درد واژن در بارداری، چرا؟
در سه ماهه اول یا سه ماهه سوم بارداری، ممکن است درد واژن در بارداری را تجربه کنید. در این مقاله می‌خواهیم به شما بگوییم که علت درد واژن در بارداری چیست؟ و آیا طبیعی است یا نشانه سقط جنین است.
به نظر می‌رسد درد و بارداری دست به دست هم می‌دهند. درست از قسمت پایین کمر تا شکم تا سینه‌ها، هر قسمتی از بدن شما می‌تواند در حین بارداری دچار درد و آسیب شود. یکی از علائم رایج بسیاری از زنان، درد واژن در دوران بارداری است. تغییرات هورمونی، یا فشار ناشی از رحم در حال رشد می‌تواند در افزایش این درد نقش داشته باشد. علت درد واژن در بارداری معمولا بسته به این موضوع که در کدام سه ماهه قرار دارید، متفاوت است. احساس درد واژن در دوران بارداری، معمولا طبیعی است، اما گاهی اوقات ممکن است نشانه سقط جنین باشد. تفاوتی ندارد که واژن شما خیلی درد می‌کند یا درد کمی دارید، به جای نادیده گرفتن آن، حتما با پزشکتان مشورت کنید.
علت درد واژن در بارداری چیست؟
درد واژن در دوران بارداری اغلب بخش طبیعی فرآیند بارداری است. به طور کلی، شیوع درد واژن در دوران بارداری افزایش یافته است، اما این درد پس از زایمان بهبود می‌یابد. در ادامه به علت درد واژن در بارداری می‌پردازیم:
علت درد واژن در سه ماهه اول بارداری
علت درد واژن در سه ماهه اول بارداری عبارت است از:
- گرفتگی لانه‌گزینی: در اوایل بارداری، تخمک بارور شده به دیواره رحم لانه‌گزینی می‌کند که باعث گرفتگی خفیف یا درد واژن می‌شود.
- تغییرات هورمونی: نوسانات هورمونی، به ویژه افزایش پروژسترون، به درد و حساسیت لگنی از جمله درد واژن در دوران بارداری منجر می‌شود.
- حساسیت دهانه رحم: در اوایل بارداری، افزایش جریان خون به دهانه رحم، آن را حساس‌تر می‌کند و باعث درد یا ناراحتی خفیف در واژن می‌شود.
علت درد واژن در سه ماهه دوم بارداری
علت درد واژن در سه ماهه دوم بارداری عبارت است از:
- درد رباط‌گرد: با بزرگ شدن رحم، رباط‌های حمایت‌کننده آن کشیده و باعث درد شدید یا مبهم می‌شوند که اغلب در قسمت تحتانی شکم یا واژن است.
- فشار رحم در حال رشد: رحم در حال رشد می‌تواند به ناحیه لگن فشار وارد کند و در نتیجه باعث ناراحتی یا فشار در اطراف ناحیه واژن شود.
- تغییرات در دهانه رحم: به این دلیل که دهانه رحم همچنان به نرم شدن و آماده شدن برای زایمان ادامه می‌دهد، ممکن است باعث گرفتگی خفیف، یا درد واژن در دوران بارداری شود.
علت درد واژن در سه ماهه سوم بارداری
علت درد واژن در سه ماهه سوم بارداری عبارت است:
- فاق صاعقه: درد سریع و شدیدی است که ممکن است در نواحی واژن یا راست‌روده احساس کنید. این درد واژن در دوران بارداری به دلیل بزرگتر شدن جنین و افتادن او به داخل لگن قبل از زایمان رخ می‌دهد.
- گشاد شدن دهانه رحم: دهانه رحم در مراحل بعدی بارداری شروع به نرم شدن، نازک شدن و گشاد شدن می‌کند و ممکن است به فشار، ناراحتی یا درد خفیف در ناحیه واژن منجر شود.
- واریس واژن: افزایش حجم خون در دوران بارداری به واریس در اطراف ناحیه واژن و درد یا فشار موضعی منجر می‌شود.
عوارض درد واژن در بارداری چیست؟
برخی از عوارض درد واژن در بارداری عبارتند از:
سقط جنین
سقط جنین، از دست دادن بارداری قبل از تکمیل هفته بیستم بارداری است. بر اساس برخی از تحقیقات، بین درد واژن و خونریزی شدید در سه ماهه اول و خطر بالاتر سقط جنین، ارتباط وجود دارد.
زایمان زودرس
زایمان زودرس زمانی اتفاق می‌افتد که انقباضات باعث می‌شود دهانه رحم خیلی زود باز و به تولد نوزاد قبل از هفته 37 بارداری منجر شود. اگر قبل از هفته سی و هفتم بارداری دچار انقباضات مکرر یا درد واژن می‌شوید، به ویژه اگر این شرایط با خونریزی، یا تغییر ترشحات واژن همراه است، در سریع‌ترین زمان به پزشک مراجعه کنید.
حاملگی خارج از رحم
در حاملگی خارج رحمی، تخمک بارور شده به جای رحم در لوله‌های فالوپ لانه‌گزینی می‌کند. این وضعیت را نباید ساده تلقی کنید چون در صورت عدم درمان می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد. در چنین مواردی، ممکن است درد شدید و موضعی لگن و خونریزی واژینال به ویژه در اوایل بارداری داشته باشید.
جداشدگی جفت
جداشدگی جفت، شرایطی است که جفت قبل از زایمان، از دیواره رحم جدا می‌شود و برای مادر و جنین خطرناک است. درد ناگهانی واژن، درد شکم و خونریزی شدید واژن از علائم جداشدگی جفت هستند. جدا شدن جفت ممکن است به زایمان زودرس، یا خونریزی مادر منجر شود.
تسکین و درمان درد واژن در دوران بارداری
در ادامه با چند راه آسان برای تسکین و درمان درد واژن در دوران بارداری آشنا می‌شوید:
تمرینات کف لگن را تمرین کنید
تقویت عضلات کف لگن به کاهش فشار و ناراحتی لگن کمک می‌کند. سطح درد واژن در خانم‌هایی که تمرینات عضلات کف لگن را انجام می‌دهند، نسبت به آن‌هایی که این تمرینات را انجام نمی‌دهند، به طور قابل توجهی کمتر است. این تمرینات که شامل فشار دادن و شل کردن عضلات لگن است، جریان خون را بهبود می‌بخشد و درد واژن را تسکین می‌دهد.
از کمپرس گرم یا پد گرم‌کننده استفاده کنید
یک کمپرس گرم یا یک پد گرم‌کننده را در پایین شکم خود قرار دهید تا به شل شدن ماهیچه‌ها و تسکین گرفتگی، یا تنش که باعث درد واژن شده، کمک کند. این کار را به مدت 10 تا 15 دقیقه انجام دهید و هنگام تلاش برای تسکین درد واژن در دوران بارداری فقط از آب گرم استفاده کنید.
حمام آب گرم بگیرید
اگر پد گرم‌کننده در دسترس نیست، یک حمام گرم بگیرید تا درد عضلات و فشار لگن را تسکین دهد. این کار به کاهش درد واژن در دوران بارداری کمک می‌کند. تنها کاری که باید انجام دهید این است که وان خود را با آب گرم پر کنید و 10 تا 20 دقیقه در آن استراحت کنید، یا این‌که به سادگی زیر آب گرم بایستید و چند دقیقه دوش آب گرم بگیرید.
تغییر موقعیت بدهید
ایستادن یا نشستن طولانی‌مدت فشار بیشتری را بر ناحیه لگن و واژن وارد می‌کند. تغییر مکرر موقعیت یا استفاده از کوسن یا بالش برای حمایت از لگن، می‌تواند ناراحتی یا درد را کاهش دهد. از ایستادن طولانی خودداری کنید و هر 30 دقیقه یکبار تغییر موقعیت بدهید.
هیدراته بمانید و رژیم غذایی سالمی داشته باشید
کم‌آبی و یبوست ناراحتی لگنی را تشدید می‌کند. نوشیدن آب زیاد و داشتن یک رژیم غذایی سرشار از فیبر می‌تواند به پیشگیری از این مشکلات و کاهش فشار بر ناحیه لگن کمک کند. سعی کنید روزانه حدود 8 لیوان آب بنوشید و غذاهای غنی از فیبر مانند میوه‌ها، سبزیجات و غلات کامل بخورید تا از یبوست جلوگیری و به هضم غذا کمک کنید.
اگر درد واژن در دوران بارداری شدید یا مداوم است، نزد پزشک بروید تا علت آن مشخص و سپس درمان مناسب انجام شود.
سئوالات متداول درباره درد واژن در بارداری
در ادامه با سئوالات متداول درباره درد واژن در بارداری آشنا می‌شوید:
آیا درد واژن در دوران بارداری می‌تواند به جنین آسیب برساند؟
درد واژن در دوران بارداری به طور مستقیم به جنین آسیب نمی‌رساند. اگر این درد با علائم دیگری همراه باشد، ممکن است نشان‌دهنده یک بیماری زمینه‌ای باشد که نیاز به مراقبت پزشکی دارد که اگر درمان نشود، بر سلامت مادر و جنین تأثیر می‌گذارد.
آیا استفاده از داروهای مسکن بدون نسخه در دوران بارداری بی‌خطر است؟
استفاده از تمام داروهای مسکن بدون نسخه در دوران بارداری بی‌خطر نیست. برخی از داروها مانند خانواده مسکن‌های ضد التهابی غیر استروئیدی شامل ایبوپروفن، ناپروکسن و دیکلوفناک برای جنین در حال رشد مضر هستند و باید از مصرف آن‌ها اجتناب کنید. با این حال، برخی از داروهای ضد درد مانند پاراستامول و کدئین، به طور کلی برای استفاده در دوران بارداری بی‌خطر در نظر گرفته می‌شوند. با این حال، قبل از مصرف هر نوع دارویی در دوران بارداری با پزشک خود مشورت کنید.
پیشگیری از درد واژن در دوران بارداری ممکن است؟
دردهای واژن در دوران بارداری شایع و اجتناب‌ناپذیر است. با انجام راهکارهایی که نام بردیم، می‌توانید درد واژن را تسکین دهید و آن را در دوران بارداری مدیریت کنید.
آیا درد واژن در دوران بارداری بر زایمان تأثیر می‌گذارد؟
درد واژن در دوران بارداری ممکن است بر زایمان تأثیر بگذارد. شدت درد در افراد، متفاوت است و عفونت واژن به دلیل آلرژی یا اختلالات کف لگن ممکن است خطر عوارض حین زایمان را افزایش دهد. درد در حین زایمان اجتناب‌ناپذیر است، اما می‌توانید با فعالیت بدنی منظم با هدف تقویت عضلات کف لگن، آن را کنترل کنید.
آیا درد واژن در بارداری، عوارض طولانی‌مدت دارد؟
مطالعات درباره اثرات طولانی‌مدت درد واژن در دوران بارداری، محدود است. با این حال، در صورت عدم درمان، شرایط زمینه‌ای که باعث درد واژن در دوران بارداری می‌شوند مانند عفونت‌های واژن یا اختلالات کف لگن، ممکن است به عوارض طولانی‌مدت منجر شوند.
تفاوت فاق صاعقه و سایر دردهای لگنی چیست؟
درد فاق صاعقه با سایر دردهای رایج لگن مانند درد رباط‌گرد و سیاتیک از نظر مکان، ماهیت و زمان متفاوت است. درد رباط‌گرد در اواسط بارداری شایع‌تر است، این درد به سمت باسن گسترش می‌یابد. سیاتیک، یک درد عصبی است که ممکن است در هر زمانی از بارداری رخ دهد و در اطراف کمر و پا احساس می‌شود. فاق صاعقه مانند یک شوک الکتریکی ناگهانی در لگن است که معمولا در اواخر سه ماهه سوم بارداری رخ می‌دهد.
آیا درد واژن در دوران بارداری بر میل جنسی زن و رابطه جنسی تأثیر می‌گذارد؟
درد واژن در بارداری ممکن است بر تجربه جنسی و میل جنسی زن تأثیر بگذارد. درد هنگام مقاربت یا ناراحتی در ناحیه لگن می‌تواند به افسردگی، کاهش میل جنسی و کاهش فعالیت جنسی منجر شود.
پرسش و پاسخ مخاطب نی نی بان درباره درد واژن در بارداری
پاسخ از دکتر زویا طاوسیان؛ متخصص زنان و زایمان: مادر عزیز به احتمال زیاد مربوط به درد لگن می‌شود که بر اثر شرایطی مثل بلند شدن به وجود می‌آید. این درد در دو ماه آخر بارداری شدیدتر می‌شود، زیرا هورمون ریلکسین ترشح شده و باعث شل شدن ربات و لگن می‌شود. اما توصیه می‌کنم حتما با پزشک خود هم در این زمینه مشورت داشته باشید و اگر ایشان صلاح دانستند به یک متخصص ارتوپد هم مراجعه کنید.
خلاصه
درد واژن در بارداری یک علامت شایع است چون جنین در حال رشد بر استخوان‌های ناحیه لگن فشار وارد می‌کند. برخی از علل درد واژن در بارداری عبارتند از: گشاد شدن دهانه رحم، واریس واژن، فشار رحم در حال رشد و درد رباط‌گرد. برای درمان درد واژن در دوران می‌توانید حمام آب گرم بگیرید، به پهلو دراز بکشید یا باسن خود را بالا نگه دارید و برای تسکین درد، لگن را ماساژ دهید. اما اگر درد مکرر، شدید و همراه با علائم سرگیجه، درد در هنگام ادرار کردن، یا تغییر در حرکات جنین دارید، فورا به پزشک مراجعه کنید. از هیچ نوع درد، گرفتگی یا ناراحتی در دوران بارداری غافل نشوید و برای جلوگیری از عوارض، با پزشکتان مشورت کنید.
