغو کنید، درمان پیشگیرانه در دسترس است که شامل مصرف قرص‌های ضد مالاریا برای کاهش خطر ابتلا به مالاریا است.

اگر نمی‌توانید سفر خود را به تعویق بیندازید یا لغو کنید، درمان پیشگیرانه در دسترس است که شامل مصرف قرص‌های ضد مالاریا برای کاهش خطر ابتلا به مالاریا است.

نوع داروی ضد مالاریا که باید مصرف کنید به کشوری که به آن سفر می‌کنید، مرحله بارداری و اینکه آیا از قبل شرایط پزشکی دیگری دارید یا نه، بستگی دارد. در برخی مناطق، برخی از داروهای ضد مالاریا اثر نمی‌کنند چون انگل مالاریا در برابر آن‌ها مقاومت ایجاد کرده است.

برخی از داروهای ضد مالاریا بر جنین در حال رشد تأثیر می‌گذارند. مثلا اگر خانم باردار بعد از هفته ۱۲ یا ۱۳ بارداری آن را مصرف کند، داکسی‌سایکلین می‌تواند باعث تغییر رنگ دندان‌های شیری کودک شود.

سایر داروهای ضد مالاریا به اندازه کافی مورد مطالعه قرار نگرفته‌اند و تحقیقات بیشتری در مورد استفاده از آن‌ها در بارداری مورد نیاز است. اما خطر آسیب مالاریا به شما و جنینتان احتمالا بسیار بیشتر از هر خطر احتمالی ناشی از مصرف داروهای ضد مالاریا است.

محافظت از خود در برابر مالاریا در بارداری

اگر باردار هستید، برای محافظت از خود در برابر مالاریا اقدامات زیر را انجام بدهید:

• از یک دافع پشه استفاده کنید که به طور خاص برای استفاده در بارداری توصیه می‌شود.
• برای پوشاندن پوست از غروب تا سحر، لباس آستین بلند، شلوار و جوراب ساق‌بلند بپوشید.
• همیشه زیر پشه‌بند بخوابید.

خلاصه

برخی از انواع واکسن در بارداری که لازم است دریافت کنید شامل واکسن کووید 19، آنفولانزا، سیاه‌سرفه و ویروس سنسیشیال تنفسی هستند. در بارداری لازم است از برخی واکسن‌ها که شامل ویروس زنده هستند (مانند تب زرد و MMR) اجتناب کنید. قبل از تصمیم به بارداری درباره واکسن‌های مورد نیاز در بارداری و پیش از آن با پزشکتان مشورت کنید.